Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Alyaska — Şimali Amerikanın ucqar şimal-qərbində yerləşən Amerika Birləşmiş Ştatlarına məxsus ştat. Berinq boğazı vasitəsilə Asiya qitəsindən ayrılır. Mərkəzi Cuno şəhəridir. Şərq və şimal-şərqdən Kanadanın Britaniya Kolumbiyası əyaləti və Yukon ərazisi ilə həmsərhəddir. Ucqar qərb nöqtəsi Attu adasında yerləşir və qərb istiqamətində Berinq boğazı boyunca Rusiya (Çukotka muxtar dairəsi) ilə dəniz sərhədinə sahibdir. Şimaldan Şimal Buzlu okeanın cənub hissəsini təşkil edən Çukot və Bofort dənizləri ilə əhatə olunmuşdur. Cənub və cənub-qərb istiqamətləri boyunca Sakit okeanla əhatə olunmuşdur. Ərazisinin böyüklüyünə görə ABŞ ştatları arasında ilk pillədədir. Əraziyə görə dünyada 7-ci ən böyük ərazi vahididir. Əhalisinin sayına və hər kvadrat kilometrə düşən əhali sıxlığına görə ABŞ-nin 50 ştatı arasında son üç yerdən birində qərarlaşıb. Bununla belə, Şimali Amerikanın 60-cı şimal enliyində yerləşən əraziləri içərisində ən çox əhaliyə sahib bölgə hesab olunur. 2015-ci ildə ABŞ Siyahıyaalma Bürosu tərəfindən təşkil olunmuş hesablamalara əsasən Alyaska əhalisi 738,432 nəfərdən ibarətdir ki, bu da Şimali Kanada və Qrenlandiyanın ümumi əhalisindən dörd dəfə çoxdur. Alyaska əhalisinin təqribən yarısı Ankoric metropolisi ərazisində məskunlaşmışdır. Bölgə iqtisadiyyatının əsas hissəsini balıqçılıq, neft və təbii qaz sənayeləri təşkil edir. Hərbi bazalar və turizm də iqtisadiyyatda mühüm yer tutur.
Alyaska | |||||
---|---|---|---|---|---|
State of Alaska | |||||
| |||||
| |||||
Ölkə | |||||
İnzibati mərkəz | Cuno | ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 3 yanvar 1959 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Hündürlük | 580 m | ||||
Saat qurşağı | |||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
ISO kodu | US-AK | ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
ABŞ Alyaskanı 30 mart 1867-ci il tarixində 7.2 milyon ABŞ dolları qarşılığında Rusiya imperiyasından satın almışdır. Bu bölgə ABŞ-nin tabeliyinə keçdikdən sonra bir neçə dəfə inzibati dəyişikliyə uğramış və 11 may 1912-ci ildə ABŞ daxilində ərazi statusu almışdır. Son olaraq, 3 yanvar 1959-cu ildə isə ABŞ-nin 49-cu ştatı kimi qəbul olunmuşdur.
Coğrafiyası
Alyaska ABŞ-nın ucqar şimal və ucqar qərbində yerləşən ştat olmaqla birlikdə, həmçinin 180-ci meridian buraya məxsus olan Aleut adalarını kəsdiyi üçün Alyaska ərazisi həm də ABŞ-nın ucqar şərq nöqtəsi hesab olunur. Alyaska Şimali Amerika materikində yerləşən və ABŞ-nın materik hissəsi ilə birbaşa əlaqəsi olmayan yeganə ştatdır. Alyaska ilə ona ən yaxın məsafədə yerləşən Vaşinqton ştatı arasında 800 km məsafədə Kanadaya məxsus Britaniya Kolumbiyası əyaləti uzanır. Ştatın paytaxtı olan Cuno şəhəri heç bir avtomobil yolu vasitəsilə Şimali Amerika avtomagistral sistemi ilə əlaqəyə sahib deyil.
Alyaska ştatı şərqdən Kanadaya məxsus olan Yukon və Britaniya Kolumbiyası ilə, cənub və cənub-qərbdən Alyaska körfəzi və Sakit okeanla, qərbdən Berinq dənizi, Berinq boğazı və Çukot dənizi, şimaldan isə Şimal Buzlu okeanı ilə əhatə olunmuşdur. Alyaskaya məxsus Kruzenştern adası Rusiyanın Ratmanov adası ilə yalnızca 4.8 km məsafəyə sahibdir. Alyaska digər bütün ABŞ ştatlarının cəminin sahib olduğu dəniz sahilindən daha uzun dəniz sahilinə sahibdir.
Alyaskanın ümumi sahəsi 1,717,856 kvadrat kilometr təşkil edir ki, bu da onun ABŞ ştatları arasında sahəsinin böyüklüyünə görə ən böyük ştat olmağı deməkdir. Alyaskanın sahəsi ikinci böyük ştat olan Texasın iki qatından da böyükdür. Ərazi sularını da hesaba qatsaq, Alyaskanın sahəsinin növbəti üç böyük ştat olan Texas, Kaliforniya və Montana ştatlarının ümumi sahəsindən daha böyük əraziyə sahib olduğunu görə bilərik.
Təbii xüsusiyyətləri
Çoxsaylı adalarla birlikdə Alyaskanın sahil xəttinin uzunluğu təqribən 55 min kilometrə bərabərdir. Aleut adaları Alyaska yarımadasının ucqar cənub nöqtəsindən qərb istiqamətində zəncirvari şəkildə uzanan adalar qrupundan ibarətdir. Aleut adaları və sahil bölgələrində çox sayda aktiv vulkan aşkarlanmışdır. Məsələn, Unimak adasında yerləşən Şişaldin vulkanı dünyanın ən mükəmməl vulkanik zirvəsi hesab olunur. Belə ki, bu vulkanik dağ Yaponiyada yerləşən Fuci dağına nisbətən daha simmetrik quruluşa sahibdir.
Dünyanın ən böyük qabarma-çəkilmə hadisələrindən biri də Alyaska körfəzinin şimal-qərbində və Ankoric şəhərinin cənubunda yerləşən Turnageyn qolu adlanan ərazidə müşahidə olunur. Burada müşahidə olunan qabarma-çəkilmə arasındakı fərq 10 metrdən də çox olur.
Alyaskada üç milyondan çox göl vardır.Buzlaqlar təxminən 75,000 kvardat kilometr sahəni əhatə edir. 5200 kvadrat kilometr sahəni əhatə edən Berinq buzlağı Şimali Amerika ərazisində yerləşən ən böyük buzlaq hesab olunur.
Tarix
Alyaskada yaşayan yerlilərin 15–40 min il bundan əvvəl Berinq boğazıni keçərək Amerika qitəsinə yerləşən ilk mühacirlərin nəslindən olduqları ehtimal edilir. Eskimoslar və aleutlar isə, bir ehtimalla, Alyaskaya 3–8 min il əvvəl gələn, daha məskun Şimal Qütbü xalqlarının törəmələridir.
Alyaskadakı ilk avropalılar, Kadyak adasında olan Three Saints (Üç Əzizlər) Qoyuna 1784 ilində yerləşən Rus kürk tacirləri idi. Bölgə, 1799-cu ildən 1867-ci ilə qədər bir rus-Amerikan şirkəti tərəfindən idarə olundu. ABŞ xarici işlər naziri William H. Seward, bölgənin ABŞ-yə satılmasını təsdiqləyən sənədi 1867-ci ildə imzaladı. Rusiya imperatoru II Aleksandr Alyaskanı lazımsız hesab edərək, cəmi 7,2 milyon dollar müqabilində ABŞ-yə satmışdır. Əhəmiyyətli qızıl qaynaqlarının kəşfi 1880-ci illərdə və 1890-cı illərdə çox sayda Amerikalının Alyaskaya yerləşməsinə səbəb oldu və ABŞ Konqresi 1912-ci ildə Alyaska Torpaqlarını qurdu. II Dünya savaşı əsnasında Yaponların bölgədəki fəaliyyəti Alyaskada müdafiə etmə təsisləri qurulmasını zəruri etdi. Alaska 3 yanvar 1959-da 49. əyalət olaraq ABŞ-yə qatıldı. 1968-də Şimal Qütbü sahil düzənliyində neft və təbii qaz yataqları tapılmasıyla daha da inkişaf etdi.
Alyaska dörd coğrafi bölgəyə ayrıla bilər:
- Cənubda Böyük Okean dağ sistemi bölgəsi,
- Ortadakı düzənliklər və yaylalar bölgəsi,
- Şimalda bölgəsi (Qayalıq dağların şimal davamı),
- Şimal ucda sahil düzənliyi
İqlimi
Alyaska qeyri-adi gözəlliklərə malikdir: qarlı dağlar, buzlaqlar, meşə cığırları (cənubda), vulkanlar, ucsuz-bucaqsız tundra (şimalda) hər bir turisti heyrətləndirir və vəhşi təbiətin çağırışını hiss etdirir. Alyaska təbiət ziddiyyətlərinin məskənidir, belə ki, burada gah şiddətli külək əsir, gah günəş çıxır, gah yağış yağır, gah qar, gah istidir, gah soyuq. Müasir Alyaska özündə köhnə və yeniliyi harmoniyalı şəkildə birləşdirir. Burada hələ də trapperlər — it qoşqusunda səyahət edərək Qaradamı ovçuları, həm də müasir kommunikasiya vasitələri sənayesi ilə bağlı çağdaş şəhərlər var. Alyaskaya səyahət zamanı ştatın ən böyük şəhəri olan Ankaricə mütləq baş çəkməlisiniz. 1915-ci ildə salınan müasir şəhər hər tərəfdən qoruq və təbii parklarla əhatə olunub. Burada siz nəinki təbiət gözəlliklərinə tamaşa edəcək, həmçinin ov və balıqçılıq edə bilərsiniz.
Alyaskanın iqlimi çox sərtdir, çünki ərazisinin 30%-i qütb dairəsinin arxasında yerləşir. Şimal və mərkəz rayonlarında hava – 45–50 dərəcəyədək enir. Yayda isə yağıntıların az olduğu zamanlar hava +16–20 dərəcə olur. Cənub rayonlarında isə orta temperatur yayda +18 dərəcə (bəzən +30 dərəcə də olur), qışda isə −6, + 4 dərəcə olur. Alyaskanı səyahət etməyin ən yaxşı mövsümü yaydır. Amma bu vaxtlarda da soyuq Arktika küləkləri və yağışlar az olmur. Ştatda məskunlaşma az olmasına baxmayaraq, buraya 1970-ci ildə neft sənayesi və nəqliyyatda boş iş yerlərini doldurmaq üçün çoxlu yeni sakin gəldi. Əhalinin 75 %-i ABŞ əhli olan ağdərililərdir. Ştatda təqribən 88 min yerli sakin – hindular, eskimoslar, aleutlar, həmçinin rus nəslindən olan dindar əhali yaşayır. Son 20 ildə əhali ənənəvi olaraq respublikaçıların lehinə səs verir.
Meşələri və heyvanları
Alaskanın aşağı yuxarı yarısı kiçik bitkilərdən (tikanlar, quru yosunları, çiçəkli bitkilər və çəmənlər) və yüksək kollardan ibarət olan tundra bitki örtüsüylə qablıdır. Tundra Qərb Alaska ilə Alaskanın qütb bölgəsi seqmentini tamamilə örtər. Əyalətin aşağı yuxarı üçdə biri meşələrlə qablıdır. Cənub, şərq və orta – cənub seqmentlərdə daha çox qatran ağacı və ladin qarışığı böyük meşələr, orta seqmentlərdə ladinler, qayın, akçakavak, və karaçamlardan ibarət olan geniş meşələr ağırlıq təşkil edər. Alaskada bir çox çöl heyvanı yaşar. Bunlar arasında, müxtəlif ayı növləri xüsusiyyətlədə kahverengi Alaska ayısı ya da kodiak ayısı, şimal maralı, ayıbalığı, müşk malı, dağkeçisi vs. sayıla bilər. Çox sayda çay alabalığı, sombalığı vs. balıqlar baxımından zəngin olduğu kimi, sahillərdə qalxan, bənövşəyisinə, siyənək, krevet, midye və king crab-xərcəngləri taplmışdır.
Görməli yerləri
Alyaskaya dəmiryolu, hava, çay və dəniz yoluyla getmək mümkündür. Turist turları çərçivəsində siz Şimali Amerikanın ən böyük dağının yerləşdiyi , buzluq dərə və fyordları (qayalı sahilləri olan körfəz) olan Buzluq buxtasına, Alyaskanın ən böyük milli parkı sayılan Eliasa, vəhşi heyvanlara tamaşa etmək üçün Kenay fiorduna, dəniz macəralarının mərkəzi olan Ankaricə, paxtaxt Cunoya baş çəkəcəksiniz. Alyaskanı görməyin ən yaxşı üsulu kruiz – gəmi səyahətidir. Həmçinin kruizlər özündə alpinizm, dağ velosipedi, , raftinq, banc-campinq kimi tədbirlər üçün daxili marşrutları da birləşdirir. Alyaskada turizm sənayesinin inkişafı burada gözəl otellərin inşasına və yüksək səviyyədə qidalandırmaya səbəb oldu. Gəzmək üçün nəqliyyatı istəyinizə görə seçirsiniz. Amma ən yaxşı kruiz odur ki, siz Alyaskanın vəhşi təbiətinin bütün gözəlliklərini: qartalları, ayıları, balinaları görə bilərsiniz.
Alyaska ilə əlaqədər olan saytlar
Həmçinin bax
İstinadlar
- (unspecified title). C. 11. S. 348.
- 2020 United States Census. / red. ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu
- Video: 49th Star. Alaska Statehood, New Flag, Official, 1959/01/05 (1959). Universal Newsreel. 1959. İstifadə tarixi: 5 aprel 2019.
- Benson, Carl. . Geophysical Institute, University of Alaska Fairbanks. sentyabr 2, 1998. noyabr 25, 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 6, 2019.
- Porco, Peter. "Long said to be second to Fundy, city tides aren't even close". Anchorage Daily News. 23 iyun 2003: A1.
- . Division of Mining, Land, and Water; . 2014-03-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-06.
- Group, Office of Communications – OC Web. "Glacier and Landscape Change in Response to Changing Climate". www2.usgs.gov. 2018-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2019.
- "Beringglacier.org". www.beringglacier.org. 2018-01-02 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Alyaska Simali Amerikanin ucqar simal qerbinde yerlesen Amerika Birlesmis Statlarina mexsus stat Berinq bogazi vasitesile Asiya qitesinden ayrilir Merkezi Cuno seheridir Serq ve simal serqden Kanadanin Britaniya Kolumbiyasi eyaleti ve Yukon erazisi ile hemserheddir Ucqar qerb noqtesi Attu adasinda yerlesir ve qerb istiqametinde Berinq bogazi boyunca Rusiya Cukotka muxtar dairesi ile deniz serhedine sahibdir Simaldan Simal Buzlu okeanin cenub hissesini teskil eden Cukot ve Bofort denizleri ile ehate olunmusdur Cenub ve cenub qerb istiqametleri boyunca Sakit okeanla ehate olunmusdur Erazisinin boyukluyune gore ABS statlari arasinda ilk pillededir Eraziye gore dunyada 7 ci en boyuk erazi vahididir Ehalisinin sayina ve her kvadrat kilometre dusen ehali sixligina gore ABS nin 50 stati arasinda son uc yerden birinde qerarlasib Bununla bele Simali Amerikanin 60 ci simal enliyinde yerlesen erazileri icerisinde en cox ehaliye sahib bolge hesab olunur 2015 ci ilde ABS Siyahiyaalma Burosu terefinden teskil olunmus hesablamalara esasen Alyaska ehalisi 738 432 neferden ibaretdir ki bu da Simali Kanada ve Qrenlandiyanin umumi ehalisinden dord defe coxdur Alyaska ehalisinin teqriben yarisi Ankoric metropolisi erazisinde meskunlasmisdir Bolge iqtisadiyyatinin esas hissesini baliqciliq neft ve tebii qaz senayeleri teskil edir Herbi bazalar ve turizm de iqtisadiyyatda muhum yer tutur AlyaskaState of AlaskaBayraq d Gerb64 sm e 150 q u Olke ABSInzibati merkez CunoTarixi ve cografiyasiYaradilib 3 yanvar 1959Sahesi 1 717 856 km Hundurluk 580 mSaat qursagi UTC 09 00UTC 14 00EhalisiEhalisi 733 391 nef 1 aprel 2020 Reqemsal identifikatorlarISO kodu US AKResmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar ABS Alyaskani 30 mart 1867 ci il tarixinde 7 2 milyon ABS dollari qarsiliginda Rusiya imperiyasindan satin almisdir Bu bolge ABS nin tabeliyine kecdikden sonra bir nece defe inzibati deyisikliye ugramis ve 11 may 1912 ci ilde ABS daxilinde erazi statusu almisdir Son olaraq 3 yanvar 1959 cu ilde ise ABS nin 49 cu stati kimi qebul olunmusdur CografiyasiAlyaska ABS nin ucqar simal ve ucqar qerbinde yerlesen stat olmaqla birlikde hemcinin 180 ci meridian buraya mexsus olan Aleut adalarini kesdiyi ucun Alyaska erazisi hem de ABS nin ucqar serq noqtesi hesab olunur Alyaska Simali Amerika materikinde yerlesen ve ABS nin materik hissesi ile birbasa elaqesi olmayan yegane statdir Alyaska ile ona en yaxin mesafede yerlesen Vasinqton stati arasinda 800 km mesafede Kanadaya mexsus Britaniya Kolumbiyasi eyaleti uzanir Statin paytaxti olan Cuno seheri hec bir avtomobil yolu vasitesile Simali Amerika avtomagistral sistemi ile elaqeye sahib deyil Alyaska stati serqden Kanadaya mexsus olan Yukon ve Britaniya Kolumbiyasi ile cenub ve cenub qerbden Alyaska korfezi ve Sakit okeanla qerbden Berinq denizi Berinq bogazi ve Cukot denizi simaldan ise Simal Buzlu okeani ile ehate olunmusdur Alyaskaya mexsus Kruzenstern adasi Rusiyanin Ratmanov adasi ile yalnizca 4 8 km mesafeye sahibdir Alyaska diger butun ABS statlarinin ceminin sahib oldugu deniz sahilinden daha uzun deniz sahiline sahibdir Alyaskanin umumi sahesi 1 717 856 kvadrat kilometr teskil edir ki bu da onun ABS statlari arasinda sahesinin boyukluyune gore en boyuk stat olmagi demekdir Alyaskanin sahesi ikinci boyuk stat olan Texasin iki qatindan da boyukdur Erazi sularini da hesaba qatsaq Alyaskanin sahesinin novbeti uc boyuk stat olan Texas Kaliforniya ve Montana statlarinin umumi sahesinden daha boyuk eraziye sahib oldugunu gore bilerik Tebii xususiyyetleri 12 yanvar 2006 ci ilde puskuren Avqustin vulkani Coxsayli adalarla birlikde Alyaskanin sahil xettinin uzunlugu teqriben 55 min kilometre beraberdir Aleut adalari Alyaska yarimadasinin ucqar cenub noqtesinden qerb istiqametinde zencirvari sekilde uzanan adalar qrupundan ibaretdir Aleut adalari ve sahil bolgelerinde cox sayda aktiv vulkan askarlanmisdir Meselen Unimak adasinda yerlesen Sisaldin vulkani dunyanin en mukemmel vulkanik zirvesi hesab olunur Bele ki bu vulkanik dag Yaponiyada yerlesen Fuci dagina nisbeten daha simmetrik qurulusa sahibdir Dunyanin en boyuk qabarma cekilme hadiselerinden biri de Alyaska korfezinin simal qerbinde ve Ankoric seherinin cenubunda yerlesen Turnageyn qolu adlanan erazide musahide olunur Burada musahide olunan qabarma cekilme arasindaki ferq 10 metrden de cox olur Alyaskada uc milyondan cox gol vardir Buzlaqlar texminen 75 000 kvardat kilometr saheni ehate edir 5200 kvadrat kilometr saheni ehate eden Berinq buzlagi Simali Amerika erazisinde yerlesen en boyuk buzlaq hesab olunur TarixAlyaskada yasayan yerlilerin 15 40 min il bundan evvel Berinq bogazini kecerek Amerika qitesine yerlesen ilk muhacirlerin neslinden olduqlari ehtimal edilir Eskimoslar ve aleutlar ise bir ehtimalla Alyaskaya 3 8 min il evvel gelen daha meskun Simal Qutbu xalqlarinin toremeleridir Alyaskadaki ilk avropalilar Kadyak adasinda olan Three Saints Uc Ezizler Qoyuna 1784 ilinde yerlesen Rus kurk tacirleri idi Bolge 1799 cu ilden 1867 ci ile qeder bir rus Amerikan sirketi terefinden idare olundu ABS xarici isler naziri William H Seward bolgenin ABS ye satilmasini tesdiqleyen senedi 1867 ci ilde imzaladi Rusiya imperatoru II Aleksandr Alyaskani lazimsiz hesab ederek cemi 7 2 milyon dollar muqabilinde ABS ye satmisdir Ehemiyyetli qizil qaynaqlarinin kesfi 1880 ci illerde ve 1890 ci illerde cox sayda Amerikalinin Alyaskaya yerlesmesine sebeb oldu ve ABS Konqresi 1912 ci ilde Alyaska Torpaqlarini qurdu II Dunya savasi esnasinda Yaponlarin bolgedeki fealiyyeti Alyaskada mudafie etme tesisleri qurulmasini zeruri etdi Alaska 3 yanvar 1959 da 49 eyalet olaraq ABS ye qatildi 1968 de Simal Qutbu sahil duzenliyinde neft ve tebii qaz yataqlari tapilmasiyla daha da inkisaf etdi Alyaska dord cografi bolgeye ayrila biler Cenubda Boyuk Okean dag sistemi bolgesi Ortadaki duzenlikler ve yaylalar bolgesi Simalda bolgesi Qayaliq daglarin simal davami Simal ucda sahil duzenliyiIqlimiAlyaska qeyri adi gozelliklere malikdir qarli daglar buzlaqlar mese cigirlari cenubda vulkanlar ucsuz bucaqsiz tundra simalda her bir turisti heyretlendirir ve vehsi tebietin cagirisini hiss etdirir Alyaska tebiet ziddiyyetlerinin meskenidir bele ki burada gah siddetli kulek esir gah gunes cixir gah yagis yagir gah qar gah istidir gah soyuq Muasir Alyaska ozunde kohne ve yeniliyi harmoniyali sekilde birlesdirir Burada hele de trapperler it qosqusunda seyahet ederek Qaradami ovculari hem de muasir kommunikasiya vasiteleri senayesi ile bagli cagdas seherler var Alyaskaya seyahet zamani statin en boyuk seheri olan Ankarice mutleq bas cekmelisiniz 1915 ci ilde salinan muasir seher her terefden qoruq ve tebii parklarla ehate olunub Burada siz neinki tebiet gozelliklerine tamasa edecek hemcinin ov ve baliqciliq ede bilersiniz Alyaskanin iqlimi cox sertdir cunki erazisinin 30 i qutb dairesinin arxasinda yerlesir Simal ve merkez rayonlarinda hava 45 50 dereceyedek enir Yayda ise yagintilarin az oldugu zamanlar hava 16 20 derece olur Cenub rayonlarinda ise orta temperatur yayda 18 derece bezen 30 derece de olur qisda ise 6 4 derece olur Alyaskani seyahet etmeyin en yaxsi movsumu yaydir Amma bu vaxtlarda da soyuq Arktika kulekleri ve yagislar az olmur Statda meskunlasma az olmasina baxmayaraq buraya 1970 ci ilde neft senayesi ve neqliyyatda bos is yerlerini doldurmaq ucun coxlu yeni sakin geldi Ehalinin 75 i ABS ehli olan agderililerdir Statda teqriben 88 min yerli sakin hindular eskimoslar aleutlar hemcinin rus neslinden olan dindar ehali yasayir Son 20 ilde ehali enenevi olaraq respublikacilarin lehine ses verir Meseleri ve heyvanlariAlaskanin asagi yuxari yarisi kicik bitkilerden tikanlar quru yosunlari cicekli bitkiler ve cemenler ve yuksek kollardan ibaret olan tundra bitki ortusuyle qablidir Tundra Qerb Alaska ile Alaskanin qutb bolgesi seqmentini tamamile orter Eyaletin asagi yuxari ucde biri meselerle qablidir Cenub serq ve orta cenub seqmentlerde daha cox qatran agaci ve ladin qarisigi boyuk meseler orta seqmentlerde ladinler qayin akcakavak ve karacamlardan ibaret olan genis meseler agirliq teskil eder Alaskada bir cox col heyvani yasar Bunlar arasinda muxtelif ayi novleri xususiyyetlede kahverengi Alaska ayisi ya da kodiak ayisi simal marali ayibaligi musk mali dagkecisi vs sayila biler Cox sayda cay alabaligi sombaligi vs baliqlar baximindan zengin oldugu kimi sahillerde qalxan benovseyisine siyenek krevet midye ve king crab xercengleri taplmisdir Gormeli yerleriAlyaskaya demiryolu hava cay ve deniz yoluyla getmek mumkundur Turist turlari cercivesinde siz Simali Amerikanin en boyuk daginin yerlesdiyi buzluq dere ve fyordlari qayali sahilleri olan korfez olan Buzluq buxtasina Alyaskanin en boyuk milli parki sayilan Eliasa vehsi heyvanlara tamasa etmek ucun Kenay fiorduna deniz maceralarinin merkezi olan Ankarice paxtaxt Cunoya bas cekeceksiniz Alyaskani gormeyin en yaxsi usulu kruiz gemi seyahetidir Hemcinin kruizler ozunde alpinizm dag velosipedi raftinq banc campinq kimi tedbirler ucun daxili marsrutlari da birlesdirir Alyaskada turizm senayesinin inkisafi burada gozel otellerin insasina ve yuksek seviyyede qidalandirmaya sebeb oldu Gezmek ucun neqliyyati isteyinize gore secirsiniz Amma en yaxsi kruiz odur ki siz Alyaskanin vehsi tebietinin butun gozelliklerini qartallari ayilari balinalari gore bilersiniz Alyaska ile elaqeder olan saytlarhttp www alaska gov http www alaskasealife org http www weio org http www state ak usHemcinin baxAlyaska statinda yerlesen seherlerin siyahisiIstinadlar unspecified title C 11 S 348 2020 United States Census red ABS ehalinin siyahiya alinmasi burosu Video 49th Star Alaska Statehood New Flag Official 1959 01 05 1959 Universal Newsreel 1959 Istifade tarixi 5 aprel 2019 Benson Carl Geophysical Institute University of Alaska Fairbanks sentyabr 2 1998 noyabr 25 2007 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi aprel 6 2019 Porco Peter Long said to be second to Fundy city tides aren t even close Anchorage Daily News 23 iyun 2003 A1 Division of Mining Land and Water 2014 03 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 06 Group Office of Communications OC Web Glacier and Landscape Change in Response to Changing Climate www2 usgs gov 2018 02 03 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2019 Beringglacier org www beringglacier org 2018 01 02 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2019