Sxolastika (yunanca "schole" – elmi söhbət, məktəb) – dini fəlsəfə tipi. Hərfi mənada "məktəb fəlsəfəsi" deməkdir. Orta əsrlər dövrü üçün xarakterikdir. Sxolastlar xristianlıq dini etiqadını rasionallıqla əsaslandırmağa və sistemləşdirmək niyyətində idilər. Bunun üçün isə onlar antik filosofların ideyalarından istifadə edirdilər. Teologiyaya üstünlük vermək, ehkamçı ilkin şərtləri rasionalist metodika ilə birləşdirmək və formal məntiq problemlərinə maraq sxolastikanın səciyyəvi cəhətləridir. Orta əsrlərdə ən çox Qərbi Avropada inkişaf etmişdir. Sxolastikanın kökləri son antik fəlsəfəsinə, xüsusilə Proklın görüşlərinə gedib çıxır.
Sxolastismin dövrləri
Sxolastism üç dövrə bölünür.
- Erkən sxolastika
- Orta sxolastika və ya Klassik sxolastika
- Müasir sxolastika
Erkən sxolastikaya (IX-XIII əsrlər) neoplatonizmin təsiri olmuşdur (Kenterberili Anselm, İbn Sina, İbn Rüşd, Akvinalı Foma )
Klassik sxolastika dövründə (XIV-XV əsrlər) xristian aristotelizmi (), üstün idi. 15-16 əsrlərdə katolik (neosxolastiklər, ispan iyezuiti F. Suares) və protestant (F. Melanxton) ilahiyyatçılar arasındakı mübahisələr əslində katolik Kilsəsinin Reformasiyaya qarşı mübarizəsini əks etdirirdi.
Müasir sxolastika – yeni dövrün fəlsəfi təlimlərinin (Dekart, Hobbs, Lokk, Kant, Hegel və b.) təsiri ilə sxolastikanın əvvəlki mövqeyi sarsıldı. 19 əsrdən müxtəlif katolik (tomizm, Platon-Avqustin məktəbi və b.) və protestant məktəblərini birləşdirən sxolastikaya maraq artdı.
Sxolastik fəlsəfənin nümayəndələri
Sxolastik fəlsəfənin böyük nümayəndələri sırasına , Akvinalı Foma kimi Qərb sxolastik fəlsəfənin böyük filosofları daxildir.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sxolastika yunanca schole elmi sohbet mekteb dini felsefe tipi Herfi menada mekteb felsefesi demekdir Orta esrler dovru ucun xarakterikdir Sxolastlar xristianliq dini etiqadini rasionalliqla esaslandirmaga ve sistemlesdirmek niyyetinde idiler Bunun ucun ise onlar antik filosoflarin ideyalarindan istifade edirdiler Teologiyaya ustunluk vermek ehkamci ilkin sertleri rasionalist metodika ile birlesdirmek ve formal mentiq problemlerine maraq sxolastikanin seciyyevi cehetleridir Orta esrlerde en cox Qerbi Avropada inkisaf etmisdir Sxolastikanin kokleri son antik felsefesine xususile Proklin goruslerine gedib cixir Sxolastismin dovrleriSxolastism uc dovre bolunur Erken sxolastika Orta sxolastika ve ya Klassik sxolastika Muasir sxolastika Erken sxolastikaya IX XIII esrler neoplatonizmin tesiri olmusdur Kenterberili Anselm Ibn Sina Ibn Rusd Akvinali Foma Klassik sxolastika dovrunde XIV XV esrler xristian aristotelizmi ustun idi 15 16 esrlerde katolik neosxolastikler ispan iyezuiti F Suares ve protestant F Melanxton ilahiyyatcilar arasindaki mubahiseler eslinde katolik Kilsesinin Reformasiyaya qarsi mubarizesini eks etdirirdi Muasir sxolastika yeni dovrun felsefi telimlerinin Dekart Hobbs Lokk Kant Hegel ve b tesiri ile sxolastikanin evvelki movqeyi sarsildi 19 esrden muxtelif katolik tomizm Platon Avqustin mektebi ve b ve protestant mekteblerini birlesdiren sxolastikaya maraq artdi Sxolastik felsefenin numayendeleriSxolastik felsefenin boyuk numayendeleri sirasina Akvinali Foma kimi Qerb sxolastik felsefenin boyuk filosoflari daxildir Hemcinin baxFelsefe