Fatma Ülviyyə Sultan və ya Fatma Ülviyyə Gərmiyanoğlu (11 sentyabr 1892, Vahidəddin köşkü, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 25 yanvar 1967, İzmir) — son Osmanlı sultanı Sultan Vahidəddinin qızı.
Fatma Ülviyyə Sultan | |
---|---|
osman. فاطمه علویه سلطان türk. Fatma Ulviye Sultan | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 11 sentyabr 1892 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 25 yanvar 1967 (74 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Sülalə | Osmanlı xanədanı |
Atası | VI Mehmed |
Anası | Əminə Nazikəda Qadınəfəndi |
Uşağı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Ülviyyə Sultan 11 sentyabr 1892-ci ildə atasına məxsus Vahidəddin köşkündə dünyaya gəldi. Atası Sultan Əbdülməcidin oğlu Vahidəddin Əfəndi, anası isə onun ilk xanımı Əminə Nazikəda Qadınəfəndidir. Adını uşaq yaşda qəza nəticəsində yanaraq ölən əmisi qızı Ülviyyə Sultandan almışdır. Uşaq yaşlarında mükəmməl saray tərbiyəsi alan Ülviyə Sultan bacısı Sabiha Sultanla birlikdə babasının xidmətçilərindən Mihrifələk xanımın oğlu Rəfiq bəy nəzarətində saray təhsilini tamamlamışdır. Ənənəvi Osmanlı tərbiyəsiylə yanaşı, Mile Voçino adlı bir italyan musiqiçidən piano dərsləri də almışdır.
1 fevral 1916-cı ildə müəmmalı şəkildə vəfat edən İzzəddin Əfəndinin vəfatıyla, atası Vahidəddin Əfəndi taxt varisi elan olundu. Bu səbəblə vəliəhdin ən böyük övladı olaraq Ülviyyə Sultanın evləndirilməsi müzakirə edildi. Nəhayət, Ülviyə Sultan 10 avqust 1916-cı ildə son Osmanlı sədrəzəmi Əhməd Tofiq Paşanın oğlu İsmayıl Haqqı Paşayla (d. 20 oktyabr 1881, Afina — ö. 10 oktyabr 1977, İstanbul) nikahlandı. Nikah dövrün şeyxülislamı Ürgüplü Mustafa Əfəndi tərəfindən bağlandı və mərasimin ardından cütlük Beşiktaş sarayında yaşamağa başladı. Bu nikahdan bir qızı dünyaya gələn cütlük 1920-ci ilin oktyabrında Sultan Vahidəddinin qızına hədiyyə etdiyi Nişantaşındakı köşkə köçdü. Ancaq İsmayıl Haqqı Paşanın Anadoludakı İstiqlaliyyət hərəkatına qoşulmasının ardından Sultan Vahidəddin 21 iyun 1922-ci ildə qızını zorla boşadı.
Ancaq bir neçə ay sonra atası Sultan Vahidəddin səltənətdən çəkildi və ölkədən qaçmağa məcbur oldu. O əsnada saraydan çıxarılan anası Əminə Nazikəda xanımı və bəzi saray mənsublarını öz sarayında qonaq etdi. 1 noyabr 1923-cü ildə Nişantaşı köşkündə dayısı Zülüflü İsmayıl Paşanın oğlu Əli Heydər bəylə (d. 20 sentyabr 1889, İstanbul — ö. 1970, İstanbul) evləndi. Bu evlilikdən övladı olmayan Ülviyyə Sultan 3 mart 1924 tarixli TBMM qərarı ilə digər Osmanlı sülaləsi üzvləri kimi ailəsiylə birlikdə sürgünə göndərildi. Sürgündə İtaliyanın San-Remo qəsəbəsində yaşayan atasının yanında məskunlaşan Ülviyə Sultan, 1926-cı ildə onun vəfatının ardından anasıyla birlikdə Monte-Karloya köçdü. 1939-cu ildə ilk əri İsmayıl Haqqı Oktayın siyasi nüfuzundan istifadə edərək qızı Hümeyra xanımla, Naciyə Sultanın övladları Mahpeykər xanım, Türkan xanım və Türkiyə vətəndaşlığı verildi. Oktay soyadı alan qızı Hümeyra xanımı Türkiyəyə göndərən Ülviyə Sultan bir müddət sonra İsgəndəriyyəyə köçdü və anası Əminə Nazikəda xanım 1941-ci ildə burada vəfat etdi.
1952-ci ildə çıxan və Osmanlı sülaləsinin yalnız xanım üzvlərinə aid edilən əfv qanunuyla Türkiyəyə qayıdan Ülviyə Sultan və əri Soyadı qanunuyla Gərmiyanoğlu soyadını aldılar və İzmirdəki qızının yanında məskunlaşdı. 25 yanvar 1967-ci ildə vəfat edən Ülviyə Sultanın cənazəsi İstanbula gətirilərək Aşiyan məzarlığına dəfn olundu.
Övladı
Mənbə
- Adra, Jamil (2005). Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005. p. 32
- Bardakçı, Murat (2017). Neslishah: The Last Ottoman Princess. Oxford University Press. pp. 99–100.
- Açba, Leyla (2004). Bir Çerkes prensesinin harem hatıraları. L & M. pp. 66, 77.
- Uluçay, Mustafa Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Ötüken.
- Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Fatma Sultan Fatma Ulviyye Sultan ve ya Fatma Ulviyye Germiyanoglu 11 sentyabr 1892 Vahideddin kosku Konstantinopol Osmanli imperiyasi 25 yanvar 1967 Izmir son Osmanli sultani Sultan Vahideddinin qizi Fatma Ulviyye Sultanosman فاطمه علویه سلطان turk Fatma Ulviye SultanSexsi melumatlarDogum tarixi 11 sentyabr 1892 1892 09 11 Dogum yeri Vahideddin kosku Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat tarixi 25 yanvar 1967 1967 01 25 74 yasinda Vefat yeri Izmir Izmir ili TurkiyeDefn yeri Asiyan qebiristanligi d Sulale Osmanli xanedaniAtasi VI MehmedAnasi Emine Nazikeda QadinefendiUsagi Humeyra xanim Sultan Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiUlviyye Sultan 11 sentyabr 1892 ci ilde atasina mexsus Vahideddin koskunde dunyaya geldi Atasi Sultan Ebdulmecidin oglu Vahideddin Efendi anasi ise onun ilk xanimi Emine Nazikeda Qadinefendidir Adini usaq yasda qeza neticesinde yanaraq olen emisi qizi Ulviyye Sultandan almisdir Usaq yaslarinda mukemmel saray terbiyesi alan Ulviye Sultan bacisi Sabiha Sultanla birlikde babasinin xidmetcilerinden Mihrifelek xanimin oglu Refiq bey nezaretinde saray tehsilini tamamlamisdir Enenevi Osmanli terbiyesiyle yanasi Mile Vocino adli bir italyan musiqiciden piano dersleri de almisdir Bacisi Sabiha Sultanin toy merasimi 1920 soldan saga Fatma Ulviyye Sultan Durrusehvar Sultan anasi Emine Nazikeda Qadinefendi bacisi Sabiha Sultan qardasi Ertogrul Efendi Sahsuvar Qadinefendi 1 fevral 1916 ci ilde muemmali sekilde vefat eden Izzeddin Efendinin vefatiyla atasi Vahideddin Efendi taxt varisi elan olundu Bu sebeble veliehdin en boyuk ovladi olaraq Ulviyye Sultanin evlendirilmesi muzakire edildi Nehayet Ulviye Sultan 10 avqust 1916 ci ilde son Osmanli sedrezemi Ehmed Tofiq Pasanin oglu Ismayil Haqqi Pasayla d 20 oktyabr 1881 Afina o 10 oktyabr 1977 Istanbul nikahlandi Nikah dovrun seyxulislami Urguplu Mustafa Efendi terefinden baglandi ve merasimin ardindan cutluk Besiktas sarayinda yasamaga basladi Bu nikahdan bir qizi dunyaya gelen cutluk 1920 ci ilin oktyabrinda Sultan Vahideddinin qizina hediyye etdiyi Nisantasindaki koske kocdu Ancaq Ismayil Haqqi Pasanin Anadoludaki Istiqlaliyyet herekatina qosulmasinin ardindan Sultan Vahideddin 21 iyun 1922 ci ilde qizini zorla bosadi Ancaq bir nece ay sonra atasi Sultan Vahideddin seltenetden cekildi ve olkeden qacmaga mecbur oldu O esnada saraydan cixarilan anasi Emine Nazikeda xanimi ve bezi saray mensublarini oz sarayinda qonaq etdi 1 noyabr 1923 cu ilde Nisantasi koskunde dayisi Zuluflu Ismayil Pasanin oglu Eli Heyder beyle d 20 sentyabr 1889 Istanbul o 1970 Istanbul evlendi Bu evlilikden ovladi olmayan Ulviyye Sultan 3 mart 1924 tarixli TBMM qerari ile diger Osmanli sulalesi uzvleri kimi ailesiyle birlikde surgune gonderildi Surgunde Italiyanin San Remo qesebesinde yasayan atasinin yaninda meskunlasan Ulviye Sultan 1926 ci ilde onun vefatinin ardindan anasiyla birlikde Monte Karloya kocdu 1939 cu ilde ilk eri Ismayil Haqqi Oktayin siyasi nufuzundan istifade ederek qizi Humeyra xanimla Naciye Sultanin ovladlari Mahpeyker xanim Turkan xanim ve Turkiye vetendasligi verildi Oktay soyadi alan qizi Humeyra xanimi Turkiyeye gonderen Ulviye Sultan bir muddet sonra Isgenderiyyeye kocdu ve anasi Emine Nazikeda xanim 1941 ci ilde burada vefat etdi 1952 ci ilde cixan ve Osmanli sulalesinin yalniz xanim uzvlerine aid edilen efv qanunuyla Turkiyeye qayidan Ulviye Sultan ve eri Soyadi qanunuyla Germiyanoglu soyadini aldilar ve Izmirdeki qizinin yaninda meskunlasdi 25 yanvar 1967 ci ilde vefat eden Ulviye Sultanin cenazesi Istanbula getirilerek Asiyan mezarligina defn olundu OvladiSuade Humeyra xanim SultanMenbeAdra Jamil 2005 Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005 p 32 Bardakci Murat 2017 Neslishah The Last Ottoman Princess Oxford University Press pp 99 100 ISBN 978 9 774 16837 6 Acba Leyla 2004 Bir Cerkes prensesinin harem hatiralari L amp M pp 66 77 ISBN 978 9 756 49131 7 Ulucay Mustafa Cagatay 2011 Padisahlarin kadinlari ve kizlari Ankara Otuken ISBN 978 9 754 37840 5 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik ISBN 978 9 753 29623 6Istinadlarhttp www tarihcininyeri net forum index php topic 2725 0 imode olu kecid