Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ağıldan bəla (rus. Горе от ума) — Aleksandr Qriboyedovun 1824-cü ildə nəzm ilə yazdığı komediya. O, 19-cu əsrin əvvəllərində yeni olan klassisizm, romantizm və realizm elementlərini özündə birləşdirir. Təhkimçilik dövründə dünyəvi cəmiyyəti təsvir edir və 1813-1824-cü illərdə həyatı göstərir. "Aksiya özü baş verir... 1812-ci il müharibəsindən on il sonra, yəni 1822-ci ildə." "Ağıldan bəla" komediyası 19-cu əsrin birinci yarısının aristokratik Moskva cəmiyyətinin satirasıdır – rus dramaturgiyasının və poeziyasının zirvələrindən biridir; əslində bir janr kimi mənzum komediyanı tamamladı. Aforistik üslub əsərin sitatlara bölünməsinə kömək etdi.
| Ağıldan bəla | |
|---|---|
| rus. Горе отъ ума | |
 | |
| Janr | komediya |
| Müəllif | Aleksandr Qriboyedov |
| Orijinal dili | rus dili |
| Yazılma ili | 1820 |
| Nəşr ili | 1825 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yaranma tarixi
Qriboedov rus ədəbiyyatı tarixinə ilk rus realistik komediyasının müəllifi kimi daxil oldu "Ağıldan bəla", baxmayaraq ki, əvvəllər yazılmış digər əsərləri də (məsələn, "Gənc həyat yoldaşları", "Tələbə" komediyaları) yazmışdır. Artıq Qriboedovun erkən pyeslərində müxtəlif üslublar birləşdirərək yenisini yaratmaq cəhdləri var idi, lakin 1825-ci ildə Puşkinin "Boris Qodunov" faciəsi ilə birlikdə "Ağıldan bəla" komediyası həqiqətən rus ədəbiyyatının inkişafı üçün yenilikçi bir əsər idi. Komediya ideyası 1820-ci ildə (bəzi mənbələrə görə, artıq 1816-cı ildə) yaranıb, lakin müəllif Persiyadan qayıtdıqdan sonra Tibilisidə mətn üzərində fəal işə başlayıb. Qriboyedova uşaqlıq dostu Evgeniya Borisovna Qrexovanın hekayələri çox təsir etdi. 1822-ci ilin əvvəllərində ilk iki pərdə yazılmış, 1823-cü ilin yazında və yayında isə Moskvada tamaşanın birinci nəşri tamamlanmışdır. Məhz burada yazıçı Moskva zadəganlarının həyatı və adət-ənənələri ilə bağlı müşahidələrini tamamlaya, dünyəvi yaşayış otaqlarının "havasını nəfəs ala" bilərdi. Ancaq o zaman da iş dayanmır: 1824-cü ildə "Bəla və dəlilik" (əslində "Bəla ağla") adlı yeni versiya ortaya çıxdı. Qriboyedov “Ağıldan bəla”yı satirik komediya kimi yaradan Molyerin klassik “Mizantrop” pyesindən nümunə kimi istifadə edib. Bu tamaşanın baş qəhrəmanı Altseste “pis müdrik” rolunda “Ağıldan bəla” əsərinin baş qəhrəmanı Çatski ilə bağlıdır: hər iki personaj yaşadıqları cəmiyyətin ikiüzlülüyünü və digər pisliklərini açıq və şiddətlə ifşa edir. Sankt-Peterburqda Qriboyedov dramaturq N. İ. Xmelnitski tərəfindən öz evində, yaxın dostlar arasında, aktyorlar İ. İ. Sosnitski, V. A. və P. A. Karatıqin və dramaturq V. M. Fedorov da olan yeni pyesi oxumaq üçün dəvət alır. Oxumağa başlamazdan əvvəl Qriboyedov sonuncu ilə mübahisə etdi: Fedorov istəmədən hələ oxumadığı komediyasını "Liza, ya da qürur və cazibənin nəticələri" əsəri ilə müqayisə etməyə icazə verdi. Bu, Qriboyedovu o qədər incitdi ki, Fedorovun qarşısında oxumaqdan imtina etdi - ev sahibi vəziyyəti susdura bilmədi və dramaturq cəmiyyəti tərk etmək məcburiyyətində qaldı: “Dramaturq uğursuz dramına görə komik bir rol oynamalı oldu, komediyaçı komediyasına görə az qala dramları canlandırırdı. Geniş senzura redaktələri və ixtisarları ilə 1824-cü il dekabrın 15-də nəşr olunan “Rus beli” antologiyasında 1825-ci il üçün birinci və üçüncü aktın 7-10 hadisəsi nəşr olundu, lakin onun səhnələşdirilməsinə icazə alınmadı ( pyes yalnız müəllifin ölümündən sonra səhnəyə çıxdı: fərdi hadisələr - 1829-cu ildə, tamamilə - 1831-ci ildə Revalda). Bu, siyahılarda geniş yayılan əsərin geniş populyarlıq qazanmasına mane olmadı. Onlardan biri, Puşkinin lisey dostu dekabrist İ.İ.Puşçin şairi Mixaylovskyeyə gətirir.
Komediya, xüsusən dekabristlər arasında böyük həvəslə qarşılandı. O, ilk dəfə 1833-cü ildə müəllifin ölümündən sonra əhəmiyyətli ixtisarlarla rus dilində nəşr edilmişdir. 1854-cü ildə Moskva və Sankt-Peterburqda demək olar ki, eyni vaxtda komediyanın iki nəşri nəşr olundu (senzura icazəsi 28 fevral və 15 yanvar). Moskva nəşri “1833-cü il nəşrindən” A. Semyonun mətbəəsində, Sankt-Peterburq nəşri - Y. Treyin mətbəəsində; həmin il imperator Elmlər Akademiyasının mətbəəsində A. Smirdinin xüsusi buraxılışı (senzura icazəsi fevralın 2-də) işıq üzü gördü. İlk tam hüquqi rus nəşri 1862-ci ildə Sankt-Peterburqda nəşr olunan Nikolay Tiblenin nəşri oldu (25 mart 1862-ci ildə V. Beketovdan senzura icazəsi). “Ağıldan bəla” ilk dəfə 1869-cu ildə məktəblər üçün nəşr edilmişdir. Əsər XIX əsrin 20-ci illərində Rusiya imperiyasında azadlıq ideyalarının geniş yayılmasınnda mühüm rol oynamışdır. Əsərdə dvoryan cəmiyyətinin içəridən çürüməsi prosesi və bu cəmiyyətin sütunları sayılan dvoryan-saray zadəganlığının mühafizəkarlığı, böyük rütbə sahiblərinin cəhaləti, mədəniyyətsizliyi, kübar aləminin vətənpərvərlik hissindən tamamilə məhrum olması, ümumi əxlaqi irinləmə, tipik məişət səhnələri və tipik surətlərlə inandırıcı bir formada əks etdirilmişdi. Əsər 4 pərdədən ibarətdir.
Sujet xətti
Gənc zadəgan Aleksandr Andreeviç Çatski xaricdən üç ildir görmədiyi sevgilisi Sofiya Pavlovna Famusovaya qayıdır (roman yazarkən Sofiyanın 17 yaşı var, Çatski üç il yox idi; buna görə də o, 14 yaşında və ya daha az olanda ona aşiq oldu). Gənclər uşaqlıqdan birlikdə böyüyüb, bir-birlərini sevirdilər. Sofiya Çatskidən incidi, çünki o, gözlənilmədən onu tərk etdi, səyahətə çıxdı (əsərdə qəhrəmanın harada səyahət etdiyinə dair heç bir xüsusi göstəriş yoxdur) və "iki söz yazmadı". Çatski Sofiya ilə evlənmək qərarı ilə Pavel Afanasyeviç Famusovun evinə gəlir. Sofiya gözlədiyinin əksinə olaraq onu çox soyuq qarşılayır. Məlum olur ki, o, başqasına aşiqdir. Onun seçdiyi gənc katib Aleksey Stepanoviç Molçalindir, atasının evində yaşayır, onu sevdiyini iddia edir, amma əslində bunu yalnız öz xeyrinə edir. Çatski Sofiyaya "kim yaxşı" deyə bilmir. Molçalində o, yalnız Sofiya Pavlovnanın məhəbbətinə layiq olmayan, ehtirasla və fədakarlıqla sevməyi bacarmayan “ən yazıq məxluq” görür. Bundan əlavə, Çatski Molçalini hamının xoşuna gəlməyə çalışdığına, rütbəyə hörmətinə görə xorlayır. Sofiyanın qəlbini fəth edənin məhz belə bir insan olduğunu öyrənən Çatski sevgilisindən məyus olur. Çatski, fikrini Sofiyanın atası Pavel Famusov tərəfindən ifadə edilən Moskva cəmiyyətini pislədiyi fəsahətli monoloqları tələffüz edir. Axşam saatlarında cəmiyyətdə əsəbiləşmiş Sofiya tərəfindən başlayan Çatskinin dəliliyi haqqında şayiələr yaranır. Tamaşanın sonunda təsadüfən təkcə Sofiyanın yox, həm də qulluqçusunun qayğısına qalan Molçalinin xəyanətinin şahidi olan Çatski dedi-qoduları açıq şəkildə danlayır və Moskvanı vaqonda tərk edir. Komediyada yalnız iki klassik birlik müşahidə olunur: yer və zaman (hərəkət gün ərzində Famusovun evində baş verir); üçüncü birlik - hərəkət - əsərdə iki hekayə xətti var: Çatskinin sevgisi və Çatski ilə Moskva cəmiyyəti arasındakı qarşıdurma.
Obrazlar
- Pavel Afanasyeviç Famusov, Hökumət aparatının sədri
- Lyuzonka, Famusovların qulluqçusu
- Aleksey Stepanoviç Molçalin, FAmusovun evində yaşayan katib, Sofiyanın sevgilisi
- Aleksandr Andreyeviç Çatski, Famusovun evində tərbiyə olunan gənc bir zadəgan
- Sergey Sergeyeviç Skalozub, polkovnik, Sofiya ilə nişanlanmağa namizəd
Filmi haqqında
- 1952- "Ağılldan bəla" (SSRİ Malı Teatrının səhnələşdirdiyi film-pyes).
Quruluş: Prov Sadovski. Rejissorlar: Sergey Alekseyev və Vitaliy Voytetskiy Rolları ifa ediblər: Mixail Tsarev, Konstantin Zubov, İrina Likso, Olqa Xorkova, Mixail Sadovski, Yevdokiya Turçanina, İqor İlyinski, Vera Paşennaya
- 1977- " Ağilldan bəla" (Dövlət Akademik Malı Teatrının film-pyesi). Rejissor: Vitaliy İvanov, Mixail Tsarev. Rolları ifa edənlər: Mixail Tsarev, Vitaliy Solomin, Yelena Qoqoleva, Boris Klyuyev, Nelli Korniyenko, Nikita Podqornıy, Yevgeniy Qluşenko, Roman Fillipov,Valentin Tkaçenko, Muza Sedova, Liliya Yudina, Nikolay Rıjov, Sofiya Fadeyeva, Nataliya Şvets, Marqarita Fomina, Valentina Svetlova, Mariya Sternikova, Zinaida Andreyeva, Larisa Kiçanova, Arkadiy Smirnov, Anatoliy Opritov.
- 2000-ci il ("Ağıldan bəla" tamaşasının video versiyası,видеоверсия спектакля «Горе от ума», 1998-ci il quruluşçu rejissor: Oleq Menşikova, rollarda: İqor Oxlupin, Olqa Kuzina, Oleq Menşikov, Polina Aqureyeva, Aleksey Zavyalov,Sergey Pinçuk, Yekaterina Vasilyeva, Anna Dubrovskaya, Aıeksandr Sirin, Lyudmila Yevdokimova, Tatyana Rudina, Aleksandr Kozlov, Yevgeniya Dmitriyeva,Sergey Miqiçko, Marat Başarov, Anatoliy Belıy, Aleksey Kabeşev, Oleq Lopuxov; rejissorlar: Petr Şepotinnik və Menşikov).
İstinadlar
- Грибоедов А. С. Горе от ума. — СПб., 1875. — С. 138.
- Коровина., . В. И. История русской литературы XIX века. Часть 1: 1795–1830 годы (rus). Москва: Гуманитарный изд. центр ВЛАДОС,. 2005.
- Бегичев, С. Н. Записка об А. С. Грибоедове // А. С. Грибоедов в воспоминаниях современников (rus). Москва. 1929. с.9.
- Каллаш, В. В. Материалы и заметки по истории русской литературы: 1—4 (rus). Санкт-Петербург:: тип. Императорской Академии наук,. 1901. с.17.
- Яковлева., В. А. Классная библиотека. Литературное пособие для средних учебных заведений. Вып. 6. «Горе от ума» (rus). 1869.
- Степанов,, Петр Гаврилович //. Большая русская биографическая энциклопедия (электронное издание) (rus). Москва: Бизнессофт, ИДДК,. 2007.
- Бегичев С. Н. Записка об А. С. Грибоедове // А. С. Грибоедов в воспоминаниях современников. М. 1929. 9. 2011-09-13 tarixində .
- Ашукин, Ашукина., Н. С. , М. Г. Крылатые слова. Литературные цитаты. Образные выражения (rus). Москва:: Госполитиздат,. 1955. с.668.
- Грибоедов в воспоминаниях современников (rus). Москва: Художественная литература,. 1980. с.107–109.
- «Горе от ума», комедия в четырёх действиях в стихах. Сочинение Александра Сергеевича Грибоедова (rus). Москва: в типографии Августа Семена, при имп. Медико-хирургич. академии,. 1833.
Xarici keçidlər
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в проекте «Фундаментальная электронная библиотека» (ФЭБ).
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в серии «Литературные памятники», 2-е издание. М.: «Наука», 1987. (РВБ).
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в спектакле В. Н. Иванова и М. И. Царёва. — 1977.
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в спектакле О. Е. Меньшикова (часть 1). — 2000.
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в спектакле О. Е. Меньшикова (часть 2). — 2000.
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в спектакле С. В. Женовача. — 2003.
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в спектакле С. П. Алексеева и В. П. Войтецкого (серия 1). — 1952.
- «Горе от ума» А. С. Грибоедова в спектакле С. П. Алексеева и В. П. Войтецкого (серия 2). — 1952.
- Грибоедов А. С. Горе от ума. СПб., 1833.
- Грибоедов А. С. Горе от ума. СПб., 1862.
- Грибоедов А. С. Горе от ума. СПб., 1875.
- Рукопись «Горе от ума» в Кировоградской областной универсальной научной библиотеке, Украина.
- Краткое содержание «Горе от ума»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agildan bela rus Gore ot uma Aleksandr Qriboyedovun 1824 cu ilde nezm ile yazdigi komediya O 19 cu esrin evvellerinde yeni olan klassisizm romantizm ve realizm elementlerini ozunde birlesdirir Tehkimcilik dovrunde dunyevi cemiyyeti tesvir edir ve 1813 1824 cu illerde heyati gosterir Aksiya ozu bas verir 1812 ci il muharibesinden on il sonra yeni 1822 ci ilde Agildan bela komediyasi 19 cu esrin birinci yarisinin aristokratik Moskva cemiyyetinin satirasidir rus dramaturgiyasinin ve poeziyasinin zirvelerinden biridir eslinde bir janr kimi menzum komediyani tamamladi Aforistik uslub eserin sitatlara bolunmesine komek etdi Agildan belarus Gore ot umaJanr komediyaMuellif Aleksandr QriboyedovOrijinal dili rus diliYazilma ili 1820Nesr ili 1825 Vikianbarda elaqeli mediafayllarMuzey avtoqrafi Agildan bela serlovhe muellif terefinden Agildan bela kitabindan kocurulub 1 ci sehifeYaranma tarixiQriboedov rus edebiyyati tarixine ilk rus realistik komediyasinin muellifi kimi daxil oldu Agildan bela baxmayaraq ki evveller yazilmis diger eserleri de meselen Genc heyat yoldaslari Telebe komediyalari yazmisdir Artiq Qriboedovun erken pyeslerinde muxtelif uslublar birlesdirerek yenisini yaratmaq cehdleri var idi lakin 1825 ci ilde Puskinin Boris Qodunov faciesi ile birlikde Agildan bela komediyasi heqiqeten rus edebiyyatinin inkisafi ucun yenilikci bir eser idi Komediya ideyasi 1820 ci ilde bezi menbelere gore artiq 1816 ci ilde yaranib lakin muellif Persiyadan qayitdiqdan sonra Tibiliside metn uzerinde feal ise baslayib Qriboyedova usaqliq dostu Evgeniya Borisovna Qrexovanin hekayeleri cox tesir etdi 1822 ci ilin evvellerinde ilk iki perde yazilmis 1823 cu ilin yazinda ve yayinda ise Moskvada tamasanin birinci nesri tamamlanmisdir Mehz burada yazici Moskva zadeganlarinin heyati ve adet eneneleri ile bagli musahidelerini tamamlaya dunyevi yasayis otaqlarinin havasini nefes ala bilerdi Ancaq o zaman da is dayanmir 1824 cu ilde Bela ve delilik eslinde Bela agla adli yeni versiya ortaya cixdi Qriboyedov Agildan bela yi satirik komediya kimi yaradan Molyerin klassik Mizantrop pyesinden numune kimi istifade edib Bu tamasanin bas qehremani Altseste pis mudrik rolunda Agildan bela eserinin bas qehremani Catski ile baglidir her iki personaj yasadiqlari cemiyyetin ikiuzluluyunu ve diger pisliklerini aciq ve siddetle ifsa edir Sankt Peterburqda Qriboyedov dramaturq N I Xmelnitski terefinden oz evinde yaxin dostlar arasinda aktyorlar I I Sosnitski V A ve P A Karatiqin ve dramaturq V M Fedorov da olan yeni pyesi oxumaq ucun devet alir Oxumaga baslamazdan evvel Qriboyedov sonuncu ile mubahise etdi Fedorov istemeden hele oxumadigi komediyasini Liza ya da qurur ve cazibenin neticeleri eseri ile muqayise etmeye icaze verdi Bu Qriboyedovu o qeder incitdi ki Fedorovun qarsisinda oxumaqdan imtina etdi ev sahibi veziyyeti susdura bilmedi ve dramaturq cemiyyeti terk etmek mecburiyyetinde qaldi Dramaturq ugursuz dramina gore komik bir rol oynamali oldu komediyaci komediyasina gore az qala dramlari canlandirirdi Genis senzura redakteleri ve ixtisarlari ile 1824 cu il dekabrin 15 de nesr olunan Rus beli antologiyasinda 1825 ci il ucun birinci ve ucuncu aktin 7 10 hadisesi nesr olundu lakin onun sehnelesdirilmesine icaze alinmadi pyes yalniz muellifin olumunden sonra sehneye cixdi ferdi hadiseler 1829 cu ilde tamamile 1831 ci ilde Revalda Bu siyahilarda genis yayilan eserin genis populyarliq qazanmasina mane olmadi Onlardan biri Puskinin lisey dostu dekabrist I I Puscin sairi Mixaylovskyeye getirir Agildan bela komediyasinin bas sehifesi 1833 cu il nesri Komediya xususen dekabristler arasinda boyuk hevesle qarsilandi O ilk defe 1833 cu ilde muellifin olumunden sonra ehemiyyetli ixtisarlarla rus dilinde nesr edilmisdir 1854 cu ilde Moskva ve Sankt Peterburqda demek olar ki eyni vaxtda komediyanin iki nesri nesr olundu senzura icazesi 28 fevral ve 15 yanvar Moskva nesri 1833 cu il nesrinden A Semyonun metbeesinde Sankt Peterburq nesri Y Treyin metbeesinde hemin il imperator Elmler Akademiyasinin metbeesinde A Smirdinin xususi buraxilisi senzura icazesi fevralin 2 de isiq uzu gordu Ilk tam huquqi rus nesri 1862 ci ilde Sankt Peterburqda nesr olunan Nikolay Tiblenin nesri oldu 25 mart 1862 ci ilde V Beketovdan senzura icazesi Agildan bela ilk defe 1869 cu ilde mektebler ucun nesr edilmisdir Eser XIX esrin 20 ci illerinde Rusiya imperiyasinda azadliq ideyalarinin genis yayilmasinnda muhum rol oynamisdir Eserde dvoryan cemiyyetinin iceriden curumesi prosesi ve bu cemiyyetin sutunlari sayilan dvoryan saray zadeganliginin muhafizekarligi boyuk rutbe sahiblerinin cehaleti medeniyyetsizliyi kubar aleminin vetenperverlik hissinden tamamile mehrum olmasi umumi exlaqi irinleme tipik meiset sehneleri ve tipik suretlerle inandirici bir formada eks etdirilmisdi Eser 4 perdeden ibaretdir Sujet xettiGenc zadegan Aleksandr Andreevic Catski xaricden uc ildir gormediyi sevgilisi Sofiya Pavlovna Famusovaya qayidir roman yazarken Sofiyanin 17 yasi var Catski uc il yox idi buna gore de o 14 yasinda ve ya daha az olanda ona asiq oldu Gencler usaqliqdan birlikde boyuyub bir birlerini sevirdiler Sofiya Catskiden incidi cunki o gozlenilmeden onu terk etdi seyahete cixdi eserde qehremanin harada seyahet etdiyine dair hec bir xususi gosteris yoxdur ve iki soz yazmadi Catski Sofiya ile evlenmek qerari ile Pavel Afanasyevic Famusovun evine gelir Sofiya gozlediyinin eksine olaraq onu cox soyuq qarsilayir Melum olur ki o basqasina asiqdir Onun secdiyi genc katib Aleksey Stepanovic Molcalindir atasinin evinde yasayir onu sevdiyini iddia edir amma eslinde bunu yalniz oz xeyrine edir Catski Sofiyaya kim yaxsi deye bilmir Molcalinde o yalniz Sofiya Pavlovnanin mehebbetine layiq olmayan ehtirasla ve fedakarliqla sevmeyi bacarmayan en yaziq mexluq gorur Bundan elave Catski Molcalini haminin xosuna gelmeye calisdigina rutbeye hormetine gore xorlayir Sofiyanin qelbini feth edenin mehz bele bir insan oldugunu oyrenen Catski sevgilisinden meyus olur Catski fikrini Sofiyanin atasi Pavel Famusov terefinden ifade edilen Moskva cemiyyetini pislediyi fesahetli monoloqlari teleffuz edir Axsam saatlarinda cemiyyetde esebilesmis Sofiya terefinden baslayan Catskinin deliliyi haqqinda sayieler yaranir Tamasanin sonunda tesadufen tekce Sofiyanin yox hem de qulluqcusunun qaygisina qalan Molcalinin xeyanetinin sahidi olan Catski dedi qodulari aciq sekilde danlayir ve Moskvani vaqonda terk edir Komediyada yalniz iki klassik birlik musahide olunur yer ve zaman hereket gun erzinde Famusovun evinde bas verir ucuncu birlik hereket eserde iki hekaye xetti var Catskinin sevgisi ve Catski ile Moskva cemiyyeti arasindaki qarsidurma Sofiya Catski ve Liza Kardovskinin cekdiyi resmCatski Kardovskinin resmiObrazlar Pavel Afanasyevic Famusov Hokumet aparatinin sedri Lyuzonka Famusovlarin qulluqcusu Aleksey Stepanovic Molcalin FAmusovun evinde yasayan katib Sofiyanin sevgilisi Aleksandr Andreyevic Catski Famusovun evinde terbiye olunan genc bir zadegan Sergey Sergeyevic Skalozub polkovnik Sofiya ile nisanlanmaga namizedFilmi haqqinda 1952 Agilldan bela SSRI Mali Teatrinin sehnelesdirdiyi film pyes Qurulus Prov Sadovski Rejissorlar Sergey Alekseyev ve Vitaliy Voytetskiy Rollari ifa edibler Mixail Tsarev Konstantin Zubov Irina Likso Olqa Xorkova Mixail Sadovski Yevdokiya Turcanina Iqor Ilyinski Vera Pasennaya 1977 Agilldan bela Dovlet Akademik Mali Teatrinin film pyesi Rejissor Vitaliy Ivanov Mixail Tsarev Rollari ifa edenler Mixail Tsarev Vitaliy Solomin Yelena Qoqoleva Boris Klyuyev Nelli Korniyenko Nikita Podqorniy Yevgeniy Qlusenko Roman Fillipov Valentin Tkacenko Muza Sedova Liliya Yudina Nikolay Rijov Sofiya Fadeyeva Nataliya Svets Marqarita Fomina Valentina Svetlova Mariya Sternikova Zinaida Andreyeva Larisa Kicanova Arkadiy Smirnov Anatoliy Opritov 2000 ci il Agildan bela tamasasinin video versiyasi videoversiya spektaklya Gore ot uma 1998 ci il quruluscu rejissor Oleq Mensikova rollarda Iqor Oxlupin Olqa Kuzina Oleq Mensikov Polina Aqureyeva Aleksey Zavyalov Sergey Pincuk Yekaterina Vasilyeva Anna Dubrovskaya Aieksandr Sirin Lyudmila Yevdokimova Tatyana Rudina Aleksandr Kozlov Yevgeniya Dmitriyeva Sergey Miqicko Marat Basarov Anatoliy Beliy Aleksey Kabesev Oleq Lopuxov rejissorlar Petr Sepotinnik ve Mensikov IstinadlarGriboedov A S Gore ot uma SPb 1875 S 138 Korovina V I Istoriya russkoj literatury XIX veka Chast 1 1795 1830 gody rus Moskva Gumanitarnyj izd centr VLADOS 2005 Begichev S N Zapiska ob A S Griboedove A S Griboedov v vospominaniyah sovremennikov rus Moskva 1929 s 9 Kallash V V Materialy i zametki po istorii russkoj literatury 1 4 rus Sankt Peterburg tip Imperatorskoj Akademii nauk 1901 s 17 Yakovleva V A Klassnaya biblioteka Literaturnoe posobie dlya srednih uchebnyh zavedenij Vyp 6 Gore ot uma rus 1869 Stepanov Petr Gavrilovich Bolshaya russkaya biograficheskaya enciklopediya elektronnoe izdanie rus Moskva Biznessoft IDDK 2007 Begichev S N Zapiska ob A S Griboedove A S Griboedov v vospominaniyah sovremennikov M 1929 9 2011 09 13 tarixinde Ashukin Ashukina N S M G Krylatye slova Literaturnye citaty Obraznye vyrazheniya rus Moskva Gospolitizdat 1955 s 668 Griboedov v vospominaniyah sovremennikov rus Moskva Hudozhestvennaya literatura 1980 s 107 109 Gore ot uma komediya v chetyryoh dejstviyah v stihah Sochinenie Aleksandra Sergeevicha Griboedova rus Moskva v tipografii Avgusta Semena pri imp Mediko hirurgich akademii 1833 Xarici kecidler Gore ot uma A S Griboedova v proekte Fundamentalnaya elektronnaya biblioteka FEB Gore ot uma A S Griboedova v serii Literaturnye pamyatniki 2 e izdanie M Nauka 1987 RVB Gore ot uma A S Griboedova v spektakle V N Ivanova i M I Caryova 1977 Gore ot uma A S Griboedova v spektakle O E Menshikova chast 1 2000 Gore ot uma A S Griboedova v spektakle O E Menshikova chast 2 2000 Gore ot uma A S Griboedova v spektakle S V Zhenovacha 2003 Gore ot uma A S Griboedova v spektakle S P Alekseeva i V P Vojteckogo seriya 1 1952 Gore ot uma A S Griboedova v spektakle S P Alekseeva i V P Vojteckogo seriya 2 1952 Griboedov A S Gore ot uma SPb 1833 Griboedov A S Gore ot uma SPb 1862 Griboedov A S Gore ot uma SPb 1875 Rukopis Gore ot uma v Kirovogradskoj oblastnoj universalnoj nauchnoj biblioteke Ukraina Kratkoe soderzhanie Gore ot uma