Lamina propria — tənəffüs yolları, mədə-bağırsaq traktı və sidik-cinsiyyət yolları kimi bədəndəki müxtəlif boruları əhatə edən və selikli qişa kimi tanınan nəmli qişaların bir hissəsini təşkil edən nazik birləşdirici toxuma təbəqəsi.
Lamina propria | |
---|---|
|
Lamina propria nazik boş (areolar) birləşdirici toxuma təbəqəsidir, epitelin altında yerləşir və epitel və bazal membranla birlikdə selikli qişanı təşkil edir. Latın adından göründüyü kimi, selikli qişanın xarakterik komponenti "öz xüsusi təbəqəsidir". Beləliklə, selikli qişa termini epitel və lamina proprianın birləşməsinə aiddir.
Lamina proprianın birləşdirici toxuması hüceyrələrlə zəngindir. Lamina proprianın hüceyrələri dəyişkəndir və bunlara fibroblastlar, limfositlər, plazma hüceyrələri, makrofaqlar, eozinofil leykositlər və mast hüceyrələri daxil ola bilər. O, epitelə dəstək və qidalanma, eləcə də əsas toxuma ilə bağlanma vasitələri təmin edir. Dildə aşkar edilən papillalar kimi birləşdirici toxuma səthindəki pozuntular lamina propria və epitelin təmas sahəsini artırır.
Strukturu
Lamina propria boş birləşdirici toxumadır, buna görə də submukozanın altında yatan birləşdirici toxuma kimi lifli deyil. Lamina proprianın birləşdirici toxuması və düzülüşü çox sıx və elastikdir. Bu, sidik kisəsi kimi genişlənmə tələb edən orqanlarda görünə bilər.
Elastik orqanların lamina propriasında olan kollagenin mexaniki funksiyada böyük rol oynadığı sübut edilmişdir. Sidik kisəsində onun lamina propriasının kollagen tərkibi mürəkkəb qıvrımlar vasitəsilə quruluşa, dartılma gücünə və uyğunluğa imkan verir.
Bəzi orqanların lamina propriasında da miofibroblastlara rast gəlindiyi irəli sürülür. Bu hüceyrələr həm hamar əzələ, həm də fibroblast xüsusiyyətlərinə malikdir.
Lamina propria həmçinin damarlar, limfa damarları, elastik liflər və selikli qişanın hamar əzələlərinin dəstələri ilə zəngin ola bilər. Lamina propriada da afferent və efferent sinir sonluqlarına rast gəlmək olar.İmmun hüceyrələri, həmçinin limfoid toxuma, o cümlədən limfa düyünləri və kapilyarlar ola bilər. Hamar əzələ lifləri lamina propriada, məsələn, bağırsaq villisində tapıla bilər. O, demək olar ki, yağ hüceyrələrindən məhrumdur. Limfa damarları selikli qişaya nüfuz edərək epitelin bazal membranının altında yerləşir, oradan selikli qişanın lamina propriasına boşalır. Ölü hüceyrələr və epitelin bərpasının yüksək dərəcəsi bir çox apoptotik hüceyrə cisimlərini geridə qoyur. Onların əksəriyyəti onun makrofaqlarında olan lamina propriaya daxil olduqları aşkar edilmişdir.
Funksiyası
İmmunitet sistemindəki rolu
Epitel çox vaxt xarici stress altında və bir qədər zərif olduğundan, lamina propria çoxlu immun hüceyrələrə sahibdir.Bağırsaq sistemində immun sistemi normal bağırsaq florasına dözümlü olmalı, lakin patogen mikroorqanizmlərə cavab verməlidir. Bunun balanssızlığı iltihablı bağırsaq xəstəliyi kimi iltihablı xəstəliklərə səbəb olur. Lamina proprianın makrofaqlar və limfoid hüceyrələrlə zənginliyi onu immun reaksiyaların baş verməsi üçün əsas yerə çevirir. O, daxili toxumaları xarici patogen mikroorqanizmlərdən, xüsusən də mədə-bağırsaq traktından qoruyan maneənin bir hissəsini təşkil edir.
Klinik əhəmiyyəti
Epitel xərçənginin inkişafı çox vaxt dərin və regional limfa düyünlərinin işğalına əsaslanır. Submukoza üçün maneələrdən biri olan lamina propria epitelial xərçəng invaziyasının əhəmiyyətli olduğu bir sahədir, çünki limfatik invazyon limfa düyünlərinin, xüsusən də mədə xərçəngində metastazın müstəqil proqnozlaşdırıcısıdır. Şişlər bazal membranı sındıran və lamina propriaya çatan kimi, metastaz və xərçəngin irəliləmə sürətini artıra bilən limfa düyünlərinə məruz qalırlar.
Uzun müddət davam edən iltihab xərçəngin inkişafı üçün risk faktorudur. Lamina propria makrofaqları çox stress altında olduqda xərçəngə tutulma ehtimalının artmasına səbəb ola biləcək iltihab əleyhinə siqnallar buraxır. Buna misal olaraq kolitlə əlaqəli xərçənglə əlaqəli olan IL-6/STAT3 yolunun həddindən artıq aktivləşməsidir.
İstinadlar
- Burkitt, H. George; Young, Barbara; Heath, John W., redaktorlar Wheater's Functional Histology (3rd). 1993. ISBN .
- Slomianka, Lutz. "Blue Histology-Gastrointestinal Tract". The University of Western Australia. 2009. 2020-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-12.
- Mescher, Anthony. Junqueira's Basic Histology: Text & Atlas (12th). 2009. ISBN .
- King, David. "Study Guide: Histology of the Gastrointestinal System". 2009. 2021-01-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-12.
- Chang, S. L.; Chung, J. S.; Yeung, M. K.; Howard, P. S.; MacArak, E. J. "Roles of the Lamina Propria and the Detrusor in Tension Transfer during Bladder Filling". Scandinavian Journal of Urology and Nephrology. 33 (201). 1999: 38–45. doi:10.1080/003655999750042132. PMID 10573775.
- Andersson, Karl-Erik; McCloskey, Karen D. "Lamina propria: The functional center of the bladder?". Neurourology and Urodynamics. 33 (1). 2014: 9–16. doi:10.1002/nau.22465. PMID 23847015.
- Wiseman, O.J.; Fowler, C.J.; Landon, D.N. "The role of the human bladder lamina propria myofibroblast". BJU International. 91 (1). 2003: 89–93. doi:10.1046/j.1464-410X.2003.03802.x. PMID 12614258.
- Rice, Thomas W; Zuccaro, Gregory; Adelstein, David J; Rybicki, Lisa A; Blackstone, Eugene H; Goldblum, John R. "Esophageal Carcinoma: Depth of Tumor Invasion is Predictive of Regional Lymph Node Status". The Annals of Thoracic Surgery. 65 (3). 1998: 787–92. doi:10.1016/S0003-4975(97)01387-8. PMID 9527214.
- Hall, Peter A.; Coates, Philip J.; Ansari, Bijan; Hopwood, David. "Regulation of cell number in the mammalian gastrointestinal tract: The importance of apoptosis". Journal of Cell Science. 107 (12). 1994: 3569–77. doi:10.1242/jcs.107.12.3569. PMID 7706406.
- Varol, Chen; Vallon-Eberhard, Alexandra; Elinav, Eran; Aychek, Tegest; Shapira, Yami; Luche, Hervé; Fehling, Hans Jörg; Hardt, Wolf-Dietrich; Shakhar, Guy; Jung, Steffen. "Intestinal Lamina Propria Dendritic Cell Subsets Have Different Origin and Functions". Immunity. 31 (3). 2009: 502–12. doi:10.1016/j.immuni.2009.06.025. PMID 19733097.
- Bischoff, Stephan C; Barbara, Giovanni; Buurman, Wim; Ockhuizen, Theo; Schulzke, Jörg-Dieter; Serino, Matteo; Tilg, Herbert; Watson, Alastair; Wells, Jerry M. "Intestinal permeability – a new target for disease prevention and therapy". BMC Gastroenterology. 14. 2014-11-18: 189. doi:10.1186/s12876-014-0189-7. ISSN 1471-230X. PMC 4253991. PMID 25407511.
- Lee, Ji Yong; Joo, Hee Jae; Cho, Dae Sung; Kim, Sun Il; Ahn, Hyun Soo; Kim, Se Joong. "Prognostic Significance of Substaging according to the Depth of Lamina Propria Invasion in Primary T1 Transitional Cell Carcinoma of the Bladder". Korean Journal of Urology. 53 (5). 2012: 317–23. doi:10.4111/kju.2012.53.5.317. PMC 3364470. PMID 22670190.
- Yonemura, Yutaka; Endou, Yoshio; Tabachi, Kayoko; Kawamura, Taiichi; Yun, Hyo-Yung; Kameya, Toru; Hayashi, Isamu; Bandou, Etsurou; Sasaki, Takuma; Miura, Masahiro. "Evaluation of lymphatic invasion in primary gastric cancer by a new monoclonal antibody, D2-40". Human Pathology. 37 (9). 2006: 1193–9. doi:10.1016/j.humpath.2006.04.014. PMID 16938525.
- Matsumoto, Satoshi; Hara, Taeko; Mitsuyama, Keiichi; Yamamoto, Mayuko; Tsuruta, Osamu; Sata, Michio; Scheller, Jürgen; Rose-John, Stefan; Kado, Sho-ichi; Takada, Toshihiko. "Essential Roles of IL-6 Trans-Signaling in Colonic Epithelial Cells, Induced by the IL-6/Soluble-IL-6 Receptor Derived from Lamina Propria Macrophages, on the Development of Colitis-Associated Premalignant Cancer in a Murine Model". The Journal of Immunology. 184 (3). 2009: 1543–51. doi:10.4049/jimmunol.0801217. PMID 20042582.
Xarici keçidlər
Slide at ucla.edu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lamina propria teneffus yollari mede bagirsaq trakti ve sidik cinsiyyet yollari kimi bedendeki muxtelif borulari ehate eden ve selikli qisa kimi taninan nemli qisalarin bir hissesini teskil eden nazik birlesdirici toxuma tebeqesi Lamina propriaInce birlesdirici toxuma tebeqesi olan lamina propria selikli qisanin bir hissesi Lamina propria nazik bos areolar birlesdirici toxuma tebeqesidir epitelin altinda yerlesir ve epitel ve bazal membranla birlikde selikli qisani teskil edir Latin adindan gorunduyu kimi selikli qisanin xarakterik komponenti oz xususi tebeqesidir Belelikle selikli qisa termini epitel ve lamina proprianin birlesmesine aiddir Lamina proprianin birlesdirici toxumasi huceyrelerle zengindir Lamina proprianin huceyreleri deyiskendir ve bunlara fibroblastlar limfositler plazma huceyreleri makrofaqlar eozinofil leykositler ve mast huceyreleri daxil ola biler O epitele destek ve qidalanma elece de esas toxuma ile baglanma vasiteleri temin edir Dilde askar edilen papillalar kimi birlesdirici toxuma sethindeki pozuntular lamina propria ve epitelin temas sahesini artirir StrukturuLamina propria bos birlesdirici toxumadir buna gore de submukozanin altinda yatan birlesdirici toxuma kimi lifli deyil Lamina proprianin birlesdirici toxumasi ve duzulusu cox six ve elastikdir Bu sidik kisesi kimi genislenme teleb eden orqanlarda gorune biler Elastik orqanlarin lamina propriasinda olan kollagenin mexaniki funksiyada boyuk rol oynadigi subut edilmisdir Sidik kisesinde onun lamina propriasinin kollagen terkibi murekkeb qivrimlar vasitesile qurulusa dartilma gucune ve uygunluga imkan verir Bezi orqanlarin lamina propriasinda da miofibroblastlara rast gelindiyi ireli surulur Bu huceyreler hem hamar ezele hem de fibroblast xususiyyetlerine malikdir Lamina propria hemcinin damarlar limfa damarlari elastik lifler ve selikli qisanin hamar ezelelerinin desteleri ile zengin ola biler Lamina propriada da afferent ve efferent sinir sonluqlarina rast gelmek olar Immun huceyreleri hemcinin limfoid toxuma o cumleden limfa duyunleri ve kapilyarlar ola biler Hamar ezele lifleri lamina propriada meselen bagirsaq villisinde tapila biler O demek olar ki yag huceyrelerinden mehrumdur Limfa damarlari selikli qisaya nufuz ederek epitelin bazal membraninin altinda yerlesir oradan selikli qisanin lamina propriasina bosalir Olu huceyreler ve epitelin berpasinin yuksek derecesi bir cox apoptotik huceyre cisimlerini geride qoyur Onlarin ekseriyyeti onun makrofaqlarinda olan lamina propriaya daxil olduqlari askar edilmisdir FunksiyasiImmunitet sistemindeki rolu Epitel cox vaxt xarici stress altinda ve bir qeder zerif oldugundan lamina propria coxlu immun huceyrelere sahibdir Bagirsaq sisteminde immun sistemi normal bagirsaq florasina dozumlu olmali lakin patogen mikroorqanizmlere cavab vermelidir Bunun balanssizligi iltihabli bagirsaq xesteliyi kimi iltihabli xesteliklere sebeb olur Lamina proprianin makrofaqlar ve limfoid huceyrelerle zenginliyi onu immun reaksiyalarin bas vermesi ucun esas yere cevirir O daxili toxumalari xarici patogen mikroorqanizmlerden xususen de mede bagirsaq traktindan qoruyan maneenin bir hissesini teskil edir Klinik ehemiyyetiEpitel xercenginin inkisafi cox vaxt derin ve regional limfa duyunlerinin isgalina esaslanir Submukoza ucun maneelerden biri olan lamina propria epitelial xerceng invaziyasinin ehemiyyetli oldugu bir sahedir cunki limfatik invazyon limfa duyunlerinin xususen de mede xercenginde metastazin musteqil proqnozlasdiricisidir Sisler bazal membrani sindiran ve lamina propriaya catan kimi metastaz ve xercengin irelileme suretini artira bilen limfa duyunlerine meruz qalirlar Uzun muddet davam eden iltihab xercengin inkisafi ucun risk faktorudur Lamina propria makrofaqlari cox stress altinda olduqda xercenge tutulma ehtimalinin artmasina sebeb ola bilecek iltihab eleyhine siqnallar buraxir Buna misal olaraq kolitle elaqeli xercengle elaqeli olan IL 6 STAT3 yolunun heddinden artiq aktivlesmesidir IstinadlarBurkitt H George Young Barbara Heath John W redaktorlar Wheater s Functional Histology 3rd 1993 ISBN 978 0 443 04691 9 Slomianka Lutz Blue Histology Gastrointestinal Tract The University of Western Australia 2009 2020 03 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 09 12 Mescher Anthony Junqueira s Basic Histology Text amp Atlas 12th 2009 ISBN 978 0 07 171475 4 King David Study Guide Histology of the Gastrointestinal System 2009 2021 01 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 09 12 Chang S L Chung J S Yeung M K Howard P S MacArak E J Roles of the Lamina Propria and the Detrusor in Tension Transfer during Bladder Filling Scandinavian Journal of Urology and Nephrology 33 201 1999 38 45 doi 10 1080 003655999750042132 PMID 10573775 Andersson Karl Erik McCloskey Karen D Lamina propria The functional center of the bladder Neurourology and Urodynamics 33 1 2014 9 16 doi 10 1002 nau 22465 PMID 23847015 Wiseman O J Fowler C J Landon D N The role of the human bladder lamina propria myofibroblast BJU International 91 1 2003 89 93 doi 10 1046 j 1464 410X 2003 03802 x PMID 12614258 Rice Thomas W Zuccaro Gregory Adelstein David J Rybicki Lisa A Blackstone Eugene H Goldblum John R Esophageal Carcinoma Depth of Tumor Invasion is Predictive of Regional Lymph Node Status The Annals of Thoracic Surgery 65 3 1998 787 92 doi 10 1016 S0003 4975 97 01387 8 PMID 9527214 Hall Peter A Coates Philip J Ansari Bijan Hopwood David Regulation of cell number in the mammalian gastrointestinal tract The importance of apoptosis Journal of Cell Science 107 12 1994 3569 77 doi 10 1242 jcs 107 12 3569 PMID 7706406 Varol Chen Vallon Eberhard Alexandra Elinav Eran Aychek Tegest Shapira Yami Luche Herve Fehling Hans Jorg Hardt Wolf Dietrich Shakhar Guy Jung Steffen Intestinal Lamina Propria Dendritic Cell Subsets Have Different Origin and Functions Immunity 31 3 2009 502 12 doi 10 1016 j immuni 2009 06 025 PMID 19733097 Bischoff Stephan C Barbara Giovanni Buurman Wim Ockhuizen Theo Schulzke Jorg Dieter Serino Matteo Tilg Herbert Watson Alastair Wells Jerry M Intestinal permeability a new target for disease prevention and therapy BMC Gastroenterology 14 2014 11 18 189 doi 10 1186 s12876 014 0189 7 ISSN 1471 230X PMC 4253991 PMID 25407511 Lee Ji Yong Joo Hee Jae Cho Dae Sung Kim Sun Il Ahn Hyun Soo Kim Se Joong Prognostic Significance of Substaging according to the Depth of Lamina Propria Invasion in Primary T1 Transitional Cell Carcinoma of the Bladder Korean Journal of Urology 53 5 2012 317 23 doi 10 4111 kju 2012 53 5 317 PMC 3364470 PMID 22670190 Yonemura Yutaka Endou Yoshio Tabachi Kayoko Kawamura Taiichi Yun Hyo Yung Kameya Toru Hayashi Isamu Bandou Etsurou Sasaki Takuma Miura Masahiro Evaluation of lymphatic invasion in primary gastric cancer by a new monoclonal antibody D2 40 Human Pathology 37 9 2006 1193 9 doi 10 1016 j humpath 2006 04 014 PMID 16938525 Matsumoto Satoshi Hara Taeko Mitsuyama Keiichi Yamamoto Mayuko Tsuruta Osamu Sata Michio Scheller Jurgen Rose John Stefan Kado Sho ichi Takada Toshihiko Essential Roles of IL 6 Trans Signaling in Colonic Epithelial Cells Induced by the IL 6 Soluble IL 6 Receptor Derived from Lamina Propria Macrophages on the Development of Colitis Associated Premalignant Cancer in a Murine Model The Journal of Immunology 184 3 2009 1543 51 doi 10 4049 jimmunol 0801217 PMID 20042582 Xarici kecidlerSlide at ucla edu