Daşlıçay ilçəsi — Ağrı ilinin ilçəsi.
Daşlıçay ilçəsi | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Tarix
Daşlıçay ilçəsi həmçinin Daşlıçay şəhər bələdiyyəsi 6324–6325 saylı qanun əsasında 1954-cü ildə yaradılmışdır.
Ərazi
Ərazisindən Murad çayı keçən il şərqdən Ağrı ilinin Diyadin və Doğubəyazid ilçələri, şimaldan İğdır ilinin Duzluca ilçəsi, qərbdən Ağrı ilinin Ağrı ilçəsi və Hamur ilçəsi, cənubdan isə Van ilinin Ərciş ilçəsi ilə həmsərhəddir. İlçənin sahəsi 798 km²-dir. İlçənin ən hündür nöqtəsi Aladağın zirvəsi olan Muradbaşı (və ya Qoçbaşı) zirvəsidir (hündürlüyü 3510 metr). İlçə mərkəzi olan Daşlıçay şəhəri ilin mərkəzi olan Ağrı şəhərindən 32 km məsafədə yerləşir.
İqtisadiyyat
İlçədə əhali əsasən maldarlıq, qismən isə əkinçiliklə məşğul olur. Ərazisinin çox hissəsi dağlıq olan ilçədə əkinə yararlı sahələr azdır.
Əhali
TUİK-in 2011-ci ilə verdiyi rəsmi təxminə əsasən Daşlıçay əhalisi 22 641 nəfərdir (11,543 nəfər kişi, 11,098 nəfər qadın). Bütün ilçə əhalisinin 6 191 nəfəri (3,132 nəfəri kişi, 3 059 nəfəri qadın) Daşlıçay şəhərində, qalan 16 450 nəfər (8,411 nəfər kişi, 8 039 nəfər qadın) əhali isə 36 kənddə yaşamaqdadır. Daşlıçay ilçəsində yalnız bir bələdiyyə mövcuddur: Daşlıçay şəhər bələdiyyəsi (Daşlıçay şəhərini əhatə edir).
Milli tərkib
Etiqad baxımından tamamilə müsəlman olan ilçə əhalisini əsasən kürdlər, qismən türklər (azərbaycanlılar) təşkil edirlər. Kürdlər şafi məzhəbindədirlər. İlçədəki azərbaycanlılar şiə-cəfəri və sünni-hənəfi təriqətləri olmaqla iki yerə ayrılır. İlçədə əsasən kəndlərdə yaşayan azərbaycanlıların subetnik qrupu olan qarapapaqlara aid türklər hənəfi məzhəbindədirlər. Şiə-cəfəri azərbaycanlıların əksəriyyəti isə Daşlıçay şəhərində yaşamaqdadır.
- Daşlıçay şəhərinin əhalisinin (6,191 nəfər) 60%-ni kürdlər, 40%-ni azərbaycanlılar təşkil edir. Şəhərdəki azərbaycanlıların əksəriyyəti şiə olsa da, az bir qismi (qarapapaq tayfasından 20-25 ailə) sünni-hənəfi təriqətindədirlər.
- Cəfəri məzhəbində olan Azərbaycan türkləri Daşlıçay şəhərində (əhalinin 40%-i), Yuxarıdaşlıçay (əhalinin tamamı), Yassıqaya (əhalinin tamamı) və Bayramyazı (3-5 ailə) kəndlərində, Azərbaycan türklərinin subetnik qrupu olan qarapapaqlar isə Daşlıçay şəhərində (20-25 ailə), İkiyamac (əhalinin tamamı), Keçidverən (əhalinin 95%-i), Yuxarıtoxlu (əhalinin tamamı), Aşağıtoxlu (əhalinin yarısı), Qumlubucaq (əhalinin yarısı) və Çöğürlü (3-5 ailə) kəndlərində yaşamaqdadırlar.
- İlçə ərazisində yaşayan kürd əsilli əhali tayfa quruluşunu qoruyub saxlamışdır:
- Cəlali tayfası: Araz, Aşağıəsən, Yuxarıəsən, Bayramyazı, Boyuncaq, Çöğürlü, Qumlubucaq, Daştəkər və Tanyolu kəndlərində məskunlaşıbdır.
- Plakani tayfası: Aşağıdüzmeydan, Yuxarıdüzmeydan, Aşağıdumanlı, Yuxarıdumanlı, Çökelgə, Gündoğdu, Tanrıverdi, Güneysöyüd, Samanyolu, Yanqaya, Yeltəpə, Yanalyol və Balçiçək kəndlərində məskunlaşmışdır.
- Nezoi tayfası: Yardımçılar, Düzgörən və Tanrıverdi kəndlərində məskunlaşmışdır.
- Kaskan tayfası: Diləkyazı və Qumluca kəndlərində məskunlaşmışdır.
- Şeyx tayfası: Gözucu, Kağnılı və Bayıraltı kəndlərində məskunlaşmışdır.
- Mikali tayfası: Gözucu və Bayıraltı kəndlərində məskunlaşmışdır.
Kəndlər
No: | Kəndlərin adı | 2011 r.t., əhali | Milli çoxluq | Milli azlıq |
---|---|---|---|---|
1. | Alaqoçlu | 846 | 100% kürd | ... |
2. | Araz | 203 | 100% kürd | ... |
3. | Aşağıdumanlı | 1,229 | 100% kürd | ... |
3. | Aşağıdüzmeydan | 482 | 100% kürd | ... |
4. | Aşağıəsən | 451 | 100% kürd | ... |
5. | Aşağıtoxlu | 434 | 50%azərbaycanlı | 50%kürd |
6. | Balçiçək | 154 | 100% kürd | ... |
7. | Bayıraltı | 536 | 100% kürd | ... |
8. | Bayramyazı | 540 | kürd | 3-5 ailəazərbaycanlı |
9. | Boyuncaq | 79 | 100% kürd | ... |
10. | Çöğürlü | 747 | kürd | 3-5 ailəazərbaycanlı |
11. | Çökelgə | 472 | 100% kürd | ... |
12. | Diləkyazı | 256 | 100% kürd | ... |
13. | Düzgörən | 654 | 100% kürd | ... |
14. | Keçidverən | 602 | 95%azərbaycanlı | 5% kürd |
15. | Gözucu | 598 | 100% kürd | ... |
16. | Gündoğdu | 104 | 100% kürd | ... |
17. | Güneysöyüd | 172 | 100% kürd | ... |
18. | İkiyamac | 294 | 100%azərbaycanlı | ... |
19. | Kağnılı | 177 | 100% kürd | ... |
20. | Qaragöz | 154 | 100% kürd | ... |
21. | Qumlubucaq | 421 | 50%azərbaycanlı | 50%kürd |
22. | Qumluca | 1,619 | 100% kürd | ... |
23. | Samanyolu | 105 | 100% kürd | ... |
24. | Tanrıverdi | 199 | 100% kürd | ... |
25. | Tanyolu | 725 | 100% kürd | ... |
26. | Daştəkər | 356 | 100% kürd | ... |
27. | Yanalyol | 202 | 100% kürd | ... |
28. | Yanqaya | 21 | 100% kürd | ... |
29. | Yardımçılar | 804 | 100% kürd | ... |
30. | Yassıqaya | 197 | 100%azərbaycanlı | ... |
31. | Yeltəpə | 577 | 100% kürd | ... |
32. | Yuxarıdumanlı | 312 | 100% kürd | ... |
33. | Yuxarıdüzmeydan | 865 | 100% kürd | ... |
34. | Yuxarıəsən | 479 | 100% kürd | ... |
35. | Yuxarıdaşlıçay | 200 | 100%azərbaycanlı | ... |
36. | Yuxarıtoxlu | 184 | 100%azərbaycanlı | ... |
Xarici keçidlər
- Taşlıçay Haberleri :Taslicaynet.com 2012-04-28 at the Wayback Machine
- Taşlıçay Belediyesi :taslicay.bel.tr 2012-04-19 at the Wayback Machine
- T.C. Taşlıçay Kaymakamlığı :taslicay.gov.tr
- T.C. Yerel Yönetimler Portalı :Ağrı ili, Taşlıçay ilçesi 2012-05-13 at the Wayback Machine
- T.C. Milli Eğitim Bakanlığı :Taşlıçay İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2012-06-13 at the Wayback Machine
- Taşlıçay İlçe Jandarma Komutanlığı :taslicay.gov.tr/ijk 2011-09-03 at the Wayback Machine
İstinadlar
- T.C. Taşlıçay Kaymakamlığı :Genel Durum 2014-08-09 at the Wayback Machine
- Ağrı-Taşlıçay Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü:Taşlıçay İlçesi Genel Bilgileri 2012-03-04 at the Wayback Machine:..Alanı 798 km karedir...İlçe merkez nüfusu %40 Azeri ve Karapapak %60 kürt kökenli vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. İlçeye bağlı köylerden, Yukarı Taşlıçay ve Yassıkaya köyleri Azeri, Geçitveren, İkiyamaç, Yukarı Toklu, Kumlubucak ve Aşağı Toklu köylerinin yarısı Karapapak, diğer köylerimiz kürt kökenli vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. İlçemizde yaşayan nüfusun tamamı müslüman olup, karapapaklar hanefi, azeriler şii (caferi), kürtler ise şafi mezhebindendir.
- Türkiye İstatistik Kurumu :Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi - 2011 veri tabanı[ölü keçid]: Ağrı ili - ilçe, şehir ve köy nüfusları..
- Terekeme Karapapak Köyleri Kültür ve Sanat Derneği :İLLERİMİZDEKİ TEREKEME KÖYLERİ 2012-10-01 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Daslicay ilcesi Agri ilinin ilcesi Daslicay ilcesi39 38 00 sm e 43 22 39 s u Olke TurkiyeTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 20 450 nef 2018 Daslicay ilcesiTarixDaslicay ilcesi hemcinin Daslicay seher belediyyesi 6324 6325 sayli qanun esasinda 1954 cu ilde yaradilmisdir EraziErazisinden Murad cayi kecen il serqden Agri ilinin Diyadin ve Dogubeyazid ilceleri simaldan Igdir ilinin Duzluca ilcesi qerbden Agri ilinin Agri ilcesi ve Hamur ilcesi cenubdan ise Van ilinin Ercis ilcesi ile hemserheddir Ilcenin sahesi 798 km dir Ilcenin en hundur noqtesi Aladagin zirvesi olan Muradbasi ve ya Qocbasi zirvesidir hundurluyu 3510 metr Ilce merkezi olan Daslicay seheri ilin merkezi olan Agri seherinden 32 km mesafede yerlesir IqtisadiyyatIlcede ehali esasen maldarliq qismen ise ekincilikle mesgul olur Erazisinin cox hissesi dagliq olan ilcede ekine yararli saheler azdir EhaliTUIK in 2011 ci ile verdiyi resmi texmine esasen Daslicay ehalisi 22 641 neferdir 11 543 nefer kisi 11 098 nefer qadin Butun ilce ehalisinin 6 191 neferi 3 132 neferi kisi 3 059 neferi qadin Daslicay seherinde qalan 16 450 nefer 8 411 nefer kisi 8 039 nefer qadin ehali ise 36 kendde yasamaqdadir Daslicay ilcesinde yalniz bir belediyye movcuddur Daslicay seher belediyyesi Daslicay seherini ehate edir Milli terkib Etiqad baximindan tamamile muselman olan ilce ehalisini esasen kurdler qismen turkler azerbaycanlilar teskil edirler Kurdler safi mezhebindedirler Ilcedeki azerbaycanlilar sie ceferi ve sunni henefi teriqetleri olmaqla iki yere ayrilir Ilcede esasen kendlerde yasayan azerbaycanlilarin subetnik qrupu olan qarapapaqlara aid turkler henefi mezhebindedirler Sie ceferi azerbaycanlilarin ekseriyyeti ise Daslicay seherinde yasamaqdadir Daslicay seherinin ehalisinin 6 191 nefer 60 ni kurdler 40 ni azerbaycanlilar teskil edir Seherdeki azerbaycanlilarin ekseriyyeti sie olsa da az bir qismi qarapapaq tayfasindan 20 25 aile sunni henefi teriqetindedirler Ceferi mezhebinde olan Azerbaycan turkleri Daslicay seherinde ehalinin 40 i Yuxaridaslicay ehalinin tamami Yassiqaya ehalinin tamami ve Bayramyazi 3 5 aile kendlerinde Azerbaycan turklerinin subetnik qrupu olan qarapapaqlar ise Daslicay seherinde 20 25 aile Ikiyamac ehalinin tamami Kecidveren ehalinin 95 i Yuxaritoxlu ehalinin tamami Asagitoxlu ehalinin yarisi Qumlubucaq ehalinin yarisi ve Cogurlu 3 5 aile kendlerinde yasamaqdadirlar Ilce erazisinde yasayan kurd esilli ehali tayfa qurulusunu qoruyub saxlamisdir Celali tayfasi Araz Asagiesen Yuxariesen Bayramyazi Boyuncaq Cogurlu Qumlubucaq Dasteker ve Tanyolu kendlerinde meskunlasibdir Plakani tayfasi Asagiduzmeydan Yuxariduzmeydan Asagidumanli Yuxaridumanli Cokelge Gundogdu Tanriverdi Guneysoyud Samanyolu Yanqaya Yeltepe Yanalyol ve Balcicek kendlerinde meskunlasmisdir Nezoi tayfasi Yardimcilar Duzgoren ve Tanriverdi kendlerinde meskunlasmisdir Kaskan tayfasi Dilekyazi ve Qumluca kendlerinde meskunlasmisdir Seyx tayfasi Gozucu Kagnili ve Bayiralti kendlerinde meskunlasmisdir Mikali tayfasi Gozucu ve Bayiralti kendlerinde meskunlasmisdir Kendler Daslicay ilcesinin kendleri ve etnik terkibi No Kendlerin adi 2011 r t ehali Milli coxluq Milli azliq1 Alaqoclu 846 100 kurd 2 Araz 203 100 kurd 3 Asagidumanli 1 229 100 kurd 3 Asagiduzmeydan 482 100 kurd 4 Asagiesen 451 100 kurd 5 Asagitoxlu 434 50 azerbaycanli 50 kurd6 Balcicek 154 100 kurd 7 Bayiralti 536 100 kurd 8 Bayramyazi 540 kurd 3 5 aileazerbaycanli9 Boyuncaq 79 100 kurd 10 Cogurlu 747 kurd 3 5 aileazerbaycanli11 Cokelge 472 100 kurd 12 Dilekyazi 256 100 kurd 13 Duzgoren 654 100 kurd 14 Kecidveren 602 95 azerbaycanli 5 kurd15 Gozucu 598 100 kurd 16 Gundogdu 104 100 kurd 17 Guneysoyud 172 100 kurd 18 Ikiyamac 294 100 azerbaycanli 19 Kagnili 177 100 kurd 20 Qaragoz 154 100 kurd 21 Qumlubucaq 421 50 azerbaycanli 50 kurd22 Qumluca 1 619 100 kurd 23 Samanyolu 105 100 kurd 24 Tanriverdi 199 100 kurd 25 Tanyolu 725 100 kurd 26 Dasteker 356 100 kurd 27 Yanalyol 202 100 kurd 28 Yanqaya 21 100 kurd 29 Yardimcilar 804 100 kurd 30 Yassiqaya 197 100 azerbaycanli 31 Yeltepe 577 100 kurd 32 Yuxaridumanli 312 100 kurd 33 Yuxariduzmeydan 865 100 kurd 34 Yuxariesen 479 100 kurd 35 Yuxaridaslicay 200 100 azerbaycanli 36 Yuxaritoxlu 184 100 azerbaycanli Xarici kecidlerTaslicay Haberleri Taslicaynet com 2012 04 28 at the Wayback Machine Taslicay Belediyesi taslicay bel tr 2012 04 19 at the Wayback Machine T C Taslicay Kaymakamligi taslicay gov tr T C Yerel Yonetimler Portali Agri ili Taslicay ilcesi 2012 05 13 at the Wayback Machine T C Milli Egitim Bakanligi Taslicay Ilce Milli Egitim Mudurlugu 2012 06 13 at the Wayback Machine Taslicay Ilce Jandarma Komutanligi taslicay gov tr ijk 2011 09 03 at the Wayback MachineIstinadlarT C Taslicay Kaymakamligi Genel Durum 2014 08 09 at the Wayback Machine Agri Taslicay Halk Egitim Merkezi Mudurlugu Taslicay Ilcesi Genel Bilgileri 2012 03 04 at the Wayback Machine Alani 798 km karedir Ilce merkez nufusu 40 Azeri ve Karapapak 60 kurt kokenli vatandaslarimizdan olusmaktadir Ilceye bagli koylerden Yukari Taslicay ve Yassikaya koyleri Azeri Gecitveren Ikiyamac Yukari Toklu Kumlubucak ve Asagi Toklu koylerinin yarisi Karapapak diger koylerimiz kurt kokenli vatandaslarimizdan olusmaktadir Ilcemizde yasayan nufusun tamami musluman olup karapapaklar hanefi azeriler sii caferi kurtler ise safi mezhebindendir Turkiye Istatistik Kurumu Adrese dayali nufus kayit sistemi 2011 veri tabani olu kecid Agri ili ilce sehir ve koy nufuslari Terekeme Karapapak Koyleri Kultur ve Sanat Dernegi ILLERIMIZDEKI TEREKEME KOYLERI 2012 10 01 at the Wayback MachineHemcinin bax