Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaponiya İmperator ordusu — 1871–1945-ci illərdə Yaponiya imperiyasında fəaliyyət göstərmiş quru silahlı qüvvələri. Adətən "imperiya quru qoşunları" və "monarx qoşunları" adlanırdı. Yaponiya İmperator ordusu ölkənin bütün silahlı qüvvələrinin ali baş komandanı sayılan Yaponiya imperatoruna tabe olan ordu baş qərargahı və Ordu Nazirliyi tərəfindən koordinasiya olunurdu. Müharibə zamanı və yaxud fövqəladə hadisələr zamanı ordu ümumyapon məclisi, Baş qərargahı tərəfindən idarə olunur. Bu hallarda Yaponiya Silahlı Qüvvələrinin Baş qərargahının tərkibinə Ordu baş qərargahının sədrləri və müavinləri, ordu naziri, donanma baş qərargahının sədr və müavinləri, hərbi aviasiya və hərbi hazırlıq üzrə baş inspektor daxil edilir. İkinci dünya müharibəsindəki məğlubiyyətdən sonra imperator silahlı qüvvələri buraxılmış, hərbi zavodlar və tədris müəssisələri bağlanmışdır.
| 大日本帝國陸軍 / 大日本帝国陸軍 Yaponiya İmperator ordusu | |
|---|---|
 | |
| Növü | hərb |
| Yaranma tarixi | 1871 – 1945 |
| Ölkə |  Yaponiya, Yaponiya imperiyası |
| Tabedir | Yaponiya imperatoru |
| Sayı | 335.000 (1914); 1.750.000 (1941); 6,095,000 (1945). |
| Müharibələr | , Rus-yapon müharibəsi, Birinci Dünya müharibəsi, İkinci dünya müharibəsində Sakit okean cəbhəsi |
| Döyüşlər | |
| Komandanlıq | |
| Məşhur komandirləri | Hideki Todzyo |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Yaponiya İmperator ordusunun yaradılması üçün ilkin şərtlər 1868-ci ildə əvvəllərində rəsmiləşmişdir. 1868–1869-cu illər vətəndaş müharibəsinin gedişində İmperator hökuməti silahlı qüvvələrin islah edilməsinə olan ehtiyacı hiss etdi. Həmin dövrdə vahid dövlət ordusu mövcud deyildi, mərkəzi hakimiyyət isə ayrı-ayrı muxtar bölgələrdə mövcud olan samuray qüvvələrinə sığınırdı. Onları idarə eləmək üçün 1869-cu ilin avqustunda hökumət müharibə nazirliyini yaratmışdır. Müharibə nazirliyi ölkənin silahlı qüvvələrinin koordinasiyasını həyata keçirməklə yanaşı, ABŞ və Avropanın qabaqcıl ökələrinin ordu nümunələri əsasında islahatları özündə birləşdirən layihələr işləyib hazırlamalı idi.
1871-ci ilin fevralında İmperator hökuməti hərbi gücün əsas hissəsini Saçuma, Tyosyu və Tosa knyazlıqlarının qoşunlarından təşkil edərək, onların əsasında qvardiya formalaşdırmışdır. Ordu bilavasitə İmperatora tabe idi və Yaponiya İmperator ordusunun ilk bölməsi idi. 1 il sonra hökumət müharibə nazirliyini ləğv edərək, yerinə iki yeni — Ordu nazirliyi və donanma nazirliyini yaratmışdır.
1871-ci ildə Yaponiya ordusunun bölmələri qarnizonlarda birləşdirildi. Onlar ölkə boyu yerləşdirilərək vacib strateji mövqeyə malik şəhərlərdə yerləşən ayrıca qərargahlar tərəfindən idarə olunurdu. 1873-cü ilin yanvarında hökumət samuray qoşunlarını ləğv edərək ümumi hərbi mükəlləfiyyətin həyata keçirilməsi haqda fərman vermişdir. Bununla yanaşı, qarnizonlar sistemi yenidən təşkil olunmuş, sayları 6-ya qədər azaldılmışdır.
Dinc dövrdə yapon ordusunun sayı 30 000 döyüşçüdən ibarət idi. Onun işi üsyan edən samuray və kəndlilərin, hökumətin həyata keçirtdiyi siyasətdən narazı olan şəxslərin hücumlarının qarşısını almaq, ölkə daxilində qayda-qanunu qoruyub saxlamaqdan ibarət idi, lakin Yaponiya quru qoşunlarının sonrakı islahatları artıq xarici düşmənə əks təsir göstərmək üçün yönəldilmişdir. 1874-cü ildə 3000 nəfərdən ibarət olan yapon ordusu Tayvana yürüş etmişdir. Meydzi restavrasiyası dövründə hərbi liderlər qonşu Koreyanı işğal etməyi təkid edirdilər.
Sasuma üsyanı
Təəccüblü deyil ki, yeni nizam narazı samuraylar tərəfindən qarışıqlıqlar törənməsinə gətirib çıxartdı. Belə qarışıqlıqlardan biri Sayqo Takamorunun rəhbərlik etdiyi idi. Belə ki bu üsyan sonda vətəndaş müharibəsinə çevrilmişdir. Bu üsyan Qərb taktikası və silahları ilə təchiz olunan yenidən qurulmuş Yaponiya İmperator ordusu tərəfindən tez bir zamanda yatırılmışdır. Baxmayaraq ki, bu üsyanın yatırılmasında Yaponiya İmperator Ordusunun əsas qüvvələrini keçmiş samuraylardan ibarət olunan Tokio polis qüvvələri təşkil edirdi.
1882-ci ildə Yaponiya İmperator ordusu və Yaponiya Donanma ordusunun inkişafında çox mühüm rol oynayan "Əsgər və matroslara imperator reskripti" rəsmi bəyanat verilmişdir. Bu reskript imperatorun hərbçilər arasında olan şəxsi əlaqələri simvolizə etməklə yanaşı, hərbçiləri imperatorun şəxsi ordusunun rəhbərlərinə çevirmişdir.
Bundan sonra yüksək rütbəli sərkərdələr imperatorun yanına birbaşa girməyə icazə aldılar və bilvasitə olaraq öz bəyanatlarını ordu qarşısında söyləmək hakimiyyətini aldılar. Çağırışçılarla məmurlar arasında simpatik münasibətlərin qurulmuşdur. Bu xoş münasibət özünü əsasən kəndlilərin içərisindən çıxmış gənc zabitlərlə idi. Bununla hərbinin insanlara yaxın olmasını bildirmək idi. Həmin dövrdə çox insan siyasi liderlərindən çıxışlarından daha çox, ordu ilə bağlı məsələlərdə iştirak edirdilər.
Artıq 1890-cı illərdə Yaponiya İmperator ordusu Asiyanın ən müasir, ən yaxşı təlim keçmiş, ən yaxşı silahlarla təchiz olunmuş ordusuna çevrilmişdir. Avropanın qabaqcıl ölkələri və ABŞ-nin silahları ilə təchiz olunmasına baxmayaraq, onları silahları çox da böyük miqdar da deyildi. Həmçinin orduda lazımi döyüş sursatlarının çatışmazlığı vardı.
Birinci Çin-yapon müharibəsi (1 avqust 1894 – 17 aprel 1895) Koreya üzərində nəzarət qoymaq uğrunda başlamışdır. Həmin vaxt Koreya 1876-cı ilin 26 fevralında Kanxvado adasında Yaponiya və Koreya arasında əldə olunmuş razılığa əsasən Koreya Yaponiyanın tərkibində defakto ölkə kimi tanınırdı. Çin-yapon müharibəsi Tzin sülaləsinin rəhbərlik etdiyi ordunun Yaponiyanın yenicə qurulmuş ordusu qarşısında acizliyini göstərdi. Yapon ordu və donanmasının üstünlüyü, Çin feodal dövlətinin texniki-iqtisadi geriliyi, ordu rəhbərliyinin nöqsanları Çinin məğlubiyyətinə səbəb oldu. Yaponiya-Çin müharibəsi (1895) imzalanması ilə başa çatmışdı. Müharibə Çinin bölüşdürülməsi və maliyyə cəhətdən əsarətə alınmasının başlanğıcını qoydu.
Rus-yapon müharibəsi
Rus-yapon müharibəsi (9 fevral 1904 – 5 sentyabr 1905) – Rusiya və Yaponiya arasında Koreya və Mancuriya üzərində nəzarət üstündə baş vermişdir. Yaponlarla müharibədə ruslar ağır itkilər versələr də, yaponlar rus ordusuna həll edici zərbəni vura bilmədilər. Rus-yapon müharibəsi həm də bir Asiya dövlətinin müasir dövrdə ilk dəfə olaraq Avropa dövlətini məğlubiyyətə uğratması ilə əlamətdar olaraq yaddaşlarda qalmışdır.
Birinci Dünya Müharibəsi
Yaponiya Birinci Dünya Müharibəsinə Antanta tərəfdən qoşulmuşdur. Yaponiyada ordu komandanlığı donanmadan daha çox gücə malik idi. İngiltərə-Almaniya arasında müharibəyə bu iki qoşun növü müxtəlif nöqteyi-nəzərdən yanaşırdılar. Belə ki Yaponiya ordusu Prussiya ordusu əsasında qurulmuş və alman zabitlərindən dərs almışdılar, amma Yaponiya donanması Böyük Britaniyanın köməkliyi ilə qurulmuş və donanmaya ingilis maneraları öyrədilmişdir. Bütün bunlar daima Yaponiya hökumətində daimi mübahisələrə səbəb olurdu. Adi yaponiyalı müharibədə iştirakın nə üçün lazım olduğunu belə anlamırdı. Çünki Yaponiyada heç kim Almaniya tərəfindən təhlükə gözləmirdi. Bu səbəbdən Antanta tərəfindən müharibəyə qoşulan Yaponiya ictimaiyyətə müharibə haqqında çox məlumat vermirdi. İngilis-yapon birliyinə baxmayaraq, Yaponiyanın Asiyada ekspansiya siyasəti Böyük Britaniyanı narahat edirdi. Yaponiyanın Birinci dünya müharibəsində əsas rolu Almaniyanın hərbi-dəniz bazasının yerləşdiyi Sindao adasının işğal edilməsi olmuşdur.
Syova dövründə militarizmin yüksəlişi
1920-ci illərdə Yaponiya İmperator Ordusu sürətlə genişlənməyə başlamış və 1937-ci ildə artıq 300 000 nəfərdən ibarət olan orduya çevrilmişdir. Qərb ölkələrindən fərqli olaraq, ordu hökumət tərəfindən verilən böyük müstəqilliyə sahib idi. Meydzi konstitusiyasının şərtləri altında Ordu naziri hökumət tərəfindən keçirilən seçki əsasında yox, ancaq imperator Hirohito tərəfindən məsuliyyətə cəlb oluna bilərdi. Əslində Yapon mülki idarəçiləri yaşamaq üçün Ordunun dəstəyinə ehtiyac duyurdu. 1936-cı ildə qəbul olunan qanuna əsasən, general-leytenant ordu naziri postunu tuta bilərdi. Nəticədə 1920 və 1930-cu illərdə hərbi xərclər milli büdcədən pay kimi qeyri-proporsional (uyğun olmayan) şəkildə artdı. Bu da öz növbəsində ordunun daxilində olan müxtəlif qruplaşmaların Yaponiyanın xarici siyasətinə təsiri ilə yadda qaldı.
Yaponiya İmperator ordusu ilk əvvəl sadəcə olaraq Ordu (rikuqun) adlanırdı, lakin 1928-ci ildən başlayaraq, siyasi ambisiyalara əsasən İmperator Ordusu (Koqun) adlanmağa başlamışdır.
Çin-yapon müharibəsi (1937—1945)
1931-ci ildən başlayaraq hər iki dövlət müntəzəm olaraq hərbi əməliyyatlar aparsalar da, ümummiqyaslı müharibə yalnız 1937-ci ildə başladı. Bu müharibə Çinin iri xammal ehtiyatları və digər təbii sərvətlərini ələ keçirmək üçün bir neçə onilliklər ərzində Yaponiyanın siyasi və hərbi cəhətdən davam edən imperialist siyasətinin nəticəsi idi. Eyni zamanda Çin millətçiliyi inkişaf etmiş və öz müqəddaratını təyin etmə ideyaları geniş yayılması hərbi toqquşmanın baş verəcəyini qaçılmaz etmişdir.
Bu tipli sonuncu insident 1937-ci ilin 7 iyul tarixində yaponlar tərəfindən kütləvi güllənmə - idi. Bu insident nəticəsində hər iki ölkə arasında müharibə başlamışdır. 1937–1941-ci illərdə Çin ABŞ və SSRİ-nin köməkliyi ilə Yaponiyaya qarşı mübarizə aparmışdır. Yaponların 1941-ci ildə Pörl Harbora hücumundan sonra çin-yapon müharibəsi İkinci dünya müharibəsinin bir hissəsinə çevrildi.
Nankin qətliamı
1937-ci ildə Çin və Yaponiya arasında müharibə başlamışdır. Həmin ilin avqustunda qanlı və qəddar döyüşlərdən sonra yapon qoşunları Şanxaya daxil oldular. Şanxayı ələ keçirdikdən sonra həmin dövrdə Çinin paytaxtı olan Nankinin ələ keçirilməsi artıq məlum idi. İki yapon zabitinin 100 nəfəri qılıncla öldürməsi haqda təbliğat yapon ordusunun qəddarlığını genişləndirdi.
1937-ci il 13 dekabr tarixində Nankinə soxulan yaponlar dinc əhalinin qətliamını həyata keçirdilər. Çin hökumətinin verdiyi rəsmi bəyanata əsasən, təxminən 6 həftə ərzində əsgərlər şəhərləri soyub yandırmış, ən heyvani üsullarla əhalini məhv etmiş, qadınları zorlamışdılar. Çin tərəfdən zərər çəkən sakinlərin sayında 300 000 nəfər öldürülmüş, 20 000-dən çox qadın (7 yaşlı qızdan qoca qariya qədər) isə zorakılığa məruz qalmışdır. Müharibədən sonrakı tribunalda ölənlərin sayının 200 000-dən çox olması bildirilmişdir. Rəqəmlər arasında belə fərqin olması səbəblərindən biri, bir sıra tədqqiqatçıların Nankin qətliamında ancaq şəhər hüdudlarında ölənlərin sayını, digərlərinin isə Nankin ətrafını da saymaları göstərilir. Yapon hərbçilərinin Nankində törətdiyi qətliama görə ittiham olunmalarına baxmayaraq, Yaponiya tərəfi barədə edilən ittihamları inkar edir.
Suk Çinq qətliamı
1942-ci il 15 fevral tarixində yaponlar Böyük Britaniyanın müstəmləkəsi sayılan Sinqapuru işğal etdikdən sonra, işğalçı hakimiyyət çin cəmiyyəti tərəfindən təbliğ edilən "antiyapon elementləri"ni aşkar edərək ləğv etmək qərarına gəlir. Bu zaman Malay yarımadası və Sinqapurun müdafiəsində iştirak etmiş çinli iştirakçılar, həmçinin Britaniya administrasiyasında çalışmış keçmiş çinli xidmətçilər və hətta vaxtilə Çinə yardım fonduna ianələr vermiş sadə vətəndaşları qətlər yetirmişdilər. Bu əməliyyat çin ədəbiyyatında "Suk Çinq" (çin dilindən "ləğv etmə, təmizləmə" kimi tərcümə olunur) adını almışdır. Xüsusi quraşdırılmış filtrasiya bəndlərindən Sinqapurda yaşayan 18 yaşından 50 yaşına qədər olan çinli kişilər keçmişdir. Yaponlar təhlükə törədə biləcək sandıqları şəxsləri yük maşınlarında yaşayış məntəqələrindən kənara apararaq pulemyot atəşi ilə güllələyirdilər.
Tez bir zamanda "Suk Çink" əməliyyatı Malay yarımadasının ərazisində yayılmışdır. Orada insan resursunun çatışmazlığından yapon hakimiyyəti dindirmələr aparmadan bütün çin əhalisini məhv etmək qərarına gəlirlər. Xoşbəxtlikdən, martın əvvəllərində yarımadada keçirilən əməliyyatlar dayandırılmışdır. Buna səbəb yaponların qoşunlarının bir hissəsini cəbhənin digər hissələrinə göndərməyin lazım olması idi.
Ölənlərin sayı dəqiq məlum deyildir. Sinqapur və Briyaniya hökumətinin məlumatına əsasən, 100 000 nəfər güllələnmişdir. Tribunalda isə bunun 50 000 nəfər olması göstərilir.
İkinci dünya müharibəsi
İkinci dünya müharibəsində Sakit okean cəbhəsi Sakit okeanda və Şərqi Asiyada baş vermişdir. Bu müharibə Sakit okean və adaları, Sakit okeanın cənub-qərbi, Cənub-Şərqi Asiya və Çin kimi əraziləri əhatə etmişdir (1945-ci il daxil olmaqla).
Əsasən, Sakit okean cəbhəsində hərbi əməliyyatlar, 1941-ci il 7 – 8 dekabr tarixində Yaponiyanın Tailandı işğalı və Britaniya müstəmləkələri olan Malayya, Sinqapur və Honkonqa, eləcə də ABŞ-nin Havay adalarında dislokasiya edilmiş hərbi bazasına, , Quam və Filippinə hücumu ilə başlanmışdır. Bəzi tarixçilər, Asiyada münaqişəni 1937-ci il 7 iyul tarixində Yaponiya imperiyası və Çin Respublikası arasında baş vermiş İkinci çin–yapon müharibəsinin başlanğıcından və ya 1931-ci ilin 19 sentyabrında Mancuriyanın Yaponiya tərəfindən işğalı tarixindən götürürlər. Əsas etibarilə, Sakit okean cəbhəsində hərbi əməliyyatlar 1941-ci ilin dekabr ayının əvvəllərində başlamışdır (İkinci çin–yapon müharibəsi daxil olmaqla).
Sakit okean cəbhəsində hadisələr, antihitler koalisiyasının Yaponiyaya qarşı döyüşləri ilə cərəyan etmişdir. Yaponiyanın müttəfiqi kimi Tailand böyük rol göstərsə də, əsas müttəfiqləri olan Almaniya və İtaliya hərbi yardım edə bilməmişdir. Məhz, İkinci dünya müharibəsi bu regionda ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən Xirosima və Naqasaki şəhərlərinə atom bombası atılması, [[1945-ci ilin 8 avqustunda Mancuriyanın Sovet ordusu tərəfindən işğalı və Yaponiyanın 1945-ci il 15 avqust tarixində təslim olması ilə bitmişdir. Yaponiyanın rəsmi formada təslim olması, 1945-ci il 2 sentyabr tarixində baş vermişdir. Bu məğlubiyyətdən sonra, Yaponiya imperatorunun bir sıra səlahiyyətləri əlindən alınmışdır. Çünki antihitler koalisiyası ölkələri Yaponiyanın müharibəyə başlamasında əsas siyasi səbəb kimi hərbi aqressiyanı görürdülər və tezliklə Yaponiyanın yeni liberal-demokratik konstitusiyası qəbul edilmişdir.
Fanatizm və hərbi cinayətlər
İkinci çin-yapon müharibəsi və bütün İkinci dünya müharibəsi boyunca Yaponiya İmperator ordusu fanatizmliyi və sadə vətəndaşlar, hərbi əsirlərə qarşı törətdiyi qəddarlıqlarla şöhrət qazanmışdır. Nankin qətliamı həmin qəddarlıqdan biridir. 1945-ci ildə Yaponiyanın kapitulyasiyasından sonra Yaponiya İmperator ordusunun çoxlu zabitləri və sıraviləri hərbi tribunala verilmiş və törətdikləri qəddarlıqlara görə cəzalandırılmışlar. 1949-cu ildə dinləmələr dayandırılmışdır. Bu müddət ərzində 5700-ə yaxın şəxs dinlənilmişdir.
1941-ci ilin sonunda general mayor Tomitaro Horii "Cənub dənizlərindəki əsgərlərin rəhbərlərinə" adlı bəyanatda yerli sakinləri soymamaq və öldürməməyi bildirmişdir, lakin bu ancaq onun tabeliyində olan əsgərlərə aid edilmişdir.
Yaponiya İmperator ordusunun öz düşmənlərinə qarşı belə qəddarlıq göstərməsinin səbəblərindən biri kimi Yapon İmperator ordusunda xidmət çəkən əsgərlərin özünə qarşı edilən qəddarlıqlar idi. Belə ki İmperator ordusu öz əsgərlərinə təlim keçərkən onlara qarşı sərt davranılırdı. Əsgərləri döyür, lazımi qida çatışmazlığı, amansız və sərt intizam taktikalarının gərginliyi onlarda bu cür qəddarlıq yaratmışdır, lakin bu fakt 1882-ci ildə qəbul edilən İmperator reskriptini təkzib edir. Belə ki həmin reskriptdə zabitlərin təlim keçərkən təbəələrinə qarşı son dərəcə nəzakətli olması qeyd olunmuşdur. 1943-cü ilə qədər yuxarı komandanlıq bu cür qəddarlıqların ordunun mənəvi ruhuna pis təsir etdiyini nəzərə almamışdır.
İmperiya Ordusu baş katibliyi və Syova dövründə İmperatorun hakimiyyəti
Syova dövrünün birinci hissəsində Meydzi konstitusiyasına uyğun olaraq imperator "ordu və donanmanın ali baş komandanı" idi. Belə olan halda, imperator Hirohito 1937-ci ildə yaradılan və hərbi qərarların qəbul edildiyi İmperiya ordusu Baş katibliyinin hüquqi ali baş komandanı sayılırdı.
"Suqiyamanın xatirələri", Fumimaro Konoe və Koiti Kidonun gündəliklərində imperatorun qərargah rəhbərləri və nazirlərlə qeyri-rəsmi görüşləri ətraflı təsvir edilmişdir. Bu imperatorun bütün hərbi əməliyyatlardan xəbərdar olmasını və bəzi qərarlarda çətinlik çəkən nazirlərinə dəyişikliklərin etməsini şübhəaltına almır.
Tarixçilər Yoşiaki Yoşimi və Seiya Matsunoya əsaslanaraq, Hirohito Çin əsgərlərinə və sadə vətəndaşlarına qarş toksik (zəhərli) qazdan istifadə etmək kimi bəzi xüsusi qərarları özü vermişdir. 1938-ci ildə Uxan yaxınlığında baş vermiş döyüşdə zəhərli qazdan istifadə olunmuşdur.
Tarixçilər Akira Fudzivara və Akira Yamadanın bildirdiklərinə əsasən, imperator Hirohito bir sıra hərbi əməliyyatlarda dəyişikliklər etmişdir. Məsələn, o general 1942-ci ilin yanvar və fevral aylarında ordunun sayının artırılması və hücum edilməsi barədə 4 dəfə təzyiq göstərmişdir. 1943-cü ilin avqustunda imperator Suqiyamanı ABŞ ordusunun Süleyman adalarını işğal etməsinin qarşısını ala bilməməkdə günahlandırmışdır.
Ancaq çox nadir hallarda Dövlət məclisi tərəfindən qərarlar qəbul olunmuşdur. İmperator hökuməti bu quruma ancaq Çinə soxulma, Şərqi Asiyada müharibə aparmaq kimi sanksiyaların qəbul olunmasına icazə vermişdir. Nəhayət, 1945-ci ilin yayında imperator Hirohito radio vasitəsilə Yaponiya İmperator ordusunun ali baş komandanı kimi silahlı qüvvələrin ABŞ ordusuna təslim olması barədə nitq söyləmişdir.
Rütbələr
| Kateqoriya | Rütbə | İlmə | Paqon |
| İmperator 天皇 tenno: | generalissimus 大元帥 dayqensuy |  |  |
| generallar 将官 syö: kan | general 大将 taysyö: |  |  |
| general-leytenant 中将 tyu: dzyö: |  |  | |
| general-mayor 少将 syö: syö: |  |  | |
| zabitlər 士官 sikan | polkovnik 大佐 тайса |  |  |
| polkovnik-leytenant 中佐 tyu: sa |  |  | |
| mayor 少佐 syö: sa |  |  | |
| kapitan 大尉 tayi |  |  | |
| leytenant 中尉 tyu: i |  |  | |
| kiçik leytenant 少尉 syö: i |  |  | |
准士官 dzyunsikan | gizir 准尉 dzyuni |  |  |
| çavuşlar 下士官 kasikan | baş çavuş 曹長 so: työ: |  |  |
| çavuş 軍曹 qunso: |  |  | |
| kapral 伍長 qotö: |  |  | |
| əsgərlər 兵 xey | başçı 兵長 xeytyö: |  |  |
| yüksək dərəcəli sıravi 上等兵 dzyö: to: xey |  |  | |
| I dərəcəli sıravi 一等兵 itto: xey |  |  | |
| I dərəcəli sıravi 二等兵 nito: xey |  |  |
Qoşun növləri
 | Piyada qoşunu | Qanı simvolizə edir |  |  |
| | Süvari | Çöllükləri simvolizə edir | ||
| | Artilleriya | Barıtın tüstüsünü simvolizə edir | ||
| | Mühəndis qoşunları | torpağı simvolizə edir | ||
| | Nəqliyyat qoşunları | Dənizi simvolizə edir | ||
| | Hərbi polis | Qərəzsizliyi simvolizə edir | ||
| | Aviasiya | Səmanı simvolizə edir | Quru qoşunlarının bayrağı | Artilleriya və süvari polkların bayrağı |
İstinadlar
- Harries & Harries, pp. 29–31.
- Roy M. MacLeod, Science and the Pacific War: Science and Survival in the Pacific, 1939–1945 2022-04-23 at the Wayback Machine, Kluwer Academic Publishing, p. 1, 1999
- (PDF). 2015-09-24 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-27.
- Harries & Harries, p. 463.
- Chen, World War II Database 2009-04-16 at the Wayback Machine
- Gilmore, p.87.
- Gilmore, p.45.
- Gilmore, p.89.
- Yoshimi and Matsuno, Dokugasusen Kankei Shiryo II, Kaisetsu, 1997, p.25–29.
- Bix, Herbert. Hirohito and the Making of Modern Japan (New York: HarperCollinsPublishers, 2000), p.466, citing the Sugiyama memo, p.24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yaponiya Imperator ordusu 1871 1945 ci illerde Yaponiya imperiyasinda fealiyyet gostermis quru silahli quvveleri Adeten imperiya quru qosunlari ve monarx qosunlari adlanirdi Yaponiya Imperator ordusu olkenin butun silahli quvvelerinin ali bas komandani sayilan Yaponiya imperatoruna tabe olan ordu bas qerargahi ve Ordu Nazirliyi terefinden koordinasiya olunurdu Muharibe zamani ve yaxud fovqelade hadiseler zamani ordu umumyapon meclisi Bas qerargahi terefinden idare olunur Bu hallarda Yaponiya Silahli Quvvelerinin Bas qerargahinin terkibine Ordu bas qerargahinin sedrleri ve muavinleri ordu naziri donanma bas qerargahinin sedr ve muavinleri herbi aviasiya ve herbi hazirliq uzre bas inspektor daxil edilir Ikinci dunya muharibesindeki meglubiyyetden sonra imperator silahli quvveleri buraxilmis herbi zavodlar ve tedris muessiseleri baglanmisdir 大日本帝國陸軍 大日本帝国陸軍 Yaponiya Imperator ordusuNovu herbYaranma tarixi 1871 1945Olke Yaponiya Yaponiya imperiyasiTabedir Yaponiya imperatoruSayi 335 000 1914 1 750 000 1941 6 095 000 1945 Muharibeler Rus yapon muharibesi Birinci Dunya muharibesi Ikinci dunya muharibesinde Sakit okean cebhesiDoyusler Cin yapon muharibesi Rus yapon muharibesi Birinci Dunya muharibesi Cin yapon muharibesi Ikinci Dunya muharibesi Xalxin Qol doyusuKomandanliqMeshur komandirleri Hideki Todzyo Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiYaponiya Imperator ordusunun yaradilmasi ucun ilkin sertler 1868 ci ilde evvellerinde resmilesmisdir 1868 1869 cu iller vetendas muharibesinin gedisinde Imperator hokumeti silahli quvvelerin islah edilmesine olan ehtiyaci hiss etdi Hemin dovrde vahid dovlet ordusu movcud deyildi merkezi hakimiyyet ise ayri ayri muxtar bolgelerde movcud olan samuray quvvelerine siginirdi Onlari idare elemek ucun 1869 cu ilin avqustunda hokumet muharibe nazirliyini yaratmisdir Muharibe nazirliyi olkenin silahli quvvelerinin koordinasiyasini heyata kecirmekle yanasi ABS ve Avropanin qabaqcil okelerinin ordu numuneleri esasinda islahatlari ozunde birlesdiren layiheler isleyib hazirlamali idi 1871 ci ilin fevralinda Imperator hokumeti herbi gucun esas hissesini Sacuma Tyosyu ve Tosa knyazliqlarinin qosunlarindan teskil ederek onlarin esasinda qvardiya formalasdirmisdir Ordu bilavasite Imperatora tabe idi ve Yaponiya Imperator ordusunun ilk bolmesi idi 1 il sonra hokumet muharibe nazirliyini legv ederek yerine iki yeni Ordu nazirliyi ve donanma nazirliyini yaratmisdir 1871 ci ilde Yaponiya ordusunun bolmeleri qarnizonlarda birlesdirildi Onlar olke boyu yerlesdirilerek vacib strateji movqeye malik seherlerde yerlesen ayrica qerargahlar terefinden idare olunurdu 1873 cu ilin yanvarinda hokumet samuray qosunlarini legv ederek umumi herbi mukellefiyyetin heyata kecirilmesi haqda ferman vermisdir Bununla yanasi qarnizonlar sistemi yeniden teskil olunmus saylari 6 ya qeder azaldilmisdir Dinc dovrde yapon ordusunun sayi 30 000 doyuscuden ibaret idi Onun isi usyan eden samuray ve kendlilerin hokumetin heyata kecirtdiyi siyasetden narazi olan sexslerin hucumlarinin qarsisini almaq olke daxilinde qayda qanunu qoruyub saxlamaqdan ibaret idi lakin Yaponiya quru qosunlarinin sonraki islahatlari artiq xarici dusmene eks tesir gostermek ucun yoneldilmisdir 1874 cu ilde 3000 neferden ibaret olan yapon ordusu Tayvana yurus etmisdir Meydzi restavrasiyasi dovrunde herbi liderler qonsu Koreyani isgal etmeyi tekid edirdiler Sasuma usyaniSasuma usyani zamani Yaponiya Imperator Ordusunun esgerleri Teeccublu deyil ki yeni nizam narazi samuraylar terefinden qarisiqliqlar torenmesine getirib cixartdi Bele qarisiqliqlardan biri Sayqo Takamorunun rehberlik etdiyi idi Bele ki bu usyan sonda vetendas muharibesine cevrilmisdir Bu usyan Qerb taktikasi ve silahlari ile techiz olunan yeniden qurulmus Yaponiya Imperator ordusu terefinden tez bir zamanda yatirilmisdir Baxmayaraq ki bu usyanin yatirilmasinda Yaponiya Imperator Ordusunun esas quvvelerini kecmis samuraylardan ibaret olunan Tokio polis quvveleri teskil edirdi 1882 ci ilde Yaponiya Imperator ordusu ve Yaponiya Donanma ordusunun inkisafinda cox muhum rol oynayan Esger ve matroslara imperator reskripti resmi beyanat verilmisdir Bu reskript imperatorun herbciler arasinda olan sexsi elaqeleri simvolize etmekle yanasi herbcileri imperatorun sexsi ordusunun rehberlerine cevirmisdir Koisikavada yerlesen yapon arsenali Tokio 1882 ci il Bundan sonra yuksek rutbeli serkerdeler imperatorun yanina birbasa girmeye icaze aldilar ve bilvasite olaraq oz beyanatlarini ordu qarsisinda soylemek hakimiyyetini aldilar Cagiriscilarla memurlar arasinda simpatik munasibetlerin qurulmusdur Bu xos munasibet ozunu esasen kendlilerin icerisinden cixmis genc zabitlerle idi Bununla herbinin insanlara yaxin olmasini bildirmek idi Hemin dovrde cox insan siyasi liderlerinden cixislarindan daha cox ordu ile bagli meselelerde istirak edirdiler Artiq 1890 ci illerde Yaponiya Imperator ordusu Asiyanin en muasir en yaxsi telim kecmis en yaxsi silahlarla techiz olunmus ordusuna cevrilmisdir Avropanin qabaqcil olkeleri ve ABS nin silahlari ile techiz olunmasina baxmayaraq onlari silahlari cox da boyuk miqdar da deyildi Hemcinin orduda lazimi doyus sursatlarinin catismazligi vardi Birinci Cin yapon muharibesi 1 avqust 1894 17 aprel 1895 Koreya uzerinde nezaret qoymaq ugrunda baslamisdir Hemin vaxt Koreya 1876 ci ilin 26 fevralinda Kanxvado adasinda Yaponiya ve Koreya arasinda elde olunmus raziliga esasen Koreya Yaponiyanin terkibinde defakto olke kimi taninirdi Cin yapon muharibesi Tzin sulalesinin rehberlik etdiyi ordunun Yaponiyanin yenice qurulmus ordusu qarsisinda acizliyini gosterdi Yapon ordu ve donanmasinin ustunluyu Cin feodal dovletinin texniki iqtisadi geriliyi ordu rehberliyinin noqsanlari Cinin meglubiyyetine sebeb oldu Yaponiya Cin muharibesi 1895 imzalanmasi ile basa catmisdi Muharibe Cinin bolusdurulmesi ve maliyye cehetden esarete alinmasinin baslangicini qoydu Rus yapon muharibesiRus yapon muharibesi 9 fevral 1904 5 sentyabr 1905 Rusiya ve Yaponiya arasinda Koreya ve Mancuriya uzerinde nezaret ustunde bas vermisdir Yaponlarla muharibede ruslar agir itkiler verseler de yaponlar rus ordusuna hell edici zerbeni vura bilmediler Rus yapon muharibesi hem de bir Asiya dovletinin muasir dovrde ilk defe olaraq Avropa dovletini meglubiyyete ugratmasi ile elametdar olaraq yaddaslarda qalmisdir Birinci Dunya MuharibesiYaponiya Birinci Dunya Muharibesine Antanta terefden qosulmusdur Yaponiyada ordu komandanligi donanmadan daha cox guce malik idi Ingiltere Almaniya arasinda muharibeye bu iki qosun novu muxtelif noqteyi nezerden yanasirdilar Bele ki Yaponiya ordusu Prussiya ordusu esasinda qurulmus ve alman zabitlerinden ders almisdilar amma Yaponiya donanmasi Boyuk Britaniyanin komekliyi ile qurulmus ve donanmaya ingilis maneralari oyredilmisdir Butun bunlar daima Yaponiya hokumetinde daimi mubahiselere sebeb olurdu Adi yaponiyali muharibede istirakin ne ucun lazim oldugunu bele anlamirdi Cunki Yaponiyada hec kim Almaniya terefinden tehluke gozlemirdi Bu sebebden Antanta terefinden muharibeye qosulan Yaponiya ictimaiyyete muharibe haqqinda cox melumat vermirdi Ingilis yapon birliyine baxmayaraq Yaponiyanin Asiyada ekspansiya siyaseti Boyuk Britaniyani narahat edirdi Yaponiyanin Birinci dunya muharibesinde esas rolu Almaniyanin herbi deniz bazasinin yerlesdiyi Sindao adasinin isgal edilmesi olmusdur Syova dovrunde militarizmin yukselisi1920 ci illerde Yaponiya Imperator Ordusu suretle genislenmeye baslamis ve 1937 ci ilde artiq 300 000 neferden ibaret olan orduya cevrilmisdir Qerb olkelerinden ferqli olaraq ordu hokumet terefinden verilen boyuk musteqilliye sahib idi Meydzi konstitusiyasinin sertleri altinda Ordu naziri hokumet terefinden kecirilen secki esasinda yox ancaq imperator Hirohito terefinden mesuliyyete celb oluna bilerdi Eslinde Yapon mulki idarecileri yasamaq ucun Ordunun desteyine ehtiyac duyurdu 1936 ci ilde qebul olunan qanuna esasen general leytenant ordu naziri postunu tuta bilerdi Neticede 1920 ve 1930 cu illerde herbi xercler milli budceden pay kimi qeyri proporsional uygun olmayan sekilde artdi Bu da oz novbesinde ordunun daxilinde olan muxtelif qruplasmalarin Yaponiyanin xarici siyasetine tesiri ile yadda qaldi Yaponiya Imperator ordusu ilk evvel sadece olaraq Ordu rikuqun adlanirdi lakin 1928 ci ilden baslayaraq siyasi ambisiyalara esasen Imperator Ordusu Koqun adlanmaga baslamisdir Cin yapon muharibesi 1937 1945 Yapon ordusu Mancuriyada 1931 ci ilden baslayaraq her iki dovlet muntezem olaraq herbi emeliyyatlar aparsalar da umummiqyasli muharibe yalniz 1937 ci ilde basladi Bu muharibe Cinin iri xammal ehtiyatlari ve diger tebii servetlerini ele kecirmek ucun bir nece onillikler erzinde Yaponiyanin siyasi ve herbi cehetden davam eden imperialist siyasetinin neticesi idi Eyni zamanda Cin milletciliyi inkisaf etmis ve oz muqeddaratini teyin etme ideyalari genis yayilmasi herbi toqqusmanin bas vereceyini qacilmaz etmisdir Bu tipli sonuncu insident 1937 ci ilin 7 iyul tarixinde yaponlar terefinden kutlevi gullenme idi Bu insident neticesinde her iki olke arasinda muharibe baslamisdir 1937 1941 ci illerde Cin ABS ve SSRI nin komekliyi ile Yaponiyaya qarsi mubarize aparmisdir Yaponlarin 1941 ci ilde Porl Harbora hucumundan sonra cin yapon muharibesi Ikinci dunya muharibesinin bir hissesine cevrildi Nankin qetliamiCinin paytaxti Nankinde parad 1937 ci il 1937 ci ilde Cin ve Yaponiya arasinda muharibe baslamisdir Hemin ilin avqustunda qanli ve qeddar doyuslerden sonra yapon qosunlari Sanxaya daxil oldular Sanxayi ele kecirdikden sonra hemin dovrde Cinin paytaxti olan Nankinin ele kecirilmesi artiq melum idi Iki yapon zabitinin 100 neferi qilincla oldurmesi haqda tebligat yapon ordusunun qeddarligini genislendirdi 1937 ci il 13 dekabr tarixinde Nankine soxulan yaponlar dinc ehalinin qetliamini heyata kecirdiler Cin hokumetinin verdiyi resmi beyanata esasen texminen 6 hefte erzinde esgerler seherleri soyub yandirmis en heyvani usullarla ehalini mehv etmis qadinlari zorlamisdilar Cin terefden zerer ceken sakinlerin sayinda 300 000 nefer oldurulmus 20 000 den cox qadin 7 yasli qizdan qoca qariya qeder ise zorakiliga meruz qalmisdir Muharibeden sonraki tribunalda olenlerin sayinin 200 000 den cox olmasi bildirilmisdir Reqemler arasinda bele ferqin olmasi sebeblerinden biri bir sira tedqqiqatcilarin Nankin qetliaminda ancaq seher hududlarinda olenlerin sayini digerlerinin ise Nankin etrafini da saymalari gosterilir Yapon herbcilerinin Nankinde toretdiyi qetliama gore ittiham olunmalarina baxmayaraq Yaponiya terefi barede edilen ittihamlari inkar edir Suk Cinq qetliami1942 ci il 15 fevral tarixinde yaponlar Boyuk Britaniyanin mustemlekesi sayilan Sinqapuru isgal etdikden sonra isgalci hakimiyyet cin cemiyyeti terefinden teblig edilen antiyapon elementleri ni askar ederek legv etmek qerarina gelir Bu zaman Malay yarimadasi ve Sinqapurun mudafiesinde istirak etmis cinli istirakcilar hemcinin Britaniya administrasiyasinda calismis kecmis cinli xidmetciler ve hetta vaxtile Cine yardim fonduna ianeler vermis sade vetendaslari qetler yetirmisdiler Bu emeliyyat cin edebiyyatinda Suk Cinq cin dilinden legv etme temizleme kimi tercume olunur adini almisdir Xususi qurasdirilmis filtrasiya bendlerinden Sinqapurda yasayan 18 yasindan 50 yasina qeder olan cinli kisiler kecmisdir Yaponlar tehluke torede bilecek sandiqlari sexsleri yuk masinlarinda yasayis menteqelerinden kenara apararaq pulemyot atesi ile gulleleyirdiler Tez bir zamanda Suk Cink emeliyyati Malay yarimadasinin erazisinde yayilmisdir Orada insan resursunun catismazligindan yapon hakimiyyeti dindirmeler aparmadan butun cin ehalisini mehv etmek qerarina gelirler Xosbextlikden martin evvellerinde yarimadada kecirilen emeliyyatlar dayandirilmisdir Buna sebeb yaponlarin qosunlarinin bir hissesini cebhenin diger hisselerine gondermeyin lazim olmasi idi Olenlerin sayi deqiq melum deyildir Sinqapur ve Briyaniya hokumetinin melumatina esasen 100 000 nefer gullelenmisdir Tribunalda ise bunun 50 000 nefer olmasi gosterilir Ikinci dunya muharibesiEsas meqale Ikinci dunya muharibesinde Sakit okean cebhesiAsiya Sakit okean regionunun siyasi xeritesi 1939 cu il Ikinci dunya muharibesinde Sakit okean cebhesi Sakit okeanda ve Serqi Asiyada bas vermisdir Bu muharibe Sakit okean ve adalari Sakit okeanin cenub qerbi Cenub Serqi Asiya ve Cin kimi erazileri ehate etmisdir 1945 ci il daxil olmaqla Esasen Sakit okean cebhesinde herbi emeliyyatlar 1941 ci il 7 8 dekabr tarixinde Yaponiyanin Tailandi isgali ve Britaniya mustemlekeleri olan Malayya Sinqapur ve Honkonqa elece de ABS nin Havay adalarinda dislokasiya edilmis herbi bazasina Quam ve Filippine hucumu ile baslanmisdir Bezi tarixciler Asiyada munaqiseni 1937 ci il 7 iyul tarixinde Yaponiya imperiyasi ve Cin Respublikasi arasinda bas vermis Ikinci cin yapon muharibesinin baslangicindan ve ya 1931 ci ilin 19 sentyabrinda Mancuriyanin Yaponiya terefinden isgali tarixinden gotururler Esas etibarile Sakit okean cebhesinde herbi emeliyyatlar 1941 ci ilin dekabr ayinin evvellerinde baslamisdir Ikinci cin yapon muharibesi daxil olmaqla Sakit okean cebhesinde hadiseler antihitler koalisiyasinin Yaponiyaya qarsi doyusleri ile cereyan etmisdir Yaponiyanin muttefiqi kimi Tailand boyuk rol gosterse de esas muttefiqleri olan Almaniya ve Italiya herbi yardim ede bilmemisdir Mehz Ikinci dunya muharibesi bu regionda ABS Herbi Hava Quvveleri terefinden Xirosima ve Naqasaki seherlerine atom bombasi atilmasi 1945 ci ilin 8 avqustunda Mancuriyanin Sovet ordusu terefinden isgali ve Yaponiyanin 1945 ci il 15 avqust tarixinde teslim olmasi ile bitmisdir Yaponiyanin resmi formada teslim olmasi 1945 ci il 2 sentyabr tarixinde bas vermisdir Bu meglubiyyetden sonra Yaponiya imperatorunun bir sira selahiyyetleri elinden alinmisdir Cunki antihitler koalisiyasi olkeleri Yaponiyanin muharibeye baslamasinda esas siyasi sebeb kimi herbi aqressiyani gorurduler ve tezlikle Yaponiyanin yeni liberal demokratik konstitusiyasi qebul edilmisdir Fanatizm ve herbi cinayetlerYaponiya Imperator Ordusunun Bas Qerargahi Ikinci cin yapon muharibesi ve butun Ikinci dunya muharibesi boyunca Yaponiya Imperator ordusu fanatizmliyi ve sade vetendaslar herbi esirlere qarsi toretdiyi qeddarliqlarla sohret qazanmisdir Nankin qetliami hemin qeddarliqdan biridir 1945 ci ilde Yaponiyanin kapitulyasiyasindan sonra Yaponiya Imperator ordusunun coxlu zabitleri ve siravileri herbi tribunala verilmis ve toretdikleri qeddarliqlara gore cezalandirilmislar 1949 cu ilde dinlemeler dayandirilmisdir Bu muddet erzinde 5700 e yaxin sexs dinlenilmisdir 1941 ci ilin sonunda general mayor Tomitaro Horii Cenub denizlerindeki esgerlerin rehberlerine adli beyanatda yerli sakinleri soymamaq ve oldurmemeyi bildirmisdir lakin bu ancaq onun tabeliyinde olan esgerlere aid edilmisdir Yaponiya Imperator ordusunun oz dusmenlerine qarsi bele qeddarliq gostermesinin sebeblerinden biri kimi Yapon Imperator ordusunda xidmet ceken esgerlerin ozune qarsi edilen qeddarliqlar idi Bele ki Imperator ordusu oz esgerlerine telim kecerken onlara qarsi sert davranilirdi Esgerleri doyur lazimi qida catismazligi amansiz ve sert intizam taktikalarinin gerginliyi onlarda bu cur qeddarliq yaratmisdir lakin bu fakt 1882 ci ilde qebul edilen Imperator reskriptini tekzib edir Bele ki hemin reskriptde zabitlerin telim kecerken tebeelerine qarsi son derece nezaketli olmasi qeyd olunmusdur 1943 cu ile qeder yuxari komandanliq bu cur qeddarliqlarin ordunun menevi ruhuna pis tesir etdiyini nezere almamisdir Imperiya Ordusu bas katibliyi ve Syova dovrunde Imperatorun hakimiyyetiImperator Hirohito ali bas komandan geyiminde Syova dovrunun birinci hissesinde Meydzi konstitusiyasina uygun olaraq imperator ordu ve donanmanin ali bas komandani idi Bele olan halda imperator Hirohito 1937 ci ilde yaradilan ve herbi qerarlarin qebul edildiyi Imperiya ordusu Bas katibliyinin huquqi ali bas komandani sayilirdi Suqiyamanin xatireleri Fumimaro Konoe ve Koiti Kidonun gundeliklerinde imperatorun qerargah rehberleri ve nazirlerle qeyri resmi gorusleri etrafli tesvir edilmisdir Bu imperatorun butun herbi emeliyyatlardan xeberdar olmasini ve bezi qerarlarda cetinlik ceken nazirlerine deyisikliklerin etmesini subhealtina almir Tarixciler Yosiaki Yosimi ve Seiya Matsunoya esaslanaraq Hirohito Cin esgerlerine ve sade vetendaslarina qars toksik zeherli qazdan istifade etmek kimi bezi xususi qerarlari ozu vermisdir 1938 ci ilde Uxan yaxinliginda bas vermis doyusde zeherli qazdan istifade olunmusdur Tarixciler Akira Fudzivara ve Akira Yamadanin bildirdiklerine esasen imperator Hirohito bir sira herbi emeliyyatlarda deyisiklikler etmisdir Meselen o general 1942 ci ilin yanvar ve fevral aylarinda ordunun sayinin artirilmasi ve hucum edilmesi barede 4 defe tezyiq gostermisdir 1943 cu ilin avqustunda imperator Suqiyamani ABS ordusunun Suleyman adalarini isgal etmesinin qarsisini ala bilmemekde gunahlandirmisdir Ancaq cox nadir hallarda Dovlet meclisi terefinden qerarlar qebul olunmusdur Imperator hokumeti bu quruma ancaq Cine soxulma Serqi Asiyada muharibe aparmaq kimi sanksiyalarin qebul olunmasina icaze vermisdir Nehayet 1945 ci ilin yayinda imperator Hirohito radio vasitesile Yaponiya Imperator ordusunun ali bas komandani kimi silahli quvvelerin ABS ordusuna teslim olmasi barede nitq soylemisdir RutbelerKateqoriya Rutbe Ilme PaqonImperator 天皇 tenno generalissimus 大元帥 dayqensuygenerallar 将官 syo kan general 大将 taysyo general leytenant 中将 tyu dzyo general mayor 少将 syo syo zabitler 士官 sikan polkovnik 大佐 tajsapolkovnik leytenant 中佐 tyu samayor 少佐 syo sakapitan 大尉 tayileytenant 中尉 tyu ikicik leytenant 少尉 syo i准士官 dzyunsikan gizir 准尉 dzyunicavuslar 下士官 kasikan bas cavus 曹長 so tyo cavus 軍曹 qunso kapral 伍長 qoto esgerler 兵 xey basci 兵長 xeytyo yuksek dereceli siravi 上等兵 dzyo to xeyI dereceli siravi 一等兵 itto xeyI dereceli siravi 二等兵 nito xeyQosun novleriPiyada qosunu Qani simvolize edirSuvari Collukleri simvolize edirArtilleriya Baritin tustusunu simvolize edirMuhendis qosunlari torpagi simvolize edirNeqliyyat qosunlari Denizi simvolize edirHerbi polis Qerezsizliyi simvolize edirAviasiya Semani simvolize edir Quru qosunlarinin bayragi Artilleriya ve suvari polklarin bayragiIstinadlarHarries amp Harries pp 29 31 Roy M MacLeod Science and the Pacific War Science and Survival in the Pacific 1939 1945 2022 04 23 at the Wayback Machine Kluwer Academic Publishing p 1 1999 PDF 2015 09 24 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 01 27 Arxivlenmis suret 2015 12 08 tarixinde Istifade tarixi 2016 01 27 Harries amp Harries p 463 Chen World War II Database 2009 04 16 at the Wayback Machine Gilmore p 87 Gilmore p 45 Gilmore p 89 Yoshimi and Matsuno Dokugasusen Kankei Shiryo II Kaisetsu 1997 p 25 29 Bix Herbert Hirohito and the Making of Modern Japan New York HarperCollinsPublishers 2000 p 466 citing the Sugiyama memo p 24