Cin (ərəb.جن) İbrahim dinlər və müasir və ya qədim dinlər və inanclarda mövcud olan ruhani mifaloji varlıqdır. Müxtəlif inanclarda müxtəlif formalarda göstərilir.
Cin İslamda gözlə görünməyən və fərqli formalara sahib olan varlıq kimi göstərilir. Bəzilərinə görə isə cinlər insanlara cinsi əlaqədə ola bilər və insanlara təsir edə bilərlər.
Quranda cinlərin Allah tərəfindən "tüstüsüz od"dan yaradıldığı yazılır.
Qədim Roma və Yunanıstan
Qədim Roma və Qədim Yunanıstan inanclarında cinlər yarı tanrı və ya başqa bir formada olan ruhlar olaraq düşünülmüşdür. İnanclara görə cinlər insanlardan üstündür. Cinlər Qızıl Əsrdə ölən və yaşayan insanları qoruyan ruhlar idi. Amma indiki dövrdə qəhrəmancasına ölən insan da öldükdən sonra cin ola bilər.Platona görə cin Tanrıdan gələn şüa olaraq düşünülə bilər. Bəzi yazıçılar cinlərlə tanrıları bərabər tuturdular. Romalılara cinlərə qurbanlar təklif etmişdir. Cinlər həmçinin kahinlərin köməkçisi idi. Yunan filosofu Sokrata görə cin "daxili səs" idi.
Qədim inanclarında cinlər həm qoruyucu, həm də zərərli ola bilərdi. Bəzən yaxşı cinlər, pis cinlər qovmaq üçün çılğın adamın içərisinə girərdilər. Pis cinlər bəzən yeraltı dünyanı tərk edə bilərdilər. Yeraltı dünyada yaşadığına inanılan bir növ cin qalla olaraq bilinirdi. Onların əsas məqsədi bədbəxt ölümləri Kur-a geri qaytarmaq idi. Cadulu yazılarda daha çox yer alırlar. Əsasən yeddi rəqəmi olaraq təqdim edilirlər. Dövrümüzə gəlib çatmış bəzi şeirlərdə tanrı Dumuzidin yeraltı dünyaya apardığı qalladan bəhs edilir.
Lamassu "aslan bədəni, eşşək dişləri, çılpaq sinəsi, tüklü bədəni, qanlı əlləri, uzun barmaqları və dırnaqları və Anzunun ayaqları" olan cin tanrıçası idi. İnsan uşaqlarının qanı ilə qidalandığına inanılırdı. Uşaq ölümlərinin günahkarı olaraq da bilinirdi.
İbrahimi dinlər
Yəhudilik
Tövratda cinlər yad tanrılar olaraq adlandırılır.
Xristianlıq
Düşmüş mələklər
Xristian dinində əsasən cin və şeytan eyni varlıq olaraq bildirilir. Onlar pis güclərdir və ilahilərə qarşı üsyan edirlər.
Xristianlığa görə bir və ya daha çox çin insanın bədəninə girə bilər. Bu cinlərin bədəninə girdiyi insanın bədənindən çıxarılması mümkündür. Cinlərin fəaliyyəti üç əsas qrupa bölünür: insanlara cinsi yaxınlaşmaları (cinsi əlaqə), saxta inancları dəstəkləmələri (dini) və insanlara əziyyət vermələri (şiddət). Cinlərin xüsusi gücləri ilə insanların beyinlərinə təsir edə bilmələrinə inanılır. Həmçinin cinlərin yuxular vasitəsiylə insanlara xüsusi mesajlar göndərməsinə də inanılır.
Yehovanın Şahidləri cinlərin insanlara fiziki zərər verə biləcəyini amma Yehovaya inansaq və cinlərdən qorunmaq üçün dua etsək cinlərin bizə heç bir şey edə bilməyəcəyini deyir.
Qurana görə Məhəmməd peyğəmbər həm insanlara, həm də cinlərə göndərilmişdir. Quranın 72-ci surəsi — Cinn surəsi iyimi səkkiz ayədən ibarət olub cinlər haqqında bəhs edir. Səba məlikəsi Bilqeys haqqında bəzi rəvayətlərdə onun cin olduğu deyilir.
Qurana görə insan torpaqdan (palçıqdan), cinlər isə alovun və havanın qarışığından yaranmışdır. "(Cinlərin əcdadı) cannı da tüstüsüz (təmiz) oddan O xəlq etdi." (ər-Rahmən, 15), "Biz insanı başqa şəklə düşmüş qara palçıqdan, toxunduqda saxsı kimi səs çıxaran quru gildən yaratdıq. Cinləri isə daha öncə qızmar alovdan yaratmışdıq." (əl-Hicr, 26–27).
İslam dinində cinlərin insanlardan əvvəl yarandığına inanılır. Bəzi inanclara görə insanlara oxşayırlar; iradələri var, müsbət və ya mənfi əməllər edirlər, insanlar kimi yeyib-içirlər, evlənirlər və ölürlər. Erkək və dişi cinslərinin də olduğuna inanılır. Amma ömürlərinin insanlara nisbətən daha çox olduğuna inanılır.
İslamda cinlər də insanlar kimi Allaha inanan və inanmayan olaraq mömin və kafir qruplarına ayrılırlar. Kafir cinlərin daha çox olduğu düşünülür. İnsanlar kimi Allaha ibadət etməlidirlər. Mömin cinlər mömin insanlara birlikdə cənnətə, kafir cinlərin isə kafir insanlarla birgə cəhənnəmə gedəcəyinə də inananılır.
Cinlərlə şeytanların fərqi
Cinlərin qara kralı Malik. Malik Quranda cəhənnəm növbətçisidir.
Cinlər və şeytanlar saf oddan yəni, dumansız odun tüstüsündən və havadan yaradılmış ruhani varlıqlardır. Amma cinlərdə hava, şeytanda isə od çoxdur. Cinlər də şeytanlar kimi gözə görünməyən gizli varlıqlardır. Həmçinin ikisi də müxtəlif formalara çevrilə bilir və çətin işləri həll edə bilirlər. Amma cin yaradılış baxımından şeytandan fərqlidir. Cinlərin atası Canndır. Şeytanların atası isə İblisdir.
Cinlər də insanlar kimi evlənə bilərlər. Onlar da Allaha ibadət etməlidirlər. Bəziləri üsyankar olub kafir, bəziləri də itaətli olub mömindir. Şeytanların isə mömini və kafiri yoxdur. Şeytanların hamısı üsyankar və kafirdir. Ancaq şər işlərlər məşğul olan və insanları doğru yoldan yayındırmağa çalışan varlıqlardır.
Əşərilər arasında cinlərin insanların bədəninə girə bilmələri barədə fikir birliyi vardır. Mötəzilə inanır ki, cinlər də şeytanlar kimi insanlara sadəcə pıçıldaya bilərlər.
Şeytanlar isə tamamilə fərqlidir. Onlar insanların qəlbini və inanc hissəsini ələ keçirə bilərlər. Şeytan insanın qəlbində olanda, ona vəsvəsə verər və onu ələ keçirib doğru yoldan döndərməyə çalışar.
Fars mənbələrində şeytanlar divlərlə müqayisə edilmişdir.
Cinlərlə əlaqəli varlıqlar
İmam Əli ilə divlərin müharibəsi, naməlum rəssam,1568,Gülüstan sarayıCinni: Cinə cinni də deyilir.
: İnsanlarla birlikdə yaşayan cinə ammar və yaxud ummar deyilir.
Ervah: Uşaqların qarşısına çıxan cinə ervah deyilir.
: Şeytandan daha pis olan cinə marid deyilir. (Mariddən daha pis və güclü olana ifritə deyilir)
Şeytan: Əgər cin pis və yaxud pis əməllərə niyyət edirsə, o şeytandır.
: Cənnətdən çıxarılan mələklər.
İstinadlar
Rəhman surəsi, 15-ci ayə
Nigel Guy Wilson Encyclopedia of Ancient Greece Psychology Press (s. 216)
Sir William Smith A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology (s. 242)
Sir William Smith A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology (s. 242)
Amira El-Zein Islam, Arabs, and Intelligent World of the Jinn (s. 59)
Konstantopoulos, Gina. "Shifting alignments: The dichotomy of benevolent and malevolent demons in Mesopotamia." Demons and Illness from Antiquity to the Early-Modern Period. Brill, 2017. 17-38.
"Arxivlənmiş surət". 2023-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
Islam, Migration and Jinn: Spiritual Medicine in Muslim Health Management. (2021). Deutschland: Springer International Publishing
"Arxivlənmiş surət". 2023-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
Cin ile sehv salmayin Cin ereb جن Ibrahim dinler ve muasir ve ya qedim dinler ve inanclarda movcud olan ruhani mifaloji varliqdir Muxtelif inanclarda muxtelif formalarda gosterilir Cin Islamda gozle gorunmeyen ve ferqli formalara sahib olan varliq kimi gosterilir Bezilerine gore ise cinler insanlara cinsi elaqede ola biler ve insanlara tesir ede bilerler Quranda cinlerin Allah terefinden tustusuz od dan yaradildigi yazilir Qedim Roma ve YunanistanQedim Roma ve Qedim Yunanistan inanclarinda cinler yari tanri ve ya basqa bir formada olan ruhlar olaraq dusunulmusdur Inanclara gore cinler insanlardan ustundur Cinler Qizil Esrde olen ve yasayan insanlari qoruyan ruhlar idi Amma indiki dovrde qehremancasina olen insan da oldukden sonra cin ola biler Platona gore cin Tanridan gelen sua olaraq dusunule biler Bezi yazicilar cinlerle tanrilari beraber tuturdular Romalilara cinlere qurbanlar teklif etmisdir Cinler hemcinin kahinlerin komekcisi idi Yunan filosofu Sokrata gore cin daxili ses idi MesopotamiyaQedim Assuriyada cekilmis cin sekli Qedim inanclarinda cinler hem qoruyucu hem de zererli ola bilerdi Bezen yaxsi cinler pis cinler qovmaq ucun cilgin adamin icerisine girerdiler Pis cinler bezen yeralti dunyani terk ede bilerdiler Yeralti dunyada yasadigina inanilan bir nov cin qalla olaraq bilinirdi Onlarin esas meqsedi bedbext olumleri Kur a geri qaytarmaq idi Cadulu yazilarda daha cox yer alirlar Esasen yeddi reqemi olaraq teqdim edilirler Dovrumuze gelib catmis bezi seirlerde tanri Dumuzidin yeralti dunyaya apardigi qalladan behs edilir Lamassu aslan bedeni essek disleri cilpaq sinesi tuklu bedeni qanli elleri uzun barmaqlari ve dirnaqlari ve Anzunun ayaqlari olan cin tanricasi idi Insan usaqlarinin qani ile qidalandigina inanilirdi Usaq olumlerinin gunahkari olaraq da bilinirdi Ibrahimi dinlerYehudilik Tovratda cinler yad tanrilar olaraq adlandirilir Xristianliq Dusmus melekler Xristian dininde esasen cin ve seytan eyni varliq olaraq bildirilir Onlar pis guclerdir ve ilahilere qarsi usyan edirler Xristianliga gore bir ve ya daha cox cin insanin bedenine gire biler Bu cinlerin bedenine girdiyi insanin bedeninden cixarilmasi mumkundur Cinlerin fealiyyeti uc esas qrupa bolunur insanlara cinsi yaxinlasmalari cinsi elaqe saxta inanclari desteklemeleri dini ve insanlara eziyyet vermeleri siddet Cinlerin xususi gucleri ile insanlarin beyinlerine tesir ede bilmelerine inanilir Hemcinin cinlerin yuxular vasitesiyle insanlara xususi mesajlar gondermesine de inanilir Yehovanin Sahidleri cinlerin insanlara fiziki zerer vere bileceyini amma Yehovaya inansaq ve cinlerden qorunmaq ucun dua etsek cinlerin bize hec bir sey ede bilmeyeceyini deyir Islam Cinler Omanda cinlerin toplasdigi magara Qurana gore Mehemmed peygember hem insanlara hem de cinlere gonderilmisdir Quranin 72 ci suresi Cinn suresi iyimi sekkiz ayeden ibaret olub cinler haqqinda behs edir Seba melikesi Bilqeys haqqinda bezi revayetlerde onun cin oldugu deyilir Qurana gore insan torpaqdan palciqdan cinler ise alovun ve havanin qarisigindan yaranmisdir Cinlerin ecdadi canni da tustusuz temiz oddan O xelq etdi er Rahmen 15 Biz insani basqa sekle dusmus qara palciqdan toxunduqda saxsi kimi ses cixaran quru gilden yaratdiq Cinleri ise daha once qizmar alovdan yaratmisdiq el Hicr 26 27 Islam dininde cinlerin insanlardan evvel yarandigina inanilir Bezi inanclara gore insanlara oxsayirlar iradeleri var musbet ve ya menfi emeller edirler insanlar kimi yeyib icirler evlenirler ve olurler Erkek ve disi cinslerinin de olduguna inanilir Amma omurlerinin insanlara nisbeten daha cox olduguna inanilir Islamda cinler de insanlar kimi Allaha inanan ve inanmayan olaraq momin ve kafir qruplarina ayrilirlar Kafir cinlerin daha cox oldugu dusunulur Insanlar kimi Allaha ibadet etmelidirler Momin cinler momin insanlara birlikde cennete kafir cinlerin ise kafir insanlarla birge cehenneme gedeceyine de inananilir Cinlerle seytanlarin ferqi Cinlerin qara krali Malik Malik Quranda cehennem novbetcisidir Cinler ve seytanlar saf oddan yeni dumansiz odun tustusunden ve havadan yaradilmis ruhani varliqlardir Amma cinlerde hava seytanda ise od coxdur Cinler de seytanlar kimi goze gorunmeyen gizli varliqlardir Hemcinin ikisi de muxtelif formalara cevrile bilir ve cetin isleri hell ede bilirler Amma cin yaradilis baximindan seytandan ferqlidir Cinlerin atasi Canndir Seytanlarin atasi ise Iblisdir Cinler de insanlar kimi evlene bilerler Onlar da Allaha ibadet etmelidirler Bezileri usyankar olub kafir bezileri de itaetli olub momindir Seytanlarin ise momini ve kafiri yoxdur Seytanlarin hamisi usyankar ve kafirdir Ancaq ser islerler mesgul olan ve insanlari dogru yoldan yayindirmaga calisan varliqlardir Eseriler arasinda cinlerin insanlarin bedenine gire bilmeleri barede fikir birliyi vardir Motezile inanir ki cinler de seytanlar kimi insanlara sadece picildaya bilerler Seytanlar ise tamamile ferqlidir Onlar insanlarin qelbini ve inanc hissesini ele kecire bilerler Seytan insanin qelbinde olanda ona vesvese verer ve onu ele kecirib dogru yoldan dondermeye calisar Fars menbelerinde seytanlar divlerle muqayise edilmisdir Cinlerle elaqeli varliqlarImam Eli ile divlerin muharibesi namelum ressam 1568 Gulustan sarayiCinni Cine cinni de deyilir Peri Cinlerin disilerine peri deyilir Ifrite Cinlerin kafir erkeklerine ifrite deyilir Gucu cox olan ve her seyi ede bilen kafir cindir Div Cox guclu quvvetli neheng ve insan cildinde olan cinlere div deyilir Xortdan Qebirstanliqda yasayan kafir cinlere xortdan deyilir Qaf dagi Divlerin yasadigi dusunulen yer Adi olub ozu olmayan dagdir Simurq qusu Cinlerin qus formasinda olanlari Caduger Kafir olan qoca disi cinler Insanlarla birlikde yasayan cine ammar ve yaxud ummar deyilir Ervah Usaqlarin qarsisina cixan cine ervah deyilir Seytandan daha pis olan cine marid deyilir Maridden daha pis ve guclu olana ifrite deyilir Seytan Eger cin pis ve yaxud pis emellere niyyet edirse o seytandir Cennetden cixarilan melekler IstinadlarRehman suresi 15 ci aye Nigel Guy Wilson Encyclopedia of Ancient Greece Psychology Press s 216 Sir William Smith A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology s 242 Sir William Smith A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology s 242 Amira El Zein Islam Arabs and Intelligent World of the Jinn s 59 Konstantopoulos Gina Shifting alignments The dichotomy of benevolent and malevolent demons in Mesopotamia Demons and Illness from Antiquity to the Early Modern Period Brill 2017 17 38 Arxivlenmis suret 2023 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 Islam Migration and Jinn Spiritual Medicine in Muslim Health Management 2021 Deutschland Springer International Publishing Arxivlenmis suret 2023 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 Xarici kecidler
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
