Töküntü (bitki) – Bitkinin ölü hissəsi olub ölü kütləyə aiddir, bura torpağın səthinə və ya su hövzəsinin dibinə tökülən yarpaqlar, budaqlar, çiçəklər, toxumlar, meyvələr, qabıqlar, tozcuqlar, sporlar və s. daxildir. İllik töküntü bəzi bitki qruplaşmalarında (xüsusilə meşə) torpaq səthində döşənək yaradır. Torpağın səthinə, sonra isə onun qatlarına töküntü ilə bitki sintez edən üzvi maddə ilə yanaşı, torpaq qatlarından mənimsənilən mineral (kül elementləri) maddələr də daxil olur.
Töküntülərdə bitkilər üçün zəhərlilik (toksiklik)
Süxur töküntülərində suda asan həll olunan və bitkilər üçün zərərli duzların miqdarının yol verilən həddən (>0,25%) çox, yüksək qələvi (su suspenziyasında pH-ın 9,0-dan yuxarı) və güclü turş mühitin (pH-3,5-dən aşağı) olması ilə yaranır. Töküntülərdə ağır metalların (qurğuşun, sink, civə, kadmium, xrom və başqa elementlər) həddən çox toplanması ilə də canlı aləm üçün toksiklik yarana bilər.
Töküntülərdə ilkin ot bitkiləri
Töküntülərdə yayılan ilkin bitkilər. Bitkilərin tərkibi töküntüləri əhatə edən ərazidə yayılmış səciyyəvi bitkilərin xüsusiyyətlərindən, bitki sporlarının yayılmasından və töküntü süxurlarının aqrokimyəvi xassəsindən asılıdır. Töküntülərdə ilk bitki toxumlarının çıxışı küləklə gətirilən bitki növləri hesabına olur. Rayonun təbii amillərindən və töküntüləri təşkil edən süxurların fiziki və kimyəvi xassələrindən asılı olaraq ilkin ot bitkiləri alaq və ya yayılma arealına malik zonal bitki növləri ola bilər.
Töküntülərin çəmənləşdirilməsi
Çoxillik taxıl və paxlalı ot növlərinin səpilməsi və becərilməsi yolu ilə yüksək məhsuldar ot örtüyünün yaradılması üzrə kompleks tədbirlər. Otların növ tərkibi, səpin norması və becərilmə aqrotexnikası çəmənləşdirilən yerin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən və rayonun fiziki-coğrafi şəraitindən asılı olaraq təcrübə yolu ilə müəyyənləşdirilir. Paxlalılar və qarışıq otlar səpilərkən səpin norması iki dəfə çoxaldılır. Çəmənləşdirilmiş töküntü sahəsindən biçənək, otlaq məqsədilə istifadə edilməsi üzrə tövsiyə yerli şəraitdən asılı olaraq müəyyən edilir.
Töküntülərdə torpaq örtüyünün bərpası
Texnogen törəmə relyefin səthində texniki rekultivasiya işləri aparıldıqdan sonra təkrar torpaq örtüyünün yaradılma prosesi. Torpaqların bərpa olunma prosesi meliorativ tədbirlərin ( meliorsiyası: humuslu torpaq qatının yaradılması, kompost, torf və daş kömür məişəli meliorantların verilməsi, fitomeliorasiya və s.) həyata keçirilməsi və biosenozların təbii halda tədrici olaraq bərpa olunması ilə sürətlənə bilər.
Xarici keçid
Həmçinin bax
İstinad
- Məmmədov Q. Ş. Xəlilov M. Y. Ensiklopedik ekoloji lüğət Bakı 2008
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tokuntu bitki Bitkinin olu hissesi olub olu kutleye aiddir bura torpagin sethine ve ya su hovzesinin dibine tokulen yarpaqlar budaqlar cicekler toxumlar meyveler qabiqlar tozcuqlar sporlar ve s daxildir Illik tokuntu bezi bitki qruplasmalarinda xususile mese torpaq sethinde dosenek yaradir Torpagin sethine sonra ise onun qatlarina tokuntu ile bitki sintez eden uzvi madde ile yanasi torpaq qatlarindan menimsenilen mineral kul elementleri maddeler de daxil olur Tokuntulerde bitkiler ucun zeherlilik toksiklik Suxur tokuntulerinde suda asan hell olunan ve bitkiler ucun zererli duzlarin miqdarinin yol verilen hedden gt 0 25 cox yuksek qelevi su suspenziyasinda pH in 9 0 dan yuxari ve guclu turs muhitin pH 3 5 den asagi olmasi ile yaranir Tokuntulerde agir metallarin qurgusun sink cive kadmium xrom ve basqa elementler hedden cox toplanmasi ile de canli alem ucun toksiklik yarana biler Tokuntulerde ilkin ot bitkileriTokuntulerde yayilan ilkin bitkiler Bitkilerin terkibi tokuntuleri ehate eden erazide yayilmis seciyyevi bitkilerin xususiyyetlerinden bitki sporlarinin yayilmasindan ve tokuntu suxurlarinin aqrokimyevi xassesinden asilidir Tokuntulerde ilk bitki toxumlarinin cixisi kulekle getirilen bitki novleri hesabina olur Rayonun tebii amillerinden ve tokuntuleri teskil eden suxurlarin fiziki ve kimyevi xasselerinden asili olaraq ilkin ot bitkileri alaq ve ya yayilma arealina malik zonal bitki novleri ola biler Tokuntulerin cemenlesdirilmesiCoxillik taxil ve paxlali ot novlerinin sepilmesi ve becerilmesi yolu ile yuksek mehsuldar ot ortuyunun yaradilmasi uzre kompleks tedbirler Otlarin nov terkibi sepin normasi ve becerilme aqrotexnikasi cemenlesdirilen yerin seciyyevi xususiyyetlerinden ve rayonun fiziki cografi seraitinden asili olaraq tecrube yolu ile mueyyenlesdirilir Paxlalilar ve qarisiq otlar sepilerken sepin normasi iki defe coxaldilir Cemenlesdirilmis tokuntu sahesinden bicenek otlaq meqsedile istifade edilmesi uzre tovsiye yerli seraitden asili olaraq mueyyen edilir Tokuntulerde torpaq ortuyunun berpasiTexnogen toreme relyefin sethinde texniki rekultivasiya isleri aparildiqdan sonra tekrar torpaq ortuyunun yaradilma prosesi Torpaqlarin berpa olunma prosesi meliorativ tedbirlerin meliorsiyasi humuslu torpaq qatinin yaradilmasi kompost torf ve das komur meiseli meliorantlarin verilmesi fitomeliorasiya ve s heyata kecirilmesi ve biosenozlarin tebii halda tedrici olaraq berpa olunmasi ile suretlene biler Xarici kecidHemcinin baxRutubetli subtropik meselerin qirmizi torpaqlari BitkilerIstinadMemmedov Q S Xelilov M Y Ensiklopedik ekoloji luget Baki 2008