Lefka (yun. Λεύκα; türk. Lefke) ― Kiprdə qəsəbə. Ərazi Şimali Kiprin de-fakto nəzarəti altındadır. 2011-ci ildə qəsəbənin 3009 nəfər sakini var idi. Qəsəbə 2016-cı ilə qədər Gözəlyurd ilçəsinin mərkəzi olmuş, daha sonra isə yeni yaradılan Lefka ilçəsinin mərkəzinə çevrilmişdir.
Lefka | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 129 m |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Lefka sitrus meyvələri və mədənləri ilə məşhurdur. Qəsəbədə Avropa Lefka Universitetinin yerləşir.
Kiprin Venesiya dövründə Lefkada İtalyan əsilli Katoliklər üstünlük təşkil etmiş, Osmanlı hakimiyyəti dövründə isə əraziyə türklər köçürülmüşdür.
və Nil Burak Lefkada anadan olmuşdurlar. Qəsəbədə Nəqşbəndi Sufi ordeninin Həqqani qolunun mənəvi rəhbəri Nazim əl-Haqqaninin 7 may 2014 tarixində vəfat etdiyi türbəsi yerləşir.
Tarix
Lefka ərazisindəki ilk yaşayış yeri Neolit dövrünə aiddir. Bir fərziyyəyə görə, qəsəbə e.ə. 3-cü əsrdə Misir kralı Ptolemeyin oğlu Lefkos tərəfindən qurulmuşdur. Onun həmçinin Lefkoşa şəhərinin də əsasını qoyduğu söylənilir və şəhər onun adını daşıyır. Başqa bir fərziyyəyə görə isə qəsəbənin adı yunan dilində qovaq mənasını verən "Lefka" adlı xəstə bir xristian qızın dağlardan gələn təmiz hava ilə sağalmaq üçün qəsəbəyə gəlməsi ilə bağlıdır. Rəvayətə görə, o, uzun müddət Lefkada yaşamış və qəsəbədə ölmüş və xatirəsinə hörmət olaraq qəsəbəyə onun adı verilmişdir.
Lefka tarixən mis mədəni ilə məşhur qəsəbə olmuşdur. Qəsəbə ətrafındakı mis ehtiyatları ilk dəfə orta tunc dövrdə çıxarılmışdır. Bu istismar daha sonra Finikiya və Roma hakimiyyəti dövründə də davam etdirilmişdir. Mədənlər Roma dövrünün sonlarında, təxminən 150-ci ildə bağlanmışdılar. Şəhərin ətrafında Ellin və Roma dövrlərinə (e.ə. 310-ci il ilə eramızın 150-ci illəri arasında) aid qədim qəbirlər tapılmışdır. Yaxınlıqdakı Karavostasi kəndi Roma dövründə Misirlə ticarət və nəqliyyat üçün liman şəhəri olaraq xidmət etmişdir.
Bizans hakimiyyəti dövründə qəsəbədə Müqəddəs Georgiyə həsr edilmiş kilsənin mövcud olduğu bilinir. Lefka Kipr krallığı və Venesiya respublikasının hakimiyyəti dövründə Frank və Latın kapitanlarının, baronların və zabitlərin yaşadığı bölgə paytaxtı kimi xidmət etmişdir. 1425-ci ildə Kipr Məmlüklərin hücumuna məruz qaldıqda kral ailəsi qəsəbəyə sığınmışdır.
Orta əsrlərdə təmiz və sadə bir karvansaranın yerləşdiyi qəsəbə Troodos dağlarında yerləşən Soli, Vouni, Solia və Maratasa şəhərlərindəki kilsələri ziyarət edənlər üçün sığınacaq olaraq xidmət etmişdir.
1571-ci ildə Osmanlıların Kipri fəth etməsindən sonra Anadoludan olan türklər qəsəbədəki Latınlara məxsus ərazilərə və evlərə yerləşdilər. Daha sonra isə adada xidməti bitmiş Osmanlı zabitləri və nəsilləri də qəsəbədə məskunlaşdırlar. Beləliklə Lefka əhalisinin əksəriyəətini türklər, bir qismini isə yunanalar təşkil edən qarışıq bir şəhər halına gəldi. 1831-ci ildə qəsəbənin yetkin kişi əhalisi 298-i türk, 34 yunan olmaqla 328 nəfər idi. Lefkanın əhalsi 1901-ci ildə 1143 nəfərə yüksəlmiş, 1911-ci ildə isə 1008-ə düşümşdür. 1921-ci ildə qəsəbənin əhalisi 1163 nəfər olmuşdur.
1921-ci ildən sonra mis mədənləri Kipr Mədənlər Birliyi (ing. Cyprus Mines Corporation CMC) tərəfindən yenidən istismar edilməyə başlandığı üçün əhali sürətlə artmışdır. Qəsəbənin əhalisi 1931-ci ildə 1781, 1946-cı ildə isə 3666 (2685 türk və 981 yunan) nəfər olmuşdur. Kiprdə baş verən icmalararası qarşıdurmalar səbəbiylə qəsəbənin yunan əhalisinin çoxu 1950-ci illərin sonunda ərazini tərk etmişdir. Qanlı Miladdan sonra, 1963-1964-cü illərdə qəsəbə Kipr türklərinin anklavına çevrildi və yaxınlıqdakı kəndlərdən ayrılmaq məcburiyətində qalan türk qaçqınlar əraziyə axın etdi. Lefkanın 1960-cı ildə 3674 nəfər (3586 türk, 88 yunan) olan əhali sayı 1973-cü ildə sırf türklərdən ibarət olmaqla 4544 nəfərə yüksəldi.
Beynəlxalq əlaqələr
2015-ci ildə Lefka "Yavaş Şəhər" layihəsinə üzv olmişdur.
Qardaş şəhərlər
Xarici keçidlər
- Piri Osman Paşanın türbəsi
- İngilis Dövrünün anbarı
İstinadlar
- Cyprus census 1973 (ing.). 9 CYSTAT.
- . Kıbrıs Postası. 27 dekabr 2016. 27 dekabr 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 dekabr 2016.
- Bağışkan, Tuncer. "Lefke'ye bir yolculuk" (türk). Yeni Düzen. 26 oktyabr 2013. 2016-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 24 avqust 2015.
- "Lefka". PRIO Cyprus Displacement Center. 2018-10-08 tarixində . İstifadə tarixi: 24 avqust 2015.
- . © Bergama-City.sk. 2013-10-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-19.
- . © Malatya-City.sk. 2013-10-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-20.
- . © Silifke-City.sk. 2013-10-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-20.
- "Lefke Belediyesi Kardeş Şehir". © Elmadağ-City.sk. 2013-10-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lefka yun Leyka turk Lefke Kiprde qesebe Erazi Simali Kiprin de fakto nezareti altindadir 2011 ci ilde qesebenin 3009 nefer sakini var idi Qesebe 2016 ci ile qeder Gozelyurd ilcesinin merkezi olmus daha sonra ise yeni yaradilan Lefka ilcesinin merkezine cevrilmisdir Lefka35 06 31 sm e 32 50 43 s u Olke Simali KiprTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 129 mEhalisiEhalisi 4 544 nef 1973 Xeriteni goster gizle Lefka Vikianbarda elaqeli mediafayllar Lefka sitrus meyveleri ve medenleri ile meshurdur Qesebede Avropa Lefka Universitetinin yerlesir Kiprin Venesiya dovrunde Lefkada Italyan esilli Katolikler ustunluk teskil etmis Osmanli hakimiyyeti dovrunde ise eraziye turkler kocurulmusdur ve Nil Burak Lefkada anadan olmusdurlar Qesebede Neqsbendi Sufi ordeninin Heqqani qolunun menevi rehberi Nazim el Haqqaninin 7 may 2014 tarixinde vefat etdiyi turbesi yerlesir TarixLefka erazisindeki ilk yasayis yeri Neolit dovrune aiddir Bir ferziyyeye gore qesebe e e 3 cu esrde Misir krali Ptolemeyin oglu Lefkos terefinden qurulmusdur Onun hemcinin Lefkosa seherinin de esasini qoydugu soylenilir ve seher onun adini dasiyir Basqa bir ferziyyeye gore ise qesebenin adi yunan dilinde qovaq menasini veren Lefka adli xeste bir xristian qizin daglardan gelen temiz hava ile sagalmaq ucun qesebeye gelmesi ile baglidir Revayete gore o uzun muddet Lefkada yasamis ve qesebede olmus ve xatiresine hormet olaraq qesebeye onun adi verilmisdir Lefka tarixen mis medeni ile meshur qesebe olmusdur Qesebe etrafindaki mis ehtiyatlari ilk defe orta tunc dovrde cixarilmisdir Bu istismar daha sonra Finikiya ve Roma hakimiyyeti dovrunde de davam etdirilmisdir Medenler Roma dovrunun sonlarinda texminen 150 ci ilde baglanmisdilar Seherin etrafinda Ellin ve Roma dovrlerine e e 310 ci il ile eramizin 150 ci illeri arasinda aid qedim qebirler tapilmisdir Yaxinliqdaki Karavostasi kendi Roma dovrunde Misirle ticaret ve neqliyyat ucun liman seheri olaraq xidmet etmisdir Bizans hakimiyyeti dovrunde qesebede Muqeddes Georgiye hesr edilmis kilsenin movcud oldugu bilinir Lefka Kipr kralligi ve Venesiya respublikasinin hakimiyyeti dovrunde Frank ve Latin kapitanlarinin baronlarin ve zabitlerin yasadigi bolge paytaxti kimi xidmet etmisdir 1425 ci ilde Kipr Memluklerin hucumuna meruz qaldiqda kral ailesi qesebeye siginmisdir Orta esrlerde temiz ve sade bir karvansaranin yerlesdiyi qesebe Troodos daglarinda yerlesen Soli Vouni Solia ve Maratasa seherlerindeki kilseleri ziyaret edenler ucun siginacaq olaraq xidmet etmisdir 1571 ci ilde Osmanlilarin Kipri feth etmesinden sonra Anadoludan olan turkler qesebedeki Latinlara mexsus erazilere ve evlere yerlesdiler Daha sonra ise adada xidmeti bitmis Osmanli zabitleri ve nesilleri de qesebede meskunlasdirlar Belelikle Lefka ehalisinin ekseriyeetini turkler bir qismini ise yunanalar teskil eden qarisiq bir seher halina geldi 1831 ci ilde qesebenin yetkin kisi ehalisi 298 i turk 34 yunan olmaqla 328 nefer idi Lefkanin ehalsi 1901 ci ilde 1143 nefere yukselmis 1911 ci ilde ise 1008 e dusumsdur 1921 ci ilde qesebenin ehalisi 1163 nefer olmusdur 1921 ci ilden sonra mis medenleri Kipr Medenler Birliyi ing Cyprus Mines Corporation CMC terefinden yeniden istismar edilmeye baslandigi ucun ehali suretle artmisdir Qesebenin ehalisi 1931 ci ilde 1781 1946 ci ilde ise 3666 2685 turk ve 981 yunan nefer olmusdur Kiprde bas veren icmalararasi qarsidurmalar sebebiyle qesebenin yunan ehalisinin coxu 1950 ci illerin sonunda erazini terk etmisdir Qanli Miladdan sonra 1963 1964 cu illerde qesebe Kipr turklerinin anklavina cevrildi ve yaxinliqdaki kendlerden ayrilmaq mecburiyetinde qalan turk qacqinlar eraziye axin etdi Lefkanin 1960 ci ilde 3674 nefer 3586 turk 88 yunan olan ehali sayi 1973 cu ilde sirf turklerden ibaret olmaqla 4544 nefere yukseldi Beynelxalq elaqeler2015 ci ilde Lefka Yavas Seher layihesine uzv olmisdur Qardas seherler Berqama Izmir Turkiye Malatya Turkiye Silifke Mersin Turkiye Ankara TurkiyeXarici kecidlerPiri Osman Pasanin turbesi Ingilis Dovrunun anbariIstinadlarCyprus census 1973 ing 9 CYSTAT Kibris Postasi 27 dekabr 2016 27 dekabr 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 dekabr 2016 Bagiskan Tuncer Lefke ye bir yolculuk turk Yeni Duzen 26 oktyabr 2013 2016 02 16 tarixinde Istifade tarixi 24 avqust 2015 Lefka PRIO Cyprus Displacement Center 2018 10 08 tarixinde Istifade tarixi 24 avqust 2015 c Bergama City sk 2013 10 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 19 c Malatya City sk 2013 10 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 20 c Silifke City sk 2013 10 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 20 Lefke Belediyesi Kardes Sehir c Elmadag City sk 2013 10 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 20