Səlimov Həbib bəy Hacı Yusif oğlu (8 fevral 1881, İrəvan – 30 dekabr 1920, Bakı) — general-mayor, AXC ordusunun ilk baş qərargah rəisi, Əsgəran savaşının qəhrəmanı kimi tanınan Azərbaycan general-mayoru.
Həbib bəy Səlimov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 8 fevral 1881 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 30 dekabr 1920 (39 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
Təhsili | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Rütbəsi | general-mayor |
Döyüşlər | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Həbib bəy Səlimov 1881-ci il fevralın 8-də İrəvanda doğulub. Atası Yusif bəy İrəvan quberniyasında məhkəmə iclasçısı çalışıb. İlk təhsilini İrəvan Müəllimlər Seminariyasında alan Həbib bəy daha sonra elə həmin şəhərdə gimnaziyaya daxil olub və gimnaziyanı birinciliklə bitirmişdir.
Hərbi fəaliyyəti
Çar Rusiyası dövrü
1900-cü ilin avqustun 12-də orduya könüllü yazılaraq 156-cı Yelizavetpol (Gəncə) süvari alayında 1il 2ay xidmət edib, unter-zabit rütbəsi alıb. 1902-ci ildə Tiflisdə süvari məktəbini bitirəndən sonra Üçüncü Qafqaz Atıcı Batalyonunda xidmətə başlayıb, podporuçik olub. 1905-ci ildə batalyon komandirinin yavəri, 1907-ci ildə elə həmin hərbi hissədə üçüncü rotanın komandiri təyin olunub. Həmin ilin sentyabrında Müqəddəs Vladimir ordeni ilə təltif edilib. Həbib bəy 1908–1910-cu illərdə Beşinci Qafqaz Atıcı Batalyonunun tərkibində Naxçıvanın Culfa sərhədlərində xidmət edib, məxfi tapşırıqla Tehrana göndərilib. 1912-ci ildə kapitan rütbəsi alıb. Daha sonra Peterburqda Baş Qərargahın Nikolayev Hərbi Akademiyasını bitirib.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldıqdan sonra Azərbaycana geri dönən polkovnik-leytenant Həbib bəy Səlimov Cümhuriyyət ordusunda Dəftərxana rəisi vəzifəsində çalışmışdır. Hərbi işi gözəl bildiyinə görə az sonra Nuru Paşa tərəfindən Əlahiddə Azərbaycan Korpusunun Qərərgah Rəisi təyin edilmişdir və Azərbaycan qoşunlarını Gəncədən Bakıya qədərki yürüşündə Cənub qrupunun komandanı olmuşdur. Bu yürüş zamanı avqustun 1-də Ələti, Atbulağı və Nəvahini azad etmişdir. Bu nailiyyətlərinə görə hələ daşnak-bolşeviklərə qarşı əməliyyatların davam etdiri dövrdə ona polkovnik hərbi rütbəsi verilmişdir.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Ordusunun dəftərxana rəisliyi ilə yanaşı, Azərbaycan korpusunun Baş Qərərgah Rəisi və Baş Ərkan-i Hərbin rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır. Qısa müddətə Lənkəranın valisi olmuşdur.
Həbib bəy Səlimov Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Hərbi naziri, tam artilleriya generalı Səməd bəy Mehmandarovun 26 fevral 1919-cu ildə, otuz nömrəli əmri ilə Bakının azad edilməsindəki xidmətlərinə görə general-mayor rütbəsi ilə təltif olunmuşdur. 1920-ci ilin martında Əsgəran müharibəsi adı ilə məşhur olan döyüşlərin qəhrəmanıdır.
Muğan Sovet Respublikası ilə döyüş
1919-cu ilin iyul ayında briqada generalı Həbib bəy Səlimovun komandanlığı ilə Muğanda və Lənkəranda Azərbaycan milli hökumətini tanımaq istəməyən malakan və rus-erməni silahlı qüvvələri darmadağın edilmişdir.
Lənkəran əməliyyatı
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusu avqustun 14-ü hərəkətə başladı və ertəsi günü Salyana çatdı. Dəstənin komandanı Həbib bəy Səlimov öz nümayəndələrini Lənkərandakı hərbi qüvvələrin yanına göndərərək, dərhal AXC hökumətini tanımağı tələb etdi. Həmçinin yolboyu yerləşən rus kəndlərindən də silahlar toplanıldı. Avqustun 17–18-i həmin kəndlərdən 3 top və 5 pulemyot müsadirə edilərək Bakıya yola salındı. Bakıdan Səməd bəy Mehmandarovun Həbib bəyə göndərdiyi teleqramda AXC ordusunun və hökumətinin nüfuzunun aşağı düşməməsi üçün qətiyyətlə hərəkət etməsini və əməliyyat bitdikdən dərhal sonra dəstə ilə birlikdə Bakıya gəlməsini əmr edirdi. Dəstə avqustun 20-də Pokrovsk kəndini mühasirəyə aldı və əhaliə olan silahları toplamağa başladı. Kənd əhalisindən 2 top və 4 pulemyot müsadirə edildi. Dəstə avqustun 23-də Lənkərana çatdı. Sürətli tədbirlər nəticəsində heç bir müqavimət görmədən qarşıya qoyulmuş vəzifələri yerinə yetirdi. Bölgəni rus mənşəli əhalisi tərk-silah edildi, polkovnik İlyaşeviçin rəhbərliyindəki rus hərbi qruplaşması təslim oldu.
Düşməndən qənimət üçün götürdüyü bir təyyarəni, iyirmi dörd topu və altmış pulemyotu Azərbaycan Ordusuna təhvil vermişdir. Muğan və Lənkəranı ana yurdu Azərbaycana qaytaran Həbib bəy buraya qısa müddətə vali təyin edilmişdir.
Əsgəran müharibəsi
1920-ci ilin mart-aprelində baş vermişdir. Qarabağda ermənilərin Drastamat Kanayanın rəhbərliyi ilə üsyana qalxmasında sonra Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ordusunun böyük bir qismi Həbib bəy Səlimovun rəhbərliyi ilə bu üsyanı yatırmaq üçün buraya göndərilir. Əsgəran keçidini tutan üsyançılar Azərbaycanın digər yerləri ilə Dağlıq Qarabağın əlaqə yolunu kəsmişdilər. Həbib bəy Səlimovun üstün hərbi zəkası və çalışqanlığı nəticəsində erməni üsyanı yatırılır və cəzalandırılır.
Əsgəran döyüşləri zamanı Həbib bəy Səlimovun raportları
General-mayor Həbib bəy Səlimovun 1920-ci il martın 29-da Hərbiyyə Nazirliyinə göndərdiyi raportdan:
Bu gün saat 13-də Xanabadın ucqarı bizim əsgərlər tərəfindən alındı. Bakı alayı sıldırım qayalara Daşbaşı yüksəkliyinə yanaşdı: podpolkovnik Nəbibəyov ermənilərin təqib edilməsinə uymasaydı və mövqeləri dəyişməsəydi, alayın həmləsi daha uğurlu olardı. - Sol cinahda ermənilər Əsgəranda ələ keçirdikləri iki pulemyotla əks həmləyə keçdilər. Onları Xanabaddan vurub çıxartmağa və qaçmağa məcbur etdik. Artilleriya əla atırdı, xüsusən podpolkovnik Bəhram bəy Nəbibəyovun batareyası, ancaq təəssüf ki, batareya komandiri özünü cilovlaya bilmir və batareya ilə birlikdə döyüşə atılır. Qoşunların əhval-ruhiyyəsi əladır, düşmən çoxlu itgi verib, təkcə Xaraşurtda 60-dək erməni meyidi var. |
Şuşa 10 aprel 1920-ci il:
Podpolkovnik Bəhram bəy Nəbibəyovun üçüncü batareyasının topları aramsız döyüşlər apardığına görə tamamilə yararsız hala düşmüşdür. Yaxşı olar ki, onlar 1902-ci il nümunəli porşenli toplarla əvəz olunsun. Əlavə batareya qüvvəsi göndərməyinizi xahiş edirəm. |
Haqqında xatirələr
1918-ci ildə Qafqaz İslam Ordusunun sıralarında Azərbaycanda olmuş türk podpolkovniki Rüştü bəy Bakının böyük hərb yollarında (Hərbi məcmuə, 1934-cü il, № 93) kitabında Həbib bəyi igid bir sərkərdə kimi xatırlayır:
Cəsur və döyüş texnikasını gözəl bilən türk ordusunun yüksək rütbəli zabitləri tərəfindən layiqincə qiymətləndirilən polkovnik Həbib bəy rus ordusunda yetişmiş azərbaycanlı zabitlərdəndir. Döyüşlərdə cəbhə iki yerə ayrılırdı: şimal və cənub qruplarına. Cənub qrupunun komandiri polkovnik Həbib bəy Səlimov idi. |
Məhəmməd Əmin Rəsulzadə 1923-cü ildə yazdığı "Azərbaycan Cümhuriyyəti keyfiyyəti-təşəkkülü və indiki vəziyyəti" kitabında Həbib bəy Səlimovu Azərbaycanın istiqlal şəhidi adlandırıb.
Raportları
Onun komandanlıq etdiyi cənub qrupu Nəvai və Ağbulaq stansiyalarını bolşevik-daşnak qüvvələrindən azad etdikdən sonra o, Nuru paşaya aşağıdakı məzmunda raport göndərmişdi:
Birinci - bu gün Ağbulaq stansiyasını azad edirəm. Yarın (1 avqust 1918-ci il) Ələti düşmən alsa da dəxi Allahın inayəti ilə azad etmək üzrə irəliləyəcəyəm. İkinci - mütəaqibən (sonra) Bakı istiqamətində hərəkət edəcəyəm. Fəqət qrupun suyu qətiyyən yoxdur. Susuzluqdan əfrad (bəzi adamlar) bayılmış bir haldadır. Sürətlə su gətirilməsi üçün icab edənlərə əmr bulunmasını təkrar-təkrar rica edirəm. Üçüncü - Ələtdən sonra qaradan (torpaq yol) hərəkət edəcəyimdən bir minik avtomobilinin təhriki üçün əmr buyrulmasını rica edirəm. |
Avqustun birində cənub qrupunun komandanı Həbib bəy Səlimov Qafqaz İslam Ordusu komandanı Nuru paşaya göndərdiyi teleqramında bildirirdi ki:
Buu axşam Ələti azad etdim. Dəfələrlə müraciət etməyimizə baxmayaraq, biz hələ də geridən içməli su almamışıq. Döyüşçülər susuz qaldığı kimi, lokomotivlər də su olmadığı üçün işləmir. |
Gəncə-Bakı dəmir yolu ilə irəliləyən Cənub qrupunun komandiri kimi Həbib bəy Səlimovun göstərdiyi təşkilatçılıq qabiliyyəti və igidliyi tərəfindən layiqincə qiymətləndirildi və elə bolşevik-daşnak qoşunlarına qarşı döyüşlərin gedişində ona polkovnik rütbəsi verildi.
1919-cu ildə Azərbaycan ordusundakı maddi çətinlikləri görən polkovnik Həbib bəy Səlimov hökumətin adına göndərdiyi raportunda ürək ağrısı ilə yazırdı:
Demək olar ki, bütün əsgərlər Azərbaycan əyalətlərində yerli əhalinin hesabına dolanır, yarıac, yarıtox həyat sürürlər. Hətta böyük və varlı şəhər olan Bakıda əsgərlərə yemək tapılmır. Nə polkun, nə də korpusların anbarları yoxdur. Əsgərləri həmişə "un şorbası" ilə yedirtmək olmaz ki... Onuncu polkun çoxlu əsgəri çəkməsiz və corabsızdır. Ordunu yeməksiz, paltarsız, atsız, təchizatsız yaratmaq olmaz. Yarıac, paltarsız əsgər əlbəttə ki, evə qaçmaq istəyəcək. |
Öldürülməsi
Aprel işğalından sonra Həbib bəy Səlimov Naxçıvanın hərbi komissarı olur, lakin bolşeviklərlə işləməyi rədd etdiyi üçün, 1920-ci ilin 1 sentyabrında həbs edilir və həmin ilin dekabr ayının 30-da, saat saat 10:30-d bolşeviklər tərəfindən güllələnilir.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "Xankəndini və Şuşanı daşnaklardan geri almış Azərbaycan general". 2013-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-02-01.
- . 2018-09-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-16.
- "General Məmməd bəy Sulkeviç: Xoşbəxtəm ki, müsəlman ordusunun zabiti kimi ölürəm". 2021-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-16.
- Fərrux Rüstəmov. İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun məzunları (PDF). Bakı: Elm və təhsil. 2022. səh. 140. ISBN .
- Manaf Süleymanov, Nuru paşa və silahdaşları. Bakı, 2004
- Süleymanov M., Azərbaycan ordusu (1918–1920), B., 1998.
- "Azərbaycan hərb tarixinin və Səməd Vurğun ömrünün araşdırıcısıdır". 2021-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-16.
- Rəsulzadə, Məhəmməd Əmin. (PDF) (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1990. 79. Archived from the original on 2022-07-05. İstifadə tarixi: 2023-11-07.
- Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты [Azerbaijan Democratic Republic. Legislative acts (1918–1920)]. Baku: Archives. 1998. p. 196.
- Shamistan Nazirli (2010–05–28). "Генерал Габиб бек Салимов (1881–1920)
- "Adam bioqrafiya bankı. Həbib bəy Səlimov"
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Selimov Hebib bey Haci Yusif oglu 8 fevral 1881 Irevan 30 dekabr 1920 Baki general mayor AXC ordusunun ilk bas qerargah reisi Esgeran savasinin qehremani kimi taninan Azerbaycan general mayoru Hebib bey SelimovSexsi melumatlarDogum tarixi 8 fevral 1881 1881 02 08 Dogum yeri Irevan Irevan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 30 dekabr 1920 1920 12 30 39 yasinda Vefat yeri Baki Baki qezasi Azerbaycan SSRVefat sebebi gulle yarasi d Tehsili Irevan Muellimler Seminariyasi Irevan kisi gimnaziyasiHerbi fealiyyetiRutbesi general mayorDoyusler Birinci Dunya muharibesi Goycay doyusu Kurdemir doyusleri Baki doyusu Esgeran doyusu Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHebib bey Selimov 1881 ci il fevralin 8 de Irevanda dogulub Atasi Yusif bey Irevan quberniyasinda mehkeme iclascisi calisib Ilk tehsilini Irevan Muellimler Seminariyasinda alan Hebib bey daha sonra ele hemin seherde gimnaziyaya daxil olub ve gimnaziyani birincilikle bitirmisdir Herbi fealiyyetiCar Rusiyasi dovru 1900 cu ilin avqustun 12 de orduya konullu yazilaraq 156 ci Yelizavetpol Gence suvari alayinda 1il 2ay xidmet edib unter zabit rutbesi alib 1902 ci ilde Tiflisde suvari mektebini bitirenden sonra Ucuncu Qafqaz Atici Batalyonunda xidmete baslayib podporucik olub 1905 ci ilde batalyon komandirinin yaveri 1907 ci ilde ele hemin herbi hissede ucuncu rotanin komandiri teyin olunub Hemin ilin sentyabrinda Muqeddes Vladimir ordeni ile teltif edilib Hebib bey 1908 1910 cu illerde Besinci Qafqaz Atici Batalyonunun terkibinde Naxcivanin Culfa serhedlerinde xidmet edib mexfi tapsiriqla Tehrana gonderilib 1912 ci ilde kapitan rutbesi alib Daha sonra Peterburqda Bas Qerargahin Nikolayev Herbi Akademiyasini bitirib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovru Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti yaradildiqdan sonra Azerbaycana geri donen polkovnik leytenant Hebib bey Selimov Cumhuriyyet ordusunda Defterxana reisi vezifesinde calismisdir Herbi isi gozel bildiyine gore az sonra Nuru Pasa terefinden Elahidde Azerbaycan Korpusunun Qerergah Reisi teyin edilmisdir ve Azerbaycan qosunlarini Genceden Bakiya qederki yurusunde Cenub qrupunun komandani olmusdur Bu yurus zamani avqustun 1 de Eleti Atbulagi ve Nevahini azad etmisdir Bu nailiyyetlerine gore hele dasnak bolseviklere qarsi emeliyyatlarin davam etdiri dovrde ona polkovnik herbi rutbesi verilmisdir Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Milli Ordusunun defterxana reisliyi ile yanasi Azerbaycan korpusunun Bas Qerergah Reisi ve Bas Erkan i Herbin rehberi vezifesinde calismisdir Qisa muddete Lenkeranin valisi olmusdur Hebib bey Selimov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Herbi naziri tam artilleriya generali Semed bey Mehmandarovun 26 fevral 1919 cu ilde otuz nomreli emri ile Bakinin azad edilmesindeki xidmetlerine gore general mayor rutbesi ile teltif olunmusdur 1920 ci ilin martinda Esgeran muharibesi adi ile meshur olan doyuslerin qehremanidir Mugan Sovet Respublikasi ile doyus 1919 cu ilin iyul ayinda briqada generali Hebib bey Selimovun komandanligi ile Muganda ve Lenkeranda Azerbaycan milli hokumetini tanimaq istemeyen malakan ve rus ermeni silahli quvveleri darmadagin edilmisdir Lenkeran emeliyyati Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Milli Ordusu avqustun 14 u herekete basladi ve ertesi gunu Salyana catdi Destenin komandani Hebib bey Selimov oz numayendelerini Lenkerandaki herbi quvvelerin yanina gondererek derhal AXC hokumetini tanimagi teleb etdi Hemcinin yolboyu yerlesen rus kendlerinden de silahlar toplanildi Avqustun 17 18 i hemin kendlerden 3 top ve 5 pulemyot musadire edilerek Bakiya yola salindi Bakidan Semed bey Mehmandarovun Hebib beye gonderdiyi teleqramda AXC ordusunun ve hokumetinin nufuzunun asagi dusmemesi ucun qetiyyetle hereket etmesini ve emeliyyat bitdikden derhal sonra deste ile birlikde Bakiya gelmesini emr edirdi Deste avqustun 20 de Pokrovsk kendini muhasireye aldi ve ehalie olan silahlari toplamaga basladi Kend ehalisinden 2 top ve 4 pulemyot musadire edildi Deste avqustun 23 de Lenkerana catdi Suretli tedbirler neticesinde hec bir muqavimet gormeden qarsiya qoyulmus vezifeleri yerine yetirdi Bolgeni rus menseli ehalisi terk silah edildi polkovnik Ilyasevicin rehberliyindeki rus herbi qruplasmasi teslim oldu Dusmenden qenimet ucun goturduyu bir teyyareni iyirmi dord topu ve altmis pulemyotu Azerbaycan Ordusuna tehvil vermisdir Mugan ve Lenkerani ana yurdu Azerbaycana qaytaran Hebib bey buraya qisa muddete vali teyin edilmisdir Esgeran muharibesi 1920 ci ilin mart aprelinde bas vermisdir Qarabagda ermenilerin Drastamat Kanayanin rehberliyi ile usyana qalxmasinda sonra Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ordusunun boyuk bir qismi Hebib bey Selimovun rehberliyi ile bu usyani yatirmaq ucun buraya gonderilir Esgeran kecidini tutan usyancilar Azerbaycanin diger yerleri ile Dagliq Qarabagin elaqe yolunu kesmisdiler Hebib bey Selimovun ustun herbi zekasi ve calisqanligi neticesinde ermeni usyani yatirilir ve cezalandirilir Esgeran doyusleri zamani Hebib bey Selimovun raportlari General mayor Hebib bey Selimovun 1920 ci il martin 29 da Herbiyye Nazirliyine gonderdiyi raportdan Bu gun saat 13 de Xanabadin ucqari bizim esgerler terefinden alindi Baki alayi sildirim qayalara Dasbasi yuksekliyine yanasdi podpolkovnik Nebibeyov ermenilerin teqib edilmesine uymasaydi ve movqeleri deyismeseydi alayin hemlesi daha ugurlu olardi Sol cinahda ermeniler Esgeranda ele kecirdikleri iki pulemyotla eks hemleye kecdiler Onlari Xanabaddan vurub cixartmaga ve qacmaga mecbur etdik Artilleriya ela atirdi xususen podpolkovnik Behram bey Nebibeyovun batareyasi ancaq teessuf ki batareya komandiri ozunu cilovlaya bilmir ve batareya ile birlikde doyuse atilir Qosunlarin ehval ruhiyyesi eladir dusmen coxlu itgi verib tekce Xarasurtda 60 dek ermeni meyidi var Susa 10 aprel 1920 ci il Podpolkovnik Behram bey Nebibeyovun ucuncu batareyasinin toplari aramsiz doyusler apardigina gore tamamile yararsiz hala dusmusdur Yaxsi olar ki onlar 1902 ci il numuneli porsenli toplarla evez olunsun Elave batareya quvvesi gondermeyinizi xahis edirem Haqqinda xatireler1918 ci ilde Qafqaz Islam Ordusunun siralarinda Azerbaycanda olmus turk podpolkovniki Rustu bey Bakinin boyuk herb yollarinda Herbi mecmue 1934 cu il 93 kitabinda Hebib beyi igid bir serkerde kimi xatirlayir Cesur ve doyus texnikasini gozel bilen turk ordusunun yuksek rutbeli zabitleri terefinden layiqince qiymetlendirilen polkovnik Hebib bey rus ordusunda yetismis azerbaycanli zabitlerdendir Doyuslerde cebhe iki yere ayrilirdi simal ve cenub qruplarina Cenub qrupunun komandiri polkovnik Hebib bey Selimov idi Mehemmed Emin Resulzade 1923 cu ilde yazdigi Azerbaycan Cumhuriyyeti keyfiyyeti tesekkulu ve indiki veziyyeti kitabinda Hebib bey Selimovu Azerbaycanin istiqlal sehidi adlandirib RaportlariOnun komandanliq etdiyi cenub qrupu Nevai ve Agbulaq stansiyalarini bolsevik dasnak quvvelerinden azad etdikden sonra o Nuru pasaya asagidaki mezmunda raport gondermisdi Birinci bu gun Agbulaq stansiyasini azad edirem Yarin 1 avqust 1918 ci il Eleti dusmen alsa da dexi Allahin inayeti ile azad etmek uzre irelileyeceyem Ikinci muteaqiben sonra Baki istiqametinde hereket edeceyem Feqet qrupun suyu qetiyyen yoxdur Susuzluqdan efrad bezi adamlar bayilmis bir haldadir Suretle su getirilmesi ucun icab edenlere emr bulunmasini tekrar tekrar rica edirem Ucuncu Eletden sonra qaradan torpaq yol hereket edeceyimden bir minik avtomobilinin tehriki ucun emr buyrulmasini rica edirem Avqustun birinde cenub qrupunun komandani Hebib bey Selimov Qafqaz Islam Ordusu komandani Nuru pasaya gonderdiyi teleqraminda bildirirdi ki Buu axsam Eleti azad etdim Defelerle muraciet etmeyimize baxmayaraq biz hele de geriden icmeli su almamisiq Doyusculer susuz qaldigi kimi lokomotivler de su olmadigi ucun islemir Gence Baki demir yolu ile irelileyen Cenub qrupunun komandiri kimi Hebib bey Selimovun gosterdiyi teskilatciliq qabiliyyeti ve igidliyi terefinden layiqince qiymetlendirildi ve ele bolsevik dasnak qosunlarina qarsi doyuslerin gedisinde ona polkovnik rutbesi verildi 1919 cu ilde Azerbaycan ordusundaki maddi cetinlikleri goren polkovnik Hebib bey Selimov hokumetin adina gonderdiyi raportunda urek agrisi ile yazirdi Demek olar ki butun esgerler Azerbaycan eyaletlerinde yerli ehalinin hesabina dolanir yariac yaritox heyat sururler Hetta boyuk ve varli seher olan Bakida esgerlere yemek tapilmir Ne polkun ne de korpuslarin anbarlari yoxdur Esgerleri hemise un sorbasi ile yedirtmek olmaz ki Onuncu polkun coxlu esgeri cekmesiz ve corabsizdir Ordunu yemeksiz paltarsiz atsiz techizatsiz yaratmaq olmaz Yariac paltarsiz esger elbette ki eve qacmaq isteyecek OldurulmesiAprel isgalindan sonra Hebib bey Selimov Naxcivanin herbi komissari olur lakin bolseviklerle islemeyi redd etdiyi ucun 1920 ci ilin 1 sentyabrinda hebs edilir ve hemin ilin dekabr ayinin 30 da saat saat 10 30 d bolsevikler terefinden gullelenilir IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Xankendini ve Susani dasnaklardan geri almis Azerbaycan general 2013 06 20 tarixinde Istifade tarixi 2013 02 01 2018 09 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 05 16 General Memmed bey Sulkevic Xosbextem ki muselman ordusunun zabiti kimi olurem 2021 08 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 16 Ferrux Rustemov Irevan Muellimler Seminariyasi ve onun mezunlari PDF Baki Elm ve tehsil 2022 seh 140 ISBN 978 9952 5455 010 Manaf Suleymanov Nuru pasa ve silahdaslari Baki 2004 Suleymanov M Azerbaycan ordusu 1918 1920 B 1998 Azerbaycan herb tarixinin ve Semed Vurgun omrunun arasdiricisidir 2021 08 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 16 Resulzade Mehemmed Emin PDF az Baki Elm nesriyyati 1990 79 Archived from the original on 2022 07 05 Istifade tarixi 2023 11 07 Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 Zakonodatelnye akty Azerbaijan Democratic Republic Legislative acts 1918 1920 Baku Archives 1998 p 196 Shamistan Nazirli 2010 05 28 General Gabib bek Salimov 1881 1920 Adam bioqrafiya banki Hebib bey Selimov Hemcinin baxAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Milli Ordusu Azerbaycan Demokratik Respublikasinin milli ordusu