Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tokio və ya Tokyo (yap. 東京 ) — Yaponiyanın paytaxtı. Ölkənin əsas iqtisadi və mədəniyyət mərkəzi.
| Tokio | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Ölkə | |||||
| Başçı | Yuriko Koike[d] | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 6 sentyabr 1868 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 6 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Digər | |||||
| metro.tokyo.lg.jp | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarix
Tokio Körfəzi sahilində liman şəhəri Tokio, Edo (körfəz qapısı) adı ilə tanınmışdı. Edo Qalası XII əsrdə güclü samuray qəbilənin-i Edo ailəsinin yurdu olaraq yapon tarixində meydana çıxdı. 1603de Tokugawa Şogunluğu banisi Tokugawa Ieyasu, Edoyu zərbənin rəhbərliyinin paytaxtı etdi. Şogunluk rejimi altında Edo, Yaponiyanın mədəni və iqtisadi, siyasi sahədə mərkəzinə inkişaf etmişdir. 1868-ci ildə Zərbənin hakimiyyətinə son qoyan İmperator Meiji, 3 sentyabr 1868-ci il tarixli Edonun adını Tokio etməsinə dair imperator fərmanı ilə Kioto Edo qalasındakı qədim zərbənin sarayına köç edib, qədim paytaxt Kioto şərqdə paytaxt olduğuna görə şəhərin adı Tokioya dəyişdi. Tokio, 12 sentyabr 1923-cü ildəki zəlzələdən böyük zərər gördü. Zəlzələdən sonra şəhər yenidən inşa edilib və bu dövrdə ətrafında şəhərətrafılar təşəkkül etməyə başladı. 20 il sonra II. Dünya Müharibəsində ABŞ təyyarələri tərəfindən ciddi bombardman edilərək təkrar sökülüb. Tokio 1950-ci illərdən sonra ölkə iqtisadiyyatına paralel inkişaf göstərərək sürətlə böyüdü və bugünkü səviyyəsinə çatıb.
Təqdimat
Şəhərin mərkəzində xəndəklər və geniş bağlarla əhatə İmperiya Sarayı yer alır. Sarayın şərqində, Yapon iş dünyasının mərkəzi kimi səciyyələndirilən Maranouçi səmti olur; Şimal-şərqində isə bir çox universitetin və mətbəənin yerləşdiyi Qanda səmti uzanır. Rəsmi binalar sarayın cənubundakı Kasumigaseki səmtində toplanmışdır. Milli parlament binası isə Kasumigasekinin qərb. Dünyaca məşhur bir mübadilə mərkəzi olan Ginza səmti şəhərin şərq hissəsindədir. Tokionun arxitekturası iki və ya üç mərtəbəli taxta evlərdən, Meiji dövründən qalma daş tikililərə və beton və ya poladdan düzəldilmiş göydələnlərə qədər dəyişən bir müxtəliflik göstərir. Yaponiyanın əsas ibadət mərkəzi olan Meici Məbədi bir milli abidə kimi qəbul edilir.Başlanğıcda zəlzələyə qarşı mukavim olsun deyə, binalar 30 metrlə məhdudlaşdırılmış, lakin 1960lardan sonra bu yüksəkliyi keçən və zəlzələyə dayanıqlı bir çox yeni bina inşa edilmişdir. Bunların başlıcaları Mainiçi Nəşriyyatı, Tokio Kilsə, Milli Teatr və Beynəlxalq Ticarət Mərkəzidir. Şəhər daxili nəqliyyat avtobus, metro və elektrik qatarlarla təmin edilir. Tokioda biri daxili səfərlər, digəri xarici səfərlərə təsis edilən iki hava limanı var.Yaponiyanın mədəniyyət mərkəzi olan Tokioda bir çox muzey, kitabxana və universitet yerləşir. Ueno Parkında Tokio Milli Muzeyi, Tokio Milli Elm Muzeyi, Heyvanat Bağçası və Qərb İncəsənəti Milli Muzeyinin yer alır. Yaponiyadakı universitet və yüksekokul-ların böyük hissəsi Tokio. Tokio Universiteti xaricindəki başlıca milli ali təhsil müəssisələri Tokio Texnologiya İnstitutu, Hitotsubaşi Universiteti və Tokio İncəsənət Universitetidir. Özəl universitetlərin ən məşhurları da Vaseda və Keio universitetləridir.
Qeydlər
- Yazılış qaydası Tokio kimi olsa da, bəzən Tokyo kimi də tələffüz olunur.
İstinadlar
- http://www.metro.tokyo.jp/tosei/governor/governor/kishakaiken/2016/08/02.html.
- . Geospatial Information Authority of Japan. S. 28.
- Токио // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IX ҹилд: Спутник—Фронтон. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1986. С. 304–305.
Xarici keçidlər
- metro.tokyo.lg.jp — Tokionun rəsmi saytı
 | Yaponiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tokio ve ya Tokyo yap 東京 Yaponiyanin paytaxti Olkenin esas iqtisadi ve medeniyyet merkezi TokioBayraq d Gerb35 41 22 sm e 139 41 30 s u Olke YaponiyaBasci Yuriko Koike d Tarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 6 sentyabr 1868Sahesi 2 194 05 km 1 yanvar 2022 Merkezin hundurluyu 6 mSaat qursagi UTC 09 00Yaponiya standart vaxtiEhalisiEhalisi 14 264 798 nef 2022 Digermetro tokyo lg jpXeriteni goster gizle Tokio Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixTokio Korfezi sahilinde liman seheri Tokio Edo korfez qapisi adi ile taninmisdi Edo Qalasi XII esrde guclu samuray qebilenin i Edo ailesinin yurdu olaraq yapon tarixinde meydana cixdi 1603de Tokugawa Sogunlugu banisi Tokugawa Ieyasu Edoyu zerbenin rehberliyinin paytaxti etdi Sogunluk rejimi altinda Edo Yaponiyanin medeni ve iqtisadi siyasi sahede merkezine inkisaf etmisdir 1868 ci ilde Zerbenin hakimiyyetine son qoyan Imperator Meiji 3 sentyabr 1868 ci il tarixli Edonun adini Tokio etmesine dair imperator fermani ile Kioto Edo qalasindaki qedim zerbenin sarayina koc edib qedim paytaxt Kioto serqde paytaxt olduguna gore seherin adi Tokioya deyisdi Tokio 12 sentyabr 1923 cu ildeki zelzeleden boyuk zerer gordu Zelzeleden sonra seher yeniden insa edilib ve bu dovrde etrafinda seheretrafilar tesekkul etmeye basladi 20 il sonra II Dunya Muharibesinde ABS teyyareleri terefinden ciddi bombardman edilerek tekrar sokulub Tokio 1950 ci illerden sonra olke iqtisadiyyatina paralel inkisaf gostererek suretle boyudu ve bugunku seviyyesine catib TeqdimatSeherin merkezinde xendekler ve genis baglarla ehate Imperiya Sarayi yer alir Sarayin serqinde Yapon is dunyasinin merkezi kimi seciyyelendirilen Maranouci semti olur Simal serqinde ise bir cox universitetin ve metbeenin yerlesdiyi Qanda semti uzanir Resmi binalar sarayin cenubundaki Kasumigaseki semtinde toplanmisdir Milli parlament binasi ise Kasumigasekinin qerb Dunyaca meshur bir mubadile merkezi olan Ginza semti seherin serq hissesindedir Tokionun arxitekturasi iki ve ya uc mertebeli taxta evlerden Meiji dovrunden qalma das tikililere ve beton ve ya poladdan duzeldilmis goydelenlere qeder deyisen bir muxteliflik gosterir Yaponiyanin esas ibadet merkezi olan Meici Mebedi bir milli abide kimi qebul edilir Baslangicda zelzeleye qarsi mukavim olsun deye binalar 30 metrle mehdudlasdirilmis lakin 1960lardan sonra bu yuksekliyi kecen ve zelzeleye dayaniqli bir cox yeni bina insa edilmisdir Bunlarin baslicalari Mainici Nesriyyati Tokio Kilse Milli Teatr ve Beynelxalq Ticaret Merkezidir Seher daxili neqliyyat avtobus metro ve elektrik qatarlarla temin edilir Tokioda biri daxili seferler digeri xarici seferlere tesis edilen iki hava limani var Yaponiyanin medeniyyet merkezi olan Tokioda bir cox muzey kitabxana ve universitet yerlesir Ueno Parkinda Tokio Milli Muzeyi Tokio Milli Elm Muzeyi Heyvanat Bagcasi ve Qerb Inceseneti Milli Muzeyinin yer alir Yaponiyadaki universitet ve yuksekokul larin boyuk hissesi Tokio Tokio Universiteti xaricindeki baslica milli ali tehsil muessiseleri Tokio Texnologiya Institutu Hitotsubasi Universiteti ve Tokio Incesenet Universitetidir Ozel universitetlerin en meshurlari da Vaseda ve Keio universitetleridir QeydlerYazilis qaydasi Tokio kimi olsa da bezen Tokyo kimi de teleffuz olunur Istinadlarhttp www metro tokyo jp tosei governor governor kishakaiken 2016 08 02 html Geospatial Information Authority of Japan S 28 Tokio Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә IX ҹild Sputnik Fronton Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1986 S 304 305 Xarici kecidlerDiger layihelerdeVikisitatda elaqeli sitatlarVikianbarda elaqeli media fayllar metro tokyo lg jp Tokionun resmi sayti Yaponiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin