Türkiyə azərbaycanlıları — Türkiyə ərazisində yaşayan azərbaycanlılar. 800 min-3 milyon nəfər olmaqla, əsasən İğdır və Qars illərində yaşayırlar. Hal-hazırda Türkiyədə neçə etnik Azərbaycanlının olduğunu müəyyən etmək elə də asan deyil, çünki etnik tərkiblilik bu ölkədə olduqca axıcı bir anlayışdır. Bəzi mənbələrə görə, Türkiyədə təxminən 800.000 On iki imam şiəsi, ancaq bu rəqəm real rəqəmdən əhəmiyyətli dərəcədə fərqli ola bilər. Türkiyədə yaşayan 300.000-ə yaxını Azərbaycan vətəndaşıdır.Şərqi Anadolu regionundaki azərbaycanlılara bəzən Əcəm də deyilir. Iğdırın ən böyük etnik qrupu, Qarsda ən böyük ikinci böyük etnik qrup olan Türkiyə azərbaycanlıları ən çox hazırda Qars ilinin Ağyaxa ilçəsində çoxluq təşkil edir. Britannika Ensiklopediyasına görə 2000-ci ildə aparılan təxmini hesablamalara görə Türkiyə əhalisinin 1%–ni etnik azərbaycanlılar təşkil edir. Ancaq başqa bir məlumatda Türkiyədə təkcə cəfəri məzhəbindən olan azərbaycanlıların sayının 1998-ci ildə təxminən 3 milyon olduğu qeyd edilir.
Azərbaycanlıların yaşadığı vilayətlər | |||
Özünüadlandırma | |||
---|---|---|---|
Türkiyə azərbaycanlıları | |||
Ümumi sayı | |||
800,000-3,000,000 | |||
Yaşadığı ərazilər | |||
| |||
Dili | |||
Dini | |||
Mənşəyi | |||
Oğuz (türk) | |||
Qohum xalqlar | |||
Tarixçə
Azərbaycanlılar, Qars və qonşu bölgələr üzərindəki Səfəvi idarəetməsi dövründə ilk olaraq Türkiyəyə köçmüşlər. XIX əsrin birinci yarısında Rusiya-İran müharibəsi (1804-1813), Rusiya-İran müharibəsi (1826-1828), İran və Rusiya, müvafiq olaraq, Gülüstan və Türkmənçay müqavilələri, Qarabağ (1813), Naxçıvan (1828) və İrəvan (1828) suverenliyini zorla ləğv etməsi, Ədirnə sülh müqaviləsi xristianlara və müsəlmanlara Rusiya ilə Türkiyə arasında yaşayış yeri seçmək hüququnu verdi.Şimali Qafqazdakılar da eyni şəkildə, yerli müsəlman əhalinin böyük qrupları Rus sərhədləri içində yaşamağı rədd etmiş və şərq bölgələrinə, xüsusilə Ərzurumun və Ağrının Daşlıçay ilçələrinə yerləşərək Türkiyəyə köç etmişlər. Ərzurumun türk ləhcəsinə Azərbaycan dilinin qrammatikası da ciddi şəkildə təsir etmişdir. Fonemik analiz göstərir ki, Azərbaycan dilindən təsirlənmiş ləhcələr Elazığ və Vanın Ərciş ilçəsinə qədər danışılır.
1813-cü ildə Qarabağdan olan bir qrup azərbaycanlı cənubundakı Əmirdağa yerləşmişdir. Bundan sonra, burada azərbaycanlıların sayı artmağa başlamışdır. Onlardan çoxu hal-hazırda nəvələri Böyük Qarabağ və Orta Qarabağ kəndlərində yaşayır və bu yaxınlarda Türk Əməkdaşlıq və Koordinasiya Agentliyi vasitəsi ilə tarixi vətənləri ilə mədəni əlaqələrini yenidən qurmağı bacarmışlar. Öz dillərində və dini etiqadlarında böyük mənimsəmələrə məruz qalsalar da, yenə də özlərini Qarabağlı kimi müəyyənləşdirirlər və yerli xalq tərəfindən ayrı bir qrup kimi qəbul olunurlar. Eyni qrupun fərqli bir qolu Iğdırda yerləşir. Cəfəroğlu, Afyon milli tərkibinin 1578-ci ildə İkinci Osmanlı-Səfəvi müharibəsində Osmanlı İmperiyası tərəfində döyüşərək Qarabağı Türkiyədən çox daha əvvəl tərk etmiş ola biləcəyini müdafiə edir.
Bundan əlavə, XIX əsrin əvvəllərində Şirvandan olan çox sayda sünni ailələr, xüsusilə Ağsu, uzun müddət Şirvanlı kimi tanınan Amasyada məskunlaşmışdı. 1894-cü ildə burada Şeyx Hacı Mahmud Əfəndi tərəfindən bənzərsiz bir barok üslubunda məscid inşa edildi. Məscid Şirvanlı Məscidi və ya Azərilər məscidi kimi tanınır. Bu mühacirlərin nəvələri hazırda Amasyanın və Mərzifon ilçələrinin altı kəndində yaşayır və özlərinin azərbaycanlılıqlarını və mədəniyyətlərini qoruyurlar.Şəkidən olan digər bir azərbaycanlı qrup 1863-cü ildə Bursaya köçmüşdür. Məhz bundan sonra, Bursada azərbaycanlıların sayı artmışdır.
Azərbaycanlıların Türkiyənin şərqinə bir sonrakı köç dalğası 1918–1925-ci ildə, o zamanlar müstəqilliyini qazanan Ermənistanın bir çox müsəlman sakininin evlərindən qaçaraq erməni milliyyətçilərin silahlı qruplarının qırğınlarından qaçaraq baş vermişdir. 1941-ci ildə Arpaçay sahili boyunca 60 kənddə 5000 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. Onları, Azərbaycan Demokratik Respublikasının devrilən hökumətinin köhnə üzvləri və onların ailələri ilə bolşeviklərin zülmü qorxusuyla Türkiyəyə qaçan və əvvəlcə İstanbul, Bursa və Ankaraya yerləşən bir çox üst sinif Azərbaycanlı izlədi.
Qafqazdan gələn Rəsulzadə, Xasməmmədov və Sultanov kimi Azərbaycanın devrilmiş demokratik hökumətinin liderliyindəki digər siyasi immiqrantlarla birlikdə, bəziləri, Sovet əleyhdarı siyasi təbliğatçı və müstəqilliyi geri qazanmaq üçün Türkiyədəki fəaliyyətlərə giriş idi. 1925 və 1935-ci illərdə Sovet-Türkiyə təcavüz əleyhinə müqavilələrin imzalanması bu fəaliyyətin anti-sovet dövri nəşrlərinin yayımlanması üçün həbs və qadağalar şəklində davam etməsinə maneələr yaratdı. Bu hərəkat, bəzi siyasi fəal üzvlərini 1930-cu illərin sonlarında Almaniyada və Polşada məskunlaşmağa məcbur etdi.
SSRİ-nin yaratdığı regional Azərbaycan Milli Hökumətinin 1946-cı ildə uğursuz olmasının ardından İrandan gələn etnik azərbaycanlı siyasi immiqrantlar Türkiyə azərbaycanlılarının sayını artırdı. 1990-cı ilə qədər təxminən 400.000 azərbaycanlı Sovet-Türkiyə sərhədinin Türkiyə tərəfində yaşayırdı. İran azərbaycanlıları İstanbula çox sayda köç etmiş və burada yenidən yerləşmişlər. Türkiyədə təhsilə gələn bir çox İranlı azərbaycanlı şagird təhsilini tamamladıqdan sonra orada qaldı. Son olaraq, 1990-cı illərin başından etibarən, yeni müstəqil Azərbaycandan on minlərlə qaçqın iqtisadi səbəblərlə Türkiyəyə gedərək daha çox böyük şəhərlərə yerləşdi. Türkiyə Daxili İşlər Nazirliyinə görə, yalnız 2003–2013-ci illər arasında Azərbaycandan 15000-dən çox immiqrant Türk vətəndaşı oldu. Bununla yanaşı, 2019 ili etibarilə Türkiyədə yaşayan 36.543 Azərbaycan vətəndaşı var idi.
Qarapapaqlar, ümumiyyətlə sünni müsəlman mənşəli azərbaycanlıların alt etnik qrupu kimi qəbul olunurlar.
Ümumi olaraq, Türkiyədəki azərbaycanlılar, əsas olaraq azərbaycanlılar ilə Türklər arasındakı mədəni və dil yaxınlıqlarına görə Türk cəmiyyətinə yaxşı inteqrasiya edilmiş olaraq qəbul edilməkdədir. Bununla birlikdə dində fərqlər (azərbaycanlıların əsasən şiə, türklərin əsasən sünni olması) tarixi yaddaş və etnik, milli şüur dialektdə və özünü dərk etməkdə qalır. 2011-ci ildə etnik azərbaycanlı olan və Iğdırlı diaspor fəalı Sinan Oğan Türkiyə parlamentində Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının namizədi olaraq iştirak edib. 2015-ci ilin İyun seçkilərindən sonra eyni əyaləti təmsil etmək üçün başqa bir etnik azərbaycanlı olan MHP fəalı seçildi.
Yayılma arealı
Türkiyə azərbaycanlılarının çoxluq təşkil etdiyi Şərqi Anadolu regionudur. Bu regionda əsasən Ağrı, Elazığ, Ərdəhan, Ərzurum, Iğdır, Qars illərində geniş yayılmışdır. Bundan sonra azərbaycanlıların ən çox yaşadığı Mərmərə bölgəsində İstanbul, Mərkəzi Anadolu bölgəsində Ankara, Bursa, Egey bölgəsində isə İzmir kimi böyük şəhərlərdir. Hal-hazırda İstanbul Zeytunburnu, Əsənlər, Əsənyurd ilçələrində, Ərzurumda Azəri məscidlər yer alır.
Bununla yanaşı, Azərbaycanın, Ankarada səfirliyi, İstanbul və Qarsda isə konsulluğu var. Həmçinin, Türkiyənin də Bakıda səfirliyi, Gəncə və Naxçıvanda konsulluğu var. Bu da hər iki dövlətin bir-biri ilə sıx qarşılıqlı əlaqədə olduğunu göstərir.
Görkəmli insanlar
- Əhməd Ağaoğlu, ictimai xadim
- Ağası Məmmədov, boksçu
- Mübariz Mənsimov, iş adamı
- Əli Özgündüz, siyasətçi
- Nəsrin Cavadzadə, aktrisa
- Cem Karaca, musiqiçi
- Elnarə Kərimova, xalq artisti
- Sinan Şamil Sam
- Hafiz Süleymanov
- Rasim Başak
- Sərvət Təzəgül
- Sərvət Çətin
- Sinan Oğan
- Əlixan Səmədov
- Telman İsmayılov
- Məhəmməd Sarıkərimli
- Nuri Saryal
İstinadlar
- "Iğdır'da Azeri-Kürt çekişmesine dikkat". Hürriyyet. 2007-09-04 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "Human Rights in Turkey". Human Rights Worlds. 2017-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "KARS: AKP'nin kozu tarım desteği". Milliyet. 2012-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "Iğdır'da tehlikeli gerginlik". Radikal.com.tr. 2021-09-26 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- Əsgərzadə, Əlirza. "Azərbaycan və bir neçə millətlilik problemi". Beynəlxalq Münasibətlərin Yaxın Şərq İcmalı. 2008-05-06 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- . Caucasus Survey. 15 aprel 2015. Archived from the original on 2015-04-15. İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- (PDF). ISEEES. 20 iyun 2013. Archived from the original on 2013-06-20. İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- Duranti, Andrea (2012). "A Caravanserai on the Route to Modernity: The Case of the Valide Han of Istanbul". In Gharipour, Mohammad (ed.). The Bazaar in the Islamic City: Design, Culture, and History. Oxford University Press. pp. 229–250.
- . Vesti.az. 2016-08-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- . www.asamasyaninsesi.com. 2011-10-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "Ayrancı Köyü – Biz Azeriler". www.ayrancikoyu.net. 2012-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "7.3 Mammad Amin Rasulzade". www.azer.com. 2011-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "13.2 - Wedding Palace: Murtuza Mukhtarov's Residence". azer.com. 2011-07-17 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- . www.tabnak.ir. 9 fevral 2015. Archived from the original on 2015-02-09. İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "AZERBAIJAN vi. Population and its Occupations and Culture". www.iranicaonline.org. 2013-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- . Zerkalo. 2013-04-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "Hdp'nin İlk Azeri Adayı Mazbatasını Aldı". Haberler.com. 2021-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
- "Esenyurt Muhammediye Azeri Camii, İstanbul nerede, Otobüs, Tramvay, Metro veya Minibüs / Dolmuş ile nasıl gidilir? | Moovit". moovitapp.com (türk). 2020-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2020.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiye azerbaycanlilari Turkiye erazisinde yasayan azerbaycanlilar 800 min 3 milyon nefer olmaqla esasen Igdir ve Qars illerinde yasayirlar Hal hazirda Turkiyede nece etnik Azerbaycanlinin oldugunu mueyyen etmek ele de asan deyil cunki etnik terkiblilik bu olkede olduqca axici bir anlayisdir Bezi menbelere gore Turkiyede texminen 800 000 On iki imam siesi ancaq bu reqem real reqemden ehemiyyetli derecede ferqli ola biler Turkiyede yasayan 300 000 e yaxini Azerbaycan vetendasidir Serqi Anadolu regionundaki azerbaycanlilara bezen Ecem de deyilir Igdirin en boyuk etnik qrupu Qarsda en boyuk ikinci boyuk etnik qrup olan Turkiye azerbaycanlilari en cox hazirda Qars ilinin Agyaxa ilcesinde coxluq teskil edir Britannika Ensiklopediyasina gore 2000 ci ilde aparilan texmini hesablamalara gore Turkiye ehalisinin 1 ni etnik azerbaycanlilar teskil edir Ancaq basqa bir melumatda Turkiyede tekce ceferi mezhebinden olan azerbaycanlilarin sayinin 1998 ci ilde texminen 3 milyon oldugu qeyd edilir Turkiye azerbaycanlilari Azerbaycanlilarin yasadigi vilayetlerOzunuadlandirmaTurkiye azerbaycanlilariUmumi sayi800 000 3 000 000Yasadigi erazilerIgdir Qars Elazig Istanbul Bursa Amasya AnkaraDiliAzerbaycan dili turk diliDiniSie Sunni Islam MenseyiOguz turk Qohum xalqlarTurk xalqlariTarixceAzerbaycanlilar Qars ve qonsu bolgeler uzerindeki Sefevi idareetmesi dovrunde ilk olaraq Turkiyeye kocmusler XIX esrin birinci yarisinda Rusiya Iran muharibesi 1804 1813 Rusiya Iran muharibesi 1826 1828 Iran ve Rusiya muvafiq olaraq Gulustan ve Turkmencay muqavileleri Qarabag 1813 Naxcivan 1828 ve Irevan 1828 suverenliyini zorla legv etmesi Edirne sulh muqavilesi xristianlara ve muselmanlara Rusiya ile Turkiye arasinda yasayis yeri secmek huququnu verdi Simali Qafqazdakilar da eyni sekilde yerli muselman ehalinin boyuk qruplari Rus serhedleri icinde yasamagi redd etmis ve serq bolgelerine xususile Erzurumun ve Agrinin Daslicay ilcelerine yerleserek Turkiyeye koc etmisler Erzurumun turk lehcesine Azerbaycan dilinin qrammatikasi da ciddi sekilde tesir etmisdir Fonemik analiz gosterir ki Azerbaycan dilinden tesirlenmis lehceler Elazig ve Vanin Ercis ilcesine qeder danisilir XIX esrde iranli ve azerbaycanli tacirlerin qaldigi Boyuk Valide karvansarayi Istanbul 1813 cu ilde Qarabagdan olan bir qrup azerbaycanli cenubundaki Emirdaga yerlesmisdir Bundan sonra burada azerbaycanlilarin sayi artmaga baslamisdir Onlardan coxu hal hazirda neveleri Boyuk Qarabag ve Orta Qarabag kendlerinde yasayir ve bu yaxinlarda Turk Emekdasliq ve Koordinasiya Agentliyi vasitesi ile tarixi vetenleri ile medeni elaqelerini yeniden qurmagi bacarmislar Oz dillerinde ve dini etiqadlarinda boyuk menimsemelere meruz qalsalar da yene de ozlerini Qarabagli kimi mueyyenlesdirirler ve yerli xalq terefinden ayri bir qrup kimi qebul olunurlar Eyni qrupun ferqli bir qolu Igdirda yerlesir Ceferoglu Afyon milli terkibinin 1578 ci ilde Ikinci Osmanli Sefevi muharibesinde Osmanli Imperiyasi terefinde doyuserek Qarabagi Turkiyeden cox daha evvel terk etmis ola bileceyini mudafie edir Bundan elave XIX esrin evvellerinde Sirvandan olan cox sayda sunni aileler xususile Agsu uzun muddet Sirvanli kimi taninan Amasyada meskunlasmisdi 1894 cu ilde burada Seyx Haci Mahmud Efendi terefinden benzersiz bir barok uslubunda mescid insa edildi Mescid Sirvanli Mescidi ve ya Azeriler mescidi kimi taninir Bu muhacirlerin neveleri hazirda Amasyanin ve Merzifon ilcelerinin alti kendinde yasayir ve ozlerinin azerbaycanliliqlarini ve medeniyyetlerini qoruyurlar Sekiden olan diger bir azerbaycanli qrup 1863 cu ilde Bursaya kocmusdur Mehz bundan sonra Bursada azerbaycanlilarin sayi artmisdir Turkiye Simal serqi Anadoluda yasayan Turkiye azerbaycanlilari ile bagli bir tayfa olan Qarapapaqlar Azerbaycanlilarin Turkiyenin serqine bir sonraki koc dalgasi 1918 1925 ci ilde o zamanlar musteqilliyini qazanan Ermenistanin bir cox muselman sakininin evlerinden qacaraq ermeni milliyyetcilerin silahli qruplarinin qirginlarindan qacaraq bas vermisdir 1941 ci ilde Arpacay sahili boyunca 60 kendde 5000 nefer azerbaycanli yasamisdir Onlari Azerbaycan Demokratik Respublikasinin devrilen hokumetinin kohne uzvleri ve onlarin aileleri ile bolseviklerin zulmu qorxusuyla Turkiyeye qacan ve evvelce Istanbul Bursa ve Ankaraya yerlesen bir cox ust sinif Azerbaycanli izledi Qafqazdan gelen Resulzade Xasmemmedov ve Sultanov kimi Azerbaycanin devrilmis demokratik hokumetinin liderliyindeki diger siyasi immiqrantlarla birlikde bezileri Sovet eleyhdari siyasi tebligatci ve musteqilliyi geri qazanmaq ucun Turkiyedeki fealiyyetlere giris idi 1925 ve 1935 ci illerde Sovet Turkiye tecavuz eleyhine muqavilelerin imzalanmasi bu fealiyyetin anti sovet dovri nesrlerinin yayimlanmasi ucun hebs ve qadagalar seklinde davam etmesine maneeler yaratdi Bu herekat bezi siyasi feal uzvlerini 1930 cu illerin sonlarinda Almaniyada ve Polsada meskunlasmaga mecbur etdi SSRI nin yaratdigi regional Azerbaycan Milli Hokumetinin 1946 ci ilde ugursuz olmasinin ardindan Irandan gelen etnik azerbaycanli siyasi immiqrantlar Turkiye azerbaycanlilarinin sayini artirdi 1990 ci ile qeder texminen 400 000 azerbaycanli Sovet Turkiye serhedinin Turkiye terefinde yasayirdi Iran azerbaycanlilari Istanbula cox sayda koc etmis ve burada yeniden yerlesmisler Turkiyede tehsile gelen bir cox Iranli azerbaycanli sagird tehsilini tamamladiqdan sonra orada qaldi Son olaraq 1990 ci illerin basindan etibaren yeni musteqil Azerbaycandan on minlerle qacqin iqtisadi sebeblerle Turkiyeye gederek daha cox boyuk seherlere yerlesdi Turkiye Daxili Isler Nazirliyine gore yalniz 2003 2013 ci iller arasinda Azerbaycandan 15000 den cox immiqrant Turk vetendasi oldu Bununla yanasi 2019 ili etibarile Turkiyede yasayan 36 543 Azerbaycan vetendasi var idi Qarapapaqlar umumiyyetle sunni muselman menseli azerbaycanlilarin alt etnik qrupu kimi qebul olunurlar Umumi olaraq Turkiyedeki azerbaycanlilar esas olaraq azerbaycanlilar ile Turkler arasindaki medeni ve dil yaxinliqlarina gore Turk cemiyyetine yaxsi inteqrasiya edilmis olaraq qebul edilmekdedir Bununla birlikde dinde ferqler azerbaycanlilarin esasen sie turklerin esasen sunni olmasi tarixi yaddas ve etnik milli suur dialektde ve ozunu derk etmekde qalir 2011 ci ilde etnik azerbaycanli olan ve Igdirli diaspor feali Sinan Ogan Turkiye parlamentinde Milliyyetci Herekat Partiyasinin namizedi olaraq istirak edib 2015 ci ilin Iyun seckilerinden sonra eyni eyaleti temsil etmek ucun basqa bir etnik azerbaycanli olan MHP feali secildi Yayilma arealiTurkiye azerbaycanlilarinin regionlar uzre bolgusu Turkiye azerbaycanlilarinin coxluq teskil etdiyi Serqi Anadolu regionudur Bu regionda esasen Agri Elazig Erdehan Erzurum Igdir Qars illerinde genis yayilmisdir Bundan sonra azerbaycanlilarin en cox yasadigi Mermere bolgesinde Istanbul Merkezi Anadolu bolgesinde Ankara Bursa Egey bolgesinde ise Izmir kimi boyuk seherlerdir Hal hazirda Istanbul Zeytunburnu Esenler Esenyurd ilcelerinde Erzurumda Azeri mescidler yer alir Bununla yanasi Azerbaycanin Ankarada sefirliyi Istanbul ve Qarsda ise konsullugu var Hemcinin Turkiyenin de Bakida sefirliyi Gence ve Naxcivanda konsullugu var Bu da her iki dovletin bir biri ile six qarsiliqli elaqede oldugunu gosterir Gorkemli insanlarEsas meqale Turkiye azerbaycanlilarinin siyahisiEhmed Agaoglu ictimai xadim Agasi Memmedov bokscu Mubariz Mensimov is adami Eli Ozgunduz siyasetci Nesrin Cavadzade aktrisa Cem Karaca musiqici Elnare Kerimova xalq artisti Sinan Samil Sam Hafiz Suleymanov Rasim Basak Servet Tezegul Servet Cetin Sinan Ogan Elixan Semedov Telman Ismayilov Mehemmed Sarikerimli Nuri SaryalIstinadlar Igdir da Azeri Kurt cekismesine dikkat Hurriyyet 2007 09 04 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Human Rights in Turkey Human Rights Worlds 2017 02 23 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 KARS AKP nin kozu tarim destegi Milliyet 2012 03 28 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Igdir da tehlikeli gerginlik Radikal com tr 2021 09 26 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Esgerzade Elirza Azerbaycan ve bir nece milletlilik problemi Beynelxalq Munasibetlerin Yaxin Serq Icmali 2008 05 06 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Caucasus Survey 15 aprel 2015 Archived from the original on 2015 04 15 Istifade tarixi 6 aprel 2020 PDF ISEEES 20 iyun 2013 Archived from the original on 2013 06 20 Istifade tarixi 6 aprel 2020 Duranti Andrea 2012 A Caravanserai on the Route to Modernity The Case of the Valide Han of Istanbul In Gharipour Mohammad ed The Bazaar in the Islamic City Design Culture and History Oxford University Press pp 229 250 Vesti az 2016 08 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 aprel 2020 www asamasyaninsesi com 2011 10 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 aprel 2020 Ayranci Koyu Biz Azeriler www ayrancikoyu net 2012 03 11 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 7 3 Mammad Amin Rasulzade www azer com 2011 07 09 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 13 2 Wedding Palace Murtuza Mukhtarov s Residence azer com 2011 07 17 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 www tabnak ir 9 fevral 2015 Archived from the original on 2015 02 09 Istifade tarixi 6 aprel 2020 AZERBAIJAN vi Population and its Occupations and Culture www iranicaonline org 2013 03 22 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Zerkalo 2013 04 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 aprel 2020 Hdp nin Ilk Azeri Adayi Mazbatasini Aldi Haberler com 2021 09 27 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Esenyurt Muhammediye Azeri Camii Istanbul nerede Otobus Tramvay Metro veya Minibus Dolmus ile nasil gidilir Moovit moovitapp com turk 2020 04 06 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2020 Hemcinin bax Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin