Cığalızadə Yusif Sənan Paşa (1544, Messina, Siciliya – fevral 1606, Diyarbəkir) — 1591–1595 və 1599–1604 tarixlərində ümumilikdə 10 il kaptan-ı dərya, III Mehmed dönəmində 27 oktyabr 1596–5 dekabr 1596 tarixlərində ümumilikdə bir ay 9 gün Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamıdır.
Cığalızadə Yusif Sənan Paşa | |
---|---|
يوسف سنان باشا | |
27 oktyabr 1596 – 5 dekabr 1596 | |
Əvvəlki | Kürəkən İbrahim Paşa |
Sonrakı | Kürəkən İbrahim Paşa |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Messina, Siciliya |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
Dini | sünni islam |
Rütbəsi | Admiral |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Cığalızadə Yusif Sənan Paşa 1545-ci ildə Siciliyanın Messina şəhərində əslən Genuyalı olan məşhur Cicala ailəsində dünyaya gəlmiş, əsl adı Scipione Cicala olmuşdur. 1560-cı ildə baş verən Cərbə dəniz döyüşü əsnasında atası ilə birlikdə Osmanlılara əsir düşərək İstanbula gətirilmiş, burada dəvşirilərək Əndəruna daxil olmuşdur. Burada Yusif Sənan adını götürmüş, ailəsi ilə bağlı olaraq isə tarixi qeydlərdə Cığalızadə olaraq qeyd edilməkdədir.
Yusif Sənan Paşa əvvəlcə sarayda silahdar və qapıçıbaşı vəzifələrinə gətirildi. Daha sonra yeniçəri ağalığı ilə saraydan ayrılmışdır. 1583-cü ildə vəzirliyə yüksəldi və İrəvan bəylərbəyi təyin olundu. 1585-ci ildə Təbriz və Tiflisi mühasirəyə alan Səfəvilərə qarşı güclü müqavimət göstərmiş, 1591-ci ildə kaptan-ı dərya təyin edilmişdir.
Sultan III Mehmedin Əyri Səfərinə komandan olaraq qatılmış, 26 oktyabr 1596 tarixində baş tutan Xaçoba döyüşündə göstərdiyi məharətə görə sədrəzəmliyə yüksəlmişdir. Ancaq döyüş meydanından qaçan sipahi dəstələrinə verdiyi sərt cəza tədbirləri və Krım xanı II Qazi Gəray xanı vəzifəsindən azad etməsi dövlət adamları arasında narazılıqlara yol açdı. Bundan başqa vəzifədən alınan Kürəkən İbrahim Paşanın yenidən sədarətə gətirilməyini istəyən Validə Safiyə Sultan və qızı Ayşə Sultanın da təkidiylə Yusif Sənan Paşa 40 günlük sədarətin ardından vəzifəsindən azad edildi.
Bir müddət Konyada sürgün həyatı yaşayan Yusif Sənan Paşa 1599 tarixində ikinci dəfə kaptan-ı dərya təyin olundu. 1604-cü ildə şərq sərdarı olaraq Səfəvi cəbhəsinə göndərildi və yerinə Bosniyalı Dərviş Mehmed Paşa kaptan-ı dəryalığa gətirildi. 1605 tarixində orduyla birlikdə Təbrizə irəliləyərkən Səfəvi dəstələri ilə qarşılaşdı və məğlub oldu. Orduyla birlikdə Van qalasına çəkildi və bu əsnada 1605-ci ilin dekabr ayında Diyarbəkir yaxınlığında vəfat etdi.
Cığalızadə Yusif Sənan Paşa İstanbulun Cağaloğlu səmtində bir saray və hamam inşa etdirmiş, bu səbəblə səmtin adı Cığalızadə və ya Cağaloğlu olaraq qalmışdır. İnşa etdirdiyi hamam 1741-ci ildə bərpa edilmiş və günümüzə qədər gəlib çatmışdır. Bundan başqa 1590-cı ildə Bağdadda inşa etdirdiyi Cığalızadə Karvansarası da hal-hazırda ayaqda qalmaqdadır.
Həmçinin baxın
Mənbə
- Benzoni G. CICALA, Scipione // Dizionario Biografico degli Italiani (it.). 1981. Vol. 25.
- Türkiye Diyanet Vakfı Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (türk.). Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.354–357
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Tektaş, Nazım. (2009), Sadrâzamlar — Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı. İstanbul:Çatı Kitapları. ISBN 9789758845000
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cigalizade Yusif Senan Pasa 1544 Messina Siciliya fevral 1606 Diyarbekir 1591 1595 ve 1599 1604 tarixlerinde umumilikde 10 il kaptan i derya III Mehmed doneminde 27 oktyabr 1596 5 dekabr 1596 tarixlerinde umumilikde bir ay 9 gun Osmanli imperiyasinin sedrezemi olmus dovlet adamidir Cigalizade Yusif Senan Pasaيوسف سنان باشاOsmanli sedrezemi27 oktyabr 1596 5 dekabr 1596EvvelkiKureken Ibrahim PasaSonrakiKureken Ibrahim PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 1545Dogum yeri Messina SiciliyaVefat tarixi dekabr 1605Vefat yeri Diyarbekir Diyarbekir ili TurkiyeDefn yeri Edirneqapi SehidliyiFealiyyeti herbi qulluqcuDini sunni islamRutbesi Admiral Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCigalizade Yusif Senan Pasa 1545 ci ilde Siciliyanin Messina seherinde eslen Genuyali olan meshur Cicala ailesinde dunyaya gelmis esl adi Scipione Cicala olmusdur 1560 ci ilde bas veren Cerbe deniz doyusu esnasinda atasi ile birlikde Osmanlilara esir duserek Istanbula getirilmis burada devsirilerek Enderuna daxil olmusdur Burada Yusif Senan adini goturmus ailesi ile bagli olaraq ise tarixi qeydlerde Cigalizade olaraq qeyd edilmekdedir Yusif Senan Pasa evvelce sarayda silahdar ve qapicibasi vezifelerine getirildi Daha sonra yeniceri agaligi ile saraydan ayrilmisdir 1583 cu ilde vezirliye yukseldi ve Irevan beylerbeyi teyin olundu 1585 ci ilde Tebriz ve Tiflisi muhasireye alan Sefevilere qarsi guclu muqavimet gostermis 1591 ci ilde kaptan i derya teyin edilmisdir Sultan III Mehmedin Eyri Seferine komandan olaraq qatilmis 26 oktyabr 1596 tarixinde bas tutan Xacoba doyusunde gosterdiyi meharete gore sedrezemliye yukselmisdir Ancaq doyus meydanindan qacan sipahi destelerine verdiyi sert ceza tedbirleri ve Krim xani II Qazi Geray xani vezifesinden azad etmesi dovlet adamlari arasinda naraziliqlara yol acdi Bundan basqa vezifeden alinan Kureken Ibrahim Pasanin yeniden sedarete getirilmeyini isteyen Valide Safiye Sultan ve qizi Ayse Sultanin da tekidiyle Yusif Senan Pasa 40 gunluk sedaretin ardindan vezifesinden azad edildi Bir muddet Konyada surgun heyati yasayan Yusif Senan Pasa 1599 tarixinde ikinci defe kaptan i derya teyin olundu 1604 cu ilde serq serdari olaraq Sefevi cebhesine gonderildi ve yerine Bosniyali Dervis Mehmed Pasa kaptan i deryaliga getirildi 1605 tarixinde orduyla birlikde Tebrize irelileyerken Sefevi desteleri ile qarsilasdi ve meglub oldu Orduyla birlikde Van qalasina cekildi ve bu esnada 1605 ci ilin dekabr ayinda Diyarbekir yaxinliginda vefat etdi Cigalizade Yusif Senan Pasa Istanbulun Cagaloglu semtinde bir saray ve hamam insa etdirmis bu sebeble semtin adi Cigalizade ve ya Cagaloglu olaraq qalmisdir Insa etdirdiyi hamam 1741 ci ilde berpa edilmis ve gunumuze qeder gelib catmisdir Bundan basqa 1590 ci ilde Bagdadda insa etdirdiyi Cigalizade Karvansarasi da hal hazirda ayaqda qalmaqdadir Hemcinin baxinIII Mehmed Kaptan i derya Sedrezem Durgunluq donemi Osmanli sedrezemleriMenbeBenzoni G CICALA Scipione Dizionario Biografico degli Italiani it 1981 Vol 25 Turkiye Diyanet Vakfi Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi turk Ankara Turkiye Diyanet Vakfi Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 354 357 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Tektas Nazim 2009 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Kitaplari ISBN 9789758845000