Kotoku Şusui (幸徳 秋水, 5 noyabr 1871, Nakamura[d], Koçi prefekturası – 24 yanvar 1911, İçiqaya həbsxanası[d]) və ya əsl adı ilə Kotoku Denciro (幸徳 傳次郎) – Yaponiya sosialisti və anarxisti. O, 1905-ci ildə ilk dəfə olaraq Yaponiyanı anarxist ideyalarla tanış etmiş və yaşadığı dövrün anarxist lideri olmuşdur.İkinci dünya müharibəsindən sonra Yaponiyada solçular tərəfindən fədəkarlıq və mütləqiyyətçi hökumətə qarşı müxalifət simvolu hesab edilmişdir.
Kotoku Şusui | |
---|---|
yap. 幸徳秋水 | |
![]() | |
Doğum tarixi | 5 noyabr 1871 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 24 yanvar 1911(39 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | asılma[d] |
Fəaliyyəti | jurnalist, tərcüməçi, siyasi fəal[d] |
![]() |
İlk illəri
Kotoku Şusui 4 noyabr 1871-ci ildə Koçi prefekturasının Hata rayonunda yerləşən qəsəbəsində doğulmuşdur. Atası quru malların satışı ilə məşğul olan tacir idi.Konfusiçilik təhsili almasına baxmayaraq orta məktəbi bitirdikdən sonra ingiliscə öyrənmək və insan hüquqları hərəkatında iştirak etmək üçün Tokioya gəlmişdir.
1887-ci ildə qəbul edilən sonra Kotoku təhlükəli adam hesab edilmiş və təhsili yarımçıq qalmışdır. 1888-ci ildə Osaka şəhərinə gedərək evində tələbə olmuşdur. 1893-cü ildə Tokio məktəblərinin birindən ingilis dili üzrə məzun olaraq jurnalist olmuşdur. O, "" və "" kimi qəzetlər üçün işləməyə başlamışdır.
Siyasi fəaliyyəti
Kotoku 1898-ci ildə qoşulmuşdur. 1901-ci ildə Yaponiyanın ilk sosialist partiyası olan qurmuşdur. Lakin partiya yarandıqdan cəmi 2 gün sonra hökumət tərəfindən bağlanmışdır. 1903-cü ildə Rusiya ilə müharibəyə qarşı olan Kotoku digər sosialistlərlə birlikdə Avamlar Cəmiyyəti adlı təşkilat yaratmışdır. Bu təşkilat "" adlı qəzet nəşr etməyə başlamışdır. 1904-cü ilin payızında ildə bu qəzetdə Karl Marksın "Kommunist Manifesti" əsərinin yapon dilindəki ilk tərcüməsini yayımlamış və buna görə 1905-ci ildə 5 ay həbsdə olmuşdur.
Həbsdən çıxdıqdan sonra ABŞ-a gəlmiş, 6 ay San-Fransisko şəhərində yaşamış, 1906-cı ildə San-Fransisko zəlzələsi təcrübəsini yaşamışdır. Burada anarxist olmuş və sosial islahatlar üçün hərəkətə keçməyin vacib olduğunu vurğulamışdır. Yenidən yaradılmış Sosialist Partiyanın 1907-ci ildəki ikinci konvensiyasında hərəkətə keçmək barədə çağırış etmiş və buna görə də partiya daxilində müxalifət yaranmışdır. Nəticədə, partiya dağılmışdır. 1909-cu ildə sosialist və feminist ilə tanış olmuş, onunla "Jiyu Shisa" adlı jurnal yaratmışdır. Jurnal 2 buraxılışdan sonra qadağan olunmuşdur.
Kotoku 1910-cu ildə imperatora qarşı planlaşdırılmış anarxist sui-qəsd cəhdinin – iştirakçısı olmaqla ittiham edilmişdir. O, 18 yanvar 1911-ci ildə günahkar hesab edilmiş və 24 yanvar asılaraq edam olunmuşdur.
Əsərləri
Kotokunun əsərləri Birinci Dünya müharibəsinə qədərki dövrdə Yaponiyada sosializm haqqında yazılmış əsas əsərlər olmuşdur:
- "Niciseyki no kaybutsu teykoku şuqi" (1901, "İmperializm: XX əsrin kabusu")
- "Şakay şuqi şinzui" (1903, "Sosializmin kvintessensiyası")
İstinadlar
- Brozović D., Ladan T. Kotoku Shusui // Hrvatska enciklopedija (xorv.). LZMK, 1999. 9272 s.
- Hunter
- Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 298
- Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 297
- Huffman
Ədəbiyyat
- Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). IV cild (J–Libe). Tokio: Kodansha. 1983. səh. 297–298. ISBN . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022.
- Huffman, James. Modern Japan: An Encyclopedia of History, Culture, and Nationalism (ingilis). Nyu-York: Routledge. 2013. 122. ISBN . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022.
- Hunter, Janet. Concise Dictionary of Modern Japanese History (ingiliscə). University of California Press. 1984. səh. 7. ISBN . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kotoku Susui 幸徳 秋水 5 noyabr 1871 Nakamura d Koci prefekturasi 24 yanvar 1911 Iciqaya hebsxanasi d ve ya esl adi ile Kotoku Denciro 幸徳 傳次郎 Yaponiya sosialisti ve anarxisti O 1905 ci ilde ilk defe olaraq Yaponiyani anarxist ideyalarla tanis etmis ve yasadigi dovrun anarxist lideri olmusdur Ikinci dunya muharibesinden sonra Yaponiyada solcular terefinden fedekarliq ve mutleqiyyetci hokumete qarsi muxalifet simvolu hesab edilmisdir Kotoku Susuiyap 幸徳秋水Dogum tarixi 5 noyabr 1871 1871 11 05 Dogum yeri Nakamura d Koci prefekturasiVefat tarixi 24 yanvar 1911 1911 01 24 39 yasinda Vefat yeri Iciqaya hebsxanasi d Usiqome d Vefat sebebi asilma d Fealiyyeti jurnalist tercumeci siyasi feal d Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk illeriKotoku Susui 4 noyabr 1871 ci ilde Koci prefekturasinin Hata rayonunda yerlesen qesebesinde dogulmusdur Atasi quru mallarin satisi ile mesgul olan tacir idi Konfusicilik tehsili almasina baxmayaraq orta mektebi bitirdikden sonra ingilisce oyrenmek ve insan huquqlari herekatinda istirak etmek ucun Tokioya gelmisdir 1887 ci ilde qebul edilen sonra Kotoku tehlukeli adam hesab edilmis ve tehsili yarimciq qalmisdir 1888 ci ilde Osaka seherine gederek evinde telebe olmusdur 1893 cu ilde Tokio mekteblerinin birinden ingilis dili uzre mezun olaraq jurnalist olmusdur O ve kimi qezetler ucun islemeye baslamisdir Siyasi fealiyyetiKotoku 1898 ci ilde qosulmusdur 1901 ci ilde Yaponiyanin ilk sosialist partiyasi olan qurmusdur Lakin partiya yarandiqdan cemi 2 gun sonra hokumet terefinden baglanmisdir 1903 cu ilde Rusiya ile muharibeye qarsi olan Kotoku diger sosialistlerle birlikde Avamlar Cemiyyeti adli teskilat yaratmisdir Bu teskilat adli qezet nesr etmeye baslamisdir 1904 cu ilin payizinda ilde bu qezetde Karl Marksin Kommunist Manifesti eserinin yapon dilindeki ilk tercumesini yayimlamis ve buna gore 1905 ci ilde 5 ay hebsde olmusdur Hebsden cixdiqdan sonra ABS a gelmis 6 ay San Fransisko seherinde yasamis 1906 ci ilde San Fransisko zelzelesi tecrubesini yasamisdir Burada anarxist olmus ve sosial islahatlar ucun herekete kecmeyin vacib oldugunu vurgulamisdir Yeniden yaradilmis Sosialist Partiyanin 1907 ci ildeki ikinci konvensiyasinda herekete kecmek barede cagiris etmis ve buna gore de partiya daxilinde muxalifet yaranmisdir Neticede partiya dagilmisdir 1909 cu ilde sosialist ve feminist ile tanis olmus onunla Jiyu Shisa adli jurnal yaratmisdir Jurnal 2 buraxilisdan sonra qadagan olunmusdur Kotoku 1910 cu ilde imperatora qarsi planlasdirilmis anarxist sui qesd cehdinin istirakcisi olmaqla ittiham edilmisdir O 18 yanvar 1911 ci ilde gunahkar hesab edilmis ve 24 yanvar asilaraq edam olunmusdur EserleriKotokunun eserleri Birinci Dunya muharibesine qederki dovrde Yaponiyada sosializm haqqinda yazilmis esas eserler olmusdur Niciseyki no kaybutsu teykoku suqi 1901 Imperializm XX esrin kabusu Sakay suqi sinzui 1903 Sosializmin kvintessensiyasi IstinadlarBrozovic D Ladan T Kotoku Shusui Hrvatska enciklopedija xorv LZMK 1999 9272 s Hunter Kodansha Encyclopedia of Japan seh 298 Kodansha Encyclopedia of Japan seh 297 HuffmanEdebiyyatKodansha Encyclopedia of Japan ingilisce IV cild J Libe Tokio Kodansha 1983 seh 297 298 ISBN 0 87011 624 7 Istifade tarixi 9 noyabr 2022 Huffman James Modern Japan An Encyclopedia of History Culture and Nationalism ingilis Nyu York Routledge 2013 122 ISBN 978 0 815 32525 3 Istifade tarixi 9 noyabr 2022 Hunter Janet Concise Dictionary of Modern Japanese History ingilisce University of California Press 1984 seh 7 ISBN 0 520 04557 2 Istifade tarixi 9 noyabr 2022