Aleut adaları (ing. Aleutian Islands) — Alyaska yarımadasının cənub-qərb ucundan Kamçatka yarımadasının ətəyinə qədər qövs əmələ gətirən vulkanik mənşəli arxipelaq. Adalar Berinq dənizinin cənub sərhəddidir. ABŞ-nin Alyaska ştatının tərkibindədir.
Aleut adaları | |
---|---|
ing. Aleutian Islands | |
Ümumi məlumatlar | |
Ümumi sahəsi |
|
Hündür nöqtəsi | 10,000 m |
Əhalisi | 8,162 nəfər (2002-ci il) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | ABŞ |
Akvatoriya | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Arxipelaq 110 adadan və çoxlu qayalardan ibarətdir. Ümumi sahəsi 17,7 min km²-dir. Arxipelaq 5 qrupa bölünür:
1) Near adaları - Attu adası, Aqattu adası və Semiçi adaları.
2) Siçovul adaları- Buldır, Kıska, Balaca Kıska, Sequla, Siçovul, Xvostov adası, Piramida, Davıdov adası, Kiçik Sitkin, Amçitka, Yeddiçəkməli adalar
3) Andreyanov adaları: Qarelıy, Kanaqa, Kaqalaska, Adak, Tanaqa, Atka adası, Amlya, Siquam və s.
4) Dörd Dağ adaları: Amukta, Çaqulak, Yunaska, Qerbert, Karlayl, Çuqinadak, Uliaqa və Kaqamil adaları.
5) Tülkü adaları: Unimak, Akutan, Unalaşka, Umnak və Din xadimi adası.
Arxipelaqda 25 fəaliyyətdə olan vulkan vardır: Şişaldina vulkanı (2861 m), Vsevidov vulkanı (2149 m), Tanaqa vulkanı (1806 m), Böyük Sitkin vulkanı (1740 m), Qarelıy (1573 m), Kanaqa (1307 m), Sequla vulkanı (1153m).
İqlim
Adalarda subarktik, dəniz tipi hakimdir. Fevral ayının orta temperaturu −1,4 °C, avqustda 11,9 °C, yayda tez-tez duman müşahidə olunur.
Təbii aləm
100 m hündürlüyə qədər subarktik çəmənliklər yayılıb. Kiçik söyüd kolları (Salix Arctica) ilə otlar (arnika unalaschcensis) geniş ərazini tutur. Nisbətən hündürlükdə qayalıqlar və dağ tundra hakimdir.
Avropalılar kəşf edənə qədər burada kürklü heyvanlarla (tülkü, arktika kürklü tülküsü) və dəniz canlılarıyla zəngin idi. Hal-hazırda demək olar ki, hamısı ovlanmışdır. Qayalıqlarda böyük quş topluları yığılır.
1980-ci ildən demək olar ki, bütün adalar Alyaska Milli Dəniz Qoruğuna daxil edilmişlər.
Əhali
Adalarda ümumilikdə 8162 nəfər yaşayır (2000). Əsasa yaşayış məntəqələri - Unalaska (4283 nəfər, 2000-ci), Adak (300 nəfər), Atka (61 nəfər), Nicholas (Umnak 39 nəfər). Yerli əhalisi aleutlardır. Əhali sıxlığı adalar çox azdır. Bir çox adalarda yaşayış yoxdur. Dini mənsubiyyətləri arasında metodistlər, katoliklər, yerli əhalinin kiçik bir hissəsi pravoslav xristianlardır.
İqtisadiyyat
Əhalinin əsas məşğuliyyəti balıq ovudur.
İstinadlar
- "Aleutian Islands | archipelago, Pacific Ocean | Britannica.com". 2021-12-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-24.
ABŞ ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleut adalari ing Aleutian Islands Alyaska yarimadasinin cenub qerb ucundan Kamcatka yarimadasinin eteyine qeder qovs emele getiren vulkanik menseli arxipelaq Adalar Berinq denizinin cenub serheddidir ABS nin Alyaska statinin terkibindedir Aleut adalariing Aleutian IslandsUmumi melumatlarUmumi sahesi 6 821 mil Hundur noqtesi 10 000 mEhalisi 8 162 nefer 2002 ci il Yerlesmesi52 05 49 sm e 173 30 02 q u Olke ABSAkvatoriya Sakit okeanAleut adalariAleut adalari Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiArxipelaq 110 adadan ve coxlu qayalardan ibaretdir Umumi sahesi 17 7 min km dir Arxipelaq 5 qrupa bolunur 1 Near adalari Attu adasi Aqattu adasi ve Semici adalari 2 Sicovul adalari Buldir Kiska Balaca Kiska Sequla Sicovul Xvostov adasi Piramida Davidov adasi Kicik Sitkin Amcitka Yeddicekmeli adalar 3 Andreyanov adalari Qareliy Kanaqa Kaqalaska Adak Tanaqa Atka adasi Amlya Siquam ve s 4 Dord Dag adalari Amukta Caqulak Yunaska Qerbert Karlayl Cuqinadak Uliaqa ve Kaqamil adalari 5 Tulku adalari Unimak Akutan Unalaska Umnak ve Din xadimi adasi Arxipelaqda 25 fealiyyetde olan vulkan vardir Sisaldina vulkani 2861 m Vsevidov vulkani 2149 m Tanaqa vulkani 1806 m Boyuk Sitkin vulkani 1740 m Qareliy 1573 m Kanaqa 1307 m Sequla vulkani 1153m IqlimAdalarda subarktik deniz tipi hakimdir Fevral ayinin orta temperaturu 1 4 C avqustda 11 9 C yayda tez tez duman musahide olunur Tebii alem100 m hundurluye qeder subarktik cemenlikler yayilib Kicik soyud kollari Salix Arctica ile otlar arnika unalaschcensis genis erazini tutur Nisbeten hundurlukde qayaliqlar ve dag tundra hakimdir Avropalilar kesf edene qeder burada kurklu heyvanlarla tulku arktika kurklu tulkusu ve deniz canlilariyla zengin idi Hal hazirda demek olar ki hamisi ovlanmisdir Qayaliqlarda boyuk qus toplulari yigilir 1980 ci ilden demek olar ki butun adalar Alyaska Milli Deniz Qoruguna daxil edilmisler EhaliAdalarda umumilikde 8162 nefer yasayir 2000 Esasa yasayis menteqeleri Unalaska 4283 nefer 2000 ci Adak 300 nefer Atka 61 nefer Nicholas Umnak 39 nefer Yerli ehalisi aleutlardir Ehali sixligi adalar cox azdir Bir cox adalarda yasayis yoxdur Dini mensubiyyetleri arasinda metodistler katolikler yerli ehalinin kicik bir hissesi pravoslav xristianlardir IqtisadiyyatEhalinin esas mesguliyyeti baliq ovudur Istinadlar Aleutian Islands archipelago Pacific Ocean Britannica com 2021 12 14 tarixinde Istifade tarixi 2021 11 24 ABS ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin