Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bolqarıstan (bolq. България), rəsmi adı Bolqarıstan Respublikası (bolq. Република България) — Avropa ölkəsi və Avropa İttifaqı, Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı (NATO) üzvüdür.
| Bolqarıstan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Република България Republika Bǎlgarija | |||||
| |||||
| Съединението прави силата | |||||
| Himn: Мила Родино | |||||
 | |||||
| Tarixi | |||||
| • Müstəqillik | 3 mart 1878 | ||||
| • Aİ-yə qəbul | 2007 | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Sofiya | ||||
| İdarəetmə forması | Parlament respublikası | ||||
| Prezident | Rumen Radev (Румен Радев) 22.I.2017 | ||||
| (Димитър Главчев) 9.IV.2024 | |||||
| Sahəsi | Dünyada 105-ci | ||||
| • Ümumi | 110879 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 0,3 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 7 400 min nəfər (104-cü) | ||||
| • Siyahıyaalma (2011) | 7 351 234 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 67 nəf./km² (124-cü) | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 128,6 milyard dollar (78-ci) | ||||
| • Adambaşına | 17 900 dollar () | ||||
| ÜDM (nominal) | |||||
| • Ümumi (2010) | 44,843 milyard dollar (68-ci) | ||||
| • Adambaşına | $5.955 dollar (68-ci) | ||||
| İİİ (2013) | 0.782 | ||||
| Valyuta | Bolqarıstan levi | ||||
| İnternet domeni | .bg | ||||
| BG | |||||
| BOK kodu | BUL | ||||
| Telefon kodu | +359 | ||||
| Saat qurşaqları | | ||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Beş ölkə ilə – şimaldan Rumıniya, qərbdən Serbiya və Şimali Makedoniya, cənubdan Yunanıstan və Türkiyə ilə həmsərhəddir.
Bolqarıstanda yerli idarəetmələr, bölgə, şəhər tipli qəsəbə (district) və bələdiyyələrdir. 1991-ci ildə qurulan şəhər tipli qəsəbələr hələ ki, qurulma mərhələsini tamamlamamışdır.
Hal-hazırda Bolqarıstanda 9 bölgə və 255 bələdiyyə vardır.
Etimologiya
XX əsrin əvvəllərinə aid Azərbaycandilli mənbələrdə Bulğarstan (بولغارستان ) adlandırılmışdır.
Demoqrafiya
Bolqarıstan Milli Statistika İnstitutunun 31 dekabr 2011-ci ilə olan məlumatına əsasən ölkə əhalisi 7,327,224 nəfərdir .
Milli tərkib
| Etnik qruplar | 2001 sa. | 2011 sa. |
|---|---|---|
| cəmi | 7,928,901 | 7,364,570 |
| bolqar | 6,655,210 | 5,664,624 |
| türk | 746,664 | 588,318 |
| qaraçı | 370,908 | 325,343 |
| rus | 15,595 | 9,978 |
| erməni | 10,832 | 6,552 |
| arumın | 10,566 | 3,684 |
| makedoniyalı | 5,071 | 1,654 |
| 4,107 | 2,556 | |
| yunan | 3,408 | 1,379 |
| ukraynalı | 2,489 | 1,789 |
| yəhudi | 1,363 | 1,162 |
| rumın | 1,088 | 891 |
| krım tatarı | 1,803 | * |
| qaqauz | 540 | * |
| digər | 16,449 | 19,659* |
| m.g. | 86,915 | 53,391 |
Bolqarlar
- 2001-ci il siyahıya alınmasına əsasən 8.000.000 nəfər olan Bolqarıstan əhalisinin 83,94%-i (6.655.210 nəfər) öz milli mənsubiyyətini bolqar olaraq göstərmişdir. 2001-ci il siyahıya alması zamanı onlardan 6.622.850 nəfəri ana dilini Bolqar dili olduğunu bildirdi. 6.655.210 nəfər Bolqarın 6.315.938 nəfəri xristianlığa (6.263.536 nəfəri pravoslav, 37.811 nəfəri katolik, 14.591 nəfəri protestant), 131.531 nəfəri islama, 107.741 nəfəri isə digər dinlərə etiqad edir.
Pomaklar
2001-ci il əhali siyahıyaalınmasına əsasən pomaklar etnik anlamda bolqar olaraq siyahıya alınmışdırlar. Saylarının siyahıyaalmaya əsasən 131,531 nəfər olduğu məlum olmuşdur. Ancaq qeyri-rəsmi təxminlərə əsasən siyahıyaalınma zamanı pomaqların sayı təxminən 160,000–240,000 nəfər arasında olmuşdur.
Türklər
Türk əsilli tayfaların Bolqarıstan Respublikasının ərazisində məskunlaşması tarixi təxminən III əsrin sonu IV əsrin əvvəllərində başlanmış və Osmanlı İmperiyasının Bolqarıstanın ərazisinin fəthinədək davam etmişdir .
- 2001-ci ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən ölkə əhalisinin 9,42%-i (746.664 nəfər) öz etnik mənsubiyyətini Türk olaraq göstərmişdir. Beləliklə bu siyahıya alma zamanı türklərin 720.136 nəfəri ana dilini türkcə, 26.147 nəfəri isə Bolqar dili olaraq göstərmişdir. Dini inanc baxımından isə türklərin 713.024 nəfəri islama (660.003 nəfəri sünni, 53.021 nəfəri qızılbaş), 10.052 nəfəri xristianlığa (5.425 nəfəri provoslav, 2.561 nəfəri katolik, 2.066 nəfəri protestant), 23.588 nəfəri isə digər dinlərə etiqad edirlər.
Qaraçılar
- 2001-ci il siyahıya alması zamanı 370.908 nəfər öz etnik mənsubiyyətini Qaraçı (bolqarca : Роми) olaraq göstərmişdir. Onların 204.977 nəfəri xristianlığa (180.326 nəfəri pravoslav, 24.651 nəfəri protestant), 103.436 nəfəri islama, 62.495 nəfəri isə digər dinlərə etiqad edir. Siyahıya almaya əsasən Qaraçıların 319.821 nəfəri ana dilini qaraçı dili (bolqarca : майчин език), 26.147 nəfəri bolqar dili, 24.214 nəfəri türkcə, 726 nəfəri isə digər dillər kimi göstərmişdir.
Bölgələrlə bağlı statistik göstəricilər
| # | Bölgənin adı | Əhalisi | Ərazisi (kv. km) | Sıxlıq |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Sofiya şəhəri | 1.220.196 | 1.241.5 | 983.4 |
| 2 | 878.145 | 14.659.7 | 59.7 | |
| 3 | Varna | 991.901 | 11.927.8 | 83.0 |
| 4 | 1.048.025 | 15.150.0 | 69.0 | |
| 5 | 653.285 | 10.622.0 | 61.7 | |
| 6 | Plovdiv | 1.289.991 | 13.625.2 | 94.5 |
| 7 | Ruse | 835.713 | 10.838.2 | 77.8 |
| 8 | Sofiya | 1.003.761 | 19.100.4 | 52.9 |
| 9 | 1.055.010 | 13.897.0 | 76.0 | |
| 10 | Cəmi | 8.976.027 | 110.618 | 80.8 |
Adın etimologiyası
Bolqar xalqının etnonimindən.
Tarix
Bolqarıstan beş əsr ərzində Osmanlı imperiyasına daxil olub. Buna baxmayaraq, bütün bu dövr ərzində Bolqarıstanda pravoslav ənənələri güclü olub.
Müasir tarix
Birinci dünya müharibəsində Almaniya imperiyası tərəfində döyüşən Bolqarıstanın vəziyyəti müharibədəki məğlubiyyətdən sonra daha da pisləşdi. 1919-cu ilin əvvəli üçün ölkədəki 300 iri sənaye müəssisəsindən ancaq 74-ü işləyirdi. 1919-cu ilin avqustunda və 1920-ci ilin martında keçirilən seçkilərdə (BXƏİ) və (tesnyaklar) qələbə qazandılar. BXƏİ lideri A. Stanboliyskinin başçılığı ilə hökumət təşkil olundu. Hökumət bir sıra demokratik islahatlar keçirdi. 1922-ci ildə Bolqarıstanda və Hərbi cəmiyyət kimi faşist təşkilatları meydana gəldi. Onlar 1923-cü ilin iyununda dövlət çevrilişi edərək Stanboliyski hökumətini devirdilər. Onun özü faşistlər tərəfindən vəhşicəsinə öldürüldü. Ölkədə faşist diktaturası yaradıldı. 1931-ci ildə Xalq Məclisinə keçirilən seçkilərdə müxalifətdə olan burjua partiyalarının təşkil etdiyi Xalq bloku qələbə qazandı. Malinovun başçılığı ilə onların nümayəndələrindən ibarət koalisyon hökumət yaradıldı. Hökumətdə əsas rolu vaxtilə faşist çevrilişində iştirak etmiş Demokratik partiya oynayırdı. 1932-ci ildə faşist tipli yeni və təşkilatları meydana gəldi. 1934-cü ilin mayında K. Georgiyevin Zveno qrupu tərəfindən dövlət çevrilişi edildi. 1935-ci ildə təşkil olunmuş yeni dövlət çevrilişi nəticəsində İtaliya kralının qızı ilə evlənmiş hakimiyyətə gəldi. Beləliklə, Bolqarıstanda monarxist faşist diktaturası bərqərar oldu. Faşist Almaniyasının və İtalyanın köməyi ilə ölkədə sürətli silahlanma başlandı. İkinci dünya müharibəsindən sonra, Bolqarıstan demək olar ki, yarım əsr Sovet İttifaqının əlaltısına çevrildi. Ölkənin 2004-cü il mart ayında NATO-ya daxil olması Qərb dünyasına inteqrasiya yolunda Bolqarıstanın ən böyük uğuru oldu.
Kommunizmin dağılmasından sonra Bolqarıstanın demokratiya və bazar iqtisadiyyatına keçidi asan olmadı. 90-cı illərin birinci yarısında siyasi qeyri-stabillik və tətillər davam etdi. Öz partiyalarının adını sosialist kimi dəyişdirən kommunistlər yenə də böyük təsirə malik idilər. 90-cı illərin ikinci yarısında isə ölkədə daha çox stabillik, iqtisadi islahatların həyata keçirilməsində inkişafın hiss edilməsi müşahidə olunub. 2001–2005-ci illər arasında baş nazir vəzifəsini keçmiş çar II Simeon tutanda, ölkə iqtisadiyyatını Avropa Birliyi meyarlarına uyğunlaşdırmaq məqsədilə aktiv bazar islahatları keçirdi. Nəticədə, Bolqarıstan inflyasiyanın və həmin vaxta qədər 20 faizə çatan işsizliyin azalması ilə iqtisadi inkişafa nail oldu. Buna baxmayaraq, əhalinin həyat səviyyəsi və gəliri hələ də aşağı olaraq qalır. 2004-cü ildə Bolqarıstan Avropa Birliyinə (AB) namizədlər arasına düşmədi, amma artıq 2005-ci ilin aprel ayında ölkə birliyə daxil olmaq barədə müqavilə imzaladı və 2007-ci il yanvarın 1-dən Avropa Birliyinin tərkibinə daxil olması ilə əlaqədar razılıq əldə etdi.
Siyasət
1. Demokratik Qüvvələr İttifaqı – DQİ (1989) sədr: N. Mixaylova;
- 2. Bolqarıstan Sosialist Partiyası – BSP (1991) sədr: S. Stanişev;
- 3. Xalq İttifaqı: Demokratik Partiya və Bolqarıstan Xalq Əkinçi İttifaqı, lider: A. Mozer;
- 4. Azad Demokrat İttifaqı, lider: S. Sofyaneki.
İnzibati ərazilər
8 vilayətdən ibarətdir. Vilayətlər icmalara bölünür.
Silahlı qüvvələr
İllik hərbi xərclər 356 mln. dol. (2002)
İqtisadiyyat
İxracat
Maşınqayırma məhsulları, ərzaq məhsulları, çaxır, tütün, yanacaq, xammal, ayaqqabı, dəmir.
İdxal
Enerji daşıyıcıları, avtomobilılər, xalq istehlakı malları.
Dil
Din
2001-ci il siyahıya almasının yekunlarına əsasən Bolqarıstanda 96 dini cərəyan qeydə alınmışdır .
| Dini cərəyanlar | Say, 2001 s.a. | Say, 2011 s.a. |
|---|---|---|
| Toplam | 7 928 901 | 7 364 570 |
| Pravoslav xristianlar | 6 552 751 | 4 374 135 |
| Katolik xristianlar | 43 811 | 48 945 |
| Protestant xristianlar | 42 308 | 64 476 |
| xristianlar | 6 500 | 1 715 |
| Müsəlmanlar | 913 957 | 546 004 |
| Qızılbaş müsəlmanlar | 53 021 | 27 407 |
| Digər müsəlmanlar | * | 3 728 |
| Buddistlər | 1 042 | * |
| 653 | 706 | |
| Digər | 314 858* | * |
İstinadlar
- 3 // Constitution of Bulgaria.
- http://chartsbin.com/view/edr.
- Султан-Меджид Ганиев, Русско-татарский словарь, Баку, 1909
- Национален Статистически Институт :6.1.1. Население по области, общини, местоживеене и пол – Данни 2012-11-13 at the Wayback Machine
- National, regional and minority languages in Europe. Frankfurt am Main, 2011. İSBN: 9783631603659. Contents: On the minority languages in Bulgaria, page 97–106 2023-07-03 at the Wayback Machine
- Национален съвет за сътрудничество по етническите и интеграционните въпроси :Етнически Малцинствени Общности 2019-10-14 at the Wayback Machine
- Национален Статистически Институт :Население към 1. mart 2001 г. по области и етническа група 2020-06-16 at the Wayback Machine
- Национален Статистически Институт: Преброяване на населението и жилищният фонд в Република България 2011 :Население по местоживеене, пол и етническа група 2018-04-08 at the Wayback Machine
- Национален Статистически Институт: Преброяване на населението и жилищният фонд в Република България 2011 :Население по местоживеене, възраст и етническа група 1 2019-08-15 at the Wayback Machine
- Minority Rights Group International: Bulgaria :Bulgarian-speaking Muslims (Pomaks) 2015-07-09 at the Wayback Machine
- Национален Статистически Институт: Преброяване 2011 окончателни резултати :Население по местоживеене, възраст и вероизповедание 2012-01-28 at the Wayback Machine---..Данните са конфиденциални съгласно Чл. 25 от Закона за статистиката
Xarici keçidlər
- 2011 census of Bulgaria 2011-09-05 at the Wayback Machine
- Bolqarıstan universitetləri 2016-11-19 at the Wayback Machine (türk.)
- [1]
 | Bolqarıstan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Bolqaristan bolq Blgariya resmi adi Bolqaristan Respublikasi bolq Republika Blgariya Avropa olkesi ve Avropa Ittifaqi Simali Atlantika Muqavilesi Teskilati NATO uzvudur BolqaristanRepublika Blgariya Republika BǎlgarijaBayraq Gerb d Sedinenieto pravi silataHimn Mila Rodino source source track track track track track track track Tarixi Musteqillik 3 mart 1878 AI ye qebul 2007Resmi dilleri bolqar diliPaytaxt SofiyaIdareetme formasi Parlament respublikasiPrezident Rumen Radev Rumen Radev 22 I 2017 Dimitr Glavchev 9 IV 2024Sahesi Dunyada 105 ci Umumi 110879 km Su sahesi 0 3Ehalisi Ehali 7 400 min nefer 104 cu Siyahiyaalma 2011 7 351 234 nef Sixliq 67 nef km 124 cu UDM AQP Umumi 128 6 milyard dollar 78 ci Adambasina 17 900 dollar UDM nominal Umumi 2010 44 843 milyard dollar 68 ci Adambasina 5 955 dollar 68 ci III 2013 0 782Valyuta Bolqaristan leviInternet domeni bgBGBOK kodu BULTelefon kodu 359Saat qursaqlari UTC 02 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarBolqaristan Bes olke ile simaldan Ruminiya qerbden Serbiya ve Simali Makedoniya cenubdan Yunanistan ve Turkiye ile hemserheddir Bolqaristanda yerli idareetmeler bolge seher tipli qesebe district ve belediyyelerdir 1991 ci ilde qurulan seher tipli qesebeler hele ki qurulma merhelesini tamamlamamisdir Hal hazirda Bolqaristanda 9 bolge ve 255 belediyye vardir EtimologiyaXX esrin evvellerine aid Azerbaycandilli menbelerde Bulgarstan بولغارستان adlandirilmisdir DemoqrafiyaBolqaristan Milli Statistika Institutunun 31 dekabr 2011 ci ile olan melumatina esasen olke ehalisi 7 327 224 neferdir Milli terkib Bolqaristan ehalisinin milli terkibi Etnik qruplar 2001 sa 2011 sa cemi 7 928 901 7 364 570bolqar 6 655 210 5 664 624turk 746 664 588 318qaraci 370 908 325 343rus 15 595 9 978ermeni 10 832 6 552arumin 10 566 3 684makedoniyali 5 071 1 6544 107 2 556yunan 3 408 1 379ukraynali 2 489 1 789yehudi 1 363 1 162rumin 1 088 891krim tatari 1 803 qaqauz 540 diger 16 449 19 659 m g 86 915 53 391Bolqarlar 2001 ci il siyahiya alinmasina esasen 8 000 000 nefer olan Bolqaristan ehalisinin 83 94 i 6 655 210 nefer oz milli mensubiyyetini bolqar olaraq gostermisdir 2001 ci il siyahiya almasi zamani onlardan 6 622 850 neferi ana dilini Bolqar dili oldugunu bildirdi 6 655 210 nefer Bolqarin 6 315 938 neferi xristianliga 6 263 536 neferi pravoslav 37 811 neferi katolik 14 591 neferi protestant 131 531 neferi islama 107 741 neferi ise diger dinlere etiqad edir Pomaklar 2001 ci il ehali siyahiyaalinmasina esasen pomaklar etnik anlamda bolqar olaraq siyahiya alinmisdirlar Saylarinin siyahiyaalmaya esasen 131 531 nefer oldugu melum olmusdur Ancaq qeyri resmi texminlere esasen siyahiyaalinma zamani pomaqlarin sayi texminen 160 000 240 000 nefer arasinda olmusdur Turkler Turk esilli tayfalarin Bolqaristan Respublikasinin erazisinde meskunlasmasi tarixi texminen III esrin sonu IV esrin evvellerinde baslanmis ve Osmanli Imperiyasinin Bolqaristanin erazisinin fethinedek davam etmisdir 2001 ci ilde aparilmis siyahiya almaya esasen olke ehalisinin 9 42 i 746 664 nefer oz etnik mensubiyyetini Turk olaraq gostermisdir Belelikle bu siyahiya alma zamani turklerin 720 136 neferi ana dilini turkce 26 147 neferi ise Bolqar dili olaraq gostermisdir Dini inanc baximindan ise turklerin 713 024 neferi islama 660 003 neferi sunni 53 021 neferi qizilbas 10 052 neferi xristianliga 5 425 neferi provoslav 2 561 neferi katolik 2 066 neferi protestant 23 588 neferi ise diger dinlere etiqad edirler Qaracilar 2001 ci il siyahiya almasi zamani 370 908 nefer oz etnik mensubiyyetini Qaraci bolqarca Romi olaraq gostermisdir Onlarin 204 977 neferi xristianliga 180 326 neferi pravoslav 24 651 neferi protestant 103 436 neferi islama 62 495 neferi ise diger dinlere etiqad edir Siyahiya almaya esasen Qaracilarin 319 821 neferi ana dilini qaraci dili bolqarca majchin ezik 26 147 neferi bolqar dili 24 214 neferi turkce 726 neferi ise diger diller kimi gostermisdir Bolgelerle bagli statistik gostericiler Bolgenin adi Ehalisi Erazisi kv km Sixliq1 Sofiya seheri 1 220 196 1 241 5 983 42 878 145 14 659 7 59 73 Varna 991 901 11 927 8 83 04 1 048 025 15 150 0 69 05 653 285 10 622 0 61 76 Plovdiv 1 289 991 13 625 2 94 57 Ruse 835 713 10 838 2 77 88 Sofiya 1 003 761 19 100 4 52 99 1 055 010 13 897 0 76 010 Cemi 8 976 027 110 618 80 8Adin etimologiyasiBolqar xalqinin etnoniminden TarixBolqaristan bes esr erzinde Osmanli imperiyasina daxil olub Buna baxmayaraq butun bu dovr erzinde Bolqaristanda pravoslav eneneleri guclu olub Muasir tarix Birinci dunya muharibesinde Almaniya imperiyasi terefinde doyusen Bolqaristanin veziyyeti muharibedeki meglubiyyetden sonra daha da pislesdi 1919 cu ilin evveli ucun olkedeki 300 iri senaye muessisesinden ancaq 74 u isleyirdi 1919 cu ilin avqustunda ve 1920 ci ilin martinda kecirilen seckilerde BXEI ve tesnyaklar qelebe qazandilar BXEI lideri A Stanboliyskinin basciligi ile hokumet teskil olundu Hokumet bir sira demokratik islahatlar kecirdi 1922 ci ilde Bolqaristanda ve Herbi cemiyyet kimi fasist teskilatlari meydana geldi Onlar 1923 cu ilin iyununda dovlet cevrilisi ederek Stanboliyski hokumetini devirdiler Onun ozu fasistler terefinden vehsicesine olduruldu Olkede fasist diktaturasi yaradildi 1931 ci ilde Xalq Meclisine kecirilen seckilerde muxalifetde olan burjua partiyalarinin teskil etdiyi Xalq bloku qelebe qazandi Malinovun basciligi ile onlarin numayendelerinden ibaret koalisyon hokumet yaradildi Hokumetde esas rolu vaxtile fasist cevrilisinde istirak etmis Demokratik partiya oynayirdi 1932 ci ilde fasist tipli yeni ve teskilatlari meydana geldi 1934 cu ilin mayinda K Georgiyevin Zveno qrupu terefinden dovlet cevrilisi edildi 1935 ci ilde teskil olunmus yeni dovlet cevrilisi neticesinde Italiya kralinin qizi ile evlenmis hakimiyyete geldi Belelikle Bolqaristanda monarxist fasist diktaturasi berqerar oldu Fasist Almaniyasinin ve Italyanin komeyi ile olkede suretli silahlanma baslandi Ikinci dunya muharibesinden sonra Bolqaristan demek olar ki yarim esr Sovet Ittifaqinin elaltisina cevrildi Olkenin 2004 cu il mart ayinda NATO ya daxil olmasi Qerb dunyasina inteqrasiya yolunda Bolqaristanin en boyuk uguru oldu Kommunizmin dagilmasindan sonra Bolqaristanin demokratiya ve bazar iqtisadiyyatina kecidi asan olmadi 90 ci illerin birinci yarisinda siyasi qeyri stabillik ve tetiller davam etdi Oz partiyalarinin adini sosialist kimi deyisdiren kommunistler yene de boyuk tesire malik idiler 90 ci illerin ikinci yarisinda ise olkede daha cox stabillik iqtisadi islahatlarin heyata kecirilmesinde inkisafin hiss edilmesi musahide olunub 2001 2005 ci iller arasinda bas nazir vezifesini kecmis car II Simeon tutanda olke iqtisadiyyatini Avropa Birliyi meyarlarina uygunlasdirmaq meqsedile aktiv bazar islahatlari kecirdi Neticede Bolqaristan inflyasiyanin ve hemin vaxta qeder 20 faize catan issizliyin azalmasi ile iqtisadi inkisafa nail oldu Buna baxmayaraq ehalinin heyat seviyyesi ve geliri hele de asagi olaraq qalir 2004 cu ilde Bolqaristan Avropa Birliyine AB namizedler arasina dusmedi amma artiq 2005 ci ilin aprel ayinda olke birliye daxil olmaq barede muqavile imzaladi ve 2007 ci il yanvarin 1 den Avropa Birliyinin terkibine daxil olmasi ile elaqedar raziliq elde etdi Siyaset1 Demokratik Quvveler Ittifaqi DQI 1989 sedr N Mixaylova 2 Bolqaristan Sosialist Partiyasi BSP 1991 sedr S Stanisev 3 Xalq Ittifaqi Demokratik Partiya ve Bolqaristan Xalq Ekinci Ittifaqi lider A Mozer 4 Azad Demokrat Ittifaqi lider S Sofyaneki Inzibati eraziler8 vilayetden ibaretdir Vilayetler icmalara bolunur Silahli quvvelerIllik herbi xercler 356 mln dol 2002 IqtisadiyyatIxracat Masinqayirma mehsullari erzaq mehsullari caxir tutun yanacaq xammal ayaqqabi demir Idxal Enerji dasiyicilari avtomobililer xalq istehlaki mallari DilBolqar dili Din2001 ci il siyahiya almasinin yekunlarina esasen Bolqaristanda 96 dini cereyan qeyde alinmisdir MILLI STATISTIKA INSTITUTU HESABATI 2001 Dini cereyanlar Say 2001 s a Say 2011 s a Toplam 7 928 901 7 364 570Pravoslav xristianlar 6 552 751 4 374 135Katolik xristianlar 43 811 48 945Protestant xristianlar 42 308 64 476xristianlar 6 500 1 715Muselmanlar 913 957 546 004Qizilbas muselmanlar 53 021 27 407Diger muselmanlar 3 728Buddistler 1 042 653 706Diger 314 858 Istinadlar3 Constitution of Bulgaria http chartsbin com view edr Sultan Medzhid Ganiev Russko tatarskij slovar Baku 1909 Nacionalen Statisticheski Institut 6 1 1 Naselenie po oblasti obshini mestozhiveene i pol Danni 2012 11 13 at the Wayback Machine National regional and minority languages in Europe Frankfurt am Main 2011 ISBN 9783631603659 Contents On the minority languages in Bulgaria page 97 106 2023 07 03 at the Wayback Machine Nacionalen svet za strudnichestvo po etnicheskite i integracionnite vprosi Etnicheski Malcinstveni Obshnosti 2019 10 14 at the Wayback Machine Nacionalen Statisticheski Institut Naselenie km 1 mart 2001 g po oblasti i etnicheska grupa 2020 06 16 at the Wayback Machine Nacionalen Statisticheski Institut Prebroyavane na naselenieto i zhilishniyat fond v Republika Blgariya 2011 Naselenie po mestozhiveene pol i etnicheska grupa 2018 04 08 at the Wayback Machine Nacionalen Statisticheski Institut Prebroyavane na naselenieto i zhilishniyat fond v Republika Blgariya 2011 Naselenie po mestozhiveene vzrast i etnicheska grupa 1 2019 08 15 at the Wayback Machine Minority Rights Group International Bulgaria Bulgarian speaking Muslims Pomaks 2015 07 09 at the Wayback Machine Nacionalen Statisticheski Institut Prebroyavane 2011 okonchatelni rezultati Naselenie po mestozhiveene vzrast i veroizpovedanie 2012 01 28 at the Wayback Machine Dannite sa konfidencialni sglasno Chl 25 ot Zakona za statistikataXarici kecidler2011 census of Bulgaria 2011 09 05 at the Wayback Machine Bolqaristan universitetleri 2016 11 19 at the Wayback Machine turk 1 Bolqaristan ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin