Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məsih Paşa (ö. 1501, İstanbul) — II Bəyazid dönəmində 1499 - 1501 tarixlərində ümumilikdə 2 il Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamıdır.
| Məsih Paşa | |
|---|---|
| osman. مسيح پاشا | |
 | |
| 1499 – 1501 | |
| Əvvəlki | Çandarlı II İbrahim Paşa |
| Sonrakı | Xədim Əli Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | XV əsr |
| Doğum yeri | Yunanıstan |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | dövlət xadimi, hərbi qulluqçu |
| Dini | islam |
| Rütbəsi | Admiral |
Həyatı
Yunan əsilli olub mənsubdur. Sonuncu Bizans imperatoru XI Konstantinin qardaşı oğludur. Anası isə Venesiyanın adlı-sanlı ailələrindən olan mənsubdur. Böyük qardaşı Murad Paşa ilə İstanbulun fəthindən sonra əsir düşmüş və hər ikisi Sultan Mehmedin xidmətinə alınaraq sarayda böyüdülmüşdür.
Məsih Paşanın ilk vəzifələri haqqında ətraflı məlumat yoxdur. Kamalpaşazadəyə görə, Sultan Mehmedin son illərində vəzirliyə gətirilmişdir. Bu da böyük ehtimalla 1476-cı ilin sonu vəya 1477-ci ilin əvvəllərinə təsadüf edir. Çünki 26 noyabr 1477 və 1478 tarixli iki sənəddə Məsih Paşa ikinci vəzir olaraq qeyd olunur. 1480-ci ildə Rodos adasının fəth edilməsi ilə vəzifələndirilmiş, ancaq bu hücum uğursuz olduğu üçün vəzirlikdən alınıb Gəliboluya sürgün edilmişdir.
1482-ci ilin may ayında dövrün sədrəzəmi olan İshaq Paşanın vasitəsilə yenidən vəzir seçildi. Bu əsnada baş verən taxt dəyişikliyi və Cem Sultan məsələsi ilə bağlı Gədik Əhməd Paşa ilə birlikdə müzakirələrə qatıldı. Rodos elçiləri ilə şəxsən görüşdü (Sentyabr 1482). Buna görə də II Bəyazidin gözündə etibar qazandı. Buna görə də 1482-ci ilin noyabrında edam edilən Gədik Əhməd Paşanın yerinə ikinci vəzir oldu. İshaq Paşa 1482-ci ildə sədarətdən alınaraq Saloniki sancaqbəyi təyin edildi və Kamalpaşazadəyə görə, Məsih Paşa 1485-ci ilədək sədrəzəmlik vəzifəsində qaldı. Bu sədarəti dövründə II Bəyazidin 1484 tarixli Boğdan səfərinə qatıldı.
Ancaq bilinməyən səbəbə görə, 1485-ci ildə anidən vəzifədən alındı və Plovdiv hakimi təyin olundu. Səbəbi göstərilməsə də, bu vəziyyətin Cem Sultan məsələsi vəya o illərdə baş verən Osmanlı-Məmlük müharibəsi ilə bağlı olduğu ehtimal olunur. Paytaxta yazdığı məktubların nəticəsi olaraq 1487-ci ildə Kəfə sancaqbəyiliyinə gətirildi. Burada bir neçə siyasi hadisəyə adı qarışmış, eyni zamanda 1488 tarixli Kəfə gömrük dəfətrlərinə görə, kəndxudası vasitəsilə Azov qalasında kölə ticarəti ilə məşğul olmuşdur. II Bəyazidin kiçik oğlu Şahzadə Mehmedin 1489-cu ildə Kəfə sancaqbəyi seçilməsi ilə Məsih Paşa buradan alındı və İsparta sancaqbəyi seçildi.
Oğlu Əli bəy 28 iyun 1506-cı ildə Sultan Bəyazidin nəvəsi Fatma xanım Sultanla (Ayşə Sultanın qızı), nəvəsi Əhməd bəy isə1 həftə sonra Qəmərşah xanım Sultanla (Ayşə Sultanın qızı) nigahlandı.
Mənbə
- Tursun Bey, Târîh-i Ebü’l-Feth (nşr. Mertol Tulum), İstanbul 1977, s. 179-180
- Oruç b. Âdil, Târîh-i Âl-i Osmân, Paris Bibliothèque Nationale, Suppl. turc, nr. 1047, vr. 90b-91a, 118b, 134a, 141a-142a, 144b-145a
- Neşrî, Cihannümâ (Taeschner), I, 217; II, 308
- Ömer Lütfi Barkan, “İstanbul Saraylarına Ait Muhasebe Defterleri”, TTK Belgeler, IX/13 (1979), s. 303, 314
- II. Bayezid Dönemine Ait 906/1501 Tarihli Ahkâm Defteri (haz. İlhan Şahin - Feridun Emecen), İstanbul 1994, hk. nr. 79, 99, 100, 109, 114, 212, 240, 332, 338, 442, 451-452
- Halil İnalcık, “Mesīĥ Paѕћa”, EI² (İng.), VI, 1025-1026
- Âşıkpaşazâde, Târih, s. 191
- İsmail Hakkı Uzunçarşılı, “Hızır Bey Oğlu Sinan Paşa’nın Vezir-i Âzamlığına Dâir Çok Kıymetli Bir Vesika”, TTK Belleten, XXVII (1963), s. 37-44
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mesih Pasa o 1501 Istanbul II Beyazid doneminde 1499 1501 tarixlerinde umumilikde 2 il Osmanli imperiyasinin sedrezemi olmus dovlet adamidir Mesih Pasaosman مسيح پاشاOsmanli sedrezemi1499 1501EvvelkiCandarli II Ibrahim PasaSonrakiXedim Eli PasaSexsi melumatlarDogum tarixi XV esrDogum yeri YunanistanVefat tarixi 1501Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiFealiyyeti dovlet xadimi herbi qulluqcuDini islamRutbesi AdmiralHeyatiYunan esilli olub mensubdur Sonuncu Bizans imperatoru XI Konstantinin qardasi ogludur Anasi ise Venesiyanin adli sanli ailelerinden olan mensubdur Boyuk qardasi Murad Pasa ile Istanbulun fethinden sonra esir dusmus ve her ikisi Sultan Mehmedin xidmetine alinaraq sarayda boyudulmusdur Mesih Pasanin ilk vezifeleri haqqinda etrafli melumat yoxdur Kamalpasazadeye gore Sultan Mehmedin son illerinde vezirliye getirilmisdir Bu da boyuk ehtimalla 1476 ci ilin sonu veya 1477 ci ilin evvellerine tesaduf edir Cunki 26 noyabr 1477 ve 1478 tarixli iki senedde Mesih Pasa ikinci vezir olaraq qeyd olunur 1480 ci ilde Rodos adasinin feth edilmesi ile vezifelendirilmis ancaq bu hucum ugursuz oldugu ucun vezirlikden alinib Geliboluya surgun edilmisdir 1482 ci ilin may ayinda dovrun sedrezemi olan Ishaq Pasanin vasitesile yeniden vezir secildi Bu esnada bas veren taxt deyisikliyi ve Cem Sultan meselesi ile bagli Gedik Ehmed Pasa ile birlikde muzakirelere qatildi Rodos elcileri ile sexsen gorusdu Sentyabr 1482 Buna gore de II Beyazidin gozunde etibar qazandi Buna gore de 1482 ci ilin noyabrinda edam edilen Gedik Ehmed Pasanin yerine ikinci vezir oldu Ishaq Pasa 1482 ci ilde sedaretden alinaraq Saloniki sancaqbeyi teyin edildi ve Kamalpasazadeye gore Mesih Pasa 1485 ci iledek sedrezemlik vezifesinde qaldi Bu sedareti dovrunde II Beyazidin 1484 tarixli Bogdan seferine qatildi Ancaq bilinmeyen sebebe gore 1485 ci ilde aniden vezifeden alindi ve Plovdiv hakimi teyin olundu Sebebi gosterilmese de bu veziyyetin Cem Sultan meselesi veya o illerde bas veren Osmanli Memluk muharibesi ile bagli oldugu ehtimal olunur Paytaxta yazdigi mektublarin neticesi olaraq 1487 ci ilde Kefe sancaqbeyiliyine getirildi Burada bir nece siyasi hadiseye adi qarismis eyni zamanda 1488 tarixli Kefe gomruk defetrlerine gore kendxudasi vasitesile Azov qalasinda kole ticareti ile mesgul olmusdur II Beyazidin kicik oglu Sahzade Mehmedin 1489 cu ilde Kefe sancaqbeyi secilmesi ile Mesih Pasa buradan alindi ve Isparta sancaqbeyi secildi Oglu Eli bey 28 iyun 1506 ci ilde Sultan Beyazidin nevesi Fatma xanim Sultanla Ayse Sultanin qizi nevesi Ehmed bey ise1 hefte sonra Qemersah xanim Sultanla Ayse Sultanin qizi nigahlandi MenbeTursun Bey Tarih i Ebu l Feth nsr Mertol Tulum Istanbul 1977 s 179 180 Oruc b Adil Tarih i Al i Osman Paris Bibliotheque Nationale Suppl turc nr 1047 vr 90b 91a 118b 134a 141a 142a 144b 145a Nesri Cihannuma Taeschner I 217 II 308 Omer Lutfi Barkan Istanbul Saraylarina Ait Muhasebe Defterleri TTK Belgeler IX 13 1979 s 303 314 II Bayezid Donemine Ait 906 1501 Tarihli Ahkam Defteri haz Ilhan Sahin Feridun Emecen Istanbul 1994 hk nr 79 99 100 109 114 212 240 332 338 442 451 452 Halil Inalcik Mesiĥ Paѕћa EI Ing VI 1025 1026 Asikpasazade Tarih s 191 Ismail Hakki Uzuncarsili Hizir Bey Oglu Sinan Pasa nin Vezir i Azamligina Dair Cok Kiymetli Bir Vesika TTK Belleten XXVII 1963 s 37 44