Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vandal krallığı və yaxud Vandal və Alan krallığı — Xalqların böyük köçündən sonra Roma imperiyası ərazisində yaranmış dövlətlərdən biri. 435-ci ildə kral başçılığı ilə Vandalların Şimali Afrikada qurduğu dövlət. Dövlətin əsas əhalisi Vandallar və Alanlardan ibarət idi.
| Tarixi dövlət | |
| Vandal krallığı | |
|---|---|
| lat. Regnum Vandalum | |
 479-cu ildə Vandal krallığı sərhədləri | |
  | |
| Paytaxt | Karfagen |
| Rəsmi dilləri | Latın dili |
| İdarəetmə forması | Tayfa monarxiyası |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
429-cu ildə, Vandallar kral başçılığı ilə Şimali Afrikaya daxil oldular. 80000 nəfər Vandal və Alandan ibarət olan bu topluluqda 20000 nəfər əsgər var idi. 430-cu ildə Roma şəhəri ələ keçirərək dövlət qurma yolunda ilk addımlarını atmış oldular. 435-ci ildə Roma imperiyası ilə sülh bağlayan Vandallar Şimali Afrikanın böyük bir hissəsini müqavilə ilə ələ keçirdi. 439-cu ildə kral Qenserik sülhü pozaraq müasir Tunisdə yerləşən əyalətinə yürüş etdi. Karfagen şəhəri döyüşsüz ələ keçirildi. Kral Qenserik Vandal dövlətinin əsasını qoydu, özünü də Vandalların və Alanların kralı (lat. Rex Vandalorum et Alanorum) titulu ilə hökmdar elan etdi. Zamanla Siciliya, Sardiniya, Korsika və Balear adaları da ələ keçirildi. Roma imperatoru 442-ci ildə Vandalların müstəqilliyini tanıdı, qızı isə şahzadə nişanladı.
Roma qarəti
- 455-ci ildə imperator devirərkən keçmiş imperatorun həyat yoldaşı imperatriça Vandallardan ona köməyə gəlməsini xahiş etmişdi. Petronius Maksimus şəhərdən qaçsa da Qenserik şəhəri 2 həftə boyunca qarət etdi, imperatriça və qızlarını da öz krallığına apardı.
Sonrakı illər
Roma imperiyası Vandal krallığını geri ələ keçirməyə can atırdı. İmperator buna cəhd etsə də, 460-cı ildə sahillərində ağır məğlubiyyətə uğramışdı. Bu dəfə Qərbi Roma imperiyası və Şərqi Roma imperiyası öz güclərini birləşdirib, 468-ci ildə 100000-dən çox əsgər və 1000-dən çox gəmi ilə burnuna gəldilər. Vandallar bu dəfə Qərbi Roma gəmilərini ələ keçirib Bizans gəmilərini yandıraraq çox böyük bir məğlubiyyətə uğratdılar. 470-ci ildə Qərbi Roma imperiyası Vandallarla sülh bağlamağa məcbur oldu.
Krallığın sonu
Bizansda I Yustinian hakimiyyətə gələndə qədim Roma imperiyasının sərhədlərini bərpa etmək fikrində idi. Bu məqsədlə 533-cü ildə başlatdı və gücdən düşmüş Vandalları məğlub etdi. 534-cü ildə son Vandal kralı həbs olundu, digər vandallar Konstantinopola məcburi əsgər kimi aparıldılar. Vandal krallığı Bizansın bir çevrildi.
Kralları
- (435–477)
- (477–484)
- (484–496)
- (496–523)
- (523–530)
- (530–534)
İstinadlar
- Peter Heather, The Fall of the Roman Empire: A New History, Macmillan, , səh 197–198
- Collins, Roger (2000), The Cambridge Ancient History. Late Antiquity: Empire and Successors, A. D. 425–600 (Cambridge University Press) XIV
- səh 124–125
- səh. 125
- səh. 126
- Cameron, Averil (2000), The Cambridge Ancient History. Late Antiquity: Empire and Successors, A. D. 425–600 (Cambridge University Press) XIV
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vandal kralligi ve yaxud Vandal ve Alan kralligi Xalqlarin boyuk kocunden sonra Roma imperiyasi erazisinde yaranmis dovletlerden biri 435 ci ilde kral basciligi ile Vandallarin Simali Afrikada qurdugu dovlet Dovletin esas ehalisi Vandallar ve Alanlardan ibaret idi Tarixi dovletVandal kralligilat Regnum Vandalum479 cu ilde Vandal kralligi serhedleri 435 534Paytaxt KarfagenResmi dilleri Latin diliIdareetme formasi Tayfa monarxiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi429 cu ilde Vandallar kral basciligi ile Simali Afrikaya daxil oldular 80000 nefer Vandal ve Alandan ibaret olan bu topluluqda 20000 nefer esger var idi 430 cu ilde Roma seheri ele kecirerek dovlet qurma yolunda ilk addimlarini atmis oldular 435 ci ilde Roma imperiyasi ile sulh baglayan Vandallar Simali Afrikanin boyuk bir hissesini muqavile ile ele kecirdi 439 cu ilde kral Qenserik sulhu pozaraq muasir Tunisde yerlesen eyaletine yurus etdi Karfagen seheri doyussuz ele kecirildi Kral Qenserik Vandal dovletinin esasini qoydu ozunu de Vandallarin ve Alanlarin krali lat Rex Vandalorum et Alanorum titulu ile hokmdar elan etdi Zamanla Siciliya Sardiniya Korsika ve Balear adalari da ele kecirildi Roma imperatoru 442 ci ilde Vandallarin musteqilliyini tanidi qizi ise sahzade nisanladi Roma qaretiEsas meqale 455 ci ilde imperator devirerken kecmis imperatorun heyat yoldasi imperatrica Vandallardan ona komeye gelmesini xahis etmisdi Petronius Maksimus seherden qacsa da Qenserik seheri 2 hefte boyunca qaret etdi imperatrica ve qizlarini da oz kralligina apardi Sonraki illerRoma imperiyasi Vandal kralligini geri ele kecirmeye can atirdi Imperator buna cehd etse de 460 ci ilde sahillerinde agir meglubiyyete ugramisdi Bu defe Qerbi Roma imperiyasi ve Serqi Roma imperiyasi oz guclerini birlesdirib 468 ci ilde 100000 den cox esger ve 1000 den cox gemi ile burnuna geldiler Vandallar bu defe Qerbi Roma gemilerini ele kecirib Bizans gemilerini yandiraraq cox boyuk bir meglubiyyete ugratdilar 470 ci ilde Qerbi Roma imperiyasi Vandallarla sulh baglamaga mecbur oldu Kralligin sonuBizansda I Yustinian hakimiyyete gelende qedim Roma imperiyasinin serhedlerini berpa etmek fikrinde idi Bu meqsedle 533 cu ilde baslatdi ve gucden dusmus Vandallari meglub etdi 534 cu ilde son Vandal krali hebs olundu diger vandallar Konstantinopola mecburi esger kimi aparildilar Vandal kralligi Bizansin bir cevrildi Krallari 435 477 477 484 484 496 496 523 523 530 530 534 IstinadlarPeter Heather The Fall of the Roman Empire A New History Macmillan ISBN 0 333 98914 7 seh 197 198Collins Roger 2000 The Cambridge Ancient History Late Antiquity Empire and Successors A D 425 600 Cambridge University Press XIV seh 124 125 seh 125 seh 126Cameron Averil 2000 The Cambridge Ancient History Late Antiquity Empire and Successors A D 425 600 Cambridge University Press XIV