Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Meqiddo döyüşü,Nablus meydan döyüşü,Nablus yarması və ya Nablus məğlubiyyəti(ingiliscə: Battle of Megiddo) — Birinci Dünya müharibəsində Antanta qüvvələri qarşısında Osmanlı ordusunun məğlubiyyəti və bütün Suriyanın Osmanlı İmperiyası tərəfindən itirilməsi ilə nəticələnən döyüşdür.
| Meqiddo döyüşü | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Tarix | 19 - 21 sentyabr 1918-ci il | ||
| Yeri | Meqiddo, Nablus, Fələstin | ||
| Nəticəsi | Britaniya İmperiyasının qələbəssi
| ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| | |||
| İtkilər | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Mustafa Kamal Atatürk 7-ci Ordu Komandanı təyin olunanda İldırım Ordular Qrupunun tərtibi bu şəkildə idi: İordan çayı ilə Nablusun cənubu arasında yerləşmiş olan 7-ci Ordu; Bu tərtibatın sağında 8-ci Ordu ilə solunda İordan çayı idi. Mərkəz dəbilqən art bölgəsində isə 4-cü ordu taktika yazmış olma ilə götürmüşdü. Mustafa Kamal Atatürkün bu zaman tikdirdiyi kəşflər və almış olduğu kəşfiyyat nəticələrinə görə, bir ümumi hücumun başlanmaq üzrə olduğu müəyyən edilmişdi.
Yalnız Mustafa Kamal Atatürk komandanlığı altındakı 7-ci Ordu Dəməşq və Hələbdən şimala çəkilərək, Kilis cənubundakı Muslimiyədə müdafiə xətti yaratdı. Mudros müqaviləsinə qədər keçən zamanda, Britaniya İmperiyası qoşunlarının Toros keçidlərindən Anadolu içlərinə sızmasını qarşısını aldı.
Döyüşün başlanması
İldırım Ordular qrupuna (4, 7-ci və 8-ci Osmanlı ordusu) qarşı vuruşan general Edmund Allenby başçılığı ilə İngilislər Fələstin içlərinə mindikdən sonra 9 dekabr 1917-ci ildə Qüds düşmüşdü.
1918-ci ilin yazında Fələstində Osmanlı-İngilis cəbhəsi, İordaniyadan Təl-Əviv'ə qədər uzanırdı. Yaxşıca kiçilmiş olan üç Osmanlı ordusundan iki cəbhənin qərbində, biri də şərqində yerləşirdi. Osmanlı ordularına komandanlıq edən Otto Liman fon Sanders şərqdən hücum gözlədiyindən bu təbəqəyə üstünlük verməyə başladı. Beləliklə Allenby Sentyabrın 19-də cəbhənin qərbində 1-ə 10 üstün qüvvələrlə Osmanlı müdafiə mövqelərini sökdü. Açılan yolda sürətlə gedən süvari qoşunları sahil zolağından sürətlə keçdikdən sonra, iç təbəqəyə yönələrək şimaldakı çəkilmə xətlərini kəsdilər. Qüdsün şimalında Nablus bölgəsində yerləşən Türk yürüş qolları İngilis Kral Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən həyata keçirilən hücumları ağır itkiyə məruz qaldı.
Döyüşün gedişatı
İngilis generalı Allenby komandanlığı altındakı döyüş vəzifə qüvvəsi, piyada və süvari 191.000 personal və Britaniya İmperiyası ordusunun yeni istifadə etməyə başladığı Yarı tırtıllı (half track) yüngül zirehli maşınlardan mütəşəkkil idi. Buna qarşı olaraq bu döyüş qüvvəsinin qarşısında 40.000 piyada tüfəngi gücündəki Osmanlı qoşunları yer alırdı.Birləşmiş Krallıq hücum qüvvəsi İldırım Ordular Qrupunu sıxışdıraraq müdafiə xətlərini pozmağa başladı. Mustafa Kamal Atatürkün komandanlığı altındakı 7-ci Ordu polad nüvə əsasında müqavimət göstərərkən, 8-ci Ordu müdafiə xətti dağıldı. Müdafiə xəttinin dağılması ilə əlaqədar 7-ci və 4-cü Ordular Dəməşq istiqamətinə çəkilməyə başladılar. 7-ci Ordunun çəkilişini, düşmən aryerqard qolları ilə təmas edərək komandanlıq edən Mustafa Kamal Atatürk, 7-ci Ordunun qılınc qüvvələrini Britaniya İmperiyası hücum qüvvəsinə ezdir-mədən şimala çəkməyi bacardı. Şimal istiqamətinə çəkildikdən sonra, 22–23 Sentyabr tarixlərinə Britaniya İmperiyası qoşunları tərəfindən əhatə edilən 7-ci Osmanlı ordusu İordan çayının şərq-şimal şərq hissəsinə çarx edərək özünü məhvdən xilas etdi.
Mustafa Kamal Atatürk İngilis süvari Diviziyasının getməsini dayandırmağa çalışdısa da, 1 Oktyabrda Dəməşqi də itirincə 11–13 Oktyabr tarixlərində Hələbdə padşahın baş adyutantı polkovnik Əbdüllətif Naci Eldəniz bəyə çox gizli teleqram göndərərək barışıq üçün müraciət etməsini və Əhməd İzzət Paşanın yeni kabinetində onunla birlikdə Əli Fəthi Okyar, Həsən Tahsin (Uzer), Rauf Orbay, İsmayıl Canbulad, Camal Əzmi ilə Şeyxülislam Mustafa Xeyri Əfəndinin də yer almasını təklif etmişdi.
İldırım Ordular Qrupu komandanlığından verilən əmrlə əldə qalan Osmanlı qoşunlarının Hüms mühafəzəsi cənubunda müdafiə xətti quraraq yazmış olmaları bildirilib.Dəməşqin 1 Oktyabrdakı itkisi, gücü olduqca düşmüş olan birliklərin Xüms cənubunda yazmış olmasını qarşısını aldı. Qərargahdan verilən ikinci əmrlə əldə qalan birliklərin sürətlə Hələbə çəkilərək burada bir müdafiə xətti qurulması əmr edildi. Artıq böyük əksəriyyəti 7-ci Ordu birliklərindən ibarət olan Osmanlı müdafiə qüvvələri Hələb ətrafında yerləşdilər.
Hələb küçə döyüşləri
Zirehli yarı tırtıllı faktorlardan kabineti İngilis kəşfiyyat birlikləri 23 oktyabr 1918-ci ildə Hələb cənubi varoş-larına çatdı. Hələbin cənubunda ilk təmas döyüşləri başlayarkən, şəhərin şərqindən hücum edən Şərif Faysal başçılığı ilə Ərəb qoşunları Hələb qalası və hökumət evini işğal etdi.Hələb şəhəri daxilində binalardan Türk qoşunlarına atəş açılmağa başladı. İngilis kəşfiyyat birlikləri və Ərəb qoşunları ilə küçə döyüşləri başladı.
Hələb Şimali / Kilis Cənubi İldırım Ordular Qrupu müdafiə xətti
Allenbynin başçılığı ilə Britaniya İmperiyası hücum vəzifə qüvvə dəstək ünsürlərinin Oktyabrın 26-da Hələbə çatması nəticəsində Mustafa Kamal Atatürkün komandanlığı altındakı 7-ci Ordu birlikləri Hələbdən çəkilmək məcburiyyətində qaldı. Yıldırım Ordular Qrupu Komandanlığından aldığı əmrlə, əldə qalan qoşunları yenidən yazmış olması ilə tapşırılan Mustafa Kamal Atatürk; bağlı aktları başa vurduqdan sonra, müdafiənin daha asan olması Hələbin Şimalı — Qoşma və Müslimiyə mövqelərinə 7-ci Ordu qüvvələrini yerləşdirdi.
Hətta 26 oktyabrda Bağdad Dəmir Yolunun çəngəl nöqtəsi olan Müslimiyə Stansiyanı da itirərək İstanbul istiqamətinə İraq cəbhəsində olan Əli İhsan Sabis Paşa komandanlığı altındakı 6-cı Ordu arasındakı əlaqənin kəsilməsinə yol açdı.
26 oktyabr 1918-ci il tarixində reallaşan İştirak Meydan Müharibəsində Ərəb-İngilis müttəfiq qüvvələri Kilisin cənubunda durduruldu. Müdafiə xəttinin bu bölgədə qurulması, 30 Oktyabrda imzalanacaqMudros müqaviləsinə qədər Britaniya İmperiyası və Hüseyn ibn Əli əl-Haşimi sadiq qüvvələrin Toros keçidlərinə çataraq buradan Anadolu içlərinə sızması qarşısı alındı.
Nəticə
Britaniya İmperiyasının Osmanlı Dövləti ilə apardığı Birinci Dünya Müharibəsi müharibələr sırasının ən can alıcı müharibəsi olaraq tarixdəki yerini aldı. Britaniya İmperiyasının qəti qələbəsi ilə nəticələnən müharibə nəticəsində Osmanlı Dövləti bütün İordaniya və Suriyanı itirərkən, 4-cü və 8-ci Orduları da yox oldu. Döyüşün bu şəkildə nəticələnməsi Osmanlı Dövlətinin Birinci Dünya Müharibəsindən çıxarılmasını sürətləndirdi.
38 gündə 560 km. İrəliləyən İngilislər, 5 min itki verərək 75 min əsir aldığını iddia edilir.
Bu məğlubiyyət, bir tərəfdən dolayı olaraq Mosul və Kərkükün itkisinə səbəb oldu, digər tərəfdən də Mustafa Kamal Atatürkün İskəndərun və Antakya üzərindəki israrlı mövqeyinin mənbəyi olaraq daha sonra bu bölgələrin Hatay olaraq Türkiyəyə qoşulmasını təmin etdi.
Osmanlı ordusunun döyüş rejimi
İldırım Ordular Qrupu
Otto Liman fon Sanders, qərargah rəisi polkovnik Kazım İnanc
- 4. Ordu Feriv Mersinli Camal Paşa
- 4-cü Ordu Mənzil Müfəttişliyi: polkovnik Mustafa Münip Uzsoy
- 8-ci korpus: polkovnik Yasin Hilmi Bəy
- 48-ci firqə: polkovnik Asım Gündüz
- Ümman Mürəttəp Firqəsi: polkovnik Hüseyn Nürəddin Özsu
- 2-ci korpus: polkovnik Qalatalı Şevkət Bəy
- 3-cü süvari firqə: polkovnik Əsəd Bəy
- 7-ci ordu general-mayor: Mustafa Kamal Atatürk
- 3-cü korpus: polkovnik İsmət İnönü
- 1-ci korpus: polkovnik Hans Guhr
- 11-ci firqə: polkovnik Kazım Sevüktəkin
- 20-ci korpus: general-mayor Əli Fuad Cəbəsoy
- 8-ci ordu: general-mayor Cevat Çobanlı
- 22-ci korpus: polkovnik Refet Bey, Artilleriya müfəttişi: podpolkovnik Mehmet Səbri Ərçətin
- 7-ci firqə: polkovnik Nasuhi Bəy
- 20-ci firqə: polkovnik Veysəl Özgür
- 46-cı firqə: polkovnik-leytenant Şefik Avni Özüdoğru
- Asiya korpusu: general-mayor Mehmet Rüşdü Sakarya
- 16-cı firqə: general-mayor Sami Sabit Qaraman
- 43-cü firqə: general-mayor Osman Nuri Koptagəl
Ədəbiyyat
- Perrett, Bryan. Megiddo 1918 – The Last Great Cavalry Victory. Osprey Military Campaign Series. 61. Oxford: Osprey. 1999. ISBN .
- Powles, C. Guy; A. Wilkie. The New Zealanders in Sinai and Palestine. Official History New Zealand's Effort in the Great War. Volume III. Auckland: Whitcombe & Tombs. 1922. OCLC 2959465.
- Hall, Rex. The Desert Hath Pearls. Melbourne: Hawthorn Press. 1975. OCLC 677016516.
- Hill first=Alec Jeffrey authorlink=Alec Hill year=1978. Chauvel of the Light Horse: A Biography of General Sir Harry Chauvel, GCMG, KCB. Melbourne: Melbourne University Press. OCLC 5003626. (#missing_pipe)
- Hughes, Matthew, redaktorAllenby in Palestine: The Middle East Correspondence of Field Marshal Viscount Allenby June 1917 – October 1919. Army Records Society. 22. Phoenix Mill, Thrupp, Stroud, Gloucestershire: Sutton Publishing. 2004. ISBN .
- Sanders, Liman von, "Türkiye’de Beş Yıl", Çev., M. Şevki Yazman, İstanbul 1968.
- İnönü, İsmet,"Hatıralar", c. 1. Ankara 1985, s.126
- Ahmet İzzet Pascha, Denkwürdigkeiten des Marschalls Izzet Pascha, Kösler, Leipzig, 1927.
- Ahmet İzzet Paşa, Feryadım, C. I–II, Nehir Yayınları, İstanbul, 1992.
- Erkilet, Hüseyin Hüsnü Emir, Yıldırım, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 2002.
- Gündüz, Âsım, Hatıralarım, Kervan Kitapçılık, İstanbul, 1973.
- Lawrence, T. E., Revolt in the Desert, Doubleday, Garden City, 1927.
- Lawrence, T. E., Seven Pillars of Wisdon — a Triumph, Alb. Bonniers, Stockholm, 1946.
- Liman von Sanders, Otto, Fünf Jahre Türkei, Verlag von August Scherl, Berlin 1920.
- Kinross, "Atatürk / Bir Milletin Yeniden Doğuşu", Çeviren:Necdet Sander, Altın Kitaplar, S. 150.
- J. Blanco Villalta, Atatürk, Çey. Fatih Özsu, Ankara, 1982, S. 225.
- Atay, F. Rıfkı, "Çankaya", İstanbul 1984, s. 108–109
- Tezer, Şükrü, "Atatürk’ün Hatıra Defteri", Ankara 1972, s. 172
- Mango, Andrew: "Atatürk / Modern Türkiye'nin Kurucusu", Remzi Kitabevi, 2007
- Bruce, Anthony, The Last Crusade — The Palestine Campaign in the First World War, John Murray, *London, 2003.
- Armagedon 1918, J. B. Lippincott, Philadelphia, 1964.
- Erickson, Edward J., Order To Die — A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, Westport, 2001. (Türkçesi: Size Ölmeyi Emrediyorum, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2003.)
- Erickson, Edward J., Ottoman Army Effectiveness in World War I — A comparative study, Routledge, New York, 2007.
- Baker first=Anne authorlink=Anne Baker (author) title=From Biplane to Spitfire: The Life of Air Chief Marshal Sir Geoffrey Salmond KCB KCMG DSO. . Barnsley, Yorkshire: Pen and Sword Books. 2003. ISBN . (#missing_pipe)
- Bruce, Anthony. The Last Crusade: The Palestine Campaign in the First World War. London: John Murray. 2002. ISBN .
- Cutlack, Frederic Morley. The Australian Flying Corps in the Western and Eastern Theatres of War, 1914–1918. Official History of Australia in the War of 1914–1918. Volume VIII (11th). Canberra: Australian War Memorial. 1941. OCLC 220900299.
- Downes, Rupert M. The Campaign in Sinai and Palestine // Butler, Arthur Graham (redaktor). Gallipoli, Palestine and New Guinea. Official History of the Australian Army Medical Services, 1914–1918. Volume 1 Part II (2nd). Canberra: Australian War Memorial. 1938. 547–780. OCLC 220879097.
- Erickson, Edward J. Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. Westport: Greenwood Publishing Group. 2001. ISBN .
- Erickson, Edward J. John Gooch and Brian Holden Reid (redaktorlar ). Ottoman Army Effectiveness in World War I: A Comparative Study. Cass Military History and Policy Series No. 26. Milton Park, Abingdon, Oxon: Routledge. 2007. ISBN .
- Falls, Cyril. Military Operations Egypt & Palestine from June 1917 to the End of the War. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Volume 2 Part I. A. F. Becke (maps). London: HM Stationery Office. 1930. OCLC 644354483.
- Falls, Cyril. Military Operations Egypt & Palestine from June 1917 to the End of the War. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Volume 2 Part II. A. F. Becke (maps). London: HM Stationery Office. 1930. OCLC 256950972.
- Grainger, John D. The Battle for Palestine, 1917. Woodbridge: Boydell Press. 2006. ISBN .
- Henry S. Gullett, Charles Barnet, and David Baker (art editor), redaktorlar Australia in Palestine. Sydney: Angus & Robertson. 1919. OCLC 224023558.
- Jukes, Geoffrey. The First World War: The War To End All Wars. Volume 2 of Essential Histories Specials. Oxford: Osprey. 2003. ISBN .
- Kinloch, Terry. Devils on Horses: In the Words of the Anzacs in the Middle East 1916–19. Auckland: Exisle Publishing. 2007. ISBN .
- Mango, Andrew. Ataturk: The Biography of the Founder of Modern Turkey. Woodstock, New York: Overlook Press. 2000. ISBN .
- Maude, Roderick. The Servant, the General and Armageddon. Oxford: George Ronald. 1998. ISBN .
- Murphy, David. The Arab Revolt 1916–18: Lawrence Sets Arabia Ablaze. Oxford: Osprey Publishing. 2008. ISBN .
- Lawrence first=Thomas Edward authorlink=T. E. Lawrence title= Seven Pillars of Wisdom: A Triumph. . Harmondsworth, Middlesex: Penguin Modern Classics. 1926. ISBN . (#missing_pipe)
- Liddell Hart first=Basil Henry authorlink=Basil Liddell Hart. History of the First World War. London: Pan Books. 1970. ISBN . (#missing_pipe)
- Paget, G.C.H.V Marquess of Anglesey. Egypt, Palestine and Syria 1914 to 1919. A History of the British Cavalry 1816–1919. 5. London: Leo Cooper. 1994. ISBN .
- Preston, R.M.P. The Desert Mounted Corps: An Account of the Cavalry Operations in Palestine and Syria 1917–1918. London: Constable & Co. 1921. OCLC 3900439.
- Singh, Sarbans. Battle Honours of the Indian Army 1757–1971. New Delhi: Vision Books. 1993. ISBN .
- Woodward, David R. Hell in the Holy Land: World War I in the Middle East. Lexington: The University Press of Kentucky. 2006. ISBN .
- Cline, Eric H. The Battles of Armageddon: Megiddo and the Jezreel Valley from the Bronze Age to the Nuclear Age. University of Michigan Press. 2000. ISBN .
- Lambden, Stephen. "Catastrophe, Armageddon and Millennium: Some Aspects of the Bábí-Bahá'í Exegesis of Apocalyptic Symbolism". Baha'i Studies Review. 9. 2000 [1999]. ISSN 2040-1701.
İstinadlar
- *J. Blanco Villalta, Atatürk, Çey. Fatih Özsu, Ankara, 1982, Syf. 225.
- a.g.e.
- Woodward p. 195
- name=HistoryOfWar>"Battle of Megiddo, 19–25 September 1918". historyofwar.com. 21 October 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 31 July 2013.
- Mango, Andrew: "Atatürk / Modern Türkiye'nin Kurucusu", Remzi Kitabevi, 2007, Syf,309
- "Atatürk Maddesi, İslam Ansiklopedisi, Cilt 1, syf. 728–729.
- A.g.e.
- Altuğ, Yılmaz; Türk İnkılap Tarihi, İstanbul, 1985, Syf 26–27.
- * J. Blanco Villalta, Atatürk, Çey. Fatih Özsu, Ankara, 1982, Syf. 225.
- Sanders, Liman von, "Türkiye’de Beş Yıl", Çev., M. Şevki Yazman, İstanbul 1968, Syf. 313
- name=Erickson194>Erickson 2001, p.194
- Baker 2003, pp. 136–37
- Mango, Andrew: "Atatürk / Modern Türkiye'nin Kurucusu", Remzi Kitabevi, 2007, syf. 221.
- "Atatürk Maddesi", İslam Ansiklopedisi, Cilt 1, syf. 727–728.
- Sanders, Liman von, "Türkiye’de Beş Yıl", Çev., M. Şevki Yazman, İstanbul 1968, Syf. 201.
- Sanders, Liman von, "Türkiye’de Beş Yıl", Çev., M. Şevki Yazman, İstanbul 1968, Syf. 202.
- Falls 1930 Vol. 2 pp. 542–5
- Sanders, Liman von, "Türkiye’de Beş Yıl", Çev., M. Şevki Yazman, İstanbul 1968, Syf. 203–204
- weapons, ammunition and above all, money (almost always in coin). In mid-1916, this had started as a monthly subsidy of £30,000. By the time Allenby launched his Megiddo offensive, it had grown to £220,000 a month.
- Murphy, David. The Arab Revolt 1916–18. Osprey. 2008. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Meqiddo doyusu Nablus meydan doyusu Nablus yarmasi ve ya Nablus meglubiyyeti ingilisce Battle of Megiddo Birinci Dunya muharibesinde Antanta quvveleri qarsisinda Osmanli ordusunun meglubiyyeti ve butun Suriyanin Osmanli Imperiyasi terefinden itirilmesi ile neticelenen doyusdur Meqiddo doyusuTarix 19 21 sentyabr 1918 ci ilYeri Meqiddo Nablus FelestinNeticesi Britaniya Imperiyasinin qelebessi Osmanli Imperiyasinin butun Urdun ve Suriyani itirmesi Osmanli Ildirim Ordular Qrupunun Helebin simalina kecmesi Mudros muqavilesiMunaqise terefleriOsmanli Imperiyasi Almaniya Imperiyasi Britaniya Imperiyasi Avstraliya Britaniya Hindistani Yeni Zelandiya Fransa Hicaz KralligiKomandan lar Otto Liman fon Sanders Camal Mersinli Cevat Cobanli Mustafa Kamal Ataturk Edmund Allenby H G Chauvel E S Bulfin P W Chetwode Feysel ibn Huseyn el HasimiTereflerin quvvesi3 000 suvari 32 000 piyada 12 000 suvari 57 000 piyadaItkiler75 000 esir 782 olu 382 itkin 4179 yarali Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mustafa Kamal Ataturk 7 ci Ordu Komandani teyin olunanda Ildirim Ordular Qrupunun tertibi bu sekilde idi Iordan cayi ile Nablusun cenubu arasinda yerlesmis olan 7 ci Ordu Bu tertibatin saginda 8 ci Ordu ile solunda Iordan cayi idi Merkez debilqen art bolgesinde ise 4 cu ordu taktika yazmis olma ile goturmusdu Mustafa Kamal Ataturkun bu zaman tikdirdiyi kesfler ve almis oldugu kesfiyyat neticelerine gore bir umumi hucumun baslanmaq uzre oldugu mueyyen edilmisdi Yalniz Mustafa Kamal Ataturk komandanligi altindaki 7 ci Ordu Demesq ve Helebden simala cekilerek Kilis cenubundaki Muslimiyede mudafie xetti yaratdi Mudros muqavilesine qeder kecen zamanda Britaniya Imperiyasi qosunlarinin Toros kecidlerinden Anadolu iclerine sizmasini qarsisini aldi Doyusun baslanmasiIldirim Ordular qrupuna 4 7 ci ve 8 ci Osmanli ordusu qarsi vurusan general Edmund Allenby basciligi ile Ingilisler Felestin iclerine mindikden sonra 9 dekabr 1917 ci ilde Quds dusmusdu 1918 ci ilin yazinda Felestinde Osmanli Ingilis cebhesi Iordaniyadan Tel Eviv e qeder uzanirdi Yaxsica kicilmis olan uc Osmanli ordusundan iki cebhenin qerbinde biri de serqinde yerlesirdi Osmanli ordularina komandanliq eden Otto Liman fon Sanders serqden hucum gozlediyinden bu tebeqeye ustunluk vermeye basladi Belelikle Allenby Sentyabrin 19 de cebhenin qerbinde 1 e 10 ustun quvvelerle Osmanli mudafie movqelerini sokdu Acilan yolda suretle geden suvari qosunlari sahil zolagindan suretle kecdikden sonra ic tebeqeye yonelerek simaldaki cekilme xetlerini kesdiler Qudsun simalinda Nablus bolgesinde yerlesen Turk yurus qollari Ingilis Kral Herbi Hava Quvveleri terefinden heyata kecirilen hucumlari agir itkiye meruz qaldi Doyusun gedisatiIngilis generali Allenby komandanligi altindaki doyus vezife quvvesi piyada ve suvari 191 000 personal ve Britaniya Imperiyasi ordusunun yeni istifade etmeye basladigi Yari tirtilli half track yungul zirehli masinlardan mutesekkil idi Buna qarsi olaraq bu doyus quvvesinin qarsisinda 40 000 piyada tufengi gucundeki Osmanli qosunlari yer alirdi Birlesmis Kralliq hucum quvvesi Ildirim Ordular Qrupunu sixisdiraraq mudafie xetlerini pozmaga basladi Mustafa Kamal Ataturkun komandanligi altindaki 7 ci Ordu polad nuve esasinda muqavimet gostererken 8 ci Ordu mudafie xetti dagildi Mudafie xettinin dagilmasi ile elaqedar 7 ci ve 4 cu Ordular Demesq istiqametine cekilmeye basladilar 7 ci Ordunun cekilisini dusmen aryerqard qollari ile temas ederek komandanliq eden Mustafa Kamal Ataturk 7 ci Ordunun qilinc quvvelerini Britaniya Imperiyasi hucum quvvesine ezdir meden simala cekmeyi bacardi Simal istiqametine cekildikden sonra 22 23 Sentyabr tarixlerine Britaniya Imperiyasi qosunlari terefinden ehate edilen 7 ci Osmanli ordusu Iordan cayinin serq simal serq hissesine carx ederek ozunu mehvden xilas etdi Doyusun gedisi 19 24 sentyabr 1918 ci il Mustafa Kamal Ataturk Ingilis suvari Diviziyasinin getmesini dayandirmaga calisdisa da 1 Oktyabrda Demesqi de itirince 11 13 Oktyabr tarixlerinde Helebde padsahin bas adyutanti polkovnik Ebdulletif Naci Eldeniz beye cox gizli teleqram gondererek barisiq ucun muraciet etmesini ve Ehmed Izzet Pasanin yeni kabinetinde onunla birlikde Eli Fethi Okyar Hesen Tahsin Uzer Rauf Orbay Ismayil Canbulad Camal Ezmi ile Seyxulislam Mustafa Xeyri Efendinin de yer almasini teklif etmisdi Ildirim Ordular Qrupu komandanligindan verilen emrle elde qalan Osmanli qosunlarinin Hums muhafezesi cenubunda mudafie xetti quraraq yazmis olmalari bildirilib Demesqin 1 Oktyabrdaki itkisi gucu olduqca dusmus olan birliklerin Xums cenubunda yazmis olmasini qarsisini aldi Qerargahdan verilen ikinci emrle elde qalan birliklerin suretle Helebe cekilerek burada bir mudafie xetti qurulmasi emr edildi Artiq boyuk ekseriyyeti 7 ci Ordu birliklerinden ibaret olan Osmanli mudafie quvveleri Heleb etrafinda yerlesdiler Heleb kuce doyusleriZirehli yari tirtilli faktorlardan kabineti Ingilis kesfiyyat birlikleri 23 oktyabr 1918 ci ilde Heleb cenubi varos larina catdi Helebin cenubunda ilk temas doyusleri baslayarken seherin serqinden hucum eden Serif Faysal basciligi ile Ereb qosunlari Heleb qalasi ve hokumet evini isgal etdi Heleb seheri daxilinde binalardan Turk qosunlarina ates acilmaga basladi Ingilis kesfiyyat birlikleri ve Ereb qosunlari ile kuce doyusleri basladi Heleb Simali Kilis Cenubi Ildirim Ordular Qrupu mudafie xettiAllenbynin basciligi ile Britaniya Imperiyasi hucum vezife quvve destek unsurlerinin Oktyabrin 26 da Helebe catmasi neticesinde Mustafa Kamal Ataturkun komandanligi altindaki 7 ci Ordu birlikleri Helebden cekilmek mecburiyyetinde qaldi Yildirim Ordular Qrupu Komandanligindan aldigi emrle elde qalan qosunlari yeniden yazmis olmasi ile tapsirilan Mustafa Kamal Ataturk bagli aktlari basa vurduqdan sonra mudafienin daha asan olmasi Helebin Simali Qosma ve Muslimiye movqelerine 7 ci Ordu quvvelerini yerlesdirdi Hetta 26 oktyabrda Bagdad Demir Yolunun cengel noqtesi olan Muslimiye Stansiyani da itirerek Istanbul istiqametine Iraq cebhesinde olan Eli Ihsan Sabis Pasa komandanligi altindaki 6 ci Ordu arasindaki elaqenin kesilmesine yol acdi 26 oktyabr 1918 ci il tarixinde reallasan Istirak Meydan Muharibesinde Ereb Ingilis muttefiq quvveleri Kilisin cenubunda durduruldu Mudafie xettinin bu bolgede qurulmasi 30 Oktyabrda imzalanacaqMudros muqavilesine qeder Britaniya Imperiyasi ve Huseyn ibn Eli el Hasimi sadiq quvvelerin Toros kecidlerine cataraq buradan Anadolu iclerine sizmasi qarsisi alindi NeticeBritaniya Imperiyasinin Osmanli Dovleti ile apardigi Birinci Dunya Muharibesi muharibeler sirasinin en can alici muharibesi olaraq tarixdeki yerini aldi Britaniya Imperiyasinin qeti qelebesi ile neticelenen muharibe neticesinde Osmanli Dovleti butun Iordaniya ve Suriyani itirerken 4 cu ve 8 ci Ordulari da yox oldu Doyusun bu sekilde neticelenmesi Osmanli Dovletinin Birinci Dunya Muharibesinden cixarilmasini suretlendirdi 38 gunde 560 km Irelileyen Ingilisler 5 min itki vererek 75 min esir aldigini iddia edilir Bu meglubiyyet bir terefden dolayi olaraq Mosul ve Kerkukun itkisine sebeb oldu diger terefden de Mustafa Kamal Ataturkun Iskenderun ve Antakya uzerindeki israrli movqeyinin menbeyi olaraq daha sonra bu bolgelerin Hatay olaraq Turkiyeye qosulmasini temin etdi Osmanli ordusunun doyus rejimiIldirim Ordular Qrupu Otto Liman fon Sanders qerargah reisi polkovnik Kazim Inanc 4 Ordu Feriv Mersinli Camal Pasa 4 cu Ordu Menzil Mufettisliyi polkovnik Mustafa Munip Uzsoy 8 ci korpus polkovnik Yasin Hilmi Bey 48 ci firqe polkovnik Asim Gunduz Umman Murettep Firqesi polkovnik Huseyn Nureddin Ozsu 2 ci korpus polkovnik Qalatali Sevket Bey 3 cu suvari firqe polkovnik Esed Bey 7 ci ordu general mayor Mustafa Kamal Ataturk 3 cu korpus polkovnik Ismet Inonu 1 ci korpus polkovnik Hans Guhr 11 ci firqe polkovnik Kazim Sevuktekin 20 ci korpus general mayor Eli Fuad Cebesoy 8 ci ordu general mayor Cevat Cobanli 22 ci korpus polkovnik Refet Bey Artilleriya mufettisi podpolkovnik Mehmet Sebri Ercetin 7 ci firqe polkovnik Nasuhi Bey 20 ci firqe polkovnik Veysel Ozgur 46 ci firqe polkovnik leytenant Sefik Avni Ozudogru Asiya korpusu general mayor Mehmet Rusdu Sakarya 16 ci firqe general mayor Sami Sabit Qaraman 43 cu firqe general mayor Osman Nuri KoptagelEdebiyyatPerrett Bryan Megiddo 1918 The Last Great Cavalry Victory Osprey Military Campaign Series 61 Oxford Osprey 1999 ISBN 1 85532 827 5 Powles C Guy A Wilkie The New Zealanders in Sinai and Palestine Official History New Zealand s Effort in the Great War Volume III Auckland Whitcombe amp Tombs 1922 OCLC 2959465 Hall Rex The Desert Hath Pearls Melbourne Hawthorn Press 1975 OCLC 677016516 Hill first Alec Jeffrey authorlink Alec Hill year 1978 Chauvel of the Light Horse A Biography of General Sir Harry Chauvel GCMG KCB Melbourne Melbourne University Press OCLC 5003626 missing pipe Hughes Matthew redaktorAllenby in Palestine The Middle East Correspondence of Field Marshal Viscount Allenby June 1917 October 1919 Army Records Society 22 Phoenix Mill Thrupp Stroud Gloucestershire Sutton Publishing 2004 ISBN 978 0 7509 3841 9 Sanders Liman von Turkiye de Bes Yil Cev M Sevki Yazman Istanbul 1968 Inonu Ismet Hatiralar c 1 Ankara 1985 s 126 Ahmet Izzet Pascha Denkwurdigkeiten des Marschalls Izzet Pascha Kosler Leipzig 1927 Ahmet Izzet Pasa Feryadim C I II Nehir Yayinlari Istanbul 1992 Erkilet Huseyin Husnu Emir Yildirim Genelkurmay Basimevi Ankara 2002 Gunduz Asim Hatiralarim Kervan Kitapcilik Istanbul 1973 Lawrence T E Revolt in the Desert Doubleday Garden City 1927 Lawrence T E Seven Pillars of Wisdon a Triumph Alb Bonniers Stockholm 1946 Liman von Sanders Otto Funf Jahre Turkei Verlag von August Scherl Berlin 1920 Kinross Ataturk Bir Milletin Yeniden Dogusu Ceviren Necdet Sander Altin Kitaplar S 150 J Blanco Villalta Ataturk Cey Fatih Ozsu Ankara 1982 S 225 Atay F Rifki Cankaya Istanbul 1984 s 108 109 Tezer Sukru Ataturk un Hatira Defteri Ankara 1972 s 172 Mango Andrew Ataturk Modern Turkiye nin Kurucusu Remzi Kitabevi 2007 Bruce Anthony The Last Crusade The Palestine Campaign in the First World War John Murray London 2003 Armagedon 1918 J B Lippincott Philadelphia 1964 Erickson Edward J Order To Die A History of the Ottoman Army in the First World War Greenwood Press Westport 2001 Turkcesi Size Olmeyi Emrediyorum Kitap Yayinevi Istanbul 2003 Erickson Edward J Ottoman Army Effectiveness in World War I A comparative study Routledge New York 2007 Baker first Anne authorlink Anne Baker author title From Biplane to Spitfire The Life of Air Chief Marshal Sir Geoffrey Salmond KCB KCMG DSO Barnsley Yorkshire Pen and Sword Books 2003 ISBN 0 85052 980 8 missing pipe Bruce Anthony The Last Crusade The Palestine Campaign in the First World War London John Murray 2002 ISBN 978 0 7195 5432 2 Cutlack Frederic Morley The Australian Flying Corps in the Western and Eastern Theatres of War 1914 1918 Official History of Australia in the War of 1914 1918 Volume VIII 11th Canberra Australian War Memorial 1941 OCLC 220900299 Downes Rupert M The Campaign in Sinai and Palestine Butler Arthur Graham redaktor Gallipoli Palestine and New Guinea Official History of the Australian Army Medical Services 1914 1918 Volume 1 Part II 2nd Canberra Australian War Memorial 1938 547 780 OCLC 220879097 Erickson Edward J Ordered to Die A History of the Ottoman Army in the First World War Westport Greenwood Publishing Group 2001 ISBN 0 313 31516 7 Erickson Edward J John Gooch and Brian Holden Reid redaktorlar Ottoman Army Effectiveness in World War I A Comparative Study Cass Military History and Policy Series No 26 Milton Park Abingdon Oxon Routledge 2007 ISBN 978 0 203 96456 9 Falls Cyril Military Operations Egypt amp Palestine from June 1917 to the End of the War Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence Volume 2 Part I A F Becke maps London HM Stationery Office 1930 OCLC 644354483 Falls Cyril Military Operations Egypt amp Palestine from June 1917 to the End of the War Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence Volume 2 Part II A F Becke maps London HM Stationery Office 1930 OCLC 256950972 Grainger John D The Battle for Palestine 1917 Woodbridge Boydell Press 2006 ISBN 978 1 84383 263 8 Henry S Gullett Charles Barnet and David Baker art editor redaktorlar Australia in Palestine Sydney Angus amp Robertson 1919 OCLC 224023558 Jukes Geoffrey The First World War The War To End All Wars Volume 2 of Essential Histories Specials Oxford Osprey 2003 ISBN 9781841767383 Kinloch Terry Devils on Horses In the Words of the Anzacs in the Middle East 1916 19 Auckland Exisle Publishing 2007 ISBN 978 0908988945 Mango Andrew Ataturk The Biography of the Founder of Modern Turkey Woodstock New York Overlook Press 2000 ISBN 9781585670116 Maude Roderick The Servant the General and Armageddon Oxford George Ronald 1998 ISBN 0 85398 424 7 Murphy David The Arab Revolt 1916 18 Lawrence Sets Arabia Ablaze Oxford Osprey Publishing 2008 ISBN 978 1 84603 339 1 Lawrence first Thomas Edward authorlink T E Lawrence title Seven Pillars of Wisdom A Triumph Harmondsworth Middlesex Penguin Modern Classics 1926 ISBN 0 14 001696 1 missing pipe Liddell Hart first Basil Henry authorlink Basil Liddell Hart History of the First World War London Pan Books 1970 ISBN 978 0 330 23354 5 missing pipe Paget G C H V Marquess of Anglesey Egypt Palestine and Syria 1914 to 1919 A History of the British Cavalry 1816 1919 5 London Leo Cooper 1994 ISBN 978 0 85052 395 9 Preston R M P The Desert Mounted Corps An Account of the Cavalry Operations in Palestine and Syria 1917 1918 London Constable amp Co 1921 OCLC 3900439 Singh Sarbans Battle Honours of the Indian Army 1757 1971 New Delhi Vision Books 1993 ISBN 81 7094 115 6 Woodward David R Hell in the Holy Land World War I in the Middle East Lexington The University Press of Kentucky 2006 ISBN 978 0 8131 2383 7 Cline Eric H The Battles of Armageddon Megiddo and the Jezreel Valley from the Bronze Age to the Nuclear Age University of Michigan Press 2000 ISBN 0 472 09739 3 Lambden Stephen Catastrophe Armageddon and Millennium Some Aspects of the Babi Baha i Exegesis of Apocalyptic Symbolism Baha i Studies Review 9 2000 1999 ISSN 2040 1701 Istinadlar J Blanco Villalta Ataturk Cey Fatih Ozsu Ankara 1982 Syf 225 a g e Woodward p 195 name HistoryOfWar gt Battle of Megiddo 19 25 September 1918 historyofwar com 21 October 2007 tarixinde Istifade tarixi 31 July 2013 Mango Andrew Ataturk Modern Turkiye nin Kurucusu Remzi Kitabevi 2007 Syf 309 Ataturk Maddesi Islam Ansiklopedisi Cilt 1 syf 728 729 A g e Altug Yilmaz Turk Inkilap Tarihi Istanbul 1985 Syf 26 27 J Blanco Villalta Ataturk Cey Fatih Ozsu Ankara 1982 Syf 225 Sanders Liman von Turkiye de Bes Yil Cev M Sevki Yazman Istanbul 1968 Syf 313 name Erickson194 gt Erickson 2001 p 194 Baker 2003 pp 136 37 Mango Andrew Ataturk Modern Turkiye nin Kurucusu Remzi Kitabevi 2007 syf 221 Ataturk Maddesi Islam Ansiklopedisi Cilt 1 syf 727 728 Sanders Liman von Turkiye de Bes Yil Cev M Sevki Yazman Istanbul 1968 Syf 201 Sanders Liman von Turkiye de Bes Yil Cev M Sevki Yazman Istanbul 1968 Syf 202 Falls 1930 Vol 2 pp 542 5 Sanders Liman von Turkiye de Bes Yil Cev M Sevki Yazman Istanbul 1968 Syf 203 204 weapons ammunition and above all money almost always in coin In mid 1916 this had started as a monthly subsidy of 30 000 By the time Allenby launched his Megiddo offensive it had grown to 220 000 a month Murphy David The Arab Revolt 1916 18 Osprey 2008 ISBN 978 1 84603 339 1