Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Türkiyədə din Türkiyə Respublikasının Konstitusiyasına əsasən Türkiyə dünyəvi dövlətdir Bu səbəbdən də din və dövlət işl

Türkiyədə din

Türkiyədə din
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Türkiyədə din — Türkiyə Respublikasının Konstitusiyasına əsasən Türkiyə dünyəvi dövlətdir. Bu səbəbdən də din və dövlət işləri ayrılmışdır. Konstitusiyaya görə dini və ya etnik bir siyasi partiyanın yaradılması qadağandır. Respublikanın ilk illərində dinin dövlətin nəzarəti xaricində aparılmaması və dövlət tərəfindən xüsusi orqanlar vasitəsilə nəzarət edilməsinə qərar verilmişdir. Bu qərara əsasən Diyanət İşləri Nazirliyi, 3 mart 1924-cü ildə Baş Nazirliyə bağlı bir təşkilat olaraq qurulmuşdur. Bu orqan fərdlərə dini xidmətlər göstərmək və məscidlər kimi müsəlman ibadət yerlərini idarə etməkdən məsul tutulmuşdur.

dair məqalələrin siyahısı
Türkiyə mədəniyyəti
image

Türk mədəniyyəti

Tarix • Ədəbiyyat • Dillər •
Memarlıq • Kinematoqrafiya •  •  • Təhsil • Din •  •  •
image
  • r

Dini etiqad və inamsızlıq, dini qaydaları fərdi olaraq tətbiq etmə və ya etməmə azadlığı konstitusiya ilə qorunur. 1923-cü ildən əvvəl qüvvədə olan dini qanunlar tamamilə ləğv edildi. Osmanlı Dövlətində rəsmi mənsubiyyət elementi olan "Müsəlman" konsepsiyası 1923-cü ildən bəri istifadə edilməmişdir və bu mənsubluğu "Türk" konsepsiyası əvəz etmişdir. Qeyri-müsəlmanlar, ümumi əhalinin çox az bir hissəsini (0,2%-dən az) təşkil edir. Qeyri-müsəlmanların 30,524 nəfəri erməni qriqorian, 25,114 nəfəri yəhudi, 17.194 nəfəri suriyalı, 2270 nəfəri yunan pravoslav və 5628 nəfəri isə müxtəlif din və məzhəblərə etiqad edən insanlardan təşkil olunmuşdur. Türkiyədəki yunan pravoslavlarının böyük əksəriyyəti Lozanna müqaviləsi çərçivəsində Yunanıstana köçmüşdür. Qərbi Frakiyada yaşayan müsəlmanlar və İstanbulda yaşayan yunanlar əhali mübadiləsindən iştirak etməmişdir. Balkan yarımadası və Şimali Qafqazda yaşayan müsəlmanların böyük bir qismi, Serbiya və Çar Rusiyası ordusu tərəfindən Türkiyəyə sürgün edilmişdir. Bugünkü yunan əhalisinin təqribən yarısı Mərkəzi Asiyadan köç etmiş yunanlardan ibarətdir. Bu mühacirlərdən bəziləri qaraman adlanan yunan dilində danışa bilməyən, lakin yazıda yunan əlifbasından istifadə edən xristianlaşmış səlcuqlu türkləri olmuşdur.

Türkiyə Respublikası vətəndaşlarının əksəriyyəti müsəlmandır. Müsəlman vətəndaşların əksəriyyəti sünni məzhəbindəndir və sünnilərin əksəriyyəti hənəfidir. Türkiyədə sünni müsəlmanlarından sonra ən çox şiələr yayılmışdır. Türkiyədə şiələrə əsasən Sivas, Çorum, Tokat, Ərzincan, Malatya və Tunceli vilayətlərində rast gəlmək mümkündür. Bunlardan başqa Şafi və Cəfəri kimi digər məzhəblərə mənsub vətəndaşlar da var. Cəfəri müsəlmanlarının böyük bir hissəsi İğdırda yayılmışdır.

Türkiyədəki ümumi xristian əhalisi 320.000 nəfərdir. Həmçinin, Türkiyə əhalisinin 2%-ni ateistlər, 3%-ni aqnostiklər 1%-ni isə deistlər təşkil edir.

İslam

image Əsas məqalə:
image
1609–1616-cı illərdə sultan I Əhmədin əmrinə əsasən İstanbuldaki tarixi yarımadada memar rəhbərliyi ilə inşa olunan Sultan Əhməd məscidi.

2012-ci ildə yayımladığı bir hesabata görə, Türkiyə əhalisinin yüzdə 98%-i müsəlmandır. 2016-cı il tarixli Ipsos hesabatına görə isə müsəlmanlar Türkiyə əhalisinin 82%-ni təşkil edir. Müsəlmanların 70%-i sünni olduğu halda, 20%-i şiələrdən ibarətdir.Cəfərilər kimi tanınan müsəlmanlar isə 3% təşkil edir. İslam dininə etiqad edənlərin 90%-ni sünni məzhəbinin nümayəndələri təşkil edir. Sünnə sözü ərəbcədən tərcümədə "yol" anlamına gəlir. Sünnilər bu adla Məhəmməd Peyğəmbərin yoluna sadiq olduqlarını bildirirlər. Sünniliyin 2 etiqadi, 4 fiqh məzhəbi vardır. Əşariyyə, Maturdiyyə etiqadi, Hənəfi, Maliki, Şafii, Hənbəli isə fiqhi məzhəbləridir.

İslam dinində əqidə. Şiə məzhəbi və ya Şiə təriqəti kimi də adlandırılır. İslamın sünnilikdən sonra ikinci ən böyük zümrəsi (məzhəblər, firqələr toplusu). Dünya müsəlmanlarının təxminən 10–20%-i məhz şiədir. Bu əqidənin nümayəndələrinə şiə deyirlər. Türkiyədə İstanbul, Ankara kimi böyük şəhərlər xaricində, Adana, Bursa, Antalya, Aydın, Ərzincan, Sivas, Malatya, Tunceli vilayətlərində şiə əhali sıxlığı böyükdür. 460 şiə kəndi ilə Sivas, Türkiyə nisbətində ən çox şiəyə ev sahibliyi edən vilayətdir. Anadolu şiəliyi, oğuz sülaləsindən olan Tokat şiələri, türkmənlər sülaləsindən olan Sivas şiələri, türkmanlar sülaləsindən olan Ərzurum şiələri, Əlbistan mənşəli Maraş şiələri və mənşəli Diyarbakır şiələri olmaq üzərə ümumilikdə 5 hissəyə bölünür. Tokat şiələri Tokatın və , Tuncelinin və ilçələrində, Sivas şiələri Sivasın Zara və İmranlı, Tuncelinin isə və ilçələrində, Ərzurum şiələri Ərzurumun , Xınıs, və Çat ilçələrində, Maraş şiələri və Əlbistan ilçələri başda olmaqla Qəhrəmanmaraşın böyük bir hissəsində, Diyarbakır şiələri isə Diyarbakırın və ilçələrində geniş yayılmışdır.

Diyanət İşləri Nazirliyinin verdiyi hesabata əsasən Türkiyədə ibadət üçün açıq olan 88 min 681 məscid var. İstanbul 3446 məscid ilə birinci, Konya 3204 məscid ilə ikinci, Ankara 3102 məscid ilə üçüncü, Samsun 2724 məscid ilə dördüncü, Kastamonu isə 2617 məscid ilə beşinci yerdədir. Kastamonu adambaşına düşən məscid sayında zirvədə yer almışdır. 372 min əhalisi olan Kastamonuda 2617 məscid var və ölkədəki adambaşına düşən məscid sayına görə birinci yerdədir.Türkiyədə adambaşına düşən məscid sayında liderlik edən şəhərlər arasında Sinop, Bartın olduqca diqqət çəkmişdir.İstanbul, məscidlərin ümumi sayına görə birinci sırada olsa da, əhalinin sayı artdıqca adambaşına düşən məscidlərin sayı ölkə ortalamasının altında qaldı. İstanbul ilə birlikdə İzmirdə də 1902 məscid ibadətə açıq olsa da, əhali çoxluğu səbəbindən, ortalamanın altında qalmışdır.

Xristianlıq

image Əsas məqalə:
image
Bolqar Pravoslav Kilsəsi məzhəbinə aid inşası 1898-ci ildə tamamlanan .

1914-cü ildə Türkiyədə xristianların əhalinin 20%-ni, 1927-ci ildə 5,5%-ni, bu gün isə 0,2% təşkil etmişdir. Bunun səbəbi, II Dünya müharibəsi dövründə assuriyalıların və ermənilərin məcburi köçü və bu xalqlara qarşı edilən irqçilik, Yunanıstan ilə Türkiyə arasında əhali mübadiləsi və ölkənin demoqrafik quruluşundakı xristianlar arasında köç, dəyişikliklərə səbəb olan əhəmiyyətli hadisələrdəndir.

Bu gün Türkiyə əhalisinin 0,2%-ni təşkil edən xristianların 80.000 Şərqi pravoslav, 35.000 Roma-Katolik provoslav, 18.000 Antioxiya pravoslav, 5.000 Yunan provaslav, 8000 protestant və 160.000 nəfəri fərqli xristan təriqətlərinə etiqad edir. Bununla yanaşı, Konstantinopol provaslav və ya Süryani pravoslavlarından ibarət kiçik bir qrup da mövcuddur. Çox vaxt etnik Yunanlarla qarışırlar. Bəzilərinin əslində yunan mənşəli olmasına baxmayaraq, bu əhali arasında heç vaxt İslamı qəbul etməyən etnik türklər də var. Həmçinin, İstanbul, IV əsrdən bəri Şərqi pravoslav kilsəsinin mərkəzi olmuşdur.

CHP İstanbul Millət vəkili apardığı hesabatlara və verdiyi məlumatlara əsasən Türkiyədə ümumilikdə 1388 vahid qeydiyyatdan keçmiş kilsənin olduğu bildirildi. 158 kilsə ilə İstanbul, 69 kilsə ilə Mardin və 57 kilsə ilə Aksaray ən çox kilsə olan vilayət olaraq görülmüşdür. Adanada bu rəqəm 52, İzmirdə 43, Kayseridə 41, Muğlada 39, Bitlisdə 36, Mersində 35, Bursada 34, Trabzonda 31, Girəsunda 30, Yozqatda 9, Zonquldakda 5, Təkirdağda 4 olmuşdur.

İudaizm

image Əsas məqalə:
image
İnşası 1878-ci ildə tamamlanan Səfərad ortodoksu məzhəbinə aid .

Türkiyədəki yəhudilərin tarixi təxminən 2400 ili əhatə edir., Türkiyədə yaşayan başlıca qeyri-müsəlman cəmiyyətlərdən biridir. İspaniya və Portuqaliyadan sürgün edilmiş bir çox səfərad yəhudisi, XV əsrin sonlarına doğru Osmanlı İmperiyasında məskunlaşmışdır.XX əsrdə İsrail Dövlətinin qurulması səbəbiylə yəhudilərin köçü baş tutsa da, kiçik bir yəhudi icması bu gün də başda İstanbul və İzmir olmaqla Türkiyədə yaşayır.

Türkiyə Respublikası qurulduğu dövrdə yəhudilərin İsrailə köç etməsi elə də yayğın deyildi. Lakin daha sonradan yəhudilərə qarşı düşmənçilik əlaməti olaraq görülən hadisələrlə bağlı olaraq köç artmağa başladı. Bu hadisələrin başında ayrı-seçkilik dayanırdı. 1934-cü ildəki Frakiya şiddəti yəhudilərin Fələstinə köçünü sürətləndirdi. Təxminlərə görə 1935-ci illərdə 1445 yəhudi Türkiyədən Fələstinə köç etmişdir. Bununla yanaşı, qeyri-müsəlmanlardan toplanılan sərvət vergisi, 1943–1944-cü illər arasında 4000 yəhudinin Fələstinə köç etməsinə səbəb olmuşdur. 1948-ci ildə İsrail Respublikasının qurulması ilə əlaqədər olaraq Türkiyədən yəhudilərin köçü olduqca sürətlənmişdir. Bu köçlər digər məcburi köçlərdən fərqli idi, çünki yəhudilər öz istəkləri ilə İsrailə köçdülər. 1951-ci ildən sonra Türkiyədən köç xeyli azalsa da, bu gün belə bu köç tamamilə bitmiş vəziyyətdə deyil. 1950-ci illərin ortalarında İsrailə köç edənlərin 10%-i Türkiyəyə qayıtdı. Bu insanlar eyni zamanda İsrail–Türkiyə münasibətlərinin güclənməsində mühüm rol oynamışdır.

Yerusəlim Yəhudi Universitetinin hesabatına əsasən, Türkiyədə təxminən 15.000 yəhudi yaşayır. 2010-cu il Dünya Yəhudi Konqresinin məlumatlarına görə isə Türkiyədə təxminən 23.000 yəhudi yaşayırdı. Təxminən 2500 yəhudi İzmir, Adana, Ankara, Bursa, Çanaqqala, İskəndərun və Kırıkkaledə yaşasa da, yəhudilərin 95%-i İstanbulda yaşayır. Türkiyədə ümumilikdə 38 sinaqoq ibadətə açıqdır.

Neteizm və dünyəvilik

image
Mərkəzi İstanbulda yerləşən, əsası 2014-cü ildə qoyulan Orta Şərq və Qafqazda ilk rəsmi ateist təşkilatı olan loqosu.

Türkiyədə dinsizlik ölkədə azlıq təşkil edir.Türkiyədəki bir araşdırma təşkilatının hesabatına görə ölkə əhalisinin 95%-i bir Tanrıya inanır, 75%-i isə dini inanclara sahibdir. Türkiyədəki dinsiz insanların rəsmi siyahıyaalmasında ateist və ya aqnostik dəqiq sayını təyin etmək olduqca çətin olmuşdur. Lakin, 2012-ci ildə həyata keçirilən bir anketdə, ateistlərin Türkiyə əhalisinin 2%-ni əmələ gətirdiyi qənaətinə gəlinmişdir.Fransız şirkəti tərəfindən həyata keçirilən digər bir anketdə isə Türkiyə əhalisinin 7%-nin ateist, 3%-nin isə aqnostik olduğu hesabat edilmişdir. 2015-ci il siyahıyaalma araşdırmalarına görə Türkiyə əhalisinin sadəcə 2,9%-i ateistlərdən ibarət olmuşdur.

2013-cü ildə aparılan anketlərlə birlikdə 4,5 milyon insanın dinsiz olduğu açıqlanmışdır. 2015-ci ildə eyni qurumlar tərəfindən aparılan anketlərdə bu rəqəmin 5,5 milyon insana çatdığı və bu insanlar arasındakı Türkiyə vətəndaşlarının təxminən 9,4%-nin dini olmadığı qənaətinə gəlinmişdir. Türkiyədəki ateistlər arasında aparılan araşdırmalar zamanı dinsizlərin 85%-nin 35 yaş altında olduğu görüldü. Həmçinin, Orta Şərq və Qafqazdakı ilk rəsmi ateist təşkilatı olan 2014-cü ildə Türkiyədə qurulmuşdur.

Türkiyədə din azadlığı

Türkiyə Konstitusiyasının 24-cü maddəsinə görə Türkiyə dünyəvi bir ölkədir. Türkiyədəki dünyəvilik, Mustafa Kamal Atatürkün prinsiplərinə əsaslanır. Türk hökuməti, müsəlmanlara və digər dini qruplara, dini idarələrdə və dövlət idarələrində, o cümlədən universitet və məktəblərdə dini ifadələrində bəzi məhdudiyyətlər qoyulmuş, lakin zamanla bu məhdudiyyətlər, xüsusilə müsəlmanlar üçün qaldırılmağa başlamışdır.

İstinadlar

  1. "Türkiye'de Dini Hayat Araştırması". aa.com.tr (türk). 2016-02-27 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  2. "Türkiye'de Din ve İnanış". gezimanya.com (türk). 29 iyul 2016. 2022-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  3. Özkök, Ertuğrul. "Türkiye artık yüzde 99'u müslüman olan ülke değil". www.hurriyet.com.tr (türk). 2019-05-23 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  4. Onat, Hasan. . hasanonat.net (türk). 2020-09-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  5. Aktan, Sertaç. "Türkiye'de deizm neden artıyor, dindarlık neden azalıyor?". euronews (türk). 19 mart 2019. 2022-01-09 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  6. "Turkey: International Religious Freedom Report 2007". U.S. Department of State. 2017-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 22 sentyabr 2016.
  7. (PDF) (Press-reliz). WIN-Gallup International. 2012. 2013-10-21 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-06-12.
  8. "Syria strife tests Turkish Alawites | Turkey | al Jazeera". 2019-04-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  9. "Pew Forum on Religious & Public life". pewforum.org. 2012-08-09. 2016-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 29 oktyabr 2013.
  10. "Religion, Ipsos Global Trends". . 2017. 5 sentyabr 2017 tarixində .
  11. "TURKEY" (PDF). Library of Congress: Federal Research Division. 2005-02-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 1 noyabr 2010.
  12. "Country – Turkey". Joshua Project. 2016-03-20 tarixində . İstifadə tarixi: 27 aprel 2014.
  13. Ahmet Erdi Öztürk. "Turkey's Diyanet under AKP rule: from protector to imposer of state ideology?" (PDF). Southeast European and Black Sea Studies. 16 (4). 2016: 619–635. doi:10.1080/14683857.2016.1233663. 2022-01-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  14. "Sufism". All about Turkey. 20 noyabr 2006. 2008-06-08 tarixində . İstifadə tarixi: 1 noyabr 2010.
  15. Girit, Selin. "Turkish students fear assault on secular education" (ingilis). BBC News. 2016-06-21. 2019-10-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-10.
  16. Öztürk, Ahmet Erdi. "An alternative reading of religion and authoritarianism: the new logic between religion and state in the AKP's New Turkey" (PDF). Southeast European and Black Sea Studies. 0. 2019-02-26: 79–98. doi:10.1080/14683857.2019.1576370. ISSN 1468-3857. 2020-11-22 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  17. "Türkiye'de il il cami sayıları! En çok cami hangi ilde? En az camiye hangi ilimiz sahip?". Sabah (türk). 21 iyul 2019. 2021-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  18. "Dolmayan camilere her gün bir yenisi ekleniyor: İşte kişi başına düşen cami sayısı". A3 Haber (türk). 17 yanvar 2020. 2021-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  19. "Diyanet'e bağlı cami sayısı 2017'de 90 bine ulaştı". CNN Türk (türk). 2022-06-05 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  20. "2020 Yılı İller ve Camii Sayıları - En Çok Hangi Yıl Camii Yapıldı? Türkiye'de Kaç Tane Camii Var?". KamuAjans (türk). 2020-09-07 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  21. "Diyanet açıkladı: Türkiye'de kaç cami var? En az ve en çok cami hangi ilimizde?". takvim.com.tr (türk). 2020-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  22. "Diyanet Türkiye'deki cami sayılarını açıkladı! Van'da kaç cami var? Van Haber". wanhaber.com (türk). 2022-01-24 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  23. Chapter The refugees question in Greece (1821–1930) in "Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας", ΟΕΔΒ ("Topics from Modern Greek History"). 8th edition (PDF). Nikolaos Andriotis. 2008.
  24. "'Editors' Introduction: Why a Special Issue?: Disappearing Christians of the Middle East" (PDF). Editors' Introduction. 2001. may 11, 2013 tarixində . İstifadə tarixi: iyun 11, 2013.
  25. Içduygu, Ahmet; Toktas, Şule; Ali Soner, B. "The politics of population in a nation-building process: emigration of non-Muslims from Turkey". Ethnic and Racial Studies. 31 (2). 1 fevral 2008: 358–389. doi:10.1080/01419870701491937. 2020-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  26. "Religions". Central Intelligence Agency. iyun 4, 2011 tarixində . İstifadə tarixi: fevral 9, 2013.
  27. . Today's Zaman. 15 dekabr 2008. 20 may 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 may 2011.
  28. "Statistics by Country". www.catholic-hierarchy.org. dekabr 18, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: fevral 18, 2015.
  29. "Christen in der islamischen Welt – Aus Politik und Zeitgeschichte" (PDF). 2008. may 2, 2014 tarixində . İstifadə tarixi: iyun 11, 2013.
  30. "Turkish Protestants still face "long path" to religious freedom". www.christiancentury.org. oktyabr 17, 2014 tarixində . İstifadə tarixi: noyabr 3, 2014.
  31. Talbot, Alice-Mary. "Hagiography". The Oxford Handbook of Byzantine Studies. oktyabr 23, 2008. doi:10.1093/oxfordhb/9780199252466.013.0082. iyun 2, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: iyul 25, 2018.
  32. Bardakci, Mehmet; Freyberg-Inan, Annette; Giesel, Christoph; Leisse, Olaf. Religious Minorities in Turkey: Alevi, Armenians, and Syriacs and the Struggle to Desecuritize Religious Freedom. Springer. 2017-01-24. ISBN .
  33. Teule, Herman G. B. "Christianity in Western Asia". The Oxford Handbook of Christianity in Asia. iyul 10, 2014. doi:10.1093/oxfordhb/9780199329069.013.0001. ISBN . iyun 5, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: iyul 25, 2018.
  34. "Life, Culture, Religion". Official Tourism Portal of Turkey. 15 aprel 2009. 15 aprel 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 9 fevral 2013.
  35. William G. Rusch. The Witness of Bartholomew I, Ecumenical Patriarch. Wm. B. Eerdmans Publishing. 2013. səh. 31. ISBN . 2022-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09. Constantinople has been the seat of an archiepiscopal see since the fourth century; its ruling hierarch has had the title of"Ecumenical Patriarch" ...
  36. Erwin Fahlbusch; Geoffrey William Bromiley. The Encyclopedia of Christianity. Wm. B. Eerdmans Publishing. 2001. səh. 40. ISBN . 2022-06-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09. The Ecumenical Patriarchate of Constantinople is the ranking church within the communion of ... Between the 4th and 15th centuries, the activities of the patriarchate took place within the context of an empire that not only was ...
  37. "Türkiye farklı inançlara sağlanan ibadet yeri sayısında Batı'nın 5 kat önünde". aa.com.tr (türk). 2022-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  38. "Türkiye´de 1388 kilise var". yeniadana.net (türk). 2020-11-25 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  39. "Türkiye'de Hristiyan ve Yahudilere ait 439 ibadethane ve 24 dernek var". Independent Türkçe (türk). 2020-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  40. Gürel, Soner; Güloğlu, Okan. "İbadethane zenginiyiz". www.hurriyet.com.tr (türk). 2020-12-01 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  41. Flavius Josephus, The Antiquities of the Jews (Project Gutenberg eText, William Whiston trans., 2006), Chapter 1, Book 1.
  42. , History of the Byzantine State
  43. The Oxford History of Byzantium, C. Mango (ed.) (2002)
  44. International Jewish Cemetery Project – Turkey 2011-06-07 at the Wayback Machine
  45. Arsu, Sebnem; Filkins, Dexter. "20 in Istanbul Die in Bombings At Synagogues". The New York Times. 16 noyabr 2003. 18 June 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 4 may 2010.
  46. Reeves, Phil. . The Independent. London. 20 avqust 2002. 23 September 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 may 2010.
  47. . Fox News. 16 noyabr 2003. 5 iyun 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 sentyabr 2009.
  48. M. J. Akbar, "The shade of swords: jihad and the conflict between Islam and Christianity", 2003, (p. 89)
  49. . The Myth of Rescue: Why the Democracies Could Not Have Saved More Jews from the Nazis. London: Routledge. 2002 [1997]. səh. 249, n. 13. ISBN .
  50. Rubinstein, W.D. The Myth of Rescue: Why the Democracies Could Not Have Saved More Jews from the Nazis. Routledge. 1999. səh. 249. ISBN . 2016-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  51. "Letter of Rabbi Isaac Zarfati". turkishjews.com. 2022-06-22 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  52. Sidney Mendelssohn.The Jews of Asia: especially in the sixteenth and seventeenth century. (1920) p.241. "Long before the culmination of Sabbathai's mad career, Safed had been destroyed by the Arabs and the Jews had suffered severely, while in the same year (1660) there was a great fire in Constantinople in which they endured heavy losses…"
  53. Isidore Singer; Cyrus Adler. The "A Descriptive Record of the History, Religion, Literature, and Customs of the Jewish People from the Earliest Times to the Present Day. 12. Funk and Wagnalls. 1912. səh. 283. 2016-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  54. Franco, Moïse. Essai sur l'histoire des Israélites de l'Empire ottoman: depuis les origines jusqu'à nos jours. Librairie A. Durlacher. 1897. səh. 88. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014. Moins de douze ans après, en 1660, sous Mohammed IV, la ville de Safed, si importante autrefois dans les annales juives parce qu'elle était habitée exclusivement par les Israélites, fut détruite par les Arabes, au point qu'il n' y resta, dit une chroniquer une seule ame juive.
  55. "- Qantara.de – Dialogue with the Islamic World". qantara.de. 2008-05-07 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  56. ulkumen-sarfati.de. 9 mart 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  57. Michelle U. Campos, "Between "Beloved Ottomania" and"The Land of Israel": The Struggle over Ottomanism and Zionism Among Palestine's Sephardi Jews, 1908–13", International Journal of Middle East Studies 37:461–483 (2005).DOI:10.1017/s0020743805052165
  58. "The New York Times - A Jewish Voice for Turkish democracy". nytimes.com. 2021-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  59. "David Ben-Gurion". Jewishmag.com. 14 may 1948. 3 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 5 iyun 2010.
  60. Mallet, Laurent-Olivier. La Turquie, les Turcs et les Juifs – Histoire, Représentations, Discours et Stratégies. Istanbul: Editions ISIS. 2008. səh. not cited. ISBN . 2021-02-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  61. "Jewish Population of the World - Jewish Virtual Library". jewishvirtuallibrary.org. 2010-06-21 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  62. "Head of tiny Jewish community in Turkey: There's no love between Israeli citizens – Features Israel News - Haaretz". haaretz.com. 2015-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  63. "The Jews of Turkey". . 2018-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 25 iyun 2018.
  64. . musevicemaati.com. 12 dekabr 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2014.
  65. . 16 noyabr 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 may 2010.
  66. Girit, Selin. "Losing their religion: The young Turks rejecting Islam". 10 may 2018. 3 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 30 iyul 2018 – www.bbc.co.uk vasitəsilə.
  67. "Religious Trends". 9 may 2017 tarixində .
  68. "Research: 95 percent of Turkey believes in god, 74 percent is 'religious'(In Turkish)". Diken.com.tr. 6 may 2017. 4 February 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 9 September 2020.
  69. Akyol, Mustafa. "Why so many Turks are losing faith in Islam". Al-Monitor (ingilis). 2018-04-16. 2018-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-21.
  70. . The Daily Telegraph. 2016-04-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2012.
  71. "Atheists raising their voice in Turkey amid polarized reactions". . 2017-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 11 dekabr 2015.
  72. "Uneasy neighbors in Turkey: atheism and Islam". Deutsche Welle. 2018-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 11 dekabr 2015.
  73. "Turkey's Atheists Face Hostilities, Death Threats". VOA. 11 dekabr 2015. 2016-06-27 tarixində . İstifadə tarixi: 11 dekabr 2015.
  74. "Religion, Ipsos Global Trends". . 2017. 9 sentyabr 2020 tarixində .
  75. "Atheists, the "Ultimate Other" in Turkey | Inter Press Service". Ipsnews.net. 11 dekabr 2015. 2018-09-15 tarixində . İstifadə tarixi: 11 dekabr 2015.
  76. Semih Idiz. "Turkey's atheists get organized - Al-Monitor: the Pulse of the Middle East". Al-Monitor. 22 aprel 2014. 2015-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 11 dekabr 2015.
  77. "Gezici Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici SÖZCÜ'ye açıkladı: Türkiye'nin kaderi Z kuşağının elinde". www.sozcu.com.tr. 2020-06-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  78. "Gezici Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici: Türkiye'nin kaderi Z kuşağının elinde". www.gercekgundem.com. 2022-09-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-09.
  79. "Türkiye'de din özgürlüğü var mı?". platform24.org (türk). 2020-11-26 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  80. Sambur, Bilal. "Türkiye'de Din Özgürlüğü, Laisizm ve Resmî İdeoloji". dergipark.org.tr (türk). 7 sentyabr 2008. səh. 16. 2021-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  81. "TÜRKİYE'DE DİN VE VİCDAN ÖZGÜRLÜĞÜ" (PDF). tbbyayinlari.barobirlik.org.tr (türk). səh. 114. 2021-02-14 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.
  82. Şafak, Yeni. "Türkiye'de din özgürlüğü". Yeni Şafak (türk). 29 oktyabr 2009. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2020.

Xarici keçidlər

  • KONDA hesabatları
  • Avropa Komissiyası hesabatları
  • Statista hesabatları

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Turkiyede din Turkiye Respublikasinin Konstitusiyasina esasen Turkiye dunyevi dovletdir Bu sebebden de din ve dovlet isleri ayrilmisdir Konstitusiyaya gore dini ve ya etnik bir siyasi partiyanin yaradilmasi qadagandir Respublikanin ilk illerinde dinin dovletin nezareti xaricinde aparilmamasi ve dovlet terefinden xususi orqanlar vasitesile nezaret edilmesine qerar verilmisdir Bu qerara esasen Diyanet Isleri Nazirliyi 3 mart 1924 cu ilde Bas Nazirliye bagli bir teskilat olaraq qurulmusdur Bu orqan ferdlere dini xidmetler gostermek ve mescidler kimi muselman ibadet yerlerini idare etmekden mesul tutulmusdur Movzuya dair meqalelerin siyahisi Turkiye medeniyyetiTurk medeniyyeti Tarix Edebiyyat Diller Memarliq Kinematoqrafiya Tehsil Din Turkiye portalibr Dini etiqad ve inamsizliq dini qaydalari ferdi olaraq tetbiq etme ve ya etmeme azadligi konstitusiya ile qorunur 1923 cu ilden evvel quvvede olan dini qanunlar tamamile legv edildi Osmanli Dovletinde resmi mensubiyyet elementi olan Muselman konsepsiyasi 1923 cu ilden beri istifade edilmemisdir ve bu mensublugu Turk konsepsiyasi evez etmisdir Qeyri muselmanlar umumi ehalinin cox az bir hissesini 0 2 den az teskil edir Qeyri muselmanlarin 30 524 neferi ermeni qriqorian 25 114 neferi yehudi 17 194 neferi suriyali 2270 neferi yunan pravoslav ve 5628 neferi ise muxtelif din ve mezheblere etiqad eden insanlardan teskil olunmusdur Turkiyedeki yunan pravoslavlarinin boyuk ekseriyyeti Lozanna muqavilesi cercivesinde Yunanistana kocmusdur Qerbi Frakiyada yasayan muselmanlar ve Istanbulda yasayan yunanlar ehali mubadilesinden istirak etmemisdir Balkan yarimadasi ve Simali Qafqazda yasayan muselmanlarin boyuk bir qismi Serbiya ve Car Rusiyasi ordusu terefinden Turkiyeye surgun edilmisdir Bugunku yunan ehalisinin teqriben yarisi Merkezi Asiyadan koc etmis yunanlardan ibaretdir Bu muhacirlerden bezileri qaraman adlanan yunan dilinde danisa bilmeyen lakin yazida yunan elifbasindan istifade eden xristianlasmis selcuqlu turkleri olmusdur Turkiye Respublikasi vetendaslarinin ekseriyyeti muselmandir Muselman vetendaslarin ekseriyyeti sunni mezhebindendir ve sunnilerin ekseriyyeti henefidir Turkiyede sunni muselmanlarindan sonra en cox sieler yayilmisdir Turkiyede sielere esasen Sivas Corum Tokat Erzincan Malatya ve Tunceli vilayetlerinde rast gelmek mumkundur Bunlardan basqa Safi ve Ceferi kimi diger mezheblere mensub vetendaslar da var Ceferi muselmanlarinin boyuk bir hissesi Igdirda yayilmisdir Turkiyedeki umumi xristian ehalisi 320 000 neferdir Hemcinin Turkiye ehalisinin 2 ni ateistler 3 ni aqnostikler 1 ni ise deistler teskil edir IslamEsas meqale 1609 1616 ci illerde sultan I Ehmedin emrine esasen Istanbuldaki tarixi yarimadada memar rehberliyi ile insa olunan Sultan Ehmed mescidi 2012 ci ilde yayimladigi bir hesabata gore Turkiye ehalisinin yuzde 98 i muselmandir 2016 ci il tarixli Ipsos hesabatina gore ise muselmanlar Turkiye ehalisinin 82 ni teskil edir Muselmanlarin 70 i sunni oldugu halda 20 i sielerden ibaretdir Ceferiler kimi taninan muselmanlar ise 3 teskil edir Islam dinine etiqad edenlerin 90 ni sunni mezhebinin numayendeleri teskil edir Sunne sozu erebceden tercumede yol anlamina gelir Sunniler bu adla Mehemmed Peygemberin yoluna sadiq olduqlarini bildirirler Sunniliyin 2 etiqadi 4 fiqh mezhebi vardir Esariyye Maturdiyye etiqadi Henefi Maliki Safii Henbeli ise fiqhi mezhebleridir Islam dininde eqide Sie mezhebi ve ya Sie teriqeti kimi de adlandirilir Islamin sunnilikden sonra ikinci en boyuk zumresi mezhebler firqeler toplusu Dunya muselmanlarinin texminen 10 20 i mehz siedir Bu eqidenin numayendelerine sie deyirler Turkiyede Istanbul Ankara kimi boyuk seherler xaricinde Adana Bursa Antalya Aydin Erzincan Sivas Malatya Tunceli vilayetlerinde sie ehali sixligi boyukdur 460 sie kendi ile Sivas Turkiye nisbetinde en cox sieye ev sahibliyi eden vilayetdir Anadolu sieliyi oguz sulalesinden olan Tokat sieleri turkmenler sulalesinden olan Sivas sieleri turkmanlar sulalesinden olan Erzurum sieleri Elbistan menseli Maras sieleri ve menseli Diyarbakir sieleri olmaq uzere umumilikde 5 hisseye bolunur Tokat sieleri Tokatin ve Tuncelinin ve ilcelerinde Sivas sieleri Sivasin Zara ve Imranli Tuncelinin ise ve ilcelerinde Erzurum sieleri Erzurumun Xinis ve Cat ilcelerinde Maras sieleri ve Elbistan ilceleri basda olmaqla Qehremanmarasin boyuk bir hissesinde Diyarbakir sieleri ise Diyarbakirin ve ilcelerinde genis yayilmisdir Diyanet Isleri Nazirliyinin verdiyi hesabata esasen Turkiyede ibadet ucun aciq olan 88 min 681 mescid var Istanbul 3446 mescid ile birinci Konya 3204 mescid ile ikinci Ankara 3102 mescid ile ucuncu Samsun 2724 mescid ile dorduncu Kastamonu ise 2617 mescid ile besinci yerdedir Kastamonu adambasina dusen mescid sayinda zirvede yer almisdir 372 min ehalisi olan Kastamonuda 2617 mescid var ve olkedeki adambasina dusen mescid sayina gore birinci yerdedir Turkiyede adambasina dusen mescid sayinda liderlik eden seherler arasinda Sinop Bartin olduqca diqqet cekmisdir Istanbul mescidlerin umumi sayina gore birinci sirada olsa da ehalinin sayi artdiqca adambasina dusen mescidlerin sayi olke ortalamasinin altinda qaldi Istanbul ile birlikde Izmirde de 1902 mescid ibadete aciq olsa da ehali coxlugu sebebinden ortalamanin altinda qalmisdir XristianliqEsas meqale Bolqar Pravoslav Kilsesi mezhebine aid insasi 1898 ci ilde tamamlanan 1914 cu ilde Turkiyede xristianlarin ehalinin 20 ni 1927 ci ilde 5 5 ni bu gun ise 0 2 teskil etmisdir Bunun sebebi II Dunya muharibesi dovrunde assuriyalilarin ve ermenilerin mecburi kocu ve bu xalqlara qarsi edilen irqcilik Yunanistan ile Turkiye arasinda ehali mubadilesi ve olkenin demoqrafik qurulusundaki xristianlar arasinda koc deyisikliklere sebeb olan ehemiyyetli hadiselerdendir Bu gun Turkiye ehalisinin 0 2 ni teskil eden xristianlarin 80 000 Serqi pravoslav 35 000 Roma Katolik provoslav 18 000 Antioxiya pravoslav 5 000 Yunan provaslav 8000 protestant ve 160 000 neferi ferqli xristan teriqetlerine etiqad edir Bununla yanasi Konstantinopol provaslav ve ya Suryani pravoslavlarindan ibaret kicik bir qrup da movcuddur Cox vaxt etnik Yunanlarla qarisirlar Bezilerinin eslinde yunan menseli olmasina baxmayaraq bu ehali arasinda hec vaxt Islami qebul etmeyen etnik turkler de var Hemcinin Istanbul IV esrden beri Serqi pravoslav kilsesinin merkezi olmusdur CHP Istanbul Millet vekili apardigi hesabatlara ve verdiyi melumatlara esasen Turkiyede umumilikde 1388 vahid qeydiyyatdan kecmis kilsenin oldugu bildirildi 158 kilse ile Istanbul 69 kilse ile Mardin ve 57 kilse ile Aksaray en cox kilse olan vilayet olaraq gorulmusdur Adanada bu reqem 52 Izmirde 43 Kayseride 41 Muglada 39 Bitlisde 36 Mersinde 35 Bursada 34 Trabzonda 31 Giresunda 30 Yozqatda 9 Zonquldakda 5 Tekirdagda 4 olmusdur IudaizmEsas meqale Insasi 1878 ci ilde tamamlanan Seferad ortodoksu mezhebine aid Turkiyedeki yehudilerin tarixi texminen 2400 ili ehate edir Turkiyede yasayan baslica qeyri muselman cemiyyetlerden biridir Ispaniya ve Portuqaliyadan surgun edilmis bir cox seferad yehudisi XV esrin sonlarina dogru Osmanli Imperiyasinda meskunlasmisdir XX esrde Israil Dovletinin qurulmasi sebebiyle yehudilerin kocu bas tutsa da kicik bir yehudi icmasi bu gun de basda Istanbul ve Izmir olmaqla Turkiyede yasayir Turkiye Respublikasi quruldugu dovrde yehudilerin Israile koc etmesi ele de yaygin deyildi Lakin daha sonradan yehudilere qarsi dusmencilik elameti olaraq gorulen hadiselerle bagli olaraq koc artmaga basladi Bu hadiselerin basinda ayri seckilik dayanirdi 1934 cu ildeki Frakiya siddeti yehudilerin Felestine kocunu suretlendirdi Texminlere gore 1935 ci illerde 1445 yehudi Turkiyeden Felestine koc etmisdir Bununla yanasi qeyri muselmanlardan toplanilan servet vergisi 1943 1944 cu iller arasinda 4000 yehudinin Felestine koc etmesine sebeb olmusdur 1948 ci ilde Israil Respublikasinin qurulmasi ile elaqeder olaraq Turkiyeden yehudilerin kocu olduqca suretlenmisdir Bu kocler diger mecburi koclerden ferqli idi cunki yehudiler oz istekleri ile Israile kocduler 1951 ci ilden sonra Turkiyeden koc xeyli azalsa da bu gun bele bu koc tamamile bitmis veziyyetde deyil 1950 ci illerin ortalarinda Israile koc edenlerin 10 i Turkiyeye qayitdi Bu insanlar eyni zamanda Israil Turkiye munasibetlerinin guclenmesinde muhum rol oynamisdir Yeruselim Yehudi Universitetinin hesabatina esasen Turkiyede texminen 15 000 yehudi yasayir 2010 cu il Dunya Yehudi Konqresinin melumatlarina gore ise Turkiyede texminen 23 000 yehudi yasayirdi Texminen 2500 yehudi Izmir Adana Ankara Bursa Canaqqala Iskenderun ve Kirikkalede yasasa da yehudilerin 95 i Istanbulda yasayir Turkiyede umumilikde 38 sinaqoq ibadete aciqdir Neteizm ve dunyevilikMerkezi Istanbulda yerlesen esasi 2014 cu ilde qoyulan Orta Serq ve Qafqazda ilk resmi ateist teskilati olan loqosu Turkiyede dinsizlik olkede azliq teskil edir Turkiyedeki bir arasdirma teskilatinin hesabatina gore olke ehalisinin 95 i bir Tanriya inanir 75 i ise dini inanclara sahibdir Turkiyedeki dinsiz insanlarin resmi siyahiyaalmasinda ateist ve ya aqnostik deqiq sayini teyin etmek olduqca cetin olmusdur Lakin 2012 ci ilde heyata kecirilen bir anketde ateistlerin Turkiye ehalisinin 2 ni emele getirdiyi qenaetine gelinmisdir Fransiz sirketi terefinden heyata kecirilen diger bir anketde ise Turkiye ehalisinin 7 nin ateist 3 nin ise aqnostik oldugu hesabat edilmisdir 2015 ci il siyahiyaalma arasdirmalarina gore Turkiye ehalisinin sadece 2 9 i ateistlerden ibaret olmusdur 2013 cu ilde aparilan anketlerle birlikde 4 5 milyon insanin dinsiz oldugu aciqlanmisdir 2015 ci ilde eyni qurumlar terefinden aparilan anketlerde bu reqemin 5 5 milyon insana catdigi ve bu insanlar arasindaki Turkiye vetendaslarinin texminen 9 4 nin dini olmadigi qenaetine gelinmisdir Turkiyedeki ateistler arasinda aparilan arasdirmalar zamani dinsizlerin 85 nin 35 yas altinda oldugu goruldu Hemcinin Orta Serq ve Qafqazdaki ilk resmi ateist teskilati olan 2014 cu ilde Turkiyede qurulmusdur Turkiyede din azadligiTurkiye Konstitusiyasinin 24 cu maddesine gore Turkiye dunyevi bir olkedir Turkiyedeki dunyevilik Mustafa Kamal Ataturkun prinsiplerine esaslanir Turk hokumeti muselmanlara ve diger dini qruplara dini idarelerde ve dovlet idarelerinde o cumleden universitet ve mekteblerde dini ifadelerinde bezi mehdudiyyetler qoyulmus lakin zamanla bu mehdudiyyetler xususile muselmanlar ucun qaldirilmaga baslamisdir Istinadlar Turkiye de Dini Hayat Arastirmasi aa com tr turk 2016 02 27 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Turkiye de Din ve Inanis gezimanya com turk 29 iyul 2016 2022 01 18 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Ozkok Ertugrul Turkiye artik yuzde 99 u musluman olan ulke degil www hurriyet com tr turk 2019 05 23 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Onat Hasan hasanonat net turk 2020 09 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Aktan Sertac Turkiye de deizm neden artiyor dindarlik neden azaliyor euronews turk 19 mart 2019 2022 01 09 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Turkey International Religious Freedom Report 2007 U S Department of State 2017 10 26 tarixinde Istifade tarixi 22 sentyabr 2016 PDF Press reliz WIN Gallup International 2012 2013 10 21 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 06 12 Syria strife tests Turkish Alawites Turkey al Jazeera 2019 04 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 Pew Forum on Religious amp Public life pewforum org 2012 08 09 2016 12 26 tarixinde Istifade tarixi 29 oktyabr 2013 Religion Ipsos Global Trends 2017 5 sentyabr 2017 tarixinde TURKEY PDF Library of Congress Federal Research Division 2005 02 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 1 noyabr 2010 Country Turkey Joshua Project 2016 03 20 tarixinde Istifade tarixi 27 aprel 2014 Ahmet Erdi Ozturk Turkey s Diyanet under AKP rule from protector to imposer of state ideology PDF Southeast European and Black Sea Studies 16 4 2016 619 635 doi 10 1080 14683857 2016 1233663 2022 01 20 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 09 09 Sufism All about Turkey 20 noyabr 2006 2008 06 08 tarixinde Istifade tarixi 1 noyabr 2010 Girit Selin Turkish students fear assault on secular education ingilis BBC News 2016 06 21 2019 10 28 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 10 Ozturk Ahmet Erdi An alternative reading of religion and authoritarianism the new logic between religion and state in the AKP s New Turkey PDF Southeast European and Black Sea Studies 0 2019 02 26 79 98 doi 10 1080 14683857 2019 1576370 ISSN 1468 3857 2020 11 22 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 09 09 Turkiye de il il cami sayilari En cok cami hangi ilde En az camiye hangi ilimiz sahip Sabah turk 21 iyul 2019 2021 08 11 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Dolmayan camilere her gun bir yenisi ekleniyor Iste kisi basina dusen cami sayisi A3 Haber turk 17 yanvar 2020 2021 05 16 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Diyanet e bagli cami sayisi 2017 de 90 bine ulasti CNN Turk turk 2022 06 05 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 2020 Yili Iller ve Camii Sayilari En Cok Hangi Yil Camii Yapildi Turkiye de Kac Tane Camii Var KamuAjans turk 2020 09 07 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Diyanet acikladi Turkiye de kac cami var En az ve en cok cami hangi ilimizde takvim com tr turk 2020 11 29 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Diyanet Turkiye deki cami sayilarini acikladi Van da kac cami var Van Haber wanhaber com turk 2022 01 24 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Chapter The refugees question in Greece 1821 1930 in 8emata Neoellhnikhs Istorias OEDB Topics from Modern Greek History 8th edition PDF Nikolaos Andriotis 2008 Editors Introduction Why a Special Issue Disappearing Christians of the Middle East PDF Editors Introduction 2001 may 11 2013 tarixinde Istifade tarixi iyun 11 2013 Icduygu Ahmet Toktas Sule Ali Soner B The politics of population in a nation building process emigration of non Muslims from Turkey Ethnic and Racial Studies 31 2 1 fevral 2008 358 389 doi 10 1080 01419870701491937 2020 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 Religions Central Intelligence Agency iyun 4 2011 tarixinde Istifade tarixi fevral 9 2013 Today s Zaman 15 dekabr 2008 20 may 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 may 2011 Statistics by Country www catholic hierarchy org dekabr 18 2016 tarixinde Istifade tarixi fevral 18 2015 Christen in der islamischen Welt Aus Politik und Zeitgeschichte PDF 2008 may 2 2014 tarixinde Istifade tarixi iyun 11 2013 Turkish Protestants still face long path to religious freedom www christiancentury org oktyabr 17 2014 tarixinde Istifade tarixi noyabr 3 2014 Talbot Alice Mary Hagiography The Oxford Handbook of Byzantine Studies oktyabr 23 2008 doi 10 1093 oxfordhb 9780199252466 013 0082 iyun 2 2018 tarixinde Istifade tarixi iyul 25 2018 Bardakci Mehmet Freyberg Inan Annette Giesel Christoph Leisse Olaf Religious Minorities in Turkey Alevi Armenians and Syriacs and the Struggle to Desecuritize Religious Freedom Springer 2017 01 24 ISBN 978 1 137 27026 9 Teule Herman G B Christianity in Western Asia The Oxford Handbook of Christianity in Asia iyul 10 2014 doi 10 1093 oxfordhb 9780199329069 013 0001 ISBN 9780199329069 iyun 5 2018 tarixinde Istifade tarixi iyul 25 2018 Life Culture Religion Official Tourism Portal of Turkey 15 aprel 2009 15 aprel 2009 tarixinde Istifade tarixi 9 fevral 2013 William G Rusch The Witness of Bartholomew I Ecumenical Patriarch Wm B Eerdmans Publishing 2013 seh 31 ISBN 978 0 8028 6717 9 2022 06 14 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 Constantinople has been the seat of an archiepiscopal see since the fourth century its ruling hierarch has had the title of Ecumenical Patriarch Erwin Fahlbusch Geoffrey William Bromiley The Encyclopedia of Christianity Wm B Eerdmans Publishing 2001 seh 40 ISBN 978 90 04 11695 5 2022 06 09 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 The Ecumenical Patriarchate of Constantinople is the ranking church within the communion of Between the 4th and 15th centuries the activities of the patriarchate took place within the context of an empire that not only was Turkiye farkli inanclara saglanan ibadet yeri sayisinda Bati nin 5 kat onunde aa com tr turk 2022 08 17 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Turkiye de 1388 kilise var yeniadana net turk 2020 11 25 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Turkiye de Hristiyan ve Yahudilere ait 439 ibadethane ve 24 dernek var Independent Turkce turk 2020 11 02 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Gurel Soner Guloglu Okan Ibadethane zenginiyiz www hurriyet com tr turk 2020 12 01 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Flavius Josephus The Antiquities of the Jews Project Gutenberg eText William Whiston trans 2006 Chapter 1 Book 1 History of the Byzantine State The Oxford History of Byzantium C Mango ed 2002 International Jewish Cemetery Project Turkey 2011 06 07 at the Wayback Machine Arsu Sebnem Filkins Dexter 20 in Istanbul Die in Bombings At Synagogues The New York Times 16 noyabr 2003 18 June 2012 tarixinde Istifade tarixi 4 may 2010 Reeves Phil The Independent London 20 avqust 2002 23 September 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 may 2010 Fox News 16 noyabr 2003 5 iyun 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 sentyabr 2009 M J Akbar The shade of swords jihad and the conflict between Islam and Christianity 2003 p 89 The Myth of Rescue Why the Democracies Could Not Have Saved More Jews from the Nazis London Routledge 2002 1997 seh 249 n 13 ISBN 113461568X Rubinstein W D The Myth of Rescue Why the Democracies Could Not Have Saved More Jews from the Nazis Routledge 1999 seh 249 ISBN 9780415212496 2016 06 17 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 Letter of Rabbi Isaac Zarfati turkishjews com 2022 06 22 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 Sidney Mendelssohn The Jews of Asia especially in the sixteenth and seventeenth century 1920 p 241 Long before the culmination of Sabbathai s mad career Safed had been destroyed by the Arabs and the Jews had suffered severely while in the same year 1660 there was a great fire in Constantinople in which they endured heavy losses Isidore Singer Cyrus Adler The A Descriptive Record of the History Religion Literature and Customs of the Jewish People from the Earliest Times to the Present Day 12 Funk and Wagnalls 1912 seh 283 2016 05 16 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 Franco Moise Essai sur l histoire des Israelites de l Empire ottoman depuis les origines jusqu a nos jours Librairie A Durlacher 1897 seh 88 Istifade tarixi 15 dekabr 2014 Moins de douze ans apres en 1660 sous Mohammed IV la ville de Safed si importante autrefois dans les annales juives parce qu elle etait habitee exclusivement par les Israelites fut detruite par les Arabes au point qu il n y resta dit une chroniquer une seule ame juive Qantara de Dialogue with the Islamic World qantara de 2008 05 07 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 ulkumen sarfati de 9 mart 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 dekabr 2014 Michelle U Campos Between Beloved Ottomania and The Land of Israel The Struggle over Ottomanism and Zionism Among Palestine s Sephardi Jews 1908 13 International Journal of Middle East Studies 37 461 483 2005 DOI 10 1017 s0020743805052165 The New York Times A Jewish Voice for Turkish democracy nytimes com 2021 02 23 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 David Ben Gurion Jewishmag com 14 may 1948 3 March 2016 tarixinde Istifade tarixi 5 iyun 2010 Mallet Laurent Olivier La Turquie les Turcs et les Juifs Histoire Representations Discours et Strategies Istanbul Editions ISIS 2008 seh not cited ISBN 9754283559 2021 02 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 Jewish Population of the World Jewish Virtual Library jewishvirtuallibrary org 2010 06 21 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 Head of tiny Jewish community in Turkey There s no love between Israeli citizens Features Israel News Haaretz haaretz com 2015 06 04 tarixinde Istifade tarixi 15 dekabr 2014 The Jews of Turkey 2018 06 25 tarixinde Istifade tarixi 25 iyun 2018 musevicemaati com 12 dekabr 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 dekabr 2014 16 noyabr 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 may 2010 Girit Selin Losing their religion The young Turks rejecting Islam 10 may 2018 3 April 2019 tarixinde Istifade tarixi 30 iyul 2018 www bbc co uk vasitesile Religious Trends 9 may 2017 tarixinde Research 95 percent of Turkey believes in god 74 percent is religious In Turkish Diken com tr 6 may 2017 4 February 2018 tarixinde Istifade tarixi 9 September 2020 Akyol Mustafa Why so many Turks are losing faith in Islam Al Monitor ingilis 2018 04 16 2018 06 20 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 21 The Daily Telegraph 2016 04 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 dekabr 2012 Atheists raising their voice in Turkey amid polarized reactions 2017 10 19 tarixinde Istifade tarixi 11 dekabr 2015 Uneasy neighbors in Turkey atheism and Islam Deutsche Welle 2018 08 11 tarixinde Istifade tarixi 11 dekabr 2015 Turkey s Atheists Face Hostilities Death Threats VOA 11 dekabr 2015 2016 06 27 tarixinde Istifade tarixi 11 dekabr 2015 Religion Ipsos Global Trends 2017 9 sentyabr 2020 tarixinde Atheists the Ultimate Other in Turkey Inter Press Service Ipsnews net 11 dekabr 2015 2018 09 15 tarixinde Istifade tarixi 11 dekabr 2015 Semih Idiz Turkey s atheists get organized Al Monitor the Pulse of the Middle East Al Monitor 22 aprel 2014 2015 12 08 tarixinde Istifade tarixi 11 dekabr 2015 Gezici Arastirma Merkezi Baskani Murat Gezici SOZCU ye acikladi Turkiye nin kaderi Z kusaginin elinde www sozcu com tr 2020 06 26 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 Gezici Arastirma Merkezi Baskani Murat Gezici Turkiye nin kaderi Z kusaginin elinde www gercekgundem com 2022 09 11 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 09 Turkiye de din ozgurlugu var mi platform24 org turk 2020 11 26 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Sambur Bilal Turkiye de Din Ozgurlugu Laisizm ve Resmi Ideoloji dergipark org tr turk 7 sentyabr 2008 seh 16 2021 05 15 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 TURKIYE DE DIN VE VICDAN OZGURLUGU PDF tbbyayinlari barobirlik org tr turk seh 114 2021 02 14 tarixinde PDF Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Safak Yeni Turkiye de din ozgurlugu Yeni Safak turk 29 oktyabr 2009 Istifade tarixi 9 sentyabr 2020 Xarici kecidlerKONDA hesabatlari Avropa Komissiyasi hesabatlari Statista hesabatlari

Nəşr tarixi: İyun 16, 2024, 23:47 pm
Ən çox oxunan
  • Oktyabr 07, 2024

    Milli Antropologiya Muzeyi (Meksika)

  • September 17, 2024

    Mikroskop Media

  • Noyabr 07, 2024

    Mikayıl Mirzəyev

  • Dekabr 03, 2024

    Mihrişah Validə Sultan külliyəsi

  • September 25, 2024

    Migel Anxel Moya

Gündəlik

  • Kiçik Qafqaz

  • Gəncə

  • Əfşarlar (xanədanlıq)

  • Azərbaycan bəylərbəyliyi

  • Təbriz

  • Rusiya–Ukrayna müharibəsi (2022–hal-hazırda)

  • Keloğlan mağarası

  • Meksika

  • 2 dekabr

  • Enriko Fermi

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı