Dağıstan Dövlət Universiteti — Dağıstanın ən böyük ali təhsil müəssisələrindən biridir, böyük bir elm və mədəniyyət mərkəzidir. 1931-ci ildə Dağıstan Dövlət Pedaqoji İnstitutu olaraq qurularaq 1957-ci ilə qədər Dağıstanın Xalq şairi Süleyman Stalskinin adını daşımışdır.
Dağıstan Dövlət Universiteti DDU ДГУ | |
---|---|
Əvvəlki adları | Süleyman Stalski adına Dağıstan Dövlət Pedaqoji İnstitutu V.İ.Lenin adına Dağıstan Dövlət Universiteti |
Əsası qoyulub | 1931 |
Tip | dövlət |
Şəhər | Mahaçqala |
Ölkə | |
Ünvan | 367000, Rusiya, Dağıstan Respublikası, Mahaçqala, M Hacıyeva küç 43 |
Sayt | dgu.ru |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Dağıstan Dövlət Universitetinə 16 elmi və təhsil mərkəzi, 18 fakültə, 97 şöbə, 4 şöbə, 2 muzey (bioloji və tarixi), fundamental kitabxana, bioloji stansiya və planetariya daxildir. Universitetdə 3000 -ə yaxın müəllim və işçi çalışır.
Ümumi məlumat
Universitetə daxildir:
- 18 fakültə;
- 2 institut;
- 9 filial;
- 86 şöbə;
- 2 muzey: bioloji və tarixi;
- herbari
- 2.500.000 -dən çox cilddən ibarət elmi kitabxana;
- bioloji stansiya;
- planetarium.
Tarixi
- 8 oktyabr 1931-ci ildə Dağıstan MSSR Xalq Komissarları Şurası "Dağıstan aqro-pedaqoji institutunun açılması haqqında" qərar qəbul etdi. İnstitutun açılışı Oktyabr inqilabının 14-cü ildönümünə təsadüf etdi.
- Noyabr, 1914-cü ildə Pedaqoji İnstitutda dərslər başladı. İnstitutun ilk ilində 75 tələbə qəbul edildi, onlara 10 müəllim tərəfindən dərs verilirdi.
- 1931-ci ildə institutda 3 şöbə açıldı:
- sosial-ədəbi,
- kimyəvi-bioloji
- fiziki və texniki.
Çətin maddi şərtlərə, iş yerlərinin və yataqxanaların olmamasına baxmayaraq, tələbələrin çoxu birinci tədris ilini uğurla başa vurdular. Tələbələr instituta yeni işə qəbulla əlaqədar kəndlərdə aktiv iş aparmaq üçün xüsusi vəzifə ilə imtahan verərək respublikanın rayonlarına göndərildilər.
- 1935-ci ildə ilk məzuniyyət oldu. Universitet ali təhsilli 39 müəllim işə qəbul etdi. Daha sonra universitetdə 260 tələbə təhsil alıb.
2 noyabr 1941-ci ildə Krım Dövlət Pedaqoji İnstitutunun müəllimləri, tələbələri və işçiləri təxliyə üçün Mahaçqalaya gəldilər. Dağıstan Pedaqoji İnstitutunun nümayəndələri gələnlərin yerindəcə yerləşməsinə kömək etdilər, tələbə yataqxanasında yerləşdirildilər və yeməklə təmin olundular. 10 noyabr 1941-ci ildə Dağıstan hökuməti iki pedaqoji institutu bir institutda birləşdirmək qərarına gəldi. Noyabrın 19-da Krımlı tələbələrin Dağıstan Pedaqoji İnstitutuna köçürülməsi ilə bağlı 167 nömrəli əmr imzalandı. Dağıstan Pedaqoji İnstitutunun bir çox müəllimi cəbhəyə yollandığı üçün şöbələrdə kadr çatışmazlığı var idi. Dağıstan Pedaqoji İnstitutunun bir çox müəllimi cəbhəyə getdi və şöbələrdə kadr çatışmazlığı var idi. Krımlar şöbə müdirləri təyin edildi: Zoologiya (professor V.M. Borovski), Riyaziyyat (E.F. Skvortsov), Marksizm-Leninizm (dosent F.S.Zaxoridski), Rus dili (dosent A.I. Germanoviç), dosent N.A.Lebedev Birləşmiş Pedaqoji İnstitutun distant təhsil şöbəsi üzrə direktor müavini oldular.
- 1954-cü ildə institut 6 min kvadratmetrdən çox əraziyə malik olan binanı akt və idman salonları, işıq auditoriyaları və ofisləri ilə birgə aldı. Dərslər bir növbədə keçirilməyə başlandı. Köhnə təhsil binası yataqxanaya çevrildi.
- 1957-ci ildə Pedaqoji İnstitut Dağıstan Dövlət Universitetinə çevrildi. Stasionar şöbədə 5 fakültə təsdiq edildi:
- tarixi və filoloji,
- fiziki və riyazi,
- Təbiət Elmləri fakültəsi,
- Xarici Dillər fakültəsi,
- Mühəndislik və Texniki fakültəsi.
- 1964-cü ildə əksər fakültələrin strukturu dəyişdirildi, yeni kafedralar yaradıldı. Beş fakültə yerinə artıq 8 fakültə var idi. Tələbə kontingenti 4691 nəfər idi. 31 şöbə, 287 müəllim, o cümlədən 6 professor, elmlər doktoru və 93 elmlər namizədi fəaliyyət göstərirdi.
- 1967-ci ildə regional partiya məktəbinin binası universitetə verildi, böyük idman salonu və yataqxananın inşası tamamlandı.
- 1971-ci ildə universitet planetariumunun inşası başa çatdı.
- 1970-ci ildə Dağıstan Politexnik İnstitutu Universitetinin mühəndislik fakültələri əsasında Dağıstanda təşkilat haqqında fərman verildi.
- 1972-ci ildə universitet 1973-cü ildə bölünmüş İqtisadiyyat və Hüquq fakültəsini təşkil etdi:
- İqtisadiyyat fakültəsi
- Hüquq fakültəsi.
- 1974-cü ildə Sovet Ticarəti fakültəsi və yeni bina istifadəyə verildi.
- 1980-ci ildə artıq universitetdə 7487 nəfər təhsil alırdı. Bu vaxta qədər universitet kitabxanasının kitab fondu 993.864 cild təşkil edirdi və universitetdə artıq var idi:
- 11 fakültə
- 49 şöbə
Rəhbərləri
İllər | Rektorları |
---|---|
1954 - 1962 | prof. Abutalıb Əbilov |
1962 - 1965 | prof. A.A.Əliyev |
1965 - 1987 | prof. Abutalıb Əbilov |
1987 - 1991 | Rusiya Təhsil Akademiyasının müxbir üzvü. Əhməd Maqamedov |
1992 - 2007 | akademik. Ömər Ömərov |
с 2007 | prof. Murtuzəli Rabadanov |
- Ekologiya və Davamlı İnkişaf İnstitutu
- Tarix fakültəsi
- Sosiologiya fakültəsi
- Riyaziyyat və Kompüter Elmləri fakültəsi
- İnformatika və İnformasiya Texnologiyaları fakültəsi
- Şərqşünaslıq fakültəsi
- Xarici Dillər fakültəsi
- Mədəniyyət fakültəsi
- İxtisasartırma fakültəsi
- Psixologiya və Fəlsəfə fakültəsi
- Bədən Tərbiyəsi və İdman fakültəsi
- Fizika Fakültəsi
- Filologiya fakültəsi
- İdarəetmə şöbəsi
- Kimya fakültəsi
- İqtisadiyyat fakültəsi
- Hüquq İnstitutu
2009-cu ilin avqust ayından etibarən Maliyyə və İqtisadiyyat fakültəsi və İqtisadi İdarəetmə fakültəsi yeni İqtisadiyyat fakültəsinə birləşdirildi. 2009-cu ilin sentyabrından Dağıstan Filologiyası fakültəsi Filologiya fakültəsinin bir şöbəsinə çevrildi. Ekologiya və Coğrafiya fakültəsi 2015-ci ildə Ekologiya və Davamlı İnkişaf İnstitutuna çevrildi.
Tanınmış məzunları
- Əbdül-Qədir Əbdüllətifov (1935-ci il təvəllüdlü) — alim, müəllim, professor, filologiya elmləri doktoru, Dağıstan Dövlət Universitetinin Dağıstan və Şərq ədəbiyyatı kafedrasının müdiri.
- Muxu Əliyev — Dağıstanın birinci prezidenti.
- Samson Broytman — alim, filoloq.
- Şamil Zeynalov — Dağıstanın keçmiş baş naziri.
- Maqomed Maqomedov — Dağıstan Ali Məhkəməsi Rəyasət Heyətinin üzvü.
- Maqomedsalam Maqomedov — Dağıstanın ikinci prezidenti.
- Maqomed-Sultan Maqomedov — Dağıstan Xalq Məclisi sədri və Anji futbol klubunun qurucusu.
- Rauf Munçayev — Rusiya Elmlər Akademiyasının müşaviri, tarix elmləri doktoru, professor, Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü.
- Hacı Maqomedov — tanınmış mədəniyyətşünas və filosof.
- Mavlet Batırov — ikiqat Olimpiya çempionu, Dünya Çempionu, sərbəst güləş üzrə Avropa Çempionu.
- Süleyman Kərimov — Rusiya Federal Məclisi Federasiya Şurasının senatoru, sahibkar və xeyriyyəçi.
- Zamir Tərlanov — filoloq, Rusiya Federasiyasının əməkdar elm xadimi.
- Maqomed Nurbaqandov — Rusiya Qəhrəmanı.
İstinadlar
- . dgu.ru. 2020-06-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-06.
- . dgu.ru. 2020-06-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-06.
- "Сведения об университете". 2016-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-06.
- Махачкала – Крым. От научных к братским связям // Махачкалинские известия. — 2014. — 4 апреля.
- . Archived from the original on 2013-10-12. İstifadə tarixi: 2021-10-07.
Xarici keçidlər
- Dağıstan Dövlət Universitetinin rəsmi saytı (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dagistan Dovlet Universiteti Dagistanin en boyuk ali tehsil muessiselerinden biridir boyuk bir elm ve medeniyyet merkezidir 1931 ci ilde Dagistan Dovlet Pedaqoji Institutu olaraq qurularaq 1957 ci ile qeder Dagistanin Xalq sairi Suleyman Stalskinin adini dasimisdir Dagistan Dovlet Universiteti DDU DGU42 59 09 sm e 47 29 38 s u Evvelki adlari Suleyman Stalski adina Dagistan Dovlet Pedaqoji Institutu V I Lenin adina Dagistan Dovlet UniversitetiEsasi qoyulub 1931Tip dovletSeher MahacqalaOlke RusiyaUnvan 367000 Rusiya Dagistan Respublikasi Mahacqala M Haciyeva kuc 43Sayt dgu ru Vikianbarda elaqeli mediafayllar Dagistan Dovlet Universitetine 16 elmi ve tehsil merkezi 18 fakulte 97 sobe 4 sobe 2 muzey bioloji ve tarixi fundamental kitabxana bioloji stansiya ve planetariya daxildir Universitetde 3000 e yaxin muellim ve isci calisir Umumi melumatUniversitete daxildir 18 fakulte 2 institut 9 filial 86 sobe 2 muzey bioloji ve tarixi herbari 2 500 000 den cox cildden ibaret elmi kitabxana bioloji stansiya planetarium Tarixi8 oktyabr 1931 ci ilde Dagistan MSSR Xalq Komissarlari Surasi Dagistan aqro pedaqoji institutunun acilmasi haqqinda qerar qebul etdi Institutun acilisi Oktyabr inqilabinin 14 cu ildonumune tesaduf etdi Noyabr 1914 cu ilde Pedaqoji Institutda dersler basladi Institutun ilk ilinde 75 telebe qebul edildi onlara 10 muellim terefinden ders verilirdi 1931 ci ilde institutda 3 sobe acildi sosial edebi kimyevi bioloji fiziki ve texniki Cetin maddi sertlere is yerlerinin ve yataqxanalarin olmamasina baxmayaraq telebelerin coxu birinci tedris ilini ugurla basa vurdular Telebeler instituta yeni ise qebulla elaqedar kendlerde aktiv is aparmaq ucun xususi vezife ile imtahan vererek respublikanin rayonlarina gonderildiler 1935 ci ilde ilk mezuniyyet oldu Universitet ali tehsilli 39 muellim ise qebul etdi Daha sonra universitetde 260 telebe tehsil alib 2 noyabr 1941 ci ilde Krim Dovlet Pedaqoji Institutunun muellimleri telebeleri ve iscileri texliye ucun Mahacqalaya geldiler Dagistan Pedaqoji Institutunun numayendeleri gelenlerin yerindece yerlesmesine komek etdiler telebe yataqxanasinda yerlesdirildiler ve yemekle temin olundular 10 noyabr 1941 ci ilde Dagistan hokumeti iki pedaqoji institutu bir institutda birlesdirmek qerarina geldi Noyabrin 19 da Krimli telebelerin Dagistan Pedaqoji Institutuna kocurulmesi ile bagli 167 nomreli emr imzalandi Dagistan Pedaqoji Institutunun bir cox muellimi cebheye yollandigi ucun sobelerde kadr catismazligi var idi Dagistan Pedaqoji Institutunun bir cox muellimi cebheye getdi ve sobelerde kadr catismazligi var idi Krimlar sobe mudirleri teyin edildi Zoologiya professor V M Borovski Riyaziyyat E F Skvortsov Marksizm Leninizm dosent F S Zaxoridski Rus dili dosent A I Germanovic dosent N A Lebedev Birlesmis Pedaqoji Institutun distant tehsil sobesi uzre direktor muavini oldular 1954 cu ilde institut 6 min kvadratmetrden cox eraziye malik olan binani akt ve idman salonlari isiq auditoriyalari ve ofisleri ile birge aldi Dersler bir novbede kecirilmeye baslandi Kohne tehsil binasi yataqxanaya cevrildi 1957 ci ilde Pedaqoji Institut Dagistan Dovlet Universitetine cevrildi Stasionar sobede 5 fakulte tesdiq edildi tarixi ve filoloji fiziki ve riyazi Tebiet Elmleri fakultesi Xarici Diller fakultesi Muhendislik ve Texniki fakultesi 1964 cu ilde ekser fakultelerin strukturu deyisdirildi yeni kafedralar yaradildi Bes fakulte yerine artiq 8 fakulte var idi Telebe kontingenti 4691 nefer idi 31 sobe 287 muellim o cumleden 6 professor elmler doktoru ve 93 elmler namizedi fealiyyet gosterirdi 1967 ci ilde regional partiya mektebinin binasi universitete verildi boyuk idman salonu ve yataqxananin insasi tamamlandi 1971 ci ilde universitet planetariumunun insasi basa catdi 1970 ci ilde Dagistan Politexnik Institutu Universitetinin muhendislik fakulteleri esasinda Dagistanda teskilat haqqinda ferman verildi 1972 ci ilde universitet 1973 cu ilde bolunmus Iqtisadiyyat ve Huquq fakultesini teskil etdi Iqtisadiyyat fakultesi Huquq fakultesi 1974 cu ilde Sovet Ticareti fakultesi ve yeni bina istifadeye verildi 1980 ci ilde artiq universitetde 7487 nefer tehsil alirdi Bu vaxta qeder universitet kitabxanasinin kitab fondu 993 864 cild teskil edirdi ve universitetde artiq var idi 11 fakulte 49 sobeRehberleriIller Rektorlari1954 1962 prof Abutalib Ebilov1962 1965 prof A A Eliyev1965 1987 prof Abutalib Ebilov1987 1991 Rusiya Tehsil Akademiyasinin muxbir uzvu Ehmed Maqamedov1992 2007 akademik Omer Omerovs 2007 prof Murtuzeli RabadanovEkologiya ve Davamli Inkisaf Institutu Tarix fakultesi Sosiologiya fakultesi Riyaziyyat ve Komputer Elmleri fakultesi Informatika ve Informasiya Texnologiyalari fakultesi Serqsunasliq fakultesi Xarici Diller fakultesi Medeniyyet fakultesi Ixtisasartirma fakultesi Psixologiya ve Felsefe fakultesi Beden Terbiyesi ve Idman fakultesi Fizika Fakultesi Filologiya fakultesi Idareetme sobesi Kimya fakultesi Iqtisadiyyat fakultesi Huquq Institutu 2009 cu ilin avqust ayindan etibaren Maliyye ve Iqtisadiyyat fakultesi ve Iqtisadi Idareetme fakultesi yeni Iqtisadiyyat fakultesine birlesdirildi 2009 cu ilin sentyabrindan Dagistan Filologiyasi fakultesi Filologiya fakultesinin bir sobesine cevrildi Ekologiya ve Cografiya fakultesi 2015 ci ilde Ekologiya ve Davamli Inkisaf Institutuna cevrildi Taninmis mezunlariEbdul Qedir Ebdulletifov 1935 ci il tevelludlu alim muellim professor filologiya elmleri doktoru Dagistan Dovlet Universitetinin Dagistan ve Serq edebiyyati kafedrasinin mudiri Muxu Eliyev Dagistanin birinci prezidenti Samson Broytman alim filoloq Samil Zeynalov Dagistanin kecmis bas naziri Maqomed Maqomedov Dagistan Ali Mehkemesi Reyaset Heyetinin uzvu Maqomedsalam Maqomedov Dagistanin ikinci prezidenti Maqomed Sultan Maqomedov Dagistan Xalq Meclisi sedri ve Anji futbol klubunun qurucusu Rauf Muncayev Rusiya Elmler Akademiyasinin musaviri tarix elmleri doktoru professor Rusiya Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu Haci Maqomedov taninmis medeniyyetsunas ve filosof Mavlet Batirov ikiqat Olimpiya cempionu Dunya Cempionu serbest gules uzre Avropa Cempionu Suleyman Kerimov Rusiya Federal Meclisi Federasiya Surasinin senatoru sahibkar ve xeyriyyeci Zamir Terlanov filoloq Rusiya Federasiyasinin emekdar elm xadimi Maqomed Nurbaqandov Rusiya Qehremani Istinadlar dgu ru 2020 06 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 06 06 dgu ru 2020 06 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 06 06 Svedeniya ob universitete 2016 10 06 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 06 Mahachkala Krym Ot nauchnyh k bratskim svyazyam Mahachkalinskie izvestiya 2014 4 aprelya Archived from the original on 2013 10 12 Istifade tarixi 2021 10 07 Xarici kecidlerDagistan Dovlet Universitetinin resmi sayti rus