Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Stepan Rumovski (rus. Степан Яковлевич Румовский; 29 oktyabr (9 noyabr) 1734, Vladimir quberniyası[d] – 6 (18) iyul 1812, Sankt-Peterburq, Rusiya imperiyası) — Rusiya astronomu və riyaziyyatçısı, ilk rus akademiklərindən biri (1767-ci ildən). Stokholm Elmlər Akademiyasının xarici üzvü. Kazan Universitetinin açılışının təşəbbüskarı. Elmi əsərlər astronomiya, geodeziya, coğrafiya, riyaziyyat və fizika sahələrinə aiddir. O, rus alimlərinin ilk nəslini yetişdirmək üçün müəllimliyə çox səy sərf etdi. " Riyaziyyatın abbreviaturaları" (1760) dərsliyini yazmışdır. 6 cildlik (1789–1794) "Rusiya Akademiyasının lüğəti"nin ilk nəşrinin tərtibçilərindən biri.
| Stepan Rumovski | |
|---|---|
| rus. Степан Яковлевич Румовский | |
 | |
| Doğum tarixi | 29 oktyabr (9 noyabr) 1734 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 6 (18) iyul 1812(77 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | astronomiya, Astrometriya, riyaziyyat |
| İş yerləri | |
| Elmi rəhbərləri | Leonard Eyler, Mixail Lomonosov |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Stepan Yakovleviç Rumovski 1734-cü il oktyabrın 29-da (9 noyabr) Starıy Poqost kəndində (Vladimir quberniyası bəzi mənbələrinə görə) anadan olub. 1739-cu ildə ailəsi Sankt -Peterburaqa köçür. 5 yaşında Stepan Yakovleviç Aleksandr Nevski Seminariyasına daxil olur, onun fiziki və riyazi qabiliyyətləri ilk dəfə məhz orada özünü göstərdi. O vaxtdan onun həyatı və yaradıcılığı ilk Rusiya Akademiyası ilə bağlıdır. Rumovskinin müəllimləri; Akademik M. V Lomonosov — kimya, professor Richman — riyaziyyat və fizika, professor Popov — astronomiya, professor Kruzius — dillər və qədim ədəbiyyat, professor Trediakovski — natiqlik üzrə. Professor Riçmanın bacarıqlı tələbə haqqında yazdıqları budur: "Riyaziyyatda gənc Rumovskinin elə təbii qabiliyyətləri var ki, onlar adi səviyyədən qat-qat üstündür". 1750-ci ildən Stepan Yakovleviç intensiv olaraq riyaziyyatı öyrənməyə başladı. 1752-ci ildə Rumovski ilk elmi işini "Eliptik əyriyə bərabər olacaq tangenslər vasitəsilə düz xəttin tapılması" adlı akademik işi konfransa təqdim edir. 1753-cü ildə professor Stepan Petroviç Kraşeninnikov Rumovskinin astronomiya üzrə köməkçi vəzifəyə təyin edilməsi üçün Akademik İdarəyə müraciət edir. Gənc alimə " Kepler probleminin həlli: verilmiş sektor üçün yarımordinatı tapın" essesi təqdim edildikdən sonra o, adyunt adına layiq görülüb. 1754-cü ildə Stepan Yakovlevich təhsilini davam etdirmək üçün Almaniyaya göndərildi, Leonard Euler onun müəllimi oldu. Rumovski haqqında ən yaxşı tələbələrindən biri kimi danışırdı. 1756-cı ildə Almaniyadan qayıtdıqdan sonra gənc alim Akademiyanın işinə səylə qoşulur: mühazirələr oxuyur, xatirələr yazır, elmi-populyar məqalələr dərc etdirir, bu səmərəli fəaliyyət Rumovskinin sürətlə təbliğinə kömək etdi: 1760-cı ildən Akademik Universitetdə riyaziyyat və astronomiyadan dərs demişdir. 1763-cü ildən professora namizəd, 1767-ci ildən adi professor. 1761 və 1769-cu illərdə o, ən nadir astronomik hadisəni — Venera planetinin Günəşin fonunda keçməsini müşahidə etmək üçün astronomik ekspedisiyalara (Transbaykaliyada Selenginskə və Kola yarımadasındakı Kolaya) getdi. Müşahidələrin nəticələrinə əsasən o, Yerdən Günəşə qədər olan məsafəni hesablayıb, müasir qiymətə çox yaxın bir dəyər əldə edib. 1766–1803-cü illərdə coğrafi şöbəyə rəhbərlik etmiş, Sankt-Peterburq Elmlər Akademiyasının astronomik rəsədxanasının direktoru olmuş, kartoqrafiya işlərinə rəhbərlik etmiş, astronomik və meteoroloji təqvimlər hazırlamışdır. Yarandığı gündən (1767) Rusiya Akademiyasının üzvü (astronomiya üzrə akademik). 1800–1803-cü illərdə — Sankt-Peterburq Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti. 1776–1783-cü illərdə o zaman Sankt-Peterburqda yaradılmış Yunan Kadet Korpusunun müfəttişi olmuşdur. 1798-ci ildə Admiralty Board Rumovskiyə astronomik tədqiqatlar aparmaq üçün Dəniz Kadet Korpusunun naviqasiya müəllimlərini hazırlamağı tapşırır və bunun üçün Rumovskiyə həqiqi dövlət müşaviri rütbəsi verilir (1799). 6 (18) iyul 1812-ci ildə Peterburqda vəfat etmişdir.
Pedaqoji fəaliyyəti
Rumovski müəllimlik fəaliyyətinə 1757-ci ildə akademik universitetdə başlayıb və burada riyaziyyatdan mühazirələr oxuyub. XVIII əsrin ikinci yarısında akademiyada tələbələrin təhsil almasına mane olan məsələlərdən biri rus dilində ibtidai riyaziyyat dərsliklərinin olmaması idi. Rumovski yazırdı: " Kitablara aid elmlərin rus dilində olmaması Rusiyada geniş yayılmış elmlərə böyük maneə hesab edilməlidir ". Bir müəllim kimi alim qarşısında əsas məqsəd elmi həqiqətlərin aydın, dəqiq və ardıcıl ifadə olunduğu riyaziyyat üzrə yeni dərslik yazmağı qarşısına məqsəd qoyub. 1760-cı ildə Rumovskinin "Qısaldılmış riyaziyyat birinci hissə" dərsliyi nəşr olundu. Stepan Yakovleviç uzun müddət Akademiyada astronomiya şöbəsini tutdu. Rumovskinin peşəkar fəaliyyətinin keyfiyyətinə Admiralty tərəfindən Akademiyaya göndərilmiş dənizçi-astronomların parlaq uğurları ilə qiymət vermək olar. Əməyinin mükafatı olaraq 1799-cu ildə Dəniz Departamentinin təklifi ilə Rumovski həqiqi dövlət müşaviri rütbəsi alır, bundan əlavə, alim II Yekaterinanın əlindən aldığı Müqəddəs Vladimir ordeni ilə təltif edilir. Stepan Yakovleviç Rumovski təkcə bacarıqlı və vicdanlı işçi və müəllim kimi tanınmır. Onun ölkə əhalisinin təhsil təbəqələri arasında elmi biliklərin yayılması istiqamətində fəaliyyəti öz dövrü üçün böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. Akademik təqvimlərin nəşri Rumovskiyə həvalə edildi. Onlar hər il müxtəlif adlar altında nəşr olunurdu: təqvim, tarixi təqvim, coğrafi təqvim, tarixi-coğrafi təqvim və s. Təqvimləri coğrafi xəritələr və tarixi şəxsiyyətlərin portretləri müşayiət edirdi. Alim 1775-ci ildən 1801-ci ilə qədər təqvimlərin buraxılması ilə məşğul olub. Rumovskinin özü astronomik şöbə idi. Stepan Yakovleviç təqvimlərdən əlavə iki dövri nəşri redaktə etdi: Akademik xəbərlər (1779–1781) və Yeni Aylıq Əsərlər (1786–1796). Elmlərə, onların istər keçmişdə, istərsə də indidə tətbiqi ilə maraqlanan hər bir insan onlarda özünəməxsus bir şey tapa bilirdi. Derjavin Dmitriev, Fonvizin, Kapnist və başqalarının ədəbi əsərləri də jurnallarda dərc olunurdu. 18-ci əsrdə rus milli özünüdərk məsələsi ortaya çıxdı. Onun əsasında üç komponent dayanır — ana dili, xalqın tarixi keçmişi, adət-ənənələri. Ana dili xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. II Yekaterinanın fərmanı ilə 1783–1841-ci illərdə fəaliyyət göstərən Rusiya Akademiyası yaradıldı. Akademiya öz işinə "Akademik lüğət"in tərtibi ilə başladı, nəhəng iş görüldü, 43247 sözdən ibarət altı cild nəşr olundu. Lüğətin tərtibində S. Y Rumovski fəal iştirak etmişdir. Lüğəti tədqiq edərək alim bütün altı cildin tərtibində iştirak edib: sözləri toplayıb, qədim salnamələrdən yazıb, astronomiya və riyaziyyatda istifadə olunan sözləri izah edib, qeydlər aparıb, bütün işlərdə iştirak edib. Lüğətin tərtibi işinə görə alim Rusiya Akademiyasından qızıl medal alıb. 1803-cü ildə Rumovski Rusiya Elmlər Akademiyasının birinci vitse-prezidenti oldu, akademiyanın və akademik gimnaziyanın təsərrüfat işlərinə rəhbərlik etdi , bu da onun tezliklə təhsil dairəsinin qəyyumluq vəzifəsini tutması üçün əla hazırlıq idi.
Elmi fəaliyyəti
O, " Riyaziyyat elmlərinə bələdçi " nəşr etdi, rus dilində mühazirə oxumağı müdafiə etdi. O, 50-dən çox memuar təqdim edib ki, onların da əksəriyyəti məzmunca astronomiyaya aiddir. Onların arasında Venera və Merkurinin Günəş diskindən keçməsinin müşahidəsi, Günəş və Ay tutulmalarının müşahidəsi ilə bağlı əsərlər, " Sankt-Peterburq Rəsədxanasında aparılan müşahidələr " adlı silsilə məqalələr var. Rumovskinin özünün dediyinə görə, o hər il " nəcib göy cisimlərinin müşahidəsində işləyirdi ". Rumovskinin Rusiyanın müxtəlif nöqtələrinin uzunluq və enliklərinin təyini ilə bağlı çox mühüm əsərləri də var. Təmiz riyaziyyat sahəsinə " Müxtəlif düsturların inteqrasiyası haqqında " və " Ən böyük və ən kiçik kəmiyyətlər haqqında " kimi xatirələr daxildir ki, burada Diferensial Hesabın əsasları var. " Maqnit iynəsinin daha dəqiq müşahidə üsulu " memuarı fizika sahəsinə aiddir. Meteorologiya sahəsinə — Yakutskda İsleniyevin apardığı müşahidələrin təhlili. Rumovskinin elmi fəaliyyəti təkcə seçdiyi ixtisasla məhdudlaşmırdı. O, dəfələrlə riyaziyyatdan kənar ümumi təhsil tələb edən işə təyin edilib. Rumovski tarix, ədəbiyyat və qanunvericiliyə aid əsərlərdə iştirak etmişdir. Məsələn, o, müxtəlif əsərləri, o cümlədən Eylerin əsərlərini, Buffonun Təbiət Tarixi və Tasit xronikasının hissələrini rus dilinə tərcümə etmiş, qədim rus vivliofikası toplusunu redaktə etmişdir .
Mükafatlar
- 2-ci dərəcəli Müqəddəs Anna ordeni (25.03.1802)
- 3-cü dərəcəli Müqəddəs Vladimir ordeni (23.01.1809)
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Бобынин В. В. Румовский, Степан Яковлевич (rus.). // Русский биографический словарь / под ред. Б. Л. Модзалевский Петроград: 1918. Т. 17. С. 441–450.
- Румовский Степан Яковлевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Stepan Rumovski rus Stepan Yakovlevich Rumovskij 29 oktyabr 9 noyabr 1734 Vladimir quberniyasi d 6 18 iyul 1812 Sankt Peterburq Rusiya imperiyasi Rusiya astronomu ve riyaziyyatcisi ilk rus akademiklerinden biri 1767 ci ilden Stokholm Elmler Akademiyasinin xarici uzvu Kazan Universitetinin acilisinin tesebbuskari Elmi eserler astronomiya geodeziya cografiya riyaziyyat ve fizika sahelerine aiddir O rus alimlerinin ilk neslini yetisdirmek ucun muellimliye cox sey serf etdi Riyaziyyatin abbreviaturalari 1760 dersliyini yazmisdir 6 cildlik 1789 1794 Rusiya Akademiyasinin lugeti nin ilk nesrinin tertibcilerinden biri Stepan Rumovskirus Stepan Yakovlevich RumovskijDogum tarixi 29 oktyabr 9 noyabr 1734Dogum yeri Vladimir quberniyasi d Vefat tarixi 6 18 iyul 1812 77 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiElm saheleri astronomiya Astrometriya riyaziyyatIs yerleri Sankt Peterburq Dovlet UniversitetiElmi rehberleri Leonard Eyler Mixail LomonosovUzvluyu Peterburq Elmler AkademiyasiMukafatlariHeyatiStepan Yakovlevic Rumovski 1734 cu il oktyabrin 29 da 9 noyabr Stariy Poqost kendinde Vladimir quberniyasi bezi menbelerine gore anadan olub 1739 cu ilde ailesi Sankt Peterburaqa kocur 5 yasinda Stepan Yakovlevic Aleksandr Nevski Seminariyasina daxil olur onun fiziki ve riyazi qabiliyyetleri ilk defe mehz orada ozunu gosterdi O vaxtdan onun heyati ve yaradiciligi ilk Rusiya Akademiyasi ile baglidir Rumovskinin muellimleri Akademik M V Lomonosov kimya professor Richman riyaziyyat ve fizika professor Popov astronomiya professor Kruzius diller ve qedim edebiyyat professor Trediakovski natiqlik uzre Professor Ricmanin bacariqli telebe haqqinda yazdiqlari budur Riyaziyyatda genc Rumovskinin ele tebii qabiliyyetleri var ki onlar adi seviyyeden qat qat ustundur 1750 ci ilden Stepan Yakovlevic intensiv olaraq riyaziyyati oyrenmeye basladi 1752 ci ilde Rumovski ilk elmi isini Eliptik eyriye beraber olacaq tangensler vasitesile duz xettin tapilmasi adli akademik isi konfransa teqdim edir 1753 cu ilde professor Stepan Petrovic Kraseninnikov Rumovskinin astronomiya uzre komekci vezifeye teyin edilmesi ucun Akademik Idareye muraciet edir Genc alime Kepler probleminin helli verilmis sektor ucun yarimordinati tapin essesi teqdim edildikden sonra o adyunt adina layiq gorulub 1754 cu ilde Stepan Yakovlevich tehsilini davam etdirmek ucun Almaniyaya gonderildi Leonard Euler onun muellimi oldu Rumovski haqqinda en yaxsi telebelerinden biri kimi danisirdi 1756 ci ilde Almaniyadan qayitdiqdan sonra genc alim Akademiyanin isine seyle qosulur muhazireler oxuyur xatireler yazir elmi populyar meqaleler derc etdirir bu semereli fealiyyet Rumovskinin suretle tebligine komek etdi 1760 ci ilden Akademik Universitetde riyaziyyat ve astronomiyadan ders demisdir 1763 cu ilden professora namized 1767 ci ilden adi professor 1761 ve 1769 cu illerde o en nadir astronomik hadiseni Venera planetinin Gunesin fonunda kecmesini musahide etmek ucun astronomik ekspedisiyalara Transbaykaliyada Selenginske ve Kola yarimadasindaki Kolaya getdi Musahidelerin neticelerine esasen o Yerden Gunese qeder olan mesafeni hesablayib muasir qiymete cox yaxin bir deyer elde edib 1766 1803 cu illerde cografi sobeye rehberlik etmis Sankt Peterburq Elmler Akademiyasinin astronomik resedxanasinin direktoru olmus kartoqrafiya islerine rehberlik etmis astronomik ve meteoroloji teqvimler hazirlamisdir Yarandigi gunden 1767 Rusiya Akademiyasinin uzvu astronomiya uzre akademik 1800 1803 cu illerde Sankt Peterburq Elmler Akademiyasinin vitse prezidenti 1776 1783 cu illerde o zaman Sankt Peterburqda yaradilmis Yunan Kadet Korpusunun mufettisi olmusdur 1798 ci ilde Admiralty Board Rumovskiye astronomik tedqiqatlar aparmaq ucun Deniz Kadet Korpusunun naviqasiya muellimlerini hazirlamagi tapsirir ve bunun ucun Rumovskiye heqiqi dovlet musaviri rutbesi verilir 1799 6 18 iyul 1812 ci ilde Peterburqda vefat etmisdir Pedaqoji fealiyyetiRumovski muellimlik fealiyyetine 1757 ci ilde akademik universitetde baslayib ve burada riyaziyyatdan muhazireler oxuyub XVIII esrin ikinci yarisinda akademiyada telebelerin tehsil almasina mane olan meselelerden biri rus dilinde ibtidai riyaziyyat dersliklerinin olmamasi idi Rumovski yazirdi Kitablara aid elmlerin rus dilinde olmamasi Rusiyada genis yayilmis elmlere boyuk manee hesab edilmelidir Bir muellim kimi alim qarsisinda esas meqsed elmi heqiqetlerin aydin deqiq ve ardicil ifade olundugu riyaziyyat uzre yeni derslik yazmagi qarsisina meqsed qoyub 1760 ci ilde Rumovskinin Qisaldilmis riyaziyyat birinci hisse dersliyi nesr olundu Stepan Yakovlevic uzun muddet Akademiyada astronomiya sobesini tutdu Rumovskinin pesekar fealiyyetinin keyfiyyetine Admiralty terefinden Akademiyaya gonderilmis denizci astronomlarin parlaq ugurlari ile qiymet vermek olar Emeyinin mukafati olaraq 1799 cu ilde Deniz Departamentinin teklifi ile Rumovski heqiqi dovlet musaviri rutbesi alir bundan elave alim II Yekaterinanin elinden aldigi Muqeddes Vladimir ordeni ile teltif edilir Stepan Yakovlevic Rumovski tekce bacariqli ve vicdanli isci ve muellim kimi taninmir Onun olke ehalisinin tehsil tebeqeleri arasinda elmi biliklerin yayilmasi istiqametinde fealiyyeti oz dovru ucun boyuk ehemiyyet kesb edirdi Akademik teqvimlerin nesri Rumovskiye hevale edildi Onlar her il muxtelif adlar altinda nesr olunurdu teqvim tarixi teqvim cografi teqvim tarixi cografi teqvim ve s Teqvimleri cografi xeriteler ve tarixi sexsiyyetlerin portretleri musayiet edirdi Alim 1775 ci ilden 1801 ci ile qeder teqvimlerin buraxilmasi ile mesgul olub Rumovskinin ozu astronomik sobe idi Stepan Yakovlevic teqvimlerden elave iki dovri nesri redakte etdi Akademik xeberler 1779 1781 ve Yeni Ayliq Eserler 1786 1796 Elmlere onlarin ister kecmisde isterse de indide tetbiqi ile maraqlanan her bir insan onlarda ozunemexsus bir sey tapa bilirdi Derjavin Dmitriev Fonvizin Kapnist ve basqalarinin edebi eserleri de jurnallarda derc olunurdu 18 ci esrde rus milli ozunuderk meselesi ortaya cixdi Onun esasinda uc komponent dayanir ana dili xalqin tarixi kecmisi adet eneneleri Ana dili xususi ehemiyyet kesb edir II Yekaterinanin fermani ile 1783 1841 ci illerde fealiyyet gosteren Rusiya Akademiyasi yaradildi Akademiya oz isine Akademik luget in tertibi ile basladi neheng is goruldu 43247 sozden ibaret alti cild nesr olundu Lugetin tertibinde S Y Rumovski feal istirak etmisdir Lugeti tedqiq ederek alim butun alti cildin tertibinde istirak edib sozleri toplayib qedim salnamelerden yazib astronomiya ve riyaziyyatda istifade olunan sozleri izah edib qeydler aparib butun islerde istirak edib Lugetin tertibi isine gore alim Rusiya Akademiyasindan qizil medal alib 1803 cu ilde Rumovski Rusiya Elmler Akademiyasinin birinci vitse prezidenti oldu akademiyanin ve akademik gimnaziyanin teserrufat islerine rehberlik etdi bu da onun tezlikle tehsil dairesinin qeyyumluq vezifesini tutmasi ucun ela hazirliq idi Elmi fealiyyetiO Riyaziyyat elmlerine beledci nesr etdi rus dilinde muhazire oxumagi mudafie etdi O 50 den cox memuar teqdim edib ki onlarin da ekseriyyeti mezmunca astronomiyaya aiddir Onlarin arasinda Venera ve Merkurinin Gunes diskinden kecmesinin musahidesi Gunes ve Ay tutulmalarinin musahidesi ile bagli eserler Sankt Peterburq Resedxanasinda aparilan musahideler adli silsile meqaleler var Rumovskinin ozunun dediyine gore o her il necib goy cisimlerinin musahidesinde isleyirdi Rumovskinin Rusiyanin muxtelif noqtelerinin uzunluq ve enliklerinin teyini ile bagli cox muhum eserleri de var Temiz riyaziyyat sahesine Muxtelif dusturlarin inteqrasiyasi haqqinda ve En boyuk ve en kicik kemiyyetler haqqinda kimi xatireler daxildir ki burada Diferensial Hesabin esaslari var Maqnit iynesinin daha deqiq musahide usulu memuari fizika sahesine aiddir Meteorologiya sahesine Yakutskda Isleniyevin apardigi musahidelerin tehlili Rumovskinin elmi fealiyyeti tekce secdiyi ixtisasla mehdudlasmirdi O defelerle riyaziyyatdan kenar umumi tehsil teleb eden ise teyin edilib Rumovski tarix edebiyyat ve qanunvericiliye aid eserlerde istirak etmisdir Meselen o muxtelif eserleri o cumleden Eylerin eserlerini Buffonun Tebiet Tarixi ve Tasit xronikasinin hisselerini rus diline tercume etmis qedim rus vivliofikasi toplusunu redakte etmisdir Mukafatlar2 ci dereceli Muqeddes Anna ordeni 25 03 1802 3 cu dereceli Muqeddes Vladimir ordeni 23 01 1809 IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Bobynin V V Rumovskij Stepan Yakovlevich rus Russkij biograficheskij slovar pod red B L Modzalevskij Petrograd 1918 T 17 S 441 450 Rumovskij Stepan Yakovlevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Arxivlenmis suret 2022 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 27 Arxivlenmis suret 2022 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 27 Arxivlenmis suret 2022 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 27