Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ürgüplü Mustafa Əfəndi (1867, Tripolitaniya – 7 iyul 1921, Ürgüp[d], Nevşəhər ili) — Osmanlı alimi, siyasətçisi və şeyxülislamı.
| Ürgüplü Mustafa Əfəndi | |
|---|---|
 | |
| Əvvəlki | Mehmed Əsad Əfəndi |
| Sonrakı | Musa Kazım Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1867 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 7 iyul 1921 |
| Vəfat yeri |
|
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Abdullah Avni Əfəndi |
| Uşaqları | Suat Hayri Ürgüplü Münib Hayri Ürgüplü |
Uşaqlıq
Ürgüplü Mustafa Hayri Əfəndi 1867-ci ildə anadan olmuşdur. Atası Osmanlı İmperiyasının Harput və Tripolitaniya vilayətlərinin Evkaf müdiri idi. Mustafa Hayri Əfəndinin ailəsi Osmanlı İmperatorluğu üçün çoxlu alim yetişdirmiş gedib çıxır. Uşaqlığı haqqında çox məlumat olmasa da, ailəsinin məscid-i türbənin mütevelli heyetinin üzvü olduğu bilinir. Mustafa Hayri Əfəndi hüquq təhsili almış və Osmanlı İmperiyasında yüksək vəzifələrə yüksəlmişdir. Şeyhülislam rütbəsini aldı və şeirləri bu gün də oxunur.
Kariyerası
1895-ci ildən başlayaraq İstanbulda professor, Dəməşqdə müfti, nəhayət, Şeyhülislam oldu.
Şeyhülislam titulu aldıqdan sonra karyerasına davam etdi. 1909-cu ildə Ayan Məclisinin üzvü seçilmiş, elə həmin il məclis üzvü təyin edilmişdir. Darülfünunda da dərs deyirdi.
Məlumdur ki, Mustafa Hayri Əfəndinin bütün yaradıcılığı boyu islahatçı mövqe tutmuşdur. O, xüsusilə təhsil sahəsində islahatların aparılmalı olduğunu müdafiə etdi. O, həmçinin Osmanlı İmperiyasının modernləşdirilməsi üçün qərbləşmə siyasətini dəstəkləyib.
Mənbə
- İlmiyye Salnâmesi, s. 636–640.
- Düstur, İkinci tertip, İstanbul 1334, VI, 948–950.
- İbnülemin Mahmud Kemal [İnal] – Hüseyin Hüsâmeddin [Yasar], Evkāf-ı Hümâyun Nezâretinin Târihçe-i Teşkîlâtı ve Nüzzârın Terâcim-i Ahvâli, İstanbul 1335, s. 225–242.
- Bayur, Türk İnkılâbı Tarihi, II/4, s. 359, 374, 629; III/1, s. 99, 247, 320 vd.; III/4, bk. İndeks.
- Ebül‘ulâ Mardin, Medenî Hukuk Cephesinden Ahmet Cevdet Paşa, İstanbul 1946, s. 107–112, 153–155.
- Danişmend, Kronoloji, IV, 559–560.
- Ali Fuad [Türkgeldi], Görüp İşittiklerim, Ankara 1951, s. 132, 135–137, 142, 167–168, 173, 298.
- Uzunçarşılı, İlmiye Teşkilâtı, s. 267.
- Sadık Albayrak, Son Devir Osmanlı Uleması, İstanbul 1981, IV–V, 207–209.
- M. Akif Aydın, İslâm-Osmanlı Aile Hukuku, İstanbul 1985, s. 115–121, 144–148.
- Cerîde-i İlmiyye, sy. 4, İstanbul 1332, s. 155–157 vd.; sy. 7 (1332), s. 437; sy. 20 (1334), s. 353; sy. 24 (1334), s. 394.
- Mübahat S. Kütükoğlu, "Dârü’l-hilâfeti’l-‘aliyye Medresesi ve Kuruluşu Arefesinde İstanbul Medreseleri", İTED, VII/1–2 (1978), s. 1–5.
- a.mlf., "Dârü’l-hilâfeti’l-aliyye Medresesi", DİA, VIII, 507–508.
- "Hayri Efendi", TA, XIX, 126–127.
- A. H. de Groot, "Muṣṭafā K̲h̲ayrī Efendi", EI2 (İng.), VII, 716–717.
İstinadlar
- "Seyhülislam Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi'nin Mesrutiyet, Büyük Harp ve Mütareke Günlükleri". https://www.academia.edu. 2023-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Urguplu Mustafa Efendi 1867 Tripolitaniya 7 iyul 1921 Urgup d Nevseher ili Osmanli alimi siyasetcisi ve seyxulislami Urguplu Mustafa Efendi165 Osmanli seyxulislamiEvvelkiMehmed Esad EfendiSonrakiMusa Kazim EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 1867Dogum yeri Tripolitaniya LiviyaVefat tarixi 7 iyul 1921 1921 07 07 Vefat yeri Urgup d Nevseher ili TurkiyePartiya Ittihad ve TereqqiTehsili Istanbul Universitetinin Huquq bolmesiFealiyyeti siyasetciAtasi Abdullah Avni EfendiUsaqlari Suat Hayri Urguplu Munib Hayri UrgupluUsaqliqUrguplu Mustafa Hayri Efendi 1867 ci ilde anadan olmusdur Atasi Osmanli Imperiyasinin Harput ve Tripolitaniya vilayetlerinin Evkaf mudiri idi Mustafa Hayri Efendinin ailesi Osmanli Imperatorlugu ucun coxlu alim yetisdirmis gedib cixir Usaqligi haqqinda cox melumat olmasa da ailesinin mescid i turbenin mutevelli heyetinin uzvu oldugu bilinir Mustafa Hayri Efendi huquq tehsili almis ve Osmanli Imperiyasinda yuksek vezifelere yukselmisdir Seyhulislam rutbesini aldi ve seirleri bu gun de oxunur Kariyerasi1895 ci ilden baslayaraq Istanbulda professor Demesqde mufti nehayet Seyhulislam oldu Seyhulislam titulu aldiqdan sonra karyerasina davam etdi 1909 cu ilde Ayan Meclisinin uzvu secilmis ele hemin il meclis uzvu teyin edilmisdir Darulfununda da ders deyirdi Melumdur ki Mustafa Hayri Efendinin butun yaradiciligi boyu islahatci movqe tutmusdur O xususile tehsil sahesinde islahatlarin aparilmali oldugunu mudafie etdi O hemcinin Osmanli Imperiyasinin modernlesdirilmesi ucun qerblesme siyasetini destekleyib MenbeIlmiyye Salnamesi s 636 640 Dustur Ikinci tertip Istanbul 1334 VI 948 950 Ibnulemin Mahmud Kemal Inal Huseyin Husameddin Yasar Evkaf i Humayun Nezaretinin Tarihce i Teskilati ve Nuzzarin Teracim i Ahvali Istanbul 1335 s 225 242 Bayur Turk Inkilabi Tarihi II 4 s 359 374 629 III 1 s 99 247 320 vd III 4 bk Indeks Ebul ula Mardin Medeni Hukuk Cephesinden Ahmet Cevdet Pasa Istanbul 1946 s 107 112 153 155 Danismend Kronoloji IV 559 560 Ali Fuad Turkgeldi Gorup Isittiklerim Ankara 1951 s 132 135 137 142 167 168 173 298 Uzuncarsili Ilmiye Teskilati s 267 Sadik Albayrak Son Devir Osmanli Ulemasi Istanbul 1981 IV V 207 209 M Akif Aydin Islam Osmanli Aile Hukuku Istanbul 1985 s 115 121 144 148 Ceride i Ilmiyye sy 4 Istanbul 1332 s 155 157 vd sy 7 1332 s 437 sy 20 1334 s 353 sy 24 1334 s 394 Mubahat S Kutukoglu Daru l hilafeti l aliyye Medresesi ve Kurulusu Arefesinde Istanbul Medreseleri ITED VII 1 2 1978 s 1 5 a mlf Daru l hilafeti l aliyye Medresesi DIA VIII 507 508 Hayri Efendi TA XIX 126 127 A H de Groot Muṣṭafa K h ayri Efendi EI2 Ing VII 716 717 Istinadlar Seyhulislam Urguplu Mustafa Hayri Efendi nin Mesrutiyet Buyuk Harp ve Mutareke Gunlukleri https www academia edu 2023 04 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 24