XV sülalə — ikinci aralıq dövrdə Qədim Misiri idarə edən sülalələrdən biri. E.ə. XVII–XIV əsrlərdə hakimiyyətdə olmuşdur.
Ümumi məlumat
XV və XVI sülalənin əsasını Ərəbistan yarımadasının Fələstin bölgəsində yaşayan hiksoslar qoymuşdular.
Manefona görə hiksoslar Misirə hücum edərək Nil deltasını ələ keçirirlər (e.ə. 1675-ci il). Hiksos hökmdarları firon titulunu götürərək Misirdə hakimiyyətə gəlirlər. Bu hadisə XIV sülalənin sonuna gətirib çıxardır.
Ancaq 2010–2011-ci illərdə Edfu şəhərində aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində həm XV sülalə hökmdarı Xiana, həm də IV Sobekhotepə (XIII sülalədən olan firon) məxsus kartuşlu möhürlər aşkar edildi. Bu onu göstərir ki, XV sülalə artıq XIII sülalənin hakimiyyəti zamanı mövcud idi. Onlar artıq Aşağı Misirdə məskunlaşmışdır.
Hiksoslar öz təsirlərini bütün Nil sahilində yaya bilmədilər və yalnız Aşağı Misir onların fironlarına tabe oldu. Bu zaman Tebes şəhəri yerli hökmdarlar tərəfindən idarə olunurdu. XVII sülalənin əsasını qoyan Tebeslilər hiksosları Misirdən qovaraq ölkədə yerli xanədanların hakimiyyətini bərpa etmişlər.
Fironlar
Turin siyahısında 108 il hökmdarlıq etmiş 6 fironun adı çəkilir. Manefon isə XV sülaləyə aid 250 il taxtda olmuş 17 firondan bəhs edir. Bəzi mənbələrdə bu sülalədən Apopi adlı fironun olduğu qeyd edilir. Bu Apopi adı hökmdara aid iki fərqli şəxsi adın (prenomen) göstərilməsi ilə bağlıdır. Auserra və Akenenra. Kim Riholt güman edir ki, hər iki ad eyni bir firona aiddir. II Mentuhotep , II Ramzes və II Seti də hakimiyyĕtləri zamanı iki penomendən istifadə edirdilər.
Ad | Şəkil | Qeyd |
İstinadlar
- Turin Kinglist 2006-09-27 at the Wayback Machine Accessed July 26, 1006 (line X.21 of the cited web link clearly provides this summary for the dynasty: "6 kings functioning 100+X years"). The surviving traces on the X figure appears to give the figure 8 which suggests that the summation should be read as 6 kings ruling 108 years.
- Holladay, John S. Jr. (1997) "The Eastern Nile Delta During the Hyksos and Pre-Hyksos Periods: Toward a Systemic/Socioeconomic Understanding", in Eliezer D. Oren. The Hyksos: new historical and archaeological perspectives. University Museum, University of Pennsylvania. 1997. 183–252. ISBN . 2022-06-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-19.
- Ryholt, K. S. B.; Bülow-Jacobsen, Adam. The Political Situation in Egypt During the Second Intermediate Period, C. 1800-1550 B.C. (ingilis). Museum Tusculanum Press. 1997. 303–304. ISBN . 2020-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-19.
- Kim Ryholt, The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c.1800–1550 B. C. by Museum Tuscalanum Press. 1997. p. 125
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
XV sulale ikinci araliq dovrde Qedim Misiri idare eden sulalelerden biri E e XVII XIV esrlerde hakimiyyetde olmusdur Qedim Misir tarixiSulale oncesi dovrTasi medeniyyetiAmrat medeniyyeti I Nakad Gerzey medeniyyeti II Nakad Asagi MisirYuxari MisirErken padsahliqI sulale II sulaleQedim padsahliqIII sulale IV sulale V sulale VI sulaleBirinci araliq dovrVII sulale VIII sulale IX sulale X sulale XI sulaleOrta padsahliqXI sulale XII sulaleIkinci araliq dovrXIII sulale XIV sulale XV sulale XVI sulale XVII sulaleYeni padsahliqXVIII sulale XIX sulale XX sulaleUcuncu araliq dovrXXI sulale XXII sulale XXIII sulale XXIV sulale Sonraki dovr Fars dovru Yunan Roma dovru PtolemeylerbaxmuzakireredakteUmumi melumatXV ve XVI sulalenin esasini Erebistan yarimadasinin Felestin bolgesinde yasayan hiksoslar qoymusdular Manefona gore hiksoslar Misire hucum ederek Nil deltasini ele kecirirler e e 1675 ci il Hiksos hokmdarlari firon titulunu goturerek Misirde hakimiyyete gelirler Bu hadise XIV sulalenin sonuna getirib cixardir Ancaq 2010 2011 ci illerde Edfu seherinde aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde hem XV sulale hokmdari Xiana hem de IV Sobekhotepe XIII sulaleden olan firon mexsus kartuslu mohurler askar edildi Bu onu gosterir ki XV sulale artiq XIII sulalenin hakimiyyeti zamani movcud idi Onlar artiq Asagi Misirde meskunlasmisdir Hiksoslar oz tesirlerini butun Nil sahilinde yaya bilmediler ve yalniz Asagi Misir onlarin fironlarina tabe oldu Bu zaman Tebes seheri yerli hokmdarlar terefinden idare olunurdu XVII sulalenin esasini qoyan Tebesliler hiksoslari Misirden qovaraq olkede yerli xanedanlarin hakimiyyetini berpa etmisler FironlarTurin siyahisinda 108 il hokmdarliq etmis 6 fironun adi cekilir Manefon ise XV sulaleye aid 250 il taxtda olmus 17 firondan behs edir Bezi menbelerde bu sulaleden Apopi adli fironun oldugu qeyd edilir Bu Apopi adi hokmdara aid iki ferqli sexsi adin prenomen gosterilmesi ile baglidir Auserra ve Akenenra Kim Riholt guman edir ki her iki ad eyni bir firona aiddir II Mentuhotep II Ramzes ve II Seti de hakimiyyĕtleri zamani iki penomenden istifade edirdiler Ad Sekil QeydSalitis XV sulalenin ilk kraliYaammu Nubvoserre Arxeoloji olaraq tesdiq edilmemisdir Adina Manefonun eserinde rast gelinir Semqen Adi Turin siyahisinda verilmisdir Aperanat Adi Turin siyahisinda verilmisdir Sakir Har Xronoloji yeri deqiq deyil XianApopiXamudiIstinadlarTurin Kinglist 2006 09 27 at the Wayback Machine Accessed July 26 1006 line X 21 of the cited web link clearly provides this summary for the dynasty 6 kings functioning 100 X years The surviving traces on the X figure appears to give the figure 8 which suggests that the summation should be read as 6 kings ruling 108 years Holladay John S Jr 1997 The Eastern Nile Delta During the Hyksos and Pre Hyksos Periods Toward a Systemic Socioeconomic Understanding in Eliezer D Oren The Hyksos new historical and archaeological perspectives University Museum University of Pennsylvania 1997 183 252 ISBN 978 0 924171 46 8 2022 06 05 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 19 Ryholt K S B Bulow Jacobsen Adam The Political Situation in Egypt During the Second Intermediate Period C 1800 1550 B C ingilis Museum Tusculanum Press 1997 303 304 ISBN 978 87 7289 421 8 2020 08 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 19 Kim Ryholt The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c 1800 1550 B C by Museum Tuscalanum Press 1997 p 125