Drastamat Kanayan (və ya General Dro) (erm. Դրաստամատ Մարտիրոսի Կանայան) (1 (13) may 1883, İğdır, İrəvan quberniyası – 8 mart 1956, Boston) — erməni dövlət xadimi, milli qəhrəman.
Drastamat Kanayan | |
---|---|
erm. Դրաստամատ Մարտիրոսի Կանայան | |
Ermənistan Respublikasının müdafiə naziri[d] | |
24 noyabr 1920 – 2 dekabr 1920 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1 (13) may 1883 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 8 mart 1956(72 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | xəstəlik |
Partiya | |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu, siyasətçi |
Hərbi xidmət | |
Qoşun növü | Erməni quldur dəstələri, Ermənistan Quru Qoşunları |
Döyüşlər | |
Rütbəsi | general |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Drastamat Kanayan Gimnaziyada təhsilini bitirdikdən sonra Pyatiqorsk şəhərində hərbi təhsil alır, 1903-cü ildə Daşnaksütun partiyasına qoşulur.
1905-ci ildə Bakıda meydana gələn erməni-müsəlman qarşıdurması zamanı şəhər meri, ermənilərin ölümünə görə günahkar saydığı Nakaşidzeyə qarşı sui-qəsddə iştirak edir və onun faytonuna bomba atır. Partlayış nəticəsində qubernator həlak olur. Bundan sonra Kanayan Qafqazdan qaçır, İranda və Türkiyədə yaşayır, Türkiyədəki erməni dəstələri üçün silah qaçaqmalçılığı ilə məşğul olur.
Birinci dünya müharibəsi
Drastamat Kanayan I dünya müharibəsi zamanı türklərə qarşı vuruşan və dinc əhaliyə qarşı kütləvi qırğınlar törədən erməni dəstələrindən birinə başçılıq edir. 1918-ci ildə "Dro"nun qarşısında Ağrını tutmaq vəzifəsi qoyub, həmin ilin aprelində qurulan Ermənistan Demokratik Respublikası onu "Qərbi Ermənistanın hərbi komissarı" təyin edib. Qars və Ərzurum cəbhələrində Osmanlı ordusuna qarşı döyüşüb, həmin il Ermənistan Müdafiə Nazirliyinə nazir təyin edilib. 1918-ci ildə "Dro"nun qüvvələri İğdıra hücuma keçir, amma Mələkli-Taşburun arasında gedən döyüşlərdə İğdır Milli Cümhuriyyəti başqanı, İrəvan gimnaziyasında tələbə yoldaşı və dostu olmuş Əli Əkbər Tufanın komandanlıq etdiyi qüvvələrə məğlub olur. Əsir düşməkdən son anda canını qurtarır. O, 1920-ci ildə Qarabağda Azərbaycan ordusuna qarşı döyüşlərdə iştrak edir və məğlubiyyətə uğrayaraq geri çəkilir.
Daşnak hökuməti süquta uğrayandan sonra, 1921-ci ilə qədər Sosialist Ermənistanının ordusuna rəhbərlik edir. Bolşeviklərə qarşı daşnakların 1921-ci ilin fevralında qaldırdığı üsyanda aktiv iştrak edir, üsyan yatırıldıqdan sonra Ermənistandan qaçır.
İkinci dünya müharibəsi
II dünya müharibəsi zamanı Kanayan Qareqin Njde ilə birlikdə, faşistlərin tərəfində döyüşür və erməni hərbi birləşmələrinin təşkilində fəal iştirak edir. O, kəşfiyyat və diversiya məqsədləri üçün ermənilərdən ibarət və fəaliyyəti Simferopolda yerləşən "Dromedar" təşkilatı tərəfindən koordinasiya edilən qruplar yaradır, bu təşkilata rəhbərliyi bilavasitə, həyata keçirir.
1942-ci ilin dekabrında General Dro və erməni yazıçısı Qaro Gevorkyan, Henrix Himmlerin qəbulunda olur və ona pastor Lepsiusun "Erməni xalqının ölümcül yürüşü" kitabını təqdim edirlər. Himmlerin və General Dronun çağırışı ilə 30 minə qədər erməni alman ordusuna qatılır və döyüşlərdə iştirak edir. Müharibənin sonuna yaxın Qareqin Njde Stalinə ünvanladığı məktubda General Dro barədə bu sözləri yazır:
"Mən vətən xaini Dronun Ermənistana yönəlmiş planlarını mümkünsüz etdim."
Mühacirət
Faşist Almaniyası müharibədə məğlub olduqdan sonra "Dro" Avropanı tərk edir. SSRİ onu amansız vətən xaini hesab edirdi, KQB-nin hazırladığı siyahıda ən önəmli hərbi canilər arasında yer alırdı, bu səbəbdən Ermənistana gedə bilmədi. ABŞ, İsrail və SSRİ müharibə canilərinin ovuna başladığından "Dro" yaxalanmamaq üçün Beyruta gedir, orada bir müddət gizlənir. Bir müddət sonra livanlı erməni diasporunun yardımları sayəsində "mühacir" statusunda ABŞ-yə yerləşir, özü ilə bütün ömrü boyu rahat yaşamağ bəs edəcək qədər sərvət də götürərək Massaçusets ştatının Boston şəhərində yaşamağa başlayır. ABŞ-də yaşadığı dövrdə yəhudi agentləri bir dəfə də olsun onu narahat etmir. 1956-cı ildə 72 yaşında ölür və Massaçustesdə basdırılır.
Nəhayət 1990-cı illərdə Ermənistanda "Dro"nun qalıqlarının Ermənistana gətirilib dəfn olunması məsələsi qalxır. Onun qalıqlarının Ermənistana gətirilməsi üçün diaspora yardım çağırışı edilir. Qısa müddət ərzində-iki günə diaspor bu işə 1 milyon dollar toplayır və Yerevana göndərir. 2000-ci prezident Robert Köçəryan "Dro"nun sümüklərinin Ermənistana gətirilib şəhərində, piramida şəkilli abidə-məzarda dəfn edilməsini təşkil edib.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Армянский след при подготовке диверсий в Баку, во Второй Мировой войне 2010-12-03 at the Wayback Machine
- Генерал Габиб бек Салимов[ölü keçid]
- НАЦИСТКО-АРМЯНСКИЙ ГЕНОЦИД ЕВРЕЕВ В 1935–1945 2010-04-18 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- Ով ով է. հայեր (erm.). / red. Հ. Այվազյան Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005.
- "Türklərin, azərbaycanlıların və yəhudilərin qanına susamış iğdırlı "Dro"". 2022-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Drastamat Kanayan ve ya General Dro erm Դրաստամատ Մարտիրոսի Կանայան 1 13 may 1883 Igdir Irevan quberniyasi 8 mart 1956 Boston ermeni dovlet xadimi milli qehreman Drastamat Kanayanerm Դրաստամատ Մարտիրոսի ԿանայանErmenistan Respublikasinin mudafie naziri d 24 noyabr 1920 2 dekabr 1920Sexsi melumatlarDogum tarixi 1 13 may 1883Dogum yeri Igdir Irevan quberniyasiVefat tarixi 8 mart 1956 1956 03 08 72 yasinda Vefat yeri Boston Saffolk dairesi d Massacusets ABSVefat sebebi xestelikPartiya DasnaksutyunFealiyyeti herbi qulluqcu siyasetciHerbi xidmetQosun novu Ermeni quldur desteleri Ermenistan Quru QosunlariDoyusler Birinci Dunya muharibesi Qafqaz cebhesi Ermenistan Turkiye muharibesi Ikinci Dunya muharibesi Ermeni muselman davasi Ikinci Van usyani d Gurcustan Ermenistan muharibesi Azerbaycan Ermenistan muharibesiRutbesi general Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiDrastamat Kanayan Gimnaziyada tehsilini bitirdikden sonra Pyatiqorsk seherinde herbi tehsil alir 1903 cu ilde Dasnaksutun partiyasina qosulur 1905 ci ilde Bakida meydana gelen ermeni muselman qarsidurmasi zamani seher meri ermenilerin olumune gore gunahkar saydigi Nakasidzeye qarsi sui qesdde istirak edir ve onun faytonuna bomba atir Partlayis neticesinde qubernator helak olur Bundan sonra Kanayan Qafqazdan qacir Iranda ve Turkiyede yasayir Turkiyedeki ermeni desteleri ucun silah qacaqmalciligi ile mesgul olur Birinci dunya muharibesi Drastamat Kanayan I dunya muharibesi zamani turklere qarsi vurusan ve dinc ehaliye qarsi kutlevi qirginlar toreden ermeni destelerinden birine basciliq edir 1918 ci ilde Dro nun qarsisinda Agrini tutmaq vezifesi qoyub hemin ilin aprelinde qurulan Ermenistan Demokratik Respublikasi onu Qerbi Ermenistanin herbi komissari teyin edib Qars ve Erzurum cebhelerinde Osmanli ordusuna qarsi doyusub hemin il Ermenistan Mudafie Nazirliyine nazir teyin edilib 1918 ci ilde Dro nun quvveleri Igdira hucuma kecir amma Melekli Tasburun arasinda geden doyuslerde Igdir Milli Cumhuriyyeti basqani Irevan gimnaziyasinda telebe yoldasi ve dostu olmus Eli Ekber Tufanin komandanliq etdiyi quvvelere meglub olur Esir dusmekden son anda canini qurtarir O 1920 ci ilde Qarabagda Azerbaycan ordusuna qarsi doyuslerde istrak edir ve meglubiyyete ugrayaraq geri cekilir Dasnak hokumeti suquta ugrayandan sonra 1921 ci ile qeder Sosialist Ermenistaninin ordusuna rehberlik edir Bolseviklere qarsi dasnaklarin 1921 ci ilin fevralinda qaldirdigi usyanda aktiv istrak edir usyan yatirildiqdan sonra Ermenistandan qacir Ikinci dunya muharibesi II dunya muharibesi zamani Kanayan Qareqin Njde ile birlikde fasistlerin terefinde doyusur ve ermeni herbi birlesmelerinin teskilinde feal istirak edir O kesfiyyat ve diversiya meqsedleri ucun ermenilerden ibaret ve fealiyyeti Simferopolda yerlesen Dromedar teskilati terefinden koordinasiya edilen qruplar yaradir bu teskilata rehberliyi bilavasite heyata kecirir 1942 ci ilin dekabrinda General Dro ve ermeni yazicisi Qaro Gevorkyan Henrix Himmlerin qebulunda olur ve ona pastor Lepsiusun Ermeni xalqinin olumcul yurusu kitabini teqdim edirler Himmlerin ve General Dronun cagirisi ile 30 mine qeder ermeni alman ordusuna qatilir ve doyuslerde istirak edir Muharibenin sonuna yaxin Qareqin Njde Staline unvanladigi mektubda General Dro barede bu sozleri yazir Men veten xaini Dronun Ermenistana yonelmis planlarini mumkunsuz etdim MuhaciretFasist Almaniyasi muharibede meglub olduqdan sonra Dro Avropani terk edir SSRI onu amansiz veten xaini hesab edirdi KQB nin hazirladigi siyahida en onemli herbi caniler arasinda yer alirdi bu sebebden Ermenistana gede bilmedi ABS Israil ve SSRI muharibe canilerinin ovuna basladigindan Dro yaxalanmamaq ucun Beyruta gedir orada bir muddet gizlenir Bir muddet sonra livanli ermeni diasporunun yardimlari sayesinde muhacir statusunda ABS ye yerlesir ozu ile butun omru boyu rahat yasamag bes edecek qeder servet de goturerek Massacusets statinin Boston seherinde yasamaga baslayir ABS de yasadigi dovrde yehudi agentleri bir defe de olsun onu narahat etmir 1956 ci ilde 72 yasinda olur ve Massacustesde basdirilir Nehayet 1990 ci illerde Ermenistanda Dro nun qaliqlarinin Ermenistana getirilib defn olunmasi meselesi qalxir Onun qaliqlarinin Ermenistana getirilmesi ucun diaspora yardim cagirisi edilir Qisa muddet erzinde iki gune diaspor bu ise 1 milyon dollar toplayir ve Yerevana gonderir 2000 ci prezident Robert Koceryan Dro nun sumuklerinin Ermenistana getirilib seherinde piramida sekilli abide mezarda defn edilmesini teskil edib Hemcinin baxErmeni terrorizmiXarici kecidlerArmyanskij sled pri podgotovke diversij v Baku vo Vtoroj Mirovoj vojne 2010 12 03 at the Wayback Machine General Gabib bek Salimov olu kecid NACISTKO ARMYaNSKIJ GENOCID EVREEV V 1935 1945 2010 04 18 at the Wayback MachineIstinadlarErmeni Sovet Ensiklopediyasi erm red Վ Համբարձումյան Կ Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն 1974 Ով ով է հայեր erm red Հ Այվազյան Երևան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն 2005 Turklerin azerbaycanlilarin ve yehudilerin qanina susamis igdirli Dro 2022 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 18