Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rozalind Franklin (d. 25 Iyul 1920, London, ö. 16 Aprel 1958, London) ingilis kimyaçı və DNT (dezoksiribonuklein turşusu), RNT (ribonuklein turşusu), viruslar, kömür və qrafitin molekulyar quruluşlarının başa düşülməsi üzərində rentgen şüaları kristalloqrafiyası ilə işləyən alim. Kömür və viruslar üzərində işləri həyatı boyu təqdir olunsa da, DNT-nin quruluşundakı töhfələri daha çox ölümündən sonra tanındı.
| Rozalind Franklin | |
|---|---|
| Rosalind Elsie Franklin | |
 | |
| Doğum adı | Rosalind Elsie Franklin |
| Doğum tarixi | 25 iyul 1920[…] və ya 1921 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 16 aprel 1958[…] |
| Elmi dərəcəsi |
|
| İş yerləri |
|
| Təhsili |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Rozalind Franklin 25 İyul 1920-ci ildə Londonda Nottinq Hill-də, zəngin və nüfuzlu bir İngilis-Yəhudi ailəsində anadan olmuşdur.
Ailəsi
Franklinin atası, şəhərin "İşçi Kişilər Kollecində" dərs deyən, siyasi baxımdan liberal olan Ellis Artur Franklin (1894-1964),anası isə Muriel Ualey (1894-1976) idi. Rozalind, beş uşaqlı ailənin böyük qızı və ikinci uşağı idi.Devid (1919-cu il təvəllüdlü) ən böyük qardaş; Kolin (1923-2020), Roland (1926-cı il təvəllüdlü) və Cennifer (1929-cu il təvəllüdlü) onun kiçik qardaşları idi.
Təhsili
Altı yaşında, Qərbi Londonda özəl məktəb olan "Norland Place School"-da qardaşı Rolanda qatıldı.Londonun qərbində Hammersmithdəki fizika və kimya öyrədən az sayda qız məktəbindən biri olan St Paul Qızlar Məktəbinə gedəndə 11 yaşındaydı. Həmin məktəbdə idman,musiqi ilə məşğul olmuş eyni zamanda fransız və alman dillərini öyrənmişdir.
1938-ci ildə Nyuhem Kollecinə (Kembric) başladı və Natural Sciences Tripos-da Kimya təhsilinə başladı.Orada onunla bir laboratoriyada işləyən və daha sonra London Kral Kollecindəki böyük həmkarlarından biri olan spektroskopist Bill Prays ilə tanış oldu. Kembricdəki son ilində, həyatı və karyerasında böyük təsiri olan və Fransızcasının inkişafına kömək edən, Mariya Kürinin keçmiş tələbəsi olan Fransız qaçqın Adrienne Ueill ilə tanış oldu.
Franklin Nyuhem Kollecində tədqiqat təqaüdünə layiq görüldü,və sonralar nobel mükafatı qazanacaq Ronald Norrişlə işləməyə başladı. Norrişin Laboratoriyasından istefa edərək, 1942-ci ildə İngilis Kömür İstifadəsi Araşdırma Birliyində (BCURA) köməkçi-tədqiqatçı vəzifəsində çalışmağa başladı.
Karyerası
Rozalind Franklinin iş həyatı London və Parisdə keçmişdir.
Paris
Avropada İkinci Dünya müharibəsi sona çatdı və dağıntılardan sonra elmi işlər yenidən sürətlənməyə başladı. Franklin fiziki-kimya bilikləri az olan fizik Adrienne Ueill-dən kömək istədi. 1947-1950-ci illər arasında Parisdə Jak Merinq ilə Dövlət Kimya Xidmətləri Mərkəzi Laboratoriyasında rentgen difraksiyası metodu üzərində işləmişdir. Bu metodla rentgen şüalarından istifadə edən bir maddənin atomlarına baxdıqda, onların kristal quruluşunu görmək mümkün idi. Bu işlərin təsiri ilə qızdırılan karbonlarda qrafit əmələ gəlməsinin səbəb olduğu struktur dəyişikliklərini araşdıraraq koks sənayesi və atom texnologiyası baxımından dəyərli tapıntılar əldə etdilər.
London Kral Kolleci
1950-ci ildə Franklin, London Kral Kollecində işləmək üçün üç illik Turner & Newall Təqaüdünə layiq görüldü. 1951-ci ilin yanvarında Con Randal tərəfindən idarə olunan Tibbi Tədqiqatlar Şurasının Biyofizika Bölməsində tədqiqat üzvü olaraq işə başladı. Əsas vəzifəsi məhluldakı zülalların və lipidlərin rentgen difraksiyasını araşdırmaq olsa da, Randal Franklinə, universitetdə yeganə təcrübəli rentgen difraksiyası mütəxəssisi olduğu üçün DNT üzərində işləməsini dedi. Randal, DNT tədqiqatçısı Moris Uilkinsin qabaqcıl işi olduğu üçün hələ Rozalind Franklin burada işə başlamazdan əvvəl bu dəyişikliyi etmişdi və Uilkins ilə işləyən aspirant Raymond Qoslinqi köməkçisi təyin etdi.
R.Franklin və Qoslinq DNT-nin iki formunu kəşf etdilər.Rozalind onları sıra ilə B və A adlandırdı.X-ray difraksiyası şəkilləri, o cümlədən Franklinin tələbəsi Qoslinq tərəfindən çəkilən əlamətdar "Photo 51" Con Desmond Bernal tərəfindən "indiyə qədər hər hansı bir maddənin çəkilmiş ən gözəl rentgen fotoşəkili" adlandırılmışdır.
DNT tədqiqatı
1953-cü ilin fevralında Kembric Universitetindəki Kavendiş Laboratoriyasından Ceyms Uatson və Frensis Krik, Kral Kollecindıki hər iki komandanın əlindəki məlumatlara bənzər məlumatlardan istifadə edərək B formalı DNT molekulyar model qurmağa başladılar. Datalarının çox hissəsi birbaşa Uilkins və Franklin tərəfindən Kral Kollecində aparılan araşdırmalardan əldə edilmişdi.Franklinin araşdırması Birkbeckə köçmədən əvvəl 1953-cü ilin fevralına qədər tamamlanmışdı. Model 1951-ci ildə Laynus Polinq tərəfindən alfa heliks quruluşunun aydınlaşdırılmasında uğurla tətbiq edilmişdi , lakin Franklin modelə düzgün rəhbərlik etmək üçün kifayət qədər məlumat əldə olunana qədər nəzəri modellərin vaxtından əvvəl qurulmasına qarşı çıxmışdı.
Franklin Birkbek Kollecinə köçmək qərarına gəldiyindən və Randal, bütün DNT işlərinin Kral Kollecində qalması lazım olduğunu israr etdiyi üçün Uilkinsə Franklinin difraksion fotoşəkilləri verdi.
Uatson və Krik, modellərini 7 Mart 1953-də bitirdilər.Bir neçə həftə sonra, 10 aprel tarixində Franklin Krikə modellərini görmək üçün icazə istədi.Franklin, Uatson-Krik modelini gördükdən sonra da erkən model quruluşu olduğu şübhəsini saxladı.Uatson və Krik nəhayət 25 aprel 1953-də Nature-də modeli nəşr etdilər.
RNT tədqiqatı
Rozalind Franklin onun üçün DNT ilə eyni qədər vacib olan başqa bir nükleik turşu olan RNT-ni araşdırmağa davam etdi.RNT virusu olan tütün mozaikası virusunun (TMV) quruluşunu öyrənmək üçün yenidən rentgen kristalloqrafiyasından istifadə etdi. 1955-ci ildə Franklin, TMV ilə əlaqəli ilk böyük əsərlərini Nature-də nəşr etdirdi və burada bütün TMV virus hissəciklərinin eyni uzunluqda olduğunu izah etdi. Franklin TMV-nin tam quruluşunu öyrənməyi doktorantı Holmsa həvalə etdi. Tezliklə (1956-cı ildə nəşr olunmuşdur) TMV-nin örtüklərinin sarmallarda düzülmüş protein molekulları olduğunu aşkar etdilər.Həmkarı Kluq, tələbəsi Finç ilə sferik viruslar üzərində işləyirdi, Franklin isə işi koordinasiya edir və nəzarət edirdi.Komanda şəklində 1956-cı ildən etibarən TMV, xiyar virusu 4 və sarı turp mozaika virusu haqqında seminal əsərlər dərc etməyə başladılar.
Xəstəliyi və ölümü
1956-cı ilin ortalarında, ABŞ-da iş ilə əlaqəli səfərdə olarkən, Franklin sağlamlıq problemindən şübhələnməyə başladı. Nyu-Yorkda olarkən ətəyini bağlamaqda çətinlik çəkdi; mədəsi şişmişdi. Londona qayıdaraq Mair Livinqston ilə məsləhətləşdi, onun "Hamilə deyilsən?" sualına o, "kaş ki olsaydım" deyə cavab verdi. Həmin il 4 sentyabrda edilən əməliyyatda qarın nahiyəsində iki şiş aşkarlandı.Bu müddətdən sonra Franklin müxtəlif dostları və ailə üzvləri ilə birlikdə vaxt keçirtdi.Anası kədərli olduğu üçün bunun ona pis təsir etdiyini bildirib ailəsi qalmamağı seçdi.1958-ci ilin yanvarında işə qayıtdı və 25 Fevralda Biofizika üzrə Araşdırma Üzvü vəzifəsinə yüksəldi. 30 Martda yenidən vəziyyəti pisləşdi və 16 Aprel 1958-ci ildə Londonda, Çelsidə öldü.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Rosalind Franklin // Encyclopædia Britannica (ing.).
- A Historical Dictionary of British Women. 2 Routledge, 2003. S. 175.
- Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science (ing.): Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge, 2003. Vol. 1. P. 465–466. 798 p.
- https://www.biography.com/people/rosalind-franklin-9301344.
- Biography: Historical & Celebrity Profiles. // Biography.com
- "Arxivlənmiş surət". 2019-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-26.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-01.
- Glynn səh 1
- Glynn səh 25
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-01.
- Polcovar səh.31
- Williams səh 279
- Chemistry and Physics of Carbon, vol 1–, 1968–, Elsevier, New York.
- Williams, səh 282
- Maddox, səh 114.
- Wilkins, səh 144
- Wilkins, səh. 121.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-02.
- Maddox səh 153
- Wilkins, səh158
- Maddox, səh 147
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-02.
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0006300256904632?via%3Dihub
- Franklin, R. E.
- Maddox, səh 284.
- Maddox, səh 305–307
Ədəbiyyat
- Glynn, Jenifer. My Sister Rosalind Franklin. Oxford: Oxford University Press. 2012. ISBN .
- Polcovar, Jane. Rosalind Franklin and the Structure of Life. Greensboro, N.C.: Morgan Reynolds Publishing Inc. 2006. ISBN .
- Williams, Gareth. Unravelling the Double Helix. New York: Pegasus Books. 2019. ISBN .
- Maddox, Brenda. Rosalind Franklin: The Dark Lady of DNA. London: Harper Collins. 2003. ISBN .
- Wilkins, Maurice. The Third Man of the Double Helix : the autobiography of Maurice Wilkins. Oxford: Oxford University Press. 2005. ISBN .
- Franklin, R. E., "Structure of tobacco mosaic virus", Nature, 175 (4452), 1955: 379–381, Bibcode:1955Natur.175..379F, doi:10.1038/175379a0, PMID 14356181
- Franklin, R. E., "Structure of Tobacco Mosaic Virus: Location of the Ribonucleic Acid in the Tobacco Mosaic Virus Particle", Nature, 177 (4516), 1956: 928–30, Bibcode:1956Natur.177..928F, doi:10.1038/177928b0.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rozalind Franklin d 25 Iyul 1920 London o 16 Aprel 1958 London ingilis kimyaci ve DNT dezoksiribonuklein tursusu RNT ribonuklein tursusu viruslar komur ve qrafitin molekulyar quruluslarinin basa dusulmesi uzerinde rentgen sualari kristalloqrafiyasi ile isleyen alim Komur ve viruslar uzerinde isleri heyati boyu teqdir olunsa da DNT nin qurulusundaki tohfeleri daha cox olumunden sonra tanindi Rozalind FranklinRosalind Elsie FranklinDogum adi Rosalind Elsie FranklinDogum tarixi 25 iyul 1920 1920 07 25 ve ya 1921Dogum yeri Notinq Hil London Birlesmis KralliqVefat tarixi 16 aprel 1958 1958 04 16 Elmi derecesi felsefe doktoru 1945 Is yerleri London Kral Kolleci 1951 1953 BirkbekTehsili Kembric Universiteti 1945 San Paul Qizlar mektebi d 1931 1938 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRozalind Franklin 25 Iyul 1920 ci ilde Londonda Nottinq Hill de zengin ve nufuzlu bir Ingilis Yehudi ailesinde anadan olmusdur Ailesi Franklinin atasi seherin Isci Kisiler Kollecinde ders deyen siyasi baximdan liberal olan Ellis Artur Franklin 1894 1964 anasi ise Muriel Ualey 1894 1976 idi Rozalind bes usaqli ailenin boyuk qizi ve ikinci usagi idi Devid 1919 cu il tevelludlu en boyuk qardas Kolin 1923 2020 Roland 1926 ci il tevelludlu ve Cennifer 1929 cu il tevelludlu onun kicik qardaslari idi Tehsili Alti yasinda Qerbi Londonda ozel mekteb olan Norland Place School da qardasi Rolanda qatildi Londonun qerbinde Hammersmithdeki fizika ve kimya oyreden az sayda qiz mektebinden biri olan St Paul Qizlar Mektebine gedende 11 yasindaydi Hemin mektebde idman musiqi ile mesgul olmus eyni zamanda fransiz ve alman dillerini oyrenmisdir 1938 ci ilde Nyuhem Kollecine Kembric basladi ve Natural Sciences Tripos da Kimya tehsiline basladi Orada onunla bir laboratoriyada isleyen ve daha sonra London Kral Kollecindeki boyuk hemkarlarindan biri olan spektroskopist Bill Prays ile tanis oldu Kembricdeki son ilinde heyati ve karyerasinda boyuk tesiri olan ve Fransizcasinin inkisafina komek eden Mariya Kurinin kecmis telebesi olan Fransiz qacqin Adrienne Ueill ile tanis oldu Franklin Nyuhem Kollecinde tedqiqat teqaudune layiq goruldu ve sonralar nobel mukafati qazanacaq Ronald Norrisle islemeye basladi Norrisin Laboratoriyasindan istefa ederek 1942 ci ilde Ingilis Komur Istifadesi Arasdirma Birliyinde BCURA komekci tedqiqatci vezifesinde calismaga basladi KaryerasiRozalind Franklinin is heyati London ve Parisde kecmisdir Paris Avropada Ikinci Dunya muharibesi sona catdi ve dagintilardan sonra elmi isler yeniden suretlenmeye basladi Franklin fiziki kimya bilikleri az olan fizik Adrienne Ueill den komek istedi 1947 1950 ci iller arasinda Parisde Jak Merinq ile Dovlet Kimya Xidmetleri Merkezi Laboratoriyasinda rentgen difraksiyasi metodu uzerinde islemisdir Bu metodla rentgen sualarindan istifade eden bir maddenin atomlarina baxdiqda onlarin kristal qurulusunu gormek mumkun idi Bu islerin tesiri ile qizdirilan karbonlarda qrafit emele gelmesinin sebeb oldugu struktur deyisikliklerini arasdiraraq koks senayesi ve atom texnologiyasi baximindan deyerli tapintilar elde etdiler London Kral Kolleci 1950 ci ilde Franklin London Kral Kollecinde islemek ucun uc illik Turner amp Newall Teqaudune layiq goruldu 1951 ci ilin yanvarinda Con Randal terefinden idare olunan Tibbi Tedqiqatlar Surasinin Biyofizika Bolmesinde tedqiqat uzvu olaraq ise basladi Esas vezifesi mehluldaki zulallarin ve lipidlerin rentgen difraksiyasini arasdirmaq olsa da Randal Frankline universitetde yegane tecrubeli rentgen difraksiyasi mutexessisi oldugu ucun DNT uzerinde islemesini dedi Randal DNT tedqiqatcisi Moris Uilkinsin qabaqcil isi oldugu ucun hele Rozalind Franklin burada ise baslamazdan evvel bu deyisikliyi etmisdi ve Uilkins ile isleyen aspirant Raymond Qoslinqi komekcisi teyin etdi R Franklin ve Qoslinq DNT nin iki formunu kesf etdiler Rozalind onlari sira ile B ve A adlandirdi X ray difraksiyasi sekilleri o cumleden Franklinin telebesi Qoslinq terefinden cekilen elametdar Photo 51 Con Desmond Bernal terefinden indiye qeder her hansi bir maddenin cekilmis en gozel rentgen fotosekili adlandirilmisdir DNT tedqiqati 1953 cu ilin fevralinda Kembric Universitetindeki Kavendis Laboratoriyasindan Ceyms Uatson ve Frensis Krik Kral Kollecindiki her iki komandanin elindeki melumatlara benzer melumatlardan istifade ederek B formali DNT molekulyar model qurmaga basladilar Datalarinin cox hissesi birbasa Uilkins ve Franklin terefinden Kral Kollecinde aparilan arasdirmalardan elde edilmisdi Franklinin arasdirmasi Birkbecke kocmeden evvel 1953 cu ilin fevralina qeder tamamlanmisdi Model 1951 ci ilde Laynus Polinq terefinden alfa heliks qurulusunun aydinlasdirilmasinda ugurla tetbiq edilmisdi lakin Franklin modele duzgun rehberlik etmek ucun kifayet qeder melumat elde olunana qeder nezeri modellerin vaxtindan evvel qurulmasina qarsi cixmisdi Franklin Birkbek Kollecine kocmek qerarina geldiyinden ve Randal butun DNT islerinin Kral Kollecinde qalmasi lazim oldugunu israr etdiyi ucun Uilkinse Franklinin difraksion fotosekilleri verdi Uatson ve Krik modellerini 7 Mart 1953 de bitirdiler Bir nece hefte sonra 10 aprel tarixinde Franklin Krike modellerini gormek ucun icaze istedi Franklin Uatson Krik modelini gordukden sonra da erken model qurulusu oldugu subhesini saxladi Uatson ve Krik nehayet 25 aprel 1953 de Nature de modeli nesr etdiler RNT tedqiqati Tutun mozaikasi virusunun mikrofotosu Rozalind Franklin onun ucun DNT ile eyni qeder vacib olan basqa bir nukleik tursu olan RNT ni arasdirmaga davam etdi RNT virusu olan tutun mozaikasi virusunun TMV qurulusunu oyrenmek ucun yeniden rentgen kristalloqrafiyasindan istifade etdi 1955 ci ilde Franklin TMV ile elaqeli ilk boyuk eserlerini Nature de nesr etdirdi ve burada butun TMV virus hisseciklerinin eyni uzunluqda oldugunu izah etdi Franklin TMV nin tam qurulusunu oyrenmeyi doktoranti Holmsa hevale etdi Tezlikle 1956 ci ilde nesr olunmusdur TMV nin ortuklerinin sarmallarda duzulmus protein molekullari oldugunu askar etdiler Hemkari Kluq telebesi Finc ile sferik viruslar uzerinde isleyirdi Franklin ise isi koordinasiya edir ve nezaret edirdi Komanda seklinde 1956 ci ilden etibaren TMV xiyar virusu 4 ve sari turp mozaika virusu haqqinda seminal eserler derc etmeye basladilar Xesteliyi ve olumu1956 ci ilin ortalarinda ABS da is ile elaqeli seferde olarken Franklin saglamliq probleminden subhelenmeye basladi Nyu Yorkda olarken eteyini baglamaqda cetinlik cekdi medesi sismisdi Londona qayidaraq Mair Livinqston ile meslehetlesdi onun Hamile deyilsen sualina o kas ki olsaydim deye cavab verdi Hemin il 4 sentyabrda edilen emeliyyatda qarin nahiyesinde iki sis askarlandi Bu muddetden sonra Franklin muxtelif dostlari ve aile uzvleri ile birlikde vaxt kecirtdi Anasi kederli oldugu ucun bunun ona pis tesir etdiyini bildirib ailesi qalmamagi secdi 1958 ci ilin yanvarinda ise qayitdi ve 25 Fevralda Biofizika uzre Arasdirma Uzvu vezifesine yukseldi 30 Martda yeniden veziyyeti pislesdi ve 16 Aprel 1958 ci ilde Londonda Celside oldu IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Rosalind Franklin Encyclopaedia Britannica ing A Historical Dictionary of British Women 2 Routledge 2003 S 175 ISBN 978 1 85743 228 2 Ogilvie M B The Biographical Dictionary of Women in Science ing Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid 20th Century Routledge 2003 Vol 1 P 465 466 798 p ISBN 978 1 135 96342 2 https www biography com people rosalind franklin 9301344 Biography Historical amp Celebrity Profiles Biography com Arxivlenmis suret 2019 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 26 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 01 Glynn seh 1 Glynn seh 25 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 01 Polcovar seh 31 Williams seh 279 Chemistry and Physics of Carbon vol 1 1968 Elsevier New York Williams seh 282 Maddox seh 114 Wilkins seh 144 Wilkins seh 121 Arxivlenmis suret 2022 04 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 02 Maddox seh 153 Wilkins seh158 Maddox seh 147 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 02 https www sciencedirect com science article abs pii 0006300256904632 via 3Dihub Franklin R E Maddox seh 284 Maddox seh 305 307EdebiyyatGlynn Jenifer My Sister Rosalind Franklin Oxford Oxford University Press 2012 ISBN 978 0 19 969962 9 Polcovar Jane Rosalind Franklin and the Structure of Life Greensboro N C Morgan Reynolds Publishing Inc 2006 ISBN 978 1 59935 022 6 Williams Gareth Unravelling the Double Helix New York Pegasus Books 2019 ISBN 978 1 64313 215 0 Maddox Brenda Rosalind Franklin The Dark Lady of DNA London Harper Collins 2003 ISBN 0 00 655211 0 Wilkins Maurice The Third Man of the Double Helix the autobiography of Maurice Wilkins Oxford Oxford University Press 2005 ISBN 0 19 280667 X Franklin R E Structure of tobacco mosaic virus Nature 175 4452 1955 379 381 Bibcode 1955Natur 175 379F doi 10 1038 175379a0 PMID 14356181 Franklin R E Structure of Tobacco Mosaic Virus Location of the Ribonucleic Acid in the Tobacco Mosaic Virus Particle Nature 177 4516 1956 928 30 Bibcode 1956Natur 177 928F doi 10 1038 177928b0 Xarici kecidler 1 2 3 4 Hemcinin baxLaynus Polinq London Kral Kolleci Ceyms Uotson DNT RNT