Fransua Mari Şarl Furye (fr. François Marie Charles Fourier; 7 aprel 1772[…], Bezanson – 10 oktyabr 1837[…], Paris) — Fransız filosofu, sosioloq, ütopik sosializmin nümayəndələrindən biri, Furyeizm sisteminin qurucusu; "feminizm" termininin müəllifidir.
Şarl Furye | |
---|---|
fr. Charles Fourier | |
Doğum adı | François Marie Charles Fourier |
Doğum tarixi | 7 aprel 1772[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 10 oktyabr 1837[…](65 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İdeyalarına Furyeizm, ardıcıllarına Furyerist deyildi.
Bioqrafiyası
Uşaqlıq və gənclik illəri
Şarl bezansonlu varlı bir tacirin yeganə oğludur. Zəif və xəstə, erkən uşaqlıqdan xəyal qurmağa meyli ilə seçilir və hər şeyi musiqi və kitab oxumaqdan üstün tuturdu. Yalnızlıq onda güclü bir xəyal inkişaf etdirdi və bütün sistemində sərt bir iz buraxdı. Fourierin uşaqlığı haqqında bilinən hər şey onu çox doğru və mehriban kimi boyayır. 12–13 yaşına qədər məktəbdə oxudu, ancaq bununla yanaşı məntiq, coğrafiya, fizika, riyaziyyat və digər mövzularda sistemsiz də olsa müstəqil dərslər var idi. Atasının ölümündən sonra məyus olan ticarət, məktəbi tərk etdikdən sonra dolanışıq üçün vəsait toplamağa başladı və tribunanın arxasında dayandı, baxmayaraq ki, məktəb təhsillərini davam etdirmək üçün uğursuz cəhdlər edildi. Sistemli bir təhsil almadı, özü öyrədildi, elmi işlərə qərəzli yanaşdı. Mükəmməl bir yaddaşa, bədii və satirik istedada sahib idi. Uşaq vaxtı anası onu uğursuz, kənar insanlar isə dəli sayırdı.
Əvvəlcə başqalarının mağazalarında katib kimi xidmət etdi və müxtəliflik ehtirası üzündən bir neçə sahibini dəyişdirdi, Fransanın bir çox şəhərində — Lion, Ruan, Marsel, Bordo, Parisdə oldu. Müxtəlif ticarət şirkətləri adından xaricə — Almaniya, Belçika, Hollandiyaya səyahətlər etdi.
Yaradıcılıq fəaliyyətinin başlanğıcı
Bu zamana qədər Furye projektor oldu: elmi öyrənmək, ətrafdakı hadisələri müşahidə etmək, yalnız qarşılaşdıqları qüsurları ifadə etməklə və ya sadəcə onları tənqid etməklə məhdudlaşa bilmədi, hər cür kəşf, layihə və inkişaf etdirməyə başladı. Ancaq Furye uzun müddət özünə yaxın bir mövzu tapa bilmədi. İndi yeni, sadələşdirilmiş bir notasiya sistemi yaradır, sonra əvvəlcə taxta, sonra da metal raylar olan bir cihaz fikri irəli sürür; Ordu yeməyinin layihəsini yeni bir şəkildə Müharibə Nazirliyinə təqdim edir, daha sonra qoşunların Ren sahillərindən İtaliyaya köçürülməsini sürətləndirməyə dair tədbirlər haqqında bir qeyd yazır, sonra nəhayət prefekt, baqaj daşınması üçün xüsusi bir broker sinfinin yaradılması üçün bir layihə, bəstələyir və təqdim edir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Charles Fourier // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Charles Fourier // Vegetti Catalog of Fantastic Literature (it.).
- həyata keçirilməyən layihələrin tərtibçisi
Biblioqrafiya
- Аккерман Г. Шарль Фурье — неисправимый оптимист
- Аникин А. В. Глава восемнадцатая. Прекрасный мир утопистов: Сен-Симон и Фурье // Юность науки: Жизнь и идеи мыслителей-экономистов до Маркса (2-е изд 50000 nüs.). М.: Политиздат. 1975. 350–361.
- Борщевский Л. В. К вопросу об отношении Фурье к собственности при строе гармонии 2021-05-03 at the Wayback Machine
- Вознесенская В. А. Экономические воззрения великих социалистов-утопистов 2021-05-03 at the Wayback Machine
- Дотри Ж. Чем Сен-Симон и Фурье обязаны Жан-Жаку Руссо 2021-05-03 at the Wayback Machine
- Зильберфарб И. И. Банкротство эпигонов фурьеризма [ölü keçid]
- Зильберфарб И. И. Творческий путь Шарля Фурье / Французский ежегодник, 1958. М.: Наука. 1959 2021-05-03 at the Wayback Machine
- Зильберфарб И. И. Шарль Фурье и французская революция 2021-05-03 at the Wayback Machine
- Кожокин Е. М. Шарль Фурье и современная идеологическая борьба во Франции (Гошисты о Фурье) 2021-05-03 at the Wayback Machine
- Семевский, Василий Иванович. Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- Туган-Барановский, Михаил Иванович. Фурье // Очерки из новейшей истории политической экономии: (Смит, Мальтус, Рикардо, Сисмонди, историческая школа, катедер-социалисты, австрийская школа, Оуэн, Сен-Симон, Фурье, Прудон, Родбертус, Маркс). СПб.: Изд. журнала «Мир божий». 1903. 134–158.
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- Энгельс Ф. Введение и заключение к "Отрывку из Фурье о торговле".
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fransua Mari Sarl Furye fr Francois Marie Charles Fourier 7 aprel 1772 Bezanson 10 oktyabr 1837 Paris Fransiz filosofu sosioloq utopik sosializmin numayendelerinden biri Furyeizm sisteminin qurucusu feminizm termininin muellifidir Sarl Furyefr Charles FourierDogum adi Francois Marie Charles FourierDogum tarixi 7 aprel 1772 1772 04 07 Dogum yeri BezansonVefat tarixi 10 oktyabr 1837 1837 10 10 65 yasinda Vefat yeri Paris ParisDefn yeri Monmartr qebiristanligi Vikianbarda elaqeli mediafayllarKommunizmKonsepsiyalarSosializm Sinfi mubarizeIdeologiyaMarksizm Leninizm Marksizm Leninizm Trotskizm Titoizm Cucxe ideyalari Maoizm Enver Xoca ideyalari Anarxo kommunizmSexsiyyetlerTomas Mor Henri Sen Simon Sarl Furye Robert Ouen Karl Marks Fridrix Engels Roza Luksemburq Vladimir Lenin Lev Trotski Iosif Stalin Mao TsedunSimvollarBas movzuAnarxizm Antikommunizm Proletariat diktaturasi Sosializm Stalinizm Ideyalarina Furyeizm ardicillarina Furyerist deyildi BioqrafiyasiUsaqliq ve genclik illeri Sarl bezansonlu varli bir tacirin yegane ogludur Zeif ve xeste erken usaqliqdan xeyal qurmaga meyli ile secilir ve her seyi musiqi ve kitab oxumaqdan ustun tuturdu Yalnizliq onda guclu bir xeyal inkisaf etdirdi ve butun sisteminde sert bir iz buraxdi Fourierin usaqligi haqqinda bilinen her sey onu cox dogru ve mehriban kimi boyayir 12 13 yasina qeder mektebde oxudu ancaq bununla yanasi mentiq cografiya fizika riyaziyyat ve diger movzularda sistemsiz de olsa musteqil dersler var idi Atasinin olumunden sonra meyus olan ticaret mektebi terk etdikden sonra dolanisiq ucun vesait toplamaga basladi ve tribunanin arxasinda dayandi baxmayaraq ki mekteb tehsillerini davam etdirmek ucun ugursuz cehdler edildi Sistemli bir tehsil almadi ozu oyredildi elmi islere qerezli yanasdi Mukemmel bir yaddasa bedii ve satirik istedada sahib idi Usaq vaxti anasi onu ugursuz kenar insanlar ise deli sayirdi Evvelce basqalarinin magazalarinda katib kimi xidmet etdi ve muxteliflik ehtirasi uzunden bir nece sahibini deyisdirdi Fransanin bir cox seherinde Lion Ruan Marsel Bordo Parisde oldu Muxtelif ticaret sirketleri adindan xarice Almaniya Belcika Hollandiyaya seyahetler etdi Yaradiciliq fealiyyetinin baslangici Bu zamana qeder Furye projektor oldu elmi oyrenmek etrafdaki hadiseleri musahide etmek yalniz qarsilasdiqlari qusurlari ifade etmekle ve ya sadece onlari tenqid etmekle mehdudlasa bilmedi her cur kesf layihe ve inkisaf etdirmeye basladi Ancaq Furye uzun muddet ozune yaxin bir movzu tapa bilmedi Indi yeni sadelesdirilmis bir notasiya sistemi yaradir sonra evvelce taxta sonra da metal raylar olan bir cihaz fikri ireli surur Ordu yemeyinin layihesini yeni bir sekilde Muharibe Nazirliyine teqdim edir daha sonra qosunlarin Ren sahillerinden Italiyaya kocurulmesini suretlendirmeye dair tedbirler haqqinda bir qeyd yazir sonra nehayet prefekt baqaj dasinmasi ucun xususi bir broker sinfinin yaradilmasi ucun bir layihe besteleyir ve teqdim edir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Charles Fourier Brockhauz Ensiklopediyasi alm Charles Fourier Vegetti Catalog of Fantastic Literature it heyata kecirilmeyen layihelerin tertibcisi Biblioqrafiya Akkerman G Sharl Fure neispravimyj optimist Anikin A V Glava vosemnadcataya Prekrasnyj mir utopistov Sen Simon i Fure Yunost nauki Zhizn i idei myslitelej ekonomistov do Marksa 2 e izd 50000 nus M Politizdat 1975 350 361 Borshevskij L V K voprosu ob otnoshenii Fure k sobstvennosti pri stroe garmonii 2021 05 03 at the Wayback Machine Voznesenskaya V A Ekonomicheskie vozzreniya velikih socialistov utopistov 2021 05 03 at the Wayback Machine Dotri Zh Chem Sen Simon i Fure obyazany Zhan Zhaku Russo 2021 05 03 at the Wayback Machine Zilberfarb I I Bankrotstvo epigonov furerizma olu kecid Zilberfarb I I Tvorcheskij put Sharlya Fure Francuzskij ezhegodnik 1958 M Nauka 1959 2021 05 03 at the Wayback Machine Zilberfarb I I Sharl Fure i francuzskaya revolyuciya 2021 05 03 at the Wayback Machine Kozhokin E M Sharl Fure i sovremennaya ideologicheskaya borba vo Francii Goshisty o Fure 2021 05 03 at the Wayback Machine Semevskij Vasilij Ivanovich Fure i furerizm Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Tugan Baranovskij Mihail Ivanovich Fure Ocherki iz novejshej istorii politicheskoj ekonomii Smit Maltus Rikardo Sismondi istoricheskaya shkola kateder socialisty avstrijskaya shkola Ouen Sen Simon Fure Prudon Rodbertus Marks SPb Izd zhurnala Mir bozhij 1903 134 158 Sarl Furye Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Engels F Vvedenie i zaklyuchenie k Otryvku iz Fure o torgovle