Kərkük

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Kərkük (dəqiqləşdirmə).

Kərkük (ərəb. كركوك‎ kürd. کەرکووک süry. ܟܪܟܘܟ türk. Kerkük) — İraqın ən böyük 4-cü şəhəri, Kərkük mühafazasının inzibati mərkəzi.

Kərkük
كركوك Kerkük کەرکووک
Ölkə	İraq
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	350 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi	1 031 082 nəfər (2021)
Xəritəni göstər/gizlə Kərkük
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarix

Kərkük şəhəri təxminən 3000 il əvvəl şumerlər tərəfindən inşa edilmişdir. Yaqut əl-Həməvinin "Müsəmül-Buldən" əsərində Kərkük şəhərinin adı "Kerhini" olaraq verilmişdi.

Əhali

Şəhərdə 1947-ci il sayımı zamanı 68.308 nəfər, 1957-ci il sayımı zamanı 120.402 nəfər, 1965-ci il sayımı zamanı 175.303 nəfər, 1987-ci il sayımı zamanı isə 418.624 nəfər qeydə alınmışdır.

Milli tərkib və dillər

İngilis zabiti Edmonds Kərkükün 20-ci əsrin ilk rübündəki əhalisi barədə danışarkən, yazır ki, əhalinin əsas hissəsi "türkmanlardır".

Kərkük şəhəri İraq türkmanlarının mədəni mərkəzidir. Qeyri-rəsmi məlumatlara əsasən 2003-cü ilədək şəhərdə əhalinin təxminən 60%-ni İraq türkmanları, 40%-ni isə kürdlər, ərəblər, assuriyalılar, ermənilər, yəhudilər və sairə xalqların nümayəndələri təşkil edirdi. Kərkük şəhəri 26 məhəllədən ibarət idi. Onun 21-də türkmanlar, 5-də isə kürdlər çoxluqda idilər.

Kərkük şəhərinin məhəllələri

Kərkükdən bir görünüş

Xasasu çayının qərbində yerləşən Türkman məhəllələri:

1. Qorya (türkman)
2. Əhməd Ağa (türkman)
3. Şatırlı (4/5-i türkman, 1/5-i assur və erməni)
4. Sarı Kahya (4/5-i türkman, 1/5-i assur)
5. Mahatta (türkman)
6. Almaz (1/3-i türkman, 1/3-i kürd və 1/3-i assur)
7. Bəylər (türkman)
8. Ərəfə (1/2-i türkman, 1/2-i assur)
9. Bağdad Yolu (türkman)
10. Tisin (türkman)
11. Yengi Tisin (türkman)
12. Həmzəlilər (türkman)
13. Gavur Bağı (Qarışıq: bütün millətlər)

Xasasu çayının şərqində yerləşən türkman məhəllələri:

1. Qala (türkman)
2. Müsəlla (4/5-i türkman, 1/5-i ərəb)
3. Çay (türkman)
4. Piryadi (türkman)
5. Ovçu (türkman)
6. Bulaq (4/5-i türkman, 1/5-i kürd)
7. Çuxur (türkman)
8. Axır Hüseyn (4/5-i türkman, 1/5-i kürd)
9. Qəssabxana (türkman)

Xasasu çayının qərbində yerləşən kürd məhəllələri:

1. Rəhim ova (3/4-ü türkman, 1/4-i kürd, assur və erməni)

Xasasu çayının şərqində yerləşən kürd məhəllələri:

1. İmam Qasım (2/3-i kürd, 1/3-i türkman)
2. Şorca (2/3-i kürd , 1/3-i türkman)
3. İskan (1960-cı ildə İraq Ordu Generalı Əbdül Kərim Qasım tərəfindən inşa etdirilib) (3/4-ü kürd , 1/4-i türkman)
4. Azadi (1970-ci ildə inşa edilib) (kürd)

Memarlıq

Kərkük cümə məscidi

Hamamlar

Kərkük şəhərində yerləşən ən məşhur tarixi hamamlar:

1. Piryadı hamamı
2. Dədəhəmdi hamamı
3. Bulaq hamamı
4. Cövdət hamamı
5. Şor hamamı
6. Xaç Baki hamamı
7. Qala hamamı
8. Nidələr hamamı
9. Toqad hamamı
10. Gavurbağı hamamı
11. İbrahim Bəy hamamı
12. Əli Bəy hamamı
13. Qorya hamamı
14. Saray hamamı
15. Hacı Həsən hamamı

Xarici keçidlər

• YouTube-da bax : Az.TV-də Kərkük haqqında veriliş
• YouTube-da bax : TRT1-də "Sınırlar arasında" verilişində -Kərkük
• İrak Türkmen Cebhesi Haber Portalı 2012-03-03 at the Wayback Machine
• Kerkuk City Website 2007-10-09 at the Wayback Machine
• Global Recordings Network
• Unrepresented Nations and Peoples Organization : Iraqi Turkoman

İstinadlar

1. "Arxivlənmiş surət". 2022-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-31.
2. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi: Doç. Dr. Ekrem Pamukçu :Kerkük tarihi 2012-06-16 at the Wayback Machine
3. "The Major Cities and Agglomerations of the World – Overview : Iraq". 2017-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-05-11.
4. Edmonds C.J.Kurds, Turks and Arabs. Politics, Travel and Research in North Eastern Iraq. 1919–1925. L., 1957 səh. 265
5. Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı :Türkmenlerin yerleşim durumu 2011-07-14 at the Wayback Machine:…1960 yılına kadar Kerkük nüfusunun %95'ini Türklerin oluşturduğu bilinen bir gerçektir. Şimdi ise Kerkük'ün yaklaşık olarak %60'tan fazlası yine Türk'tür geriye kalan %40'tan az bir nüfus Hıristiyan, Arap ve Kürtlerden oluşmaktadır.

Mənbə

• Turkmens, Turkmeneli and the Musul Region 2016-03-06 at the Wayback Machine

Həmçinin bax

• Mosul