Aşşurbanipal abidəsi və ya Aşşurbanipal heykəli olaraq da bilinən Aşşurbanipal — aysor kökənli Fred Parhadın yaratdığı bürünc heykəldir. Heykəl ABŞ, Kaliforniyada San-Fransisko Mədəniyyət Mərkəzində yerləşir. Heykəl 4.6 m hündürlüyüyndədir və Assuriya kralı olan Aşşurbanipalın şərəfinə adlandırılmışdır. Heykəlin sifarişçisi Assuriya İncəsənət Fondudur və heykəl hazır olduqdan sonra 1988-ci ildə aysorların adından San-Fransisko şəhərinə hədiyyə edilmişdir. Heykəlin hazırlanması üçün 100000 dollar vəsait sərf olundu və o, Aşşurbanipalın ilk "böyük" heykəli oldu. Rəhbərliyi San-Fransisko şəhər və bölgə idarəçiliyinə və aiddir.
Aşşurbanipal | |
---|---|
Ölkə | ABŞ |
Şəhər | San-Fransisko |
Yerləşir | San-Fransisko, Kaliforniya |
Aidiyyatı | San-Fransisko İncəsənət Komissiyası |
Memar | |
Sifarişçi | Assuriya İncəsənət Fondu |
Tikilmə tarixi | 1987–1988 |
Hündürlüyü | 4,6 m |
Material | tunc |
Vəziyyəti | stabil |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Fred Parhad yerli aysorların tənqidlərinə məruz qalmışdı. Beləki, onlar Aşşurbanipalın əlində gil kitabə və şir tutmasını, həmçinin ətək geyinməsini Aşşurbanipala yaraşmayan bir hərəkət kimi qəbul edirdilər. Tənqidçilər heykəlin Şumer kralı olan Gilqameşə daha çox bənzədiyini bildirirdilər. "Alim və özünü ifadə edə bilən Assuroloq" Reni Kovaks, heykəlin birbaşa hansısa hökmdarı deyil, ümumi Mesopotamiyanı "təmsil edən fiqur" olduğunu düşünürdü. Parhad incəsənət azadlığının olduğunu və işinin doğruluğu fikrini müdafiə edirdi.
Arxa plan
, lamassunun gözətçi fiqurlarının yerləşdiyi geniş yoldakı heykəllərin adətən bir əlində aslan, digər əlində isə ilan təsvir olunurdu. Bunlar yüksək relyefin digər tipləridir. "Heyvanların Ustadı" ənənəsini davam etdirilir və Mesopotamiyadakı Gilqameş dastanın əsas fiquru kimi təsvir edilir. II Sarqonun Xorsabaddakı sarayında, "taxt otağı"nın girişində yeddi lamassu və iki ədəd şirlərlə əhatələnən qəhrəman heykəlləri vardır. Hökmranlıq edici təsir bağışlayan bu heykəllər gücü təsvir edirdilər. Eyni üsul Sennaxaribin Nineviyadakı sarayında da təkrarlanır.
Tarix
Aşşurbanipal İraqda doğulmuş, aysor kökənli Fred Parfad tərəfindən yaradılmışdı. Parhad Berkli Kaliforniya Universitetində rəsmi incəsənət araşdırmalarını qəbul etmir və Metropoliten Muzeyindəki Assuriya kolleksiyasını araşdırmaq üçün Nyu Yorka köçür. Bu əsər prezidenti Nersey Davidin nəzarəti əsasında yaradılır. Assuriya Milli Ittifaq Fondu əsərin yaradılmasının onlara məxsus olduğunu bildirirdi. Məbləğ Amerika Birləşmiş Ştatlarında yaşayan aysorlardan toplanmışdı.
1987-ci ildə , əsərin hazırlanması üçün xərclənən məbləğin 100000 dollar olduğunu və bu əsərin Aşşurbanipalın ilk "böyük" bürünc heykəli olduğunu bildirdi. Heykəl 1988-ci il may ayının 29-da aysor xalqı adından San-Fransisko şəhərinə hədiyyə edildi. Heykəl San-Fransiskodakı yerləşən qarşısında yerləşdirildi. Heykəl hal-hazırda Fulton küçəsində, ilə arasında yerləşən şəhərin yerləşir. Rəhbərliyi San-Fransisko şəhər və bölgə idarəçiliyinə və San-Fransisko İncəsənət Komissiyasına aiddir.
Smitsonian İnstitutu Frank Tomsiki memar və MBT Assosiasiyasını memarlıq firması kimi qəbul edir. Aşşurbanipal Smitsonian İnstitutunun 1992-ci ildəki "Save Outdoor Sculpture!" proqramı əsasında araşdırıldı. 1996-cı ildə San-Fransisko Planlama və Şəhərsalma Araşdırmaları Assosiasiyası Mədəniyyət Mərkəzində olan ticarət mərkəzini təkmilləşdirməyə başlayırlar. Plan hazırlayan bir nəfər heykəlin olduğu yerin fındıcalı şanagüllə, nar ağacları və qamışlarla bəzədilib Assuriya baxçası halına gətirilməsini təklif etdi.
Xarakteristika
[[Şəkil:Inscription under the Statue of Ashurbanipal multilingual inscriptions.jpg | thumb|]] |
Heykəlin altındakı yazılar |
2.4 metrlik patinasiya olunmuş bürünc heykəl altlığa birləşdirilərək 4.6 m hündürlüyə çatmışdır. Heykəlin ağırlığı 820 kq-dır. Heykəl Nineviyada ilk və ən böyük kitabxananını yaradan Assuriya hökmdarı Aşşurbanipala həsr edilmişdi. Saqqallı kral sırğa taxmış və tunika geyinmiş formada və bir əlində gil kitabə, digərində isə şir balası tutan yerdə təsvir olunur. Tarixi İşarələmə Məlumat Bazasına görə gil kitabənin üzərindəki mixi yazılar: "Cənnət və dünya üçün sülh. Ölkələr və şəhərlər üçün sülh. Bütün torpaqlardakı sakinlər üçün sülh. Bu heykəl Amerika Birləşmiş Ştatlarının suverenliyinin 210-cu ilində aysor xalqı tərəfindən San-Fransisko şəhərinə hədiyyə edilmişdir." "Həyatdakından böyük", tam hündürlükdə olan heykəl, fındıqcalı şanagüllə ilə bəzədilmiş və anti-qraffiti təbəqə ilə əhatə olunmuş heykəl altlığına sahibdir. Altlığa rozet və bürünc lövhə də daxildir. Heykəlin altında "Aşşurbanipal. Assuriya kralı, e.ə. 669–627-ci illər." yazısı ingilis, Akkad və Arami dillərində yazılmışdır. Bu yazının üzərində isə "29 may 1988-ci ildə ithaf olunmuşdur" yazısı yazılıb. Başqa bir yazıda isə, "Bu heykəl, San-Fransisko Amerika Assuriyalıları Assosiasiyası / Assuriya Amerika Milli Federasiyasının köməkliyi ilə Assuriya İncəsənət Fondu tərəfindən San-Fransisko şəhərinə hədiyyə edilir" yazılıb və bunun ardınca pul bağışlayan insanların sırası göstərilmişdir. 2010-cu ilin dekabrında, San Francisco Chronicle qəzeti heykəlin altlığının əhatə olunduğu lövhələrdən birinin itdiyini bildirdi.
Aysorların heykələ münasibəti
1987-ci ilin dekabrında heykəlin yaradılması barədə xəbərlər yayıldıqda, yerli aysorlar Parhadı Aşşurbanipalı səhv tanıtmaqda günahlandırdılar. Tənqidlər əsasən, kralın heç zaman bir şir və gil kitabə tutmadığı və bir ətək geyinmədiyi halda, Parhadın heykəldə bunları təsvir etməsinə əsaslanırdı. Tənqidçilər heykəlin Şumer kralı Gilqameşi daha yaxşı təsvir etdiyini bildirirdilər. Tənqidçilərdən biri deyirdi:
Bu çox sadədir. Heykəl Gilqameşi təmsil edir. Heç bir aysorun kralımız haqqında bir şeylər xəyal etməyə haqqı yoxdur. Bu, Azadlıq heykəlinin bir surətini hazırlamaq və onun Corc Vaşinqton olduğunu demək kimidir... Assuriya kralı heç bir zaman qısa ətək geyinməmişdir. O, şir və ya gil kitabə tuta bilməzdi. Bu, aysorlara qarşı təhqirdir. |
Nersey David cavablandırırdı:
Onların fikirlərini bildrimə haqları vardır... Biz heç vaxt heykəlin muzey keyfiyyətinə uyğun olduğunu deməmişik... Hər zaman heykəlin, XX əsr heykəltaraşı tərəfindən yaradılan Aşşurbanipalın xarakterləşdirilməsi olduğunu söyləmişik. Heykəlin Gilqameşin heykəli olduğunu düşünürlərsə, belə düşünməkdə azaddırlar. |
"Alim və özünü ifadə edə bilən Assuroloq" Reni Kovaks, heykəlin birbaşa hansısa hökmdarı deyil, ümumi Mesopotamiyanı "təmsil edən fiqur" olduğunu düşünürdü. Parhad, incəsənət azadlığının olduğunu, ovçuluq və yazının Assuriya mədəniyyətində geniş yayıldığını bildirərək, işinin doğru olduğu fikrini müdafiə edirdi. O, heykəl barəsində bildirirdi:
Heykəl fərqli xüsusiyyətlərə malik olsa da, mənim əsərimdir... Sırğa, geyim, saç və xəncərləri ilə birlikdə bu heykəl Aşşurbanipaltır. Amma, heykəldəki aslan və gil kitabə fikirləri mənə məxsusdur. Bu heykəldə özümü təmsil etmək istəyirdim. |
İstinadlar
- "Ashurbanipal, (sculpture)". Smithsonian Institution. 2014-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 11, 2013.
- "1988: USA, California, San Jose: The Ashurbanipal Monument". Assyrian Information Management. Avqust 8, 2012. 2014-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
- Fernandez, Elizabeth. "Statue of Assyrian king in skirt stirs controversy". . 119 (228). Nashua, New Hampshire. Dekabr 31, 1987. OCLC 22532489. 2023-07-01 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
- , The Art and Architecture of the Ancient Orient, s. 147–148, 148 quoted, Pelican History of Art, 4th ed 1970, Penguin (now Yale History of Art), ISBN
- Russell, John M., Section 6. "c 1000–539 BC., (i) Neo-Assyrian." in Dominique Collon, et al. "Mesopotamia, §III: Sculpture." Grove Art Online, , Oxford University Press, accessed 19 noyabr 2016, subscription required 2023-07-01 at the Wayback Machine
- "Fred Parhad". Caroun.com. 2013-10-29 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
- Ishaya, Arianne. (PDF). Journal of Assyrian Academic Studies. 20 (1). 2006: 26. 2018-01-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
- . Assyrian Universal Alliance Foundation. Oktyabr 29, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 9, 2013.
- ""Promoting Yourself in the Digital Age" – by Georgia I. Hesse". Bay Area Travel Writers. Dekabr 2, 2012. İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.[ölü keçid]
- "Ashurbanipal Monument". Historical Marker Database. 2013-09-18 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
- "Art Works of the Main Library". . 2013-08-24 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
- Adams, Gerald D. "A mall sans shops or cars". San Francisco Chronicle. Fevral 26, 1996. ISSN 1932-8672. 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 12, 2013.
- Garchik, Leah. "Passenger climbs aboard, needles and all". San Francisco Chronicle. Dekabr 17, 2010. ISSN 1932-8672. 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: Avqust 9, 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Assurbanipal abidesi ve ya Assurbanipal heykeli olaraq da bilinen Assurbanipal aysor kokenli Fred Parhadin yaratdigi burunc heykeldir Heykel ABS Kaliforniyada San Fransisko Medeniyyet Merkezinde yerlesir Heykel 4 6 m hundurluyuyndedir ve Assuriya krali olan Assurbanipalin serefine adlandirilmisdir Heykelin sifariscisi Assuriya Incesenet Fondudur ve heykel hazir olduqdan sonra 1988 ci ilde aysorlarin adindan San Fransisko seherine hediyye edilmisdir Heykelin hazirlanmasi ucun 100000 dollar vesait serf olundu ve o Assurbanipalin ilk boyuk heykeli oldu Rehberliyi San Fransisko seher ve bolge idareciliyine ve aiddir AssurbanipalAssurbanipal 2011 ci il aprel37 46 47 sm e 122 24 57 q u Olke ABSSeher San FransiskoYerlesir San Fransisko KaliforniyaAidiyyati San Fransisko Incesenet KomissiyasiMemarSifarisci Assuriya Incesenet FonduTikilme tarixi 1987 1988Hundurluyu 4 6 mMaterial tuncVeziyyeti stabil Vikianbarda elaqeli mediafayllar Fred Parhad yerli aysorlarin tenqidlerine meruz qalmisdi Beleki onlar Assurbanipalin elinde gil kitabe ve sir tutmasini hemcinin etek geyinmesini Assurbanipala yarasmayan bir hereket kimi qebul edirdiler Tenqidciler heykelin Sumer krali olan Gilqamese daha cox benzediyini bildirirdiler Alim ve ozunu ifade ede bilen Assuroloq Reni Kovaks heykelin birbasa hansisa hokmdari deyil umumi Mesopotamiyani temsil eden fiqur oldugunu dusunurdu Parhad incesenet azadliginin oldugunu ve isinin dogrulugu fikrini mudafie edirdi Arxa planBir elinde sir digerinde ise ilan tutan Heyvanlarin Ustadi adlanan Enkidunun tesviri Dur Sarrukin hal hazirda Luvr muzeyindedir lamassunun gozetci fiqurlarinin yerlesdiyi genis yoldaki heykellerin adeten bir elinde aslan diger elinde ise ilan tesvir olunurdu Bunlar yuksek relyefin diger tipleridir Heyvanlarin Ustadi enenesini davam etdirilir ve Mesopotamiyadaki Gilqames dastanin esas fiquru kimi tesvir edilir II Sarqonun Xorsabaddaki sarayinda taxt otagi nin girisinde yeddi lamassu ve iki eded sirlerle ehatelenen qehreman heykelleri vardir Hokmranliq edici tesir bagislayan bu heykeller gucu tesvir edirdiler Eyni usul Sennaxaribin Nineviyadaki sarayinda da tekrarlanir TarixAssurbanipal Iraqda dogulmus aysor kokenli Fred Parfad terefinden yaradilmisdi Parhad Berkli Kaliforniya Universitetinde resmi incesenet arasdirmalarini qebul etmir ve Metropoliten Muzeyindeki Assuriya kolleksiyasini arasdirmaq ucun Nyu Yorka kocur Bu eser prezidenti Nersey Davidin nezareti esasinda yaradilir Assuriya Milli Ittifaq Fondu eserin yaradilmasinin onlara mexsus oldugunu bildirirdi Mebleg Amerika Birlesmis Statlarinda yasayan aysorlardan toplanmisdi 1987 ci ilde eserin hazirlanmasi ucun xerclenen meblegin 100000 dollar oldugunu ve bu eserin Assurbanipalin ilk boyuk burunc heykeli oldugunu bildirdi Heykel 1988 ci il may ayinin 29 da aysor xalqi adindan San Fransisko seherine hediyye edildi Heykel San Fransiskodaki yerlesen qarsisinda yerlesdirildi Heykel hal hazirda Fulton kucesinde ile arasinda yerlesen seherin yerlesir Rehberliyi San Fransisko seher ve bolge idareciliyine ve San Fransisko Incesenet Komissiyasina aiddir Smitsonian Institutu Frank Tomsiki memar ve MBT Assosiasiyasini memarliq firmasi kimi qebul edir Assurbanipal Smitsonian Institutunun 1992 ci ildeki Save Outdoor Sculpture proqrami esasinda arasdirildi 1996 ci ilde San Fransisko Planlama ve Sehersalma Arasdirmalari Assosiasiyasi Medeniyyet Merkezinde olan ticaret merkezini tekmillesdirmeye baslayirlar Plan hazirlayan bir nefer heykelin oldugu yerin findicali sanagulle nar agaclari ve qamislarla bezedilib Assuriya baxcasi halina getirilmesini teklif etdi Xarakteristika Sekil Inscription under the Statue of Ashurbanipal multilingual inscriptions jpg thumb Heykelin altindaki yazilar 2 4 metrlik patinasiya olunmus burunc heykel altliga birlesdirilerek 4 6 m hundurluye catmisdir Heykelin agirligi 820 kq dir Heykel Nineviyada ilk ve en boyuk kitabxananini yaradan Assuriya hokmdari Assurbanipala hesr edilmisdi Saqqalli kral sirga taxmis ve tunika geyinmis formada ve bir elinde gil kitabe digerinde ise sir balasi tutan yerde tesvir olunur Tarixi Isareleme Melumat Bazasina gore gil kitabenin uzerindeki mixi yazilar Cennet ve dunya ucun sulh Olkeler ve seherler ucun sulh Butun torpaqlardaki sakinler ucun sulh Bu heykel Amerika Birlesmis Statlarinin suverenliyinin 210 cu ilinde aysor xalqi terefinden San Fransisko seherine hediyye edilmisdir Heyatdakindan boyuk tam hundurlukde olan heykel findiqcali sanagulle ile bezedilmis ve anti qraffiti tebeqe ile ehate olunmus heykel altligina sahibdir Altliga rozet ve burunc lovhe de daxildir Heykelin altinda Assurbanipal Assuriya krali e e 669 627 ci iller yazisi ingilis Akkad ve Arami dillerinde yazilmisdir Bu yazinin uzerinde ise 29 may 1988 ci ilde ithaf olunmusdur yazisi yazilib Basqa bir yazida ise Bu heykel San Fransisko Amerika Assuriyalilari Assosiasiyasi Assuriya Amerika Milli Federasiyasinin komekliyi ile Assuriya Incesenet Fondu terefinden San Fransisko seherine hediyye edilir yazilib ve bunun ardinca pul bagislayan insanlarin sirasi gosterilmisdir 2010 cu ilin dekabrinda San Francisco Chronicle qezeti heykelin altliginin ehate olundugu lovhelerden birinin itdiyini bildirdi Aysorlarin heykele munasibetiAltliga berkidilen heykel San Fransisko Asiya Incesenet Muzeyi 2011 ci il 1987 ci ilin dekabrinda heykelin yaradilmasi barede xeberler yayildiqda yerli aysorlar Parhadi Assurbanipali sehv tanitmaqda gunahlandirdilar Tenqidler esasen kralin hec zaman bir sir ve gil kitabe tutmadigi ve bir etek geyinmediyi halda Parhadin heykelde bunlari tesvir etmesine esaslanirdi Tenqidciler heykelin Sumer krali Gilqamesi daha yaxsi tesvir etdiyini bildirirdiler Tenqidcilerden biri deyirdi Bu cox sadedir Heykel Gilqamesi temsil edir Hec bir aysorun kralimiz haqqinda bir seyler xeyal etmeye haqqi yoxdur Bu Azadliq heykelinin bir suretini hazirlamaq ve onun Corc Vasinqton oldugunu demek kimidir Assuriya krali hec bir zaman qisa etek geyinmemisdir O sir ve ya gil kitabe tuta bilmezdi Bu aysorlara qarsi tehqirdir Nersey David cavablandirirdi Onlarin fikirlerini bildrime haqlari vardir Biz hec vaxt heykelin muzey keyfiyyetine uygun oldugunu dememisik Her zaman heykelin XX esr heykeltarasi terefinden yaradilan Assurbanipalin xarakterlesdirilmesi oldugunu soylemisik Heykelin Gilqamesin heykeli oldugunu dusunurlerse bele dusunmekde azaddirlar Alim ve ozunu ifade ede bilen Assuroloq Reni Kovaks heykelin birbasa hansisa hokmdari deyil umumi Mesopotamiyani temsil eden fiqur oldugunu dusunurdu Parhad incesenet azadliginin oldugunu ovculuq ve yazinin Assuriya medeniyyetinde genis yayildigini bildirerek isinin dogru oldugu fikrini mudafie edirdi O heykel baresinde bildirirdi Heykel ferqli xususiyyetlere malik olsa da menim eserimdir Sirga geyim sac ve xencerleri ile birlikde bu heykel Assurbanipaltir Amma heykeldeki aslan ve gil kitabe fikirleri mene mexsusdur Bu heykelde ozumu temsil etmek isteyirdim Istinadlar Ashurbanipal sculpture Smithsonian Institution 2014 02 03 tarixinde Istifade tarixi Avqust 11 2013 1988 USA California San Jose The Ashurbanipal Monument Assyrian Information Management Avqust 8 2012 2014 08 27 tarixinde Istifade tarixi Avqust 9 2013 Fernandez Elizabeth Statue of Assyrian king in skirt stirs controversy 119 228 Nashua New Hampshire Dekabr 31 1987 OCLC 22532489 2023 07 01 tarixinde Istifade tarixi Avqust 9 2013 The Art and Architecture of the Ancient Orient s 147 148 148 quoted Pelican History of Art 4th ed 1970 Penguin now Yale History of Art ISBN 0140561072 Russell John M Section 6 c 1000 539 BC i Neo Assyrian in Dominique Collon et al Mesopotamia III Sculpture Grove Art Online Oxford University Press accessed 19 noyabr 2016 subscription required 2023 07 01 at the Wayback Machine Fred Parhad Caroun com 2013 10 29 tarixinde Istifade tarixi Avqust 9 2013 Ishaya Arianne PDF Journal of Assyrian Academic Studies 20 1 2006 26 2018 01 04 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi Avqust 9 2013 Assyrian Universal Alliance Foundation Oktyabr 29 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi August 9 2013 Promoting Yourself in the Digital Age by Georgia I Hesse Bay Area Travel Writers Dekabr 2 2012 Istifade tarixi Avqust 9 2013 olu kecid Ashurbanipal Monument Historical Marker Database 2013 09 18 tarixinde Istifade tarixi Avqust 9 2013 Art Works of the Main Library 2013 08 24 tarixinde Istifade tarixi Avqust 9 2013 Adams Gerald D A mall sans shops or cars San Francisco Chronicle Fevral 26 1996 ISSN 1932 8672 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi Avqust 12 2013 Garchik Leah Passenger climbs aboard needles and all San Francisco Chronicle Dekabr 17 2010 ISSN 1932 8672 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi Avqust 9 2013