Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rusiya İmperiyasında yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyaları (ivr. ההתיישבות היהודית החקלאית בדרום אוקראינה; rus. Еврейские земледельческие колонии в Российской империи) — Rusiya imperiyasının müxtəlif quberniya və əyalətlərində yaradılmış, yaradılmağa cəhd edilmiş etnik yəhudi təsərrüfat gettoları və ya yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyaları. Digər etnik millətlərə nəzərən kənd təsərrüfatı sahəsində əhəmiyyətli uğurlar və bol məhsul əldə edən yəhudilərin imperiya boyunca müxtəlif təsərrüfat koloniyalarının yaradılması Rusiya imperiyasının XIX əsrin 40-cı illərindən etibarən əsas daxili siyasətlərindən biri olmuşdur.
Tarixi
İlk dəfə 1806-cı ildə Rusiya imperiyasının Xerson quberniyasında yaradılmış kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan yəhudilərin yaşadığı məskənlər. Yəhudilərin özlərinə məxsus koloniyalarda yaşaması üçün Rusiya imperiyasında 1804-cü ilin 9 dekabr tarixində xüsusi fərman qəbul edilmişdir. Həmin fərmana görə yaradılması nəzərdə tutulan yaşayış məskənlərində yəhudilər üçün müxtəlif güzəştlər nəzərdə tutulmuşdu. Vergilərin azadılması, torpaq qiymətlərinin aşağı salınması və yəhudilər üçün stabil saxlanılması, Rusiya imperiyası daxilində hərbi xidmətdən azad olma kimi güzəştlər kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan yəhudilər üçün nəzərdə tutulmuşdu.
Rusiya imperiyasının 1827-ci ildən etibarən ardıcıl olaraq müxtəlif dünya dövlətləri ilə müharibələrə girməsi səbəbindən yəhudilər üçün nəzərdə tutulmuş həqiqi hərbi xidmət keçməməklə bağlı imtiyaz həmin ildən etibarən ləğv edilmişdir. Yeni Rusiya və Qərbi Kraydakı digər koloniyalar da zamanla sözügedən imtiyazlara qoşulmuşdular. Digər etnik millətlərə nəzərən kənd təsərrüafatı sahəsində əhəmiyyətli uğurlar və bol məhsul əldə edən yəhudilərin imperiya boyunca müxtəlif təsərrüfat koloniyalarının yaradılması Rusiya imperiyasının XIX əsrin 40-cı illərindən etibarən əsas daxili siyasətlərindən biri olmuşdur.
1835-ci ildə Xerson quberniyasında yaradılmış kənd təsərrüfatı koloniyasının bənzərini yaratmaq cəhdi uğursuzluqla nəticələndi. Yəhudilər soyuq iqlim və sərt torpaq şəraitində arzuladıqları nəticəni əldə edə bilmədilər. 1846-cı ildə Yekaterinoslav quberniyasının inzibati sərhədləri daxilində oxşar koloniya yaradıldı.
1858-ci ildə aparılmış əhalinin siyahıyaalınmasına görə 1.100-dən çox ailəni əhatə edən 18 yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyası ərazidə mövcud idi. Yaradılmış ən uğurlu və ən böyük yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyalarından biri indiki Ukraynanın Xmelnitski vilayətinin sərhədləri daxilində yerləşmiş adlı təsərrüfat koloniyası olmuşdur. XX əsrin əvvəllərində təxminən 100 min nəfərdən çox yəhudi imperiya tərəfindən onlar üçün yaradılmış təsərrüfat koloniyalarında yaşamaqda idilər.
1890-cı illərin əvvəllərində ingilis yazıçısı Arnold Uayt yəhudi mesenat və xeyriyyəçi baron tapşırığı ilə rus yəhudilərinin vəziyyətini araşdırmaq üçün Xerson quberniyasına səfər etmişdir. Kolonistlərin yaşadığı əraziləri gəzən yazıçı ərazilərdəki çətinliklərə baxmayaraq əhalinin sürətlə artdığını və ilk yaranan tarixdən 80 ildən sonra bəzi koloniyalarda təsərrüfat üçün yetərli yerlərin qalmadığını müşahidə etmişdir. İngilis yazıçı öz qeydlərində həmçinin qadınlara təsərrüfat işləri ilə məşğul olmağa icazə verilmədiyini də qeyd etmişdir.
Rusiya imperiyasının ölkə iqtisadiyyatını inkişaf etdirmək məqsədilə atdığı və bir növ təcrübə məqsədi daşıyan bir etnik qrup üçün xüsusi kənd təsərrüfat koloniyası yaratmaq planı gözləniləndən daha da uğurlu oldu. Bəzi yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyaları, nizamnamədə onlara verilmiş hüquqların sərhədlərindən kənara çıxaraq əlavə işlərlə məşğul olmağa və daha da genişlənməyə başladılar. Məsələn, ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olmaq koloniyalara tanınmış hüquqlar daxilində deyildi, ancaq XIX əsrin 80-ci illərindən etibarən Xerson quberniyası və yaradılmış koloniyalar aktiv şəkildə ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olurdular.
XIX əsrin sonlarında Xerson quberniyasındakı bank sisteminin formalaşdırılması və vergi ilə əlaqədar digər maliyyə işlərinin aparılması yəhudilərin kənd təsərrüfatı və ticarətdən əlavə maliyyə sahəsindəki fəaliyyətlərini də göstərməkdədir. Şəkər çuğunduru, qış buğdası və ya günəbaxan kimi məhsulların sözügedən koloniyalarda becərilməsi nəticəsində indiki Ukrayna ərazilərində mövcud Rusiya imperiyasının quberniyaları Avropa üçün çörək səbəti rolunu icra etmişdir.
Rusiya imperiyasının şəkər çuğunduru sənayesi demək olar ki, yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyalarının fəaliyyəti və zəhmətkeşliyi hesabına formalaşır və idarə olunurdu. XIX əsrdə Kiyev general-quberniyasının inzibati mərkəzi Kiyev şəhərində yaşayan yəhudi mənşəyli Brodski ailəsi koloniyalardan təmin edilən şəkər çuğunduru biznesi sayəsində maliyyə maqnatına çevirilmişdilər.
Təsirləri və sonrakı vəziyyət
Rusiya imperiyasında yaradılmış yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyaları dünyanın müxtəlif nöqtələrində oxşar tipli təsərrüfat koloniyaları yaratmaq istəyən özəl şirkətlərə və dövlətlər üçün örnək təşkil etmişdir. Karl Marks öz əsərlərində koloniyalardakı ağır insan əməyinə etiraz edən yəhudiləri zaman-zaman müəyyən güzəştlər əldə etməsini və ya əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün konkret addımlar atılması ilə bağlı çağırışlarını öz əsərlərində nümunə kimi qeyd etmişdir.
1904–1914-cü illər arasında İsraildə baş vermiş İkinci aliya zamanı ksəriyyəti Rusiya imperiyasından, bəziləri də Yəməndən olan təxminən 35,000 yəhudi Osmanlı imperiyasının idarə etdiyi Fələstinə köçmüşdür. Rusiya imperiyasından gəlmiş yəhudilər İsraildə sonradan Kibbutz olaraq adlandırılacaq yeni növ kollektiv icmanın yaradılmasında yaxından iştirak etmişdilər.
Bəzi tarixçilərə görə İsraildə yaradılmış Kibbutz kollektiv icmaları bir zamanlar Rusiya imperiyasında mövcud olmuş yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyalarının mənəvi davamı kimi çıxış edirdi, ancaq Rusiya imperiyasındakı koloniyalardan fərqli olaraq burada təkcə kənd təsərrüfatı yox, ümumi sosial yönümlü yaşam modulu yaradılmalı idi. 1917-ci ildə baş vermiş Rusiya inqilabı nəticəsində imperiya daxilindəki bütün yəhudi kənd təsərrüfatı koloniyaları kolxoz və sovxozların tərkibinə verilmişdir.
1920-ci illərin əvvəllərində koloniyalardakı artan əhali sayında ilk dəfə olaraq durğunluq müşahidə olunmağa başlamışdır. Rusiya imperiyası daxilindəki vətəndaş müharibəsi, bahalaşma, qırğınlar, aclıq və epidemiyalar kimi səbəblərə görə yəhudilər koloniyaları sürətlə tərk etməyə və yaşamaq üçün daha münasib ölkələrə üz tutmağa başlamışdılar. Bu baxımdan əhəmiyyətli dərəcədə Rusiya imperiyasının vətəndaşı olan yəhudi Amerika Birləşmiş Ştatlarına, Fələstinə və Latın Amerikası ölkələrinə mühacirət etmişdir.
Oktyabr inqilabından sonra sayları Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı daxilində üç milyona yaxınlaşan yəhudilər üçün və adlı cəmiyyətlər yaratmışdır. sözünün mənası Yəhudi İşçilərinin Ərazi Təşkili Komitəsi (rus. Комитет по земельному устройству еврейских трудящихся) anlamına gəlirdi. Sovetlər yaradılmış yeni komitəni yəhudi əhalisini məhsuldar əməyə cəlb etmək siyasətini davamı kimi qiymətləndirirdilər. Bir il sonra, 1925-ci ildə mövzu ilə əlaqəli daha bir təşkilat cəmiyyəti yaradılmışdı. Yəhudi İşçilərinin Torpaq İdarəetmə Cəmiyyəti (rus. Общество землеустройства еврейских трудящихся) anlamına gələn ozetlər 1938-ci ilə qədər fəaliyyətini davam etdirmişdir.
SSRİ tərəfindən yaradılan komzet və ozet tipli qurumlar əslində əməyin kollektivləşdirilməsinə hesablanmış kolxoz və sovxozların yəhudilər üçün nəzərdə tutulmuş formaları idilər və daha çox Rusiya imperiyasında mövcud olmuş yəhudi kənd təsərrüafatı koloniyalarının mənəvi davamçıları kimi çıxış edirdilər.
XX əsrin 20-ci illərinin sonuna yaxın Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasında 160, Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikasında 29, Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasında isə 27 belə kənd sovetləri yaradılmışdır. 1925-ci ildən 1937-ci ilə qədər həmin kənd sovetlərinə 126 minə yaxın yəhudi köçmüş, lakin onlardan yalnız 53 min nəfərə yaxın yeni ərazilərə uyğunlaşa bilmişdilər. 1930-cu illərdə kollektivləşmə və sənayeləşmə yəhudi gənclərinin şəhərlərə kütləvi axın etməsinə və yəhudi kəndlilərinin sayının azalmasına səbəb oldu. 1938-ci ilin mayında əvvəllər yaradılmış bütün yəhudi milli rayonları və kənd şuraları ləğv edilmişdir.
1941-ci ilin 22 iyun tarixində Üçüncü Reyxin Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqına qəfil hücum etməsi nəticəsində İkinci Dünya müharibəsində yeni cəbhə açılmışdır. Almanlar əsasən Ukrayna Sovet Sosialist Respublikası ərazisindən hücuma keçdiyindən ənənəvi yəhudi yaşayış məskənləri hücumun ilk hədəflərindən birinə çevirilmişdir. Evakuasiya edə bilməyən keçmiş yəhudi koloniyalarının və kənd sovetlərinin sakinlərinin əksəriyyəti Holokost soyqırımı zamanı öldürülüb və ya əsir götürülmüşdür.
İstinadlar
- "" 2011-10-05 at the Wayback Machine, Yəhudi Ensiklopediyası
- "Study of Jewish Agricultural Colonies in the Ukraine". 2011-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-19.
- The Jews in Poland and Russia: Bibliographical Essays, by Gershon David Hundert and Gershon C. Bacon. Indiana University Press, 1984, P. 157, as cited in this web page 2011-06-05 at the Wayback Machine
- "Among the Russian Jews' What Mr. Arnold White Saw and Learned." 2016-03-03 at the Wayback Machine, The New York Times, 13 June 1892 (with a link to a PDF photocopy of the full article)
- Ivnitskii, N.; Kudiukina, M.; Khandurina, E.; Gluschenko, N.; Golyshkina, T.; Danilov, V.; Denisova, L.; Schzhin, Kim Chan; Kirillova, E. Трагедия советской деревни. Коллективизация и раскулачивание (rus) (2). Moscow: РОССПЭН. 2000.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rusiya Imperiyasinda yehudi kend teserrufati koloniyalari ivr ההתיישבות היהודית החקלאית בדרום אוקראינה rus Evrejskie zemledelcheskie kolonii v Rossijskoj imperii Rusiya imperiyasinin muxtelif quberniya ve eyaletlerinde yaradilmis yaradilmaga cehd edilmis etnik yehudi teserrufat gettolari ve ya yehudi kend teserrufati koloniyalari Diger etnik milletlere nezeren kend teserrufati sahesinde ehemiyyetli ugurlar ve bol mehsul elde eden yehudilerin imperiya boyunca muxtelif teserrufat koloniyalarinin yaradilmasi Rusiya imperiyasinin XIX esrin 40 ci illerinden etibaren esas daxili siyasetlerinden biri olmusdur TarixiRus ve Belarus ressami XX esrin evvellerinde ressamliqda Yehudi Intibahinin gorkemli xadimlerinden biri Yehuda Pen terefinden cekilmis yehudi Yehudi kolxozcu tablosu 1925 Ilk defe 1806 ci ilde Rusiya imperiyasinin Xerson quberniyasinda yaradilmis kend teserrufati ile mesgul olan yehudilerin yasadigi meskenler Yehudilerin ozlerine mexsus koloniyalarda yasamasi ucun Rusiya imperiyasinda 1804 cu ilin 9 dekabr tarixinde xususi ferman qebul edilmisdir Hemin fermana gore yaradilmasi nezerde tutulan yasayis meskenlerinde yehudiler ucun muxtelif guzestler nezerde tutulmusdu Vergilerin azadilmasi torpaq qiymetlerinin asagi salinmasi ve yehudiler ucun stabil saxlanilmasi Rusiya imperiyasi daxilinde herbi xidmetden azad olma kimi guzestler kend teserrufati ile mesgul olan yehudiler ucun nezerde tutulmusdu Rusiya imperiyasinin 1827 ci ilden etibaren ardicil olaraq muxtelif dunya dovletleri ile muharibelere girmesi sebebinden yehudiler ucun nezerde tutulmus heqiqi herbi xidmet kecmemekle bagli imtiyaz hemin ilden etibaren legv edilmisdir Yeni Rusiya ve Qerbi Kraydaki diger koloniyalar da zamanla sozugeden imtiyazlara qosulmusdular Diger etnik milletlere nezeren kend teserruafati sahesinde ehemiyyetli ugurlar ve bol mehsul elde eden yehudilerin imperiya boyunca muxtelif teserrufat koloniyalarinin yaradilmasi Rusiya imperiyasinin XIX esrin 40 ci illerinden etibaren esas daxili siyasetlerinden biri olmusdur 1835 ci ilde Xerson quberniyasinda yaradilmis kend teserrufati koloniyasinin benzerini yaratmaq cehdi ugursuzluqla neticelendi Yehudiler soyuq iqlim ve sert torpaq seraitinde arzuladiqlari neticeni elde ede bilmediler 1846 ci ilde Yekaterinoslav quberniyasinin inzibati serhedleri daxilinde oxsar koloniya yaradildi 1858 ci ilde aparilmis ehalinin siyahiyaalinmasina gore 1 100 den cox aileni ehate eden 18 yehudi kend teserrufati koloniyasi erazide movcud idi Yaradilmis en ugurlu ve en boyuk yehudi kend teserrufati koloniyalarindan biri indiki Ukraynanin Xmelnitski vilayetinin serhedleri daxilinde yerlesmis adli teserrufat koloniyasi olmusdur XX esrin evvellerinde texminen 100 min neferden cox yehudi imperiya terefinden onlar ucun yaradilmis teserrufat koloniyalarinda yasamaqda idiler 1890 ci illerin evvellerinde ingilis yazicisi Arnold Uayt yehudi mesenat ve xeyriyyeci baron tapsirigi ile rus yehudilerinin veziyyetini arasdirmaq ucun Xerson quberniyasina sefer etmisdir Kolonistlerin yasadigi erazileri gezen yazici erazilerdeki cetinliklere baxmayaraq ehalinin suretle artdigini ve ilk yaranan tarixden 80 ilden sonra bezi koloniyalarda teserrufat ucun yeterli yerlerin qalmadigini musahide etmisdir Ingilis yazici oz qeydlerinde hemcinin qadinlara teserrufat isleri ile mesgul olmaga icaze verilmediyini de qeyd etmisdir Rusiya imperiyasinin olke iqtisadiyyatini inkisaf etdirmek meqsedile atdigi ve bir nov tecrube meqsedi dasiyan bir etnik qrup ucun xususi kend teserrufat koloniyasi yaratmaq plani gozlenilenden daha da ugurlu oldu Bezi yehudi kend teserrufati koloniyalari nizamnamede onlara verilmis huquqlarin serhedlerinden kenara cixaraq elave islerle mesgul olmaga ve daha da genislenmeye basladilar Meselen ticaret fealiyyeti ile mesgul olmaq koloniyalara taninmis huquqlar daxilinde deyildi ancaq XIX esrin 80 ci illerinden etibaren Xerson quberniyasi ve yaradilmis koloniyalar aktiv sekilde ticaret fealiyyeti ile mesgul olurdular XIX esrin sonlarinda Xerson quberniyasindaki bank sisteminin formalasdirilmasi ve vergi ile elaqedar diger maliyye islerinin aparilmasi yehudilerin kend teserrufati ve ticaretden elave maliyye sahesindeki fealiyyetlerini de gostermekdedir Seker cugunduru qis bugdasi ve ya gunebaxan kimi mehsullarin sozugeden koloniyalarda becerilmesi neticesinde indiki Ukrayna erazilerinde movcud Rusiya imperiyasinin quberniyalari Avropa ucun corek sebeti rolunu icra etmisdir Rusiya imperiyasinin seker cugunduru senayesi demek olar ki yehudi kend teserrufati koloniyalarinin fealiyyeti ve zehmetkesliyi hesabina formalasir ve idare olunurdu XIX esrde Kiyev general quberniyasinin inzibati merkezi Kiyev seherinde yasayan yehudi menseyli Brodski ailesi koloniyalardan temin edilen seker cugunduru biznesi sayesinde maliyye maqnatina cevirilmisdiler Tesirleri ve sonraki veziyyet Rusiya imperiyasinda yaradilmis yehudi kend teserrufati koloniyalari dunyanin muxtelif noqtelerinde oxsar tipli teserrufat koloniyalari yaratmaq isteyen ozel sirketlere ve dovletler ucun ornek teskil etmisdir Karl Marks oz eserlerinde koloniyalardaki agir insan emeyine etiraz eden yehudileri zaman zaman mueyyen guzestler elde etmesini ve ya emek seraitinin yaxsilasdirilmasi ucun konkret addimlar atilmasi ile bagli cagirislarini oz eserlerinde numune kimi qeyd etmisdir 1929 cu ilde Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasinda yasayan yehudiler ucun hazirlanmis tebligat posteri Ag qara rengli posterin esas fonunda fehle papaginda gulumseyen kisi fiquru arxa fonda ise tarlada traktorla calisan fermerler tesvir edilib Posterin yuxari ve asagi hisselerinde rus ve ivrit dillerinde yazilmis metnde deyilir Yehudi torpaq iscisi traktorun tekerlerinin her firlanmasi ile sosializm quruculugunda istirak edir ve siz ona komek edeceksiniz OZET lotereyasina bilet alin 1920 1932 ci iller arasinda idis dilinde nesr olunmus sovet tebligat posteri Posterde yehudi dini ibtidai mektebi Xeder tenqid olunur Idisce yazilmis metnde birincisi cehalet ve yoxsulluq ikincisi ise mehsuldar ve qocaq vetendaslar yetisdirir ve ya kohne sistem nifrete sebeb olur size seyyar satici olmagi oyredir sovet mektebi ise xalqlar arasindaki dostlugu formalasdirir kimi ifadeler yer alib Qara lovhenin onunde dayanmis sovet muellimi lovheye yere tupurmeyin yazisini yazib 1904 1914 cu iller arasinda Israilde bas vermis Ikinci aliya zamani kseriyyeti Rusiya imperiyasindan bezileri de Yemenden olan texminen 35 000 yehudi Osmanli imperiyasinin idare etdiyi Felestine kocmusdur Rusiya imperiyasindan gelmis yehudiler Israilde sonradan Kibbutz olaraq adlandirilacaq yeni nov kollektiv icmanin yaradilmasinda yaxindan istirak etmisdiler Bezi tarixcilere gore Israilde yaradilmis Kibbutz kollektiv icmalari bir zamanlar Rusiya imperiyasinda movcud olmus yehudi kend teserrufati koloniyalarinin menevi davami kimi cixis edirdi ancaq Rusiya imperiyasindaki koloniyalardan ferqli olaraq burada tekce kend teserrufati yox umumi sosial yonumlu yasam modulu yaradilmali idi 1917 ci ilde bas vermis Rusiya inqilabi neticesinde imperiya daxilindeki butun yehudi kend teserrufati koloniyalari kolxoz ve sovxozlarin terkibine verilmisdir 1920 ci illerin evvellerinde koloniyalardaki artan ehali sayinda ilk defe olaraq durgunluq musahide olunmaga baslamisdir Rusiya imperiyasi daxilindeki vetendas muharibesi bahalasma qirginlar acliq ve epidemiyalar kimi sebeblere gore yehudiler koloniyalari suretle terk etmeye ve yasamaq ucun daha munasib olkelere uz tutmaga baslamisdilar Bu baximdan ehemiyyetli derecede Rusiya imperiyasinin vetendasi olan yehudi Amerika Birlesmis Statlarina Felestine ve Latin Amerikasi olkelerine muhaciret etmisdir Oktyabr inqilabindan sonra saylari Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqi daxilinde uc milyona yaxinlasan yehudiler ucun ve adli cemiyyetler yaratmisdir sozunun menasi Yehudi Iscilerinin Erazi Teskili Komitesi rus Komitet po zemelnomu ustrojstvu evrejskih trudyashihsya anlamina gelirdi Sovetler yaradilmis yeni komiteni yehudi ehalisini mehsuldar emeye celb etmek siyasetini davami kimi qiymetlendirirdiler Bir il sonra 1925 ci ilde movzu ile elaqeli daha bir teskilat cemiyyeti yaradilmisdi Yehudi Iscilerinin Torpaq Idareetme Cemiyyeti rus Obshestvo zemleustrojstva evrejskih trudyashihsya anlamina gelen ozetler 1938 ci ile qeder fealiyyetini davam etdirmisdir SSRI terefinden yaradilan komzet ve ozet tipli qurumlar eslinde emeyin kollektivlesdirilmesine hesablanmis kolxoz ve sovxozlarin yehudiler ucun nezerde tutulmus formalari idiler ve daha cox Rusiya imperiyasinda movcud olmus yehudi kend teserruafati koloniyalarinin menevi davamcilari kimi cixis edirdiler XX esrin 20 ci illerinin sonuna yaxin Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasinda 160 Krim Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinda 29 Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasinda ise 27 bele kend sovetleri yaradilmisdir 1925 ci ilden 1937 ci ile qeder hemin kend sovetlerine 126 mine yaxin yehudi kocmus lakin onlardan yalniz 53 min nefere yaxin yeni erazilere uygunlasa bilmisdiler 1930 cu illerde kollektivlesme ve senayelesme yehudi genclerinin seherlere kutlevi axin etmesine ve yehudi kendlilerinin sayinin azalmasina sebeb oldu 1938 ci ilin mayinda evveller yaradilmis butun yehudi milli rayonlari ve kend suralari legv edilmisdir 1941 ci ilin 22 iyun tarixinde Ucuncu Reyxin Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqina qefil hucum etmesi neticesinde Ikinci Dunya muharibesinde yeni cebhe acilmisdir Almanlar esasen Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasi erazisinden hucuma kecdiyinden enenevi yehudi yasayis meskenleri hucumun ilk hedeflerinden birine cevirilmisdir Evakuasiya ede bilmeyen kecmis yehudi koloniyalarinin ve kend sovetlerinin sakinlerinin ekseriyyeti Holokost soyqirimi zamani oldurulub ve ya esir goturulmusdur Istinadlar 2011 10 05 at the Wayback Machine Yehudi Ensiklopediyasi Study of Jewish Agricultural Colonies in the Ukraine 2011 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2024 03 19 The Jews in Poland and Russia Bibliographical Essays by Gershon David Hundert and Gershon C Bacon Indiana University Press 1984 P 157 as cited in this web page 2011 06 05 at the Wayback Machine Among the Russian Jews What Mr Arnold White Saw and Learned 2016 03 03 at the Wayback Machine The New York Times 13 June 1892 with a link to a PDF photocopy of the full article Ivnitskii N Kudiukina M Khandurina E Gluschenko N Golyshkina T Danilov V Denisova L Schzhin Kim Chan Kirillova E Tragediya sovetskoj derevni Kollektivizaciya i raskulachivanie rus 2 Moscow ROSSPEN 2000