Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
'İlk tibbi yardım zamanı (ing. First aid)— hər hansı bir qəza və ya həyati təhlükə yaradan bir vəziyyətdə həkimlərin köməyi təmin edilənə qədər həyatın xilas olunması və ya vəziyyətin daha da pisləşməsinin qarşısını almaq məqsədi ilə hadisə yerində tibbi vəsaitsiz, mövcud vasitə və vəsaitlərlə edilən dərmansız müalicə.
İlk tibbi yardımın mahiyyəti
Hər hansı zədə (əzilmə, sınıq, yanıq və s.) almış və ya qəfildən xəstələnmiş şəxsin həyatını xilas etmək və sağlamlığını bərpa etmək üçün ona göstərilmiş ilk həkiməqədər yardımın böyük əhəmiyyəti vardır. Hadisə yerində ( işdə, küçədə, evdə və s.) bir sıra sadə tədbirləri yubanmadan həyata keçirməklə ağır fəsadların və xoşagəlməz nəticələrin qarşısını almaq mümkündür. İlk tibbi yardım zədələnmə yerində təcili (15 dəq) göstərilməlidir.
İlk tibbi yardımın növləri
- Həyati təhlükəni ortadan qaldırmaq.
- Həyati funksiyaların davam etdirilməsini təmin etmək.
- Xəstə və ya yaralının vəziyyətinin pisləşməsini önləmək.
- Yaxşılaşmanı asanlaşdırmaq.
İlk tibbi yardım çantası
Yardım çantasında olmalıdır:
İlk üç tədbir
- Zərərçəkmişə xarici zədələyici amillərin (elektrik cərəyanı, aşağı və ya yuxarı hərarət, ağır təzyiq altında sıxılma və s.) təsirinin dərhal aradan qaldırılması və onun əlverişsiz şəraitdən uzaqlaşdırılması (sudan, yanan və ya qaz dolmuş yerdən çıxarılması).
- Alınmış travmanın növündən və xarakterindən asılı olaraq dərhal tibbi yardımın göstərilməsi (qanaxmanın dayandırılması, süni tənəffüs verilməsi, ürəyin qapalı masajı, yaralara sarğı qoyulması və s.).
- Ən qısa müddətdə zərərçəkmişin yaxındakı müalicə müəssisəsinə çatdırılması. Bu zaman çox ehtiyatla davranmaq, yaxud hadisə yerinə təcili tibbi yardım çağırmaq lazımdır.
Qanaxmalar zamanı ilk tibbi yardım
İstənilən güclü qanaxma zamanı əsas təhlükə ondan ibarətdir ki, orqanizm daxilində qan kütləsinin kəskin şəkildə azalması nəticəsində ürək fəaliyyəti pisləşir. Bu zaman bütün həyati vacib orqanlar da oksigen çatışmazlığından zərər çəkməyə başlayırlar. Bu halda huşun itirilməsi baş verə bilər. Güclü qanaxma zamanı ilk növbədə yaradan hansı qanın axdığını müəyyən etmək lazımdır.
Qanaxmalar 3 cür olur: Kapilyar qanaxmalar, Venoz qanaxmalar, Arterial qanaxmalar.
Ən təhlükəli qanaxma arterial qanaxmadır. Bu zaman fəvvarə şəklində al qırmızı qan sürətlə damardan xaric olur və zərərçəkmiş bir neçə dəqiqə ərzində çoxlu qan itirə bilər. Dərhal qanaxmanı saxlamaq üçün tədbirlər görülməlidir. Turna və ya əl altında olan hər hansı vasitədən (ip, rezin, parça, bel kəməri və s.) istifadə etməklə zədə nahiyəsindən yuxarıda iri magistral damarları turna ilə sıxmaqla qanaxmanı saxlamaq lazımdır. Əl altında heç nə olmadıqda iri magistral damarı barmaqla sümüyə doğru sıxmaq lazımdır. Turnanın qoyulduğu vaxt qeyd edilməlidir. Çünki 1–2 saatdan sonra 2–3 dəqiqəliyə sarğını boşaltmaq lazımdır ki, ətrafın qidalanması pozulmasın. Əks halda qanqrena baş verə bilər. Venoz qanaxma zamanı tünd albalı rəngdə qan fasiləsiz yavaş axınla xaric olur. Bu zaman sıxıcı sarğı qoymaqla qanaxmanı dayandırmaq olar. Kapilyar qanaxma zamanı adi sarğı qoyduqda qanaxma dayanır. Bütün hallarda sarğının üstündən buz qovuğu qoymaq ağrını azaltmağa və qanaxmanı dayandırmağa kömək edir. Burun qanaxması zamanı burnun içərisinə hidrogen peroksid məhlulu ilə isladılmış pambıq və ya bint yerləşdirmək, burun pərlərini bir-birinə sıxmaq, burnun üzərinə buz qoymaq lazımdır. Ağ ciyərlərdən qanaxma olarsa (bu zaman köpüklü al qırmızı qan gəlir) zərərçəkənə yarımoturaq vəziyyət vermək, döş qəfəsi üzərinə buz döşəmək, öskürəyi azaldan dərmanlar vermək lazımdır. Qanlı qusma olarsa (bu zaman qusuntu qəhvə çöküntüsünə oxşayır) xəstəyə tam sakitlik verilməli, qarnının üstünə buz qoyulmalı, yeməyə və maye qəbuluna icazə verilməməlidir.
Bintləmə qaydaları
- xəstəyə mümkün qədər rahat vəziyyət vermək lazımdır ki, ağrıları artmasın;
- yaranın bintlə sarınması bintin başını bədənin bintlə sarınan hissəsinin ətrafına fırlamaqla iki əllə aparılır. Bu zaman bintin başını soldan sağa olmaqla açırlar;
- bintin hər növbəti qatı özündən əvvəlki qatın eninin yarısını və ya 2/3 hissəsini örtməlidir;
- bintləmə zamanı bədənin bintlə sarınan hissəsi, xüsusən də ətraflar sarğı qoyulandan sonra olacaqları vəziyyətdə olmalıdır. Məsələn, sarğıdan sonra xəstə gəzərsə, diz oynağına dizin bükülmüş vəziyyətində sarğı qoyulması yararsızdır;
- bintin uclarını bədənin sağlam hissəsi üzərində bağlamaq lazımdır.
Termik yanıqlar zamanı ilk tibbi yardım
Yüngül və ya sahəsi çox da geniş olmayan yanıqlar zamanı ilk tibbi yardımı zədələnmiş sahənin soyudulmasından başlayırlar. Bədənin yanan sahəsini 10–15 dəqiqə ərzində soyuq axar su altında saxlayın. Bu dərinin soyumasına, ağrının keçib getməsinə və yanığın dərinin daha dərin qatlarına yayılmasının qarşısını alır. Bu zaman buzdan istifadə etmək olmaz, bu travmanı artıra bilər! Yanan sahəyə yağ, yağlı məlhəmlər, vazelin və digər yağlı maddələr və yumurta da sürtmək olmaz!
Dəri su ilə soyudulandan sonra yanıq sahəsini steril bint və ya xovu olmayan, təmiz, yumşaq, təzə ütülənmiş parça ilə sarımaq lazımdır. Binti spirtdə və ya araqda isladmaq olar, onlar ağrıkəsici təsir göstərir və bəzi hallarda suluqların əmələ gəlməsinin qarşısını alır. Yanıq sahələrinə heç vaxt yod, brilyant yaşılı (rus. zelyonka), kalium permanqanat və digər bu tipli antiseptikləri sürtmək olmaz. Həmçinin, yanıq sahəsini heç bir halda sidiklə "təmizləməyin", sürtkəcdən keçirilmiş kartof və ya kartof qabığı və s. bu kimi "vasitələr" də qoymayın, çünki bu zaman siz yaraya infeksiya sala bilərsiniz.
Güclü və sahəsi xeyli dərəcədə geniş olan yanıqlar zamanı zərərçəkəni təmiz döşəkağı ilə bürümək, daha sonra üstünü ədyalla örtmək, ona antihistamin, ağrıkəsici dərmanlar vermək, duz qatılmış su içirtmək (1l suya 1 çay qaşığı duz) və dərhal xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. Əgər zərərçəkən şəxsdə şok başlanarsa, ona içməyə maye vermək olmaz. Uşağa antihistamin preparatını, həmçinin ağrıkəsici dərmanı yaşına uyğun dozada olmaqla, yanıq sahəsi hətta geniş olmadıqda da vermək lazımdır. Güclü yanıqlar zamanı dözülməz ağrılar yarandığı üçün, ağrı şokunun qarşısını almaq məqsədi ilə, ağrıkəsici dərmanların verilməsi çox vacibdir. Zərərçəkənin dərisində qabarcıqlar əmələ gələrsa, onları deşmək olmaz. Bu, təhlükəli infeksiyaların yaraya daxil olmasına səbəb ola bilər. Gözlərin termik yanıqları zamanı gözləri xeyli həcmdə su ilə yumaq, boş sarğı qoymaq və zərərçəkəni təcili olaraq tibb müəssisəsinə çatdırmaq lazımdır.
Dəm qazı ilə zəhərlənmə zamanı ilk tibbi yardım
Dəm qazı ilə yüngül zəhərlənmə zamanı zərərçəkəndə başgicəllənmə, baş ağrısı, quru öskürək, ürəkbulanma, qusma kimi əlamətlər meydana çıxır. Daha ağır zəhərlənmə zamanı isə qıcolmalar, huşun uzun müddət itirilməsi, beyin ödemi, ürəyin zədələnməsi baş verir. Yadda saxlamaq lazımdır ki, kiçik yaşlı uşaqlar az miqdarda dəm qazından hətta həyatlarını itirə bilərlər!
Dəm qazı ilə zəhərlənmə zamanı:
- zərərçəkəni dərhal açıq havaya çıxarmaq (balkona, çölə);
- əynindəki paltarın yaxasını, kəmərini və s. açmaq;
- ona yarıoturaq vəziyyət vermək (ağ ciyər ödeminin qarşısını almaq üçün);
- zərərçəkənin alnına, sinəsinə soyuq kompres qoymaq;
- əgər zərərçəkən nəfəs almırsa və ürək dayanmışsa dərhal reanimasiya tədbirlərinə başlayın ("Ürəyin xarici masajı" və "Süni tənəffüs").
Suda boğulma zamanı ilk tibbi yardım
Suda batanı xilas edərkən ehtiyatlı olmaq lazımdır. Belə ki, suda batan hər şeydən tutmağa cəhd etdiyi üçün o, xilasedəni də batıra bilər.Batan şəxsə arxa tərəfdən yaxınlaşmaq, onu saçlarından, paltarının yaxalığından və ya qoltuqaltı nahiyəsindən tutaraq üzünu yuxarı çevirməklə onunla birlikdə sahilə tərəf üzmək lazımdır. Batan şəxsin sifəti mütləq suyun səthindən yuxarıda olmalıdır.
Suda boğulma zamanı:
- dərhal "təcili yardım" çağırmaq;
- tibbi yardım göstərməzdən əvvəl zərərçəkənin əynindəki sıxıcı paltarları (qalstuk, kəmər və s.) çıxarmaq lazımdır;
- cəld hərəkətlə zərərçəkənin ağız boşluğunu barmağınızla və ya dəsmalla dəniz yosunlarından və digər yad cisimlərdən təmizləyin;
- sonra sağ dizinizi yerə qoyaraq, zərərçəkəni üzüaşağı və qarnı budunuza söykənməklə, dizdən bükülmüş sol ayağınızın üzərinə qoyun;
- əlinizlə onun kürəkləri arasındakı sahəyə güclü şəkildə təzyiq etməklə tənəffüs yollarından suyu xaric edin;
- zərərçəkəni üzüyuxarı yerə uzadın, qusma başladığı halda onun boğulmaması üçün başını yana çevirin, nəfəs alıb-almamasını, ürəyinin döyünüb-döyünməməsini yoxlayın;
- əgər zərərçəkən nəfəs almırsa, ona süni tənəffüs vermək lazımdır. Əgər zərərçəkənin ürəyi dayanıbsa, süni tənəffüs hərəkətləri ilə yanaşı ürəyin qapalı masajını da icra edin. Bu reanimasiya tədbirlərini həkim gələnədək davam etdirmək lazımdır. Zərərçəkəni tibb müəssisəsinə çatdırmaq imkanı olarsa, bunu dərhal etmək, reanimasiya tədbirlərini isə yolda olarkən davam etdirmək lazımdır.
Əgər zərərçəkən huşunu itirməmişdirsə, tənəffüs yollarından suyu xaric etdikdən sonra onun əynindəki yaş paltarları çıxarmaq, bədənini spirt və ya quru dəsmalla ovxalamaq, içməyə isti maye vermək, onu isti bir şeyə bürümək, ayaqlarını bir qədər qaldırmaq və dərhal xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır.
Dağıntılar zamanı yaranan zədələrə qarşı ilk tibbi yardım
Dağıntılar zamanı meydana çıxan travmalardan biri uzunmüddətli sıxılma sindromu-Kraş sindromudur. Kraş sindromu-uzun müddət böyük mexaniki qüvvənin təzyiqi altında bədənin yumşaq toxumalarının zədələnməsi nəticəsində inkişaf edir. Sindromun meydana çıxmasına səbəb muxtəlif travmalar ola bilər. Daha çox zəlzələlər, muasir silahların istifadəsi zamanı baş verən dağıntılarda, inşaat meydanlarında, şaxtalar, karyerlərdə baş verən uçqunlar zamanı rast gəlinir. Ağır mexaniki qüvvə tərəfindən sıxılan yumşaq toxumada əzilmə, dağılma baş verir. Meydana çıxan ağrı zərərçəkmişin sinir, ürək-damar, tənəffüs sistemində ciddi pozuntular yaradır. Eyni zamanda əzilmə nəticəsində qansızmalar olur. Kraş sindromu zamanı ilk yardım kompleks şəkildə aparılır:
- Qısa müddət ərzində zədələnmiş şəxsin dağıntı altından azad edilməsi;
- Elastik kompressiya, zədələnmiş nahiyyənin soyudulması, ətrafların immobilizasiyası;
- Travmatik şok əleyhinə tədbirlər;
- Xəstənin yaxınlıqdakı xəstəxananın cərrahi şöbəsinə aparılması.
Xəstəliyin ilk 2–3 günü ərzində ağrı ilə əlaqədar travmatik şok əlamətləri olur: ağrı, arterial təzyiq aşağı düşür, tənəffüs, nəbz tezləşir, xəstədə oynaqlıq olur. 3–5-ci günlərində nisbi yaxşılaşma qeyd edilir. 4–7 gündən sonra sinir sistemi, böyrəklər zədələnir. Ağırlaşmalar baş verərsə xəstənin zədələnmiş ətrafında güclü ağrılar, qanqrena, böyrək çatışmazlığı baş verir.
Oynaq çıxıqları zamanı ilk tibbi yardım
Oynaq çıxıqları zamanı oynaqda olan sümüklərdən birinin oynaq kapsulasını yırtaraq oynaq boşluğu daxilindən xaricə çıxması hallarında baş verir. Oynaq çıxıqlarının ümumi əlamətlərinə oynağın normal formasının dəyişməsi, çıxan sümüyün digər yeni sahədə yerləşməsi, ətrafın ölçüsünün qısalması və ya uzanması, oynaq nahiyəsində olan kəskin ağrı kimi əlamətlər daxildir. Əgər travmaya məruz qalan uşaqdırsa, aşağıdakı əlamətlər oynaq çıxığından şübhələnməyə əsas verə birər: uşaq zədələnən ətrafını hərəkət etdirə bilmir və ya onu çətinliklə hərəkət etdirir, o narahat olur, ağlayır, böyüklərə travma aldığı qola və ya ayağa toxunmağa imkan vermir, toxunduqda isə daha bərkdən ağlamağa başlayır. Heç bir halda nə böyük şəxsdə, nə də uşaqda oynaq çıxığını sərbəst şəkildə yerinə salmağa, və ya bu məqsədlə xalq təbiblərinə müraciət etməyə cəhd etməyin. Travmadan sonra ilk 1–2 saat ərzində zərərçəkəni mütləq xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır ki, cərrah çıxmış ətrafı yerinə salsın.
Yuxarı ətrafın hər hansı oynağı yerindən çıxdıqda, zədələnmiş ətrafı boyuna bağlanmış ləçəkdən sallamaq, zədələnmiş oynağın ətrafına parçaya bükülmüş buz qoymaq, daha sonra isə xəstəni təcili şəkildə travmatoloji məntəqəyə və ya xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. Aşağı ətrafdakı oynaq çıxığı zamanı zədə alan şəxsi uzatmaq, xəstə ayağa tam rahatlıq vermək üçün onun altına yastıq və ya mütəkkə forması verilən dəsmal qoymaq lazımdır. Zədələnmiş oynağın ətrafına parçaya bükülmüş buz qoyun.
İstinadlar
- "İlk tibbi yardım" (az.). ens.az. İstifadə tarixi: 2020-09-13.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilk tibbi yardim zamani ing First aid her hansi bir qeza ve ya heyati tehluke yaradan bir veziyyetde hekimlerin komeyi temin edilene qeder heyatin xilas olunmasi ve ya veziyyetin daha da pislesmesinin qarsisini almaq meqsedi ile hadise yerinde tibbi vesaitsiz movcud vasite ve vesaitlerle edilen dermansiz mualice Ilk tibbi yardimin beynelxalq simvoluIlk tibbi yardimin mahiyyetiHer hansi zede ezilme siniq yaniq ve s almis ve ya qefilden xestelenmis sexsin heyatini xilas etmek ve saglamligini berpa etmek ucun ona gosterilmis ilk hekimeqeder yardimin boyuk ehemiyyeti vardir Hadise yerinde isde kucede evde ve s bir sira sade tedbirleri yubanmadan heyata kecirmekle agir fesadlarin ve xosagelmez neticelerin qarsisini almaq mumkundur Ilk tibbi yardim zedelenme yerinde tecili 15 deq gosterilmelidir Ilk tibbi yardimin novleriHeyati tehlukeni ortadan qaldirmaq Heyati funksiyalarin davam etdirilmesini temin etmek Xeste ve ya yaralinin veziyyetinin pislesmesini onlemek Yaxsilasmani asanlasdirmaq Ilk tibbi yardim cantasiilkin tibbi yardim cantasi Yardim cantasinda olmalidir uckunc sargi bezleri rulonlu sargi bezleri steril qazli bezler pambiq yara bandlari boyunluq turna jqutu antiseptik mehlullar agri kesici preparat sancaq qayci fener Ilk uc tedbirZerercekmise xarici zedeleyici amillerin elektrik cereyani asagi ve ya yuxari heraret agir tezyiq altinda sixilma ve s tesirinin derhal aradan qaldirilmasi ve onun elverissiz seraitden uzaqlasdirilmasi sudan yanan ve ya qaz dolmus yerden cixarilmasi Alinmis travmanin novunden ve xarakterinden asili olaraq derhal tibbi yardimin gosterilmesi qanaxmanin dayandirilmasi suni teneffus verilmesi ureyin qapali masaji yaralara sargi qoyulmasi ve s En qisa muddetde zerercekmisin yaxindaki mualice muessisesine catdirilmasi Bu zaman cox ehtiyatla davranmaq yaxud hadise yerine tecili tibbi yardim cagirmaq lazimdir Qanaxmalar zamani ilk tibbi yardimQanaxma Istenilen guclu qanaxma zamani esas tehluke ondan ibaretdir ki orqanizm daxilinde qan kutlesinin keskin sekilde azalmasi neticesinde urek fealiyyeti pislesir Bu zaman butun heyati vacib orqanlar da oksigen catismazligindan zerer cekmeye baslayirlar Bu halda husun itirilmesi bas vere biler Guclu qanaxma zamani ilk novbede yaradan hansi qanin axdigini mueyyen etmek lazimdir Qanaxmalar 3 cur olur Kapilyar qanaxmalar Venoz qanaxmalar Arterial qanaxmalar En tehlukeli qanaxma arterial qanaxmadir Bu zaman fevvare seklinde al qirmizi qan suretle damardan xaric olur ve zerercekmis bir nece deqiqe erzinde coxlu qan itire biler Derhal qanaxmani saxlamaq ucun tedbirler gorulmelidir Turna ve ya el altinda olan her hansi vasiteden ip rezin parca bel kemeri ve s istifade etmekle zede nahiyesinden yuxarida iri magistral damarlari turna ile sixmaqla qanaxmani saxlamaq lazimdir El altinda hec ne olmadiqda iri magistral damari barmaqla sumuye dogru sixmaq lazimdir Turnanin qoyuldugu vaxt qeyd edilmelidir Cunki 1 2 saatdan sonra 2 3 deqiqeliye sargini bosaltmaq lazimdir ki etrafin qidalanmasi pozulmasin Eks halda qanqrena bas vere biler Venoz qanaxma zamani tund albali rengde qan fasilesiz yavas axinla xaric olur Bu zaman sixici sargi qoymaqla qanaxmani dayandirmaq olar Kapilyar qanaxma zamani adi sargi qoyduqda qanaxma dayanir Butun hallarda sarginin ustunden buz qovugu qoymaq agrini azaltmaga ve qanaxmani dayandirmaga komek edir Burun qanaxmasi zamani burnun icerisine hidrogen peroksid mehlulu ile isladilmis pambiq ve ya bint yerlesdirmek burun perlerini bir birine sixmaq burnun uzerine buz qoymaq lazimdir Ag ciyerlerden qanaxma olarsa bu zaman kopuklu al qirmizi qan gelir zerercekene yarimoturaq veziyyet vermek dos qefesi uzerine buz dosemek oskureyi azaldan dermanlar vermek lazimdir Qanli qusma olarsa bu zaman qusuntu qehve cokuntusune oxsayir xesteye tam sakitlik verilmeli qarninin ustune buz qoyulmali yemeye ve maye qebuluna icaze verilmemelidir Bintleme qaydalari Bintleme qaydalarixesteye mumkun qeder rahat veziyyet vermek lazimdir ki agrilari artmasin yaranin bintle sarinmasi bintin basini bedenin bintle sarinan hissesinin etrafina firlamaqla iki elle aparilir Bu zaman bintin basini soldan saga olmaqla acirlar bintin her novbeti qati ozunden evvelki qatin eninin yarisini ve ya 2 3 hissesini ortmelidir bintleme zamani bedenin bintle sarinan hissesi xususen de etraflar sargi qoyulandan sonra olacaqlari veziyyetde olmalidir Meselen sargidan sonra xeste gezerse diz oynagina dizin bukulmus veziyyetinde sargi qoyulmasi yararsizdir bintin uclarini bedenin saglam hissesi uzerinde baglamaq lazimdir Termik yaniqlar zamani ilk tibbi yardimTermik yaniqlar zamani ilk tibbi yardim Yungul ve ya sahesi cox da genis olmayan yaniqlar zamani ilk tibbi yardimi zedelenmis sahenin soyudulmasindan baslayirlar Bedenin yanan sahesini 10 15 deqiqe erzinde soyuq axar su altinda saxlayin Bu derinin soyumasina agrinin kecib getmesine ve yanigin derinin daha derin qatlarina yayilmasinin qarsisini alir Bu zaman buzdan istifade etmek olmaz bu travmani artira biler Yanan saheye yag yagli melhemler vazelin ve diger yagli maddeler ve yumurta da surtmek olmaz Deri su ile soyudulandan sonra yaniq sahesini steril bint ve ya xovu olmayan temiz yumsaq teze utulenmis parca ile sarimaq lazimdir Binti spirtde ve ya araqda isladmaq olar onlar agrikesici tesir gosterir ve bezi hallarda suluqlarin emele gelmesinin qarsisini alir Yaniq sahelerine hec vaxt yod brilyant yasili rus zelyonka kalium permanqanat ve diger bu tipli antiseptikleri surtmek olmaz Hemcinin yaniq sahesini hec bir halda sidikle temizlemeyin surtkecden kecirilmis kartof ve ya kartof qabigi ve s bu kimi vasiteler de qoymayin cunki bu zaman siz yaraya infeksiya sala bilersiniz Guclu ve sahesi xeyli derecede genis olan yaniqlar zamani zerercekeni temiz dosekagi ile burumek daha sonra ustunu edyalla ortmek ona antihistamin agrikesici dermanlar vermek duz qatilmis su icirtmek 1l suya 1 cay qasigi duz ve derhal xestexanaya catdirmaq lazimdir Eger zererceken sexsde sok baslanarsa ona icmeye maye vermek olmaz Usaga antihistamin preparatini hemcinin agrikesici dermani yasina uygun dozada olmaqla yaniq sahesi hetta genis olmadiqda da vermek lazimdir Guclu yaniqlar zamani dozulmez agrilar yarandigi ucun agri sokunun qarsisini almaq meqsedi ile agrikesici dermanlarin verilmesi cox vacibdir Zerercekenin derisinde qabarciqlar emele gelersa onlari desmek olmaz Bu tehlukeli infeksiyalarin yaraya daxil olmasina sebeb ola biler Gozlerin termik yaniqlari zamani gozleri xeyli hecmde su ile yumaq bos sargi qoymaq ve zerercekeni tecili olaraq tibb muessisesine catdirmaq lazimdir Dem qazi ile zeherlenme zamani ilk tibbi yardimDem qazi ile zeherlenme zamani ilk tibbi yardim Dem qazi ile yungul zeherlenme zamani zerercekende basgicellenme bas agrisi quru oskurek urekbulanma qusma kimi elametler meydana cixir Daha agir zeherlenme zamani ise qicolmalar husun uzun muddet itirilmesi beyin odemi ureyin zedelenmesi bas verir Yadda saxlamaq lazimdir ki kicik yasli usaqlar az miqdarda dem qazindan hetta heyatlarini itire bilerler Dem qazi ile zeherlenme zamani zerercekeni derhal aciq havaya cixarmaq balkona cole eynindeki paltarin yaxasini kemerini ve s acmaq ona yarioturaq veziyyet vermek ag ciyer odeminin qarsisini almaq ucun zerercekenin alnina sinesine soyuq kompres qoymaq eger zererceken nefes almirsa ve urek dayanmissa derhal reanimasiya tedbirlerine baslayin Ureyin xarici masaji ve Suni teneffus Suda bogulma zamani ilk tibbi yardimSuda batani xilas ederken ehtiyatli olmaq lazimdir Bele ki suda batan her seyden tutmaga cehd etdiyi ucun o xilasedeni de batira biler Batan sexse arxa terefden yaxinlasmaq onu saclarindan paltarinin yaxaligindan ve ya qoltuqalti nahiyesinden tutaraq uzunu yuxari cevirmekle onunla birlikde sahile teref uzmek lazimdir Batan sexsin sifeti mutleq suyun sethinden yuxarida olmalidir Suda bogulma zamani Suda bogulma zamani ilk tibbi yardimderhal tecili yardim cagirmaq tibbi yardim gostermezden evvel zerercekenin eynindeki sixici paltarlari qalstuk kemer ve s cixarmaq lazimdir celd hereketle zerercekenin agiz boslugunu barmaginizla ve ya desmalla deniz yosunlarindan ve diger yad cisimlerden temizleyin sonra sag dizinizi yere qoyaraq zerercekeni uzuasagi ve qarni budunuza soykenmekle dizden bukulmus sol ayaginizin uzerine qoyun elinizle onun kurekleri arasindaki saheye guclu sekilde tezyiq etmekle teneffus yollarindan suyu xaric edin zerercekeni uzuyuxari yere uzadin qusma basladigi halda onun bogulmamasi ucun basini yana cevirin nefes alib almamasini ureyinin doyunub doyunmemesini yoxlayin eger zererceken nefes almirsa ona suni teneffus vermek lazimdir Eger zerercekenin ureyi dayanibsa suni teneffus hereketleri ile yanasi ureyin qapali masajini da icra edin Bu reanimasiya tedbirlerini hekim gelenedek davam etdirmek lazimdir Zerercekeni tibb muessisesine catdirmaq imkani olarsa bunu derhal etmek reanimasiya tedbirlerini ise yolda olarken davam etdirmek lazimdir Eger zererceken husunu itirmemisdirse teneffus yollarindan suyu xaric etdikden sonra onun eynindeki yas paltarlari cixarmaq bedenini spirt ve ya quru desmalla ovxalamaq icmeye isti maye vermek onu isti bir seye burumek ayaqlarini bir qeder qaldirmaq ve derhal xestexanaya catdirmaq lazimdir Dagintilar zamani yaranan zedelere qarsi ilk tibbi yardimDagintilar zamani yaranan zedelere qarsi ilk tibbi yardim Dagintilar zamani meydana cixan travmalardan biri uzunmuddetli sixilma sindromu Kras sindromudur Kras sindromu uzun muddet boyuk mexaniki quvvenin tezyiqi altinda bedenin yumsaq toxumalarinin zedelenmesi neticesinde inkisaf edir Sindromun meydana cixmasina sebeb muxtelif travmalar ola biler Daha cox zelzeleler muasir silahlarin istifadesi zamani bas veren dagintilarda insaat meydanlarinda saxtalar karyerlerde bas veren ucqunlar zamani rast gelinir Agir mexaniki quvve terefinden sixilan yumsaq toxumada ezilme dagilma bas verir Meydana cixan agri zerercekmisin sinir urek damar teneffus sisteminde ciddi pozuntular yaradir Eyni zamanda ezilme neticesinde qansizmalar olur Kras sindromu zamani ilk yardim kompleks sekilde aparilir Qisa muddet erzinde zedelenmis sexsin daginti altindan azad edilmesi Elastik kompressiya zedelenmis nahiyyenin soyudulmasi etraflarin immobilizasiyasi Travmatik sok eleyhine tedbirler Xestenin yaxinliqdaki xestexananin cerrahi sobesine aparilmasi Xesteliyin ilk 2 3 gunu erzinde agri ile elaqedar travmatik sok elametleri olur agri arterial tezyiq asagi dusur teneffus nebz tezlesir xestede oynaqliq olur 3 5 ci gunlerinde nisbi yaxsilasma qeyd edilir 4 7 gunden sonra sinir sistemi boyrekler zedelenir Agirlasmalar bas vererse xestenin zedelenmis etrafinda guclu agrilar qanqrena boyrek catismazligi bas verir Oynaq cixiqlari zamani ilk tibbi yardimOynaq cixiqlari Oynaq cixiqlari zamani oynaqda olan sumuklerden birinin oynaq kapsulasini yirtaraq oynaq boslugu daxilinden xarice cixmasi hallarinda bas verir Oynaq cixiqlarinin umumi elametlerine oynagin normal formasinin deyismesi cixan sumuyun diger yeni sahede yerlesmesi etrafin olcusunun qisalmasi ve ya uzanmasi oynaq nahiyesinde olan keskin agri kimi elametler daxildir Eger travmaya meruz qalan usaqdirsa asagidaki elametler oynaq cixigindan subhelenmeye esas vere birer usaq zedelenen etrafini hereket etdire bilmir ve ya onu cetinlikle hereket etdirir o narahat olur aglayir boyuklere travma aldigi qola ve ya ayaga toxunmaga imkan vermir toxunduqda ise daha berkden aglamaga baslayir Hec bir halda ne boyuk sexsde ne de usaqda oynaq cixigini serbest sekilde yerine salmaga ve ya bu meqsedle xalq tebiblerine muraciet etmeye cehd etmeyin Travmadan sonra ilk 1 2 saat erzinde zerercekeni mutleq xestexanaya catdirmaq lazimdir ki cerrah cixmis etrafi yerine salsin Yuxari etrafin her hansi oynagi yerinden cixdiqda zedelenmis etrafi boyuna baglanmis lecekden sallamaq zedelenmis oynagin etrafina parcaya bukulmus buz qoymaq daha sonra ise xesteni tecili sekilde travmatoloji menteqeye ve ya xestexanaya catdirmaq lazimdir Asagi etrafdaki oynaq cixigi zamani zede alan sexsi uzatmaq xeste ayaga tam rahatliq vermek ucun onun altina yastiq ve ya mutekke formasi verilen desmal qoymaq lazimdir Zedelenmis oynagin etrafina parcaya bukulmus buz qoyun Istinadlar Ilk tibbi yardim az ens az Istifade tarixi 2020 09 13 Hemcinin baxIlk yardim cantasi