Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin mətnini Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırmaq lazımdır. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Sinfi mübarizə anlayışı ilk dəfə Karl Marks və Fridrix Engels birlikdə yaratdığı Kommunist Manifesti adlı əsərində "İndiyə qədərki bütün cəmiyyətin tarixi, sinif savaşları tarixidr" demişdir. Marksa görə kapitalizmdə istehsal edici mövqedə olan ancaq bu mövqeyə qarşı istehsal vasitələrinin burjuaziyanın özəl mülkiyyətində olmasından ötrü istismar edilən işçi sinfinin bu istismardan qurtulması üçün burjuaziyanın iqtidarına son verməsi və istehsal vasitələrinin dövlət nəzarətinə keçilməsidir.
Sinfi mübarizə, Marksist sinif teoriyasında və tarix anlayışında siniflər arası münasibətlərin müstəqil halı olaraq təsbit edilir. Marksist tarix anlayışına görə sinfi mübarizələr yalnız müəyyən bir andakı cəmiyyətin siniflər arasındakı mübarizəsi deyildir, əksinə o tarixin motorudur, yəni tarixi inkişafın və ilərləmənin dayağı ifadəsini siniflər arasındakı mübarizə tapır. Marksizmdə əsas olaraq."Tarix sinfi mübarizə tarixidir" fikri götürülür.
Hər qabaqcıl sinif, müəyyən bir mərhələdə mürtəceləşir və mənfəətlərini mövcud olanın qorunmasında tapır. Marksist teoriyada Bu qaçınılmaz olaraq belədir. Marks bunun misalını burjuaziyanı, feodalizmi tövsiyə edərkən inqilabçı öz böyüklüyünü qurduqdan sonra mürtəce olaraq ortaya çıxar. Ancaq sınfi mübarizə bitməmişdir və onu məhv edəcək sinif burjuaziya ilə birlikdə doğulmuşdur. Yəni proletariat
Sinfi mübarizənin qaynağı sosial iqtisadi şərtlər deyilən maddi cəmiyyət quruluşudur, yəni müəyyən bir andakı istehsal münasibətləri ilə mürtəce istehsalçılar arasındakı münasibət və ziddiyətlərin toplamı. Bunun nəticəsində sinfi mübarizənin müəyyən bir dövründə bir müstəqil sinif digər sinif tərəfindən yenilər və iqtidarını itirər. Bu əsas olaraq istehsal tərzindəki dəyişmənin nəticəsidir. Bu dəyişmə bərabərində mənfəətləri müstəqil sinifdən fərqli olan yeni bir sinif doğulmaqdadır. Marksizm "Siniflərin ortaya çıxmasından etibarən, tarixi, sinfi mübarizə tarixi olaraq anlamaq lazım olduğunu" deyər. Quldarlıqdan Feodalizmə, oradan kapitalizmə keçildiyini, bu keçidləri təmin edən itici gücün, maddi iqtisadi quruluşa bağlı olan siniflər arasındakı mübarizənin olduğu bildirilir.
Proletariata gəldikdə isə vəziyyət fərqli olmuşdur. Proletariat gerçək mənfəətini sinif olaraq öz varlığını da ortadan qaldırmaqda görər. Buna Misal olaraq Marksın"Sinfi cəmiyyəti davam etdirmək deyil son qoymaq" fikri, MArksın iqtisadi-siyasi düşüncələrini izləyərək söyləmək gərəkərsə proletariatın maddi-toplum quruluşdan qaynaqlanması çətin bir vəzifədir. Müxtəlif marksist düşünürlər (Georg Lukács, Antonio Gramsci ya da Althusser kimi) bu teoriyanın açıqlamasını verməyə çalışmışlar. Kimi iqtisadi təyin olunma, kimi iradəçi bu teoriyalarda sinfi mübarizənin təməl bir elmi-siyasi arqument olaraq funksiya görər.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin metnini Azerbaycan diline uygunlasdirmaq lazimdir Meqalede cumle quruluslarindaki yanlisliqlari ve orfoqrafik sehvleri duzeltdikden sonra Azerbaycanca deyil sablonunu silmeyi unutmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Sinfi mubarize anlayisi ilk defe Karl Marks ve Fridrix Engels birlikde yaratdigi Kommunist Manifesti adli eserinde Indiye qederki butun cemiyyetin tarixi sinif savaslari tarixidr demisdir Marksa gore kapitalizmde istehsal edici movqede olan ancaq bu movqeye qarsi istehsal vasitelerinin burjuaziyanin ozel mulkiyyetinde olmasindan otru istismar edilen isci sinfinin bu istismardan qurtulmasi ucun burjuaziyanin iqtidarina son vermesi ve istehsal vasitelerinin dovlet nezaretine kecilmesidir KommunizmKonsepsiyalarSosializm Sinfi mubarizeIdeologiyaMarksizm Leninizm Marksizm Leninizm Trotskizm Titoizm Cucxe ideyalari Maoizm Enver Xoca ideyalari Anarxo kommunizmSexsiyyetlerTomas Mor Henri Sen Simon Sarl Furye Robert Ouen Karl Marks Fridrix Engels Roza Luksemburq Vladimir Lenin Lev Trotski Iosif Stalin Mao TsedunSimvollarBas movzuAnarxizm Antikommunizm Proletariat diktaturasi Sosializm Stalinizm Sinfi mubarize Marksist sinif teoriyasinda ve tarix anlayisinda sinifler arasi munasibetlerin musteqil hali olaraq tesbit edilir Marksist tarix anlayisina gore sinfi mubarizeler yalniz mueyyen bir andaki cemiyyetin sinifler arasindaki mubarizesi deyildir eksine o tarixin motorudur yeni tarixi inkisafin ve ilerlemenin dayagi ifadesini sinifler arasindaki mubarize tapir Marksizmde esas olaraq Tarix sinfi mubarize tarixidir fikri goturulur Her qabaqcil sinif mueyyen bir merhelede murtecelesir ve menfeetlerini movcud olanin qorunmasinda tapir Marksist teoriyada Bu qacinilmaz olaraq beledir Marks bunun misalini burjuaziyani feodalizmi tovsiye ederken inqilabci oz boyukluyunu qurduqdan sonra murtece olaraq ortaya cixar Ancaq sinfi mubarize bitmemisdir ve onu mehv edecek sinif burjuaziya ile birlikde dogulmusdur Yeni proletariat Sinfi mubarizenin qaynagi sosial iqtisadi sertler deyilen maddi cemiyyet qurulusudur yeni mueyyen bir andaki istehsal munasibetleri ile murtece istehsalcilar arasindaki munasibet ve ziddiyetlerin toplami Bunun neticesinde sinfi mubarizenin mueyyen bir dovrunde bir musteqil sinif diger sinif terefinden yeniler ve iqtidarini itirer Bu esas olaraq istehsal terzindeki deyismenin neticesidir Bu deyisme beraberinde menfeetleri musteqil sinifden ferqli olan yeni bir sinif dogulmaqdadir Marksizm Siniflerin ortaya cixmasindan etibaren tarixi sinfi mubarize tarixi olaraq anlamaq lazim oldugunu deyer Quldarliqdan Feodalizme oradan kapitalizme kecildiyini bu kecidleri temin eden itici gucun maddi iqtisadi qurulusa bagli olan sinifler arasindaki mubarizenin oldugu bildirilir Proletariata geldikde ise veziyyet ferqli olmusdur Proletariat gercek menfeetini sinif olaraq oz varligini da ortadan qaldirmaqda gorer Buna Misal olaraq Marksin Sinfi cemiyyeti davam etdirmek deyil son qoymaq fikri MArksin iqtisadi siyasi dusuncelerini izleyerek soylemek gerekerse proletariatin maddi toplum qurulusdan qaynaqlanmasi cetin bir vezifedir Muxtelif marksist dusunurler Georg Lukacs Antonio Gramsci ya da Althusser kimi bu teoriyanin aciqlamasini vermeye calismislar Kimi iqtisadi teyin olunma kimi iradeci bu teoriyalarda sinfi mubarizenin temel bir elmi siyasi arqument olaraq funksiya gorer