Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Livan (ərəb. لبنان) və ya rəsmi adı ilə Livan Respublikası (ərəb. الجمهوريّة اللبنانيّة) — Yaxın Şərqdə dövlət. Şimal və şərqdən Suriya, cənubdan İsraillə həmsərhəddir. Qərbdən isə Aralıq dənizinə çıxışı vardır və bu dəniz vasitəsilə Kiprlə su sərhəddinə malikdir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Beyrut, ümumi sahəsi 10,452 kvadrat kilometrdir. Livanı bəzən Yaxın Şərqin İsveçrəsi də adlandırırlar.
| Livan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ərəb. الجمهوريّة اللبنانيّة | |||||
| |||||
| Lebanon Passion for Living | |||||
| Himn: "كلّنا للوطن" (Küllüna li-l-Vətən) | |||||
 | |||||
| Tarixi | |||||
| • Elan | 26 Noyabr 1941 | ||||
| • Tanınması | 22 Noyabr 1943 | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Beyrut | ||||
| İdarəetmə forması | parlament respublikası | ||||
| Prezident | Mişel Övn | ||||
| Baş Nazir | Nəcib Miqati | ||||
| Parlamentin sədri | Nebih Berri | ||||
| Sahəsi | Dünyada 166-cı | ||||
| • Ümumi | 10452 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 1.8 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 6 184 701 nəfər (112-ci) | ||||
| • Sıxlıq | 560 nəf./km² (21-ci) | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 81,122 milyard dollar (88-ci) | ||||
| • Adambaşına | 17,986 dollar () | ||||
| ÜDM (nominal) | |||||
| • Ümumi (2014 təxmini) | 49,919 milyard dollar (86-cı) | ||||
| • Adambaşına | 11,068 dollar (71-ci) | ||||
| İİİ (2015) | 0.763 | ||||
| Valyuta | Livan funtu | ||||
| İnternet domeni | .lb | ||||
| LB | |||||
| BOK kodu | LBN | ||||
| Telefon kodu | +961 | ||||
| Saat qurşaqları |
| ||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafiyası
Livan Respublikasının ərazisi 10.452 km² — dir . Ərazisinin böyüklüyünə görə dünyada 161-ci yeri tutur. Şimal-şərqdəki Biqa vadisindən başqa bütün ərazisi dağlıq ərazilərdir. Asiya qitəsinin cənub-qərbində yerləşir. Şimal və şərqdən Suriya, cənubdan Fələstin və İsrail ilə həmsərhəddir. Qərb sərhədlərini Aralıq dənizinin suları yuyur. Livan əsrarəngiz təbiətə malikdir, onu Yaxın Şərqin İsveçrəsi, Aralıq dənizinin "incisi" adlandırırlar. Təbii şəraitinə görə ölkə ərazisini 4 təbii coğrafi rayona bölürlər: Sahil düzənliyi, (Livan) dağ massivi, Biqa çökəliyi, Cəbəlüş-Şərqi və Cəbəlüş-Şeyx dağları. Sahil xəttinin uzunluğu 225 km-dir. Paytaxtı Beyrut şəhəridir. Livan su ehtiyatları ilə zəngindir. quraqlıq cənub rayonları üçün əsas su mənbəyidir.
Tarixi
Livan qədim Sami dillərində Laban — ağ deməkdir. XVI əsrin əvvəllərindən Birinci dünya müharibəsinin sonunadək Livan Osmanlı İmperiyasının tərkibinə daxil olmuşdur. 1918-ci ilin payızında ingilis-fransız hərbi qüvvələri ölkəni işğal etmişdir. 1920-ci ildən Livan Fransanın mandatı altında olan ərazisi olmuşdur. 26 may 1926-cı ildə Fransanın ali komissarı Livanı Respublika elan etmiş, Livan konstitusiyasını bəyan etmişdir, lakin Fransa Livanın xarici əlaqələr və müdafiəsi üzərində nəzarət hüququnu özündə saxlamışdır. 22 noyabr 1943-cü ildə ölkənin suverenliyini məhdudlaşdıran Konstitusiyanın bəzi maddələrinə dəyişikliklər edildikdən sonra Livan rəsmi olaraq Respublika elan edilmişdir.
1943-cü ildə Livan müstəqil Respublikası yarandığı vaxtdan müsəlman və xristian icması liderləri arasında saziş imzalandı. Bu sazişə əsasən prezident xristian maqonitlər arasından seçilir. Baş nazir yalnız sünnü müsəlman, parlamentin sədri isə şiə müsəlman olmalıdır. 31 dekabr 1946-cı ildə Fransa hərbi qüvvələrinin Livanın ərazisindən tamamilə çıxarılması başa çatmışdır. 1978-ci il martın 19-da İsrail qoşunlarının Livana müdaxiləsindən sonra 16 iyun 2000-ci ildə BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən 425 saylı qərar qəbul edilmiş və bu qərar əsasında ölkənin cənub rayonlarına BMT-nin müvəqqəti qüvvələri yerləşdirilmişdir. 1982-ci ilin yayında İsrail təcavüzü nəticəsində Livan ərazisinin bir hissəsi işğal edilmişdir. Həmin ərazilər 1985-ci ilin iyun ayına qədər işğal altında olmuşdur. BMT Təhlükəsizlik Şurasının 425 saylı qətnaməsinə uyğun olaraq Livan ilə İsrail arasında BMT kartoqrafları tərəfindən sərhəd bölgüsü həyata keçirilmiş, İsrail qoşunları Livan ərazilərini tərk etmiş və "Mavi xətt" — təhlükəsizlik zonası yaradılmışdır. Livan və Suriya İsrail nəzarətində qalması ilə bağlı qeyd olunan sərhəd bölgüsünə etiraz etsələr də, BMT TŞ qətnaməsini qəbul etmişlər.
2005-ci ilin may ayında Səəd Həriri Misir və İordaniyanın İsrail ilə separatçı sülh müqaviləsi bağlamasına baxmayaraq, Livanın İsrail ilə sülh müqaviləsi imzalayan son ərəb dövləti olacağını bəyan etmişdir. Ölkədə mövcud olan xristian qüvvələr konfessional (din üzərində qurulmuş) sistemin əsaslarının qorunması üçün çalışır və yalnız bəzi xırda islahatlara tərəfdardır. Xristian hərbi siyasi təşkilatlarının aparıcısı – "Livan qüvvələri"dir. Əsasən maruni burjuaziyasının, həmçinin, xristian burjuaziyasının qüvvələrini əks etdirən "Kətaib" (Falanqa) partiyası da ənənəvi nüfuza malikdir. Livanda müsəlman qruplaşmalar da fəaliyyət göstərir. Onlardan ən nüfuzlusu İran təmayüllü şiə təşkilatı olan Hizbullahdır.
Əhalisi
2007-ci ilin sonuna olan rəsmi təxminə əsasən ölkə əhalisi 3.759.136 nəfərdir. 2005-ci ilə olan məlumaata əsasən Livanda 116.214 nəfər erməni yaşamaqdadır. Onların 88.601 nəfəri qreqoryan, 20.259 nəfəri katolik, 7.354 nəfəri isə protestantdır. Erməni toplumu Livan parlamentində 6 qriqoryan millət vəkili ilə təmsil olunur. Livanın şimalında 10 min nəfər Türkmən də məskunlaşmışdır.
Dini vəziyyət
Xristianlığın hələ birinci minilliyin I və II əsrinin əvvələrində yayıldığı Livanda əhalinin yarıdan çoxu müsəlman, az hissəsi isə xristiandır. Livan müsəlmanları (İslam VII əsrin ortalarında ölkəyə daxil olmağa başlayıb) sünnü (26%), şiəyə (27%) və dürziyə (7%) bölünür. Az sayda nüseyrilər də mövcuddur. Sünnülər əsasən Şimali Livanda və Beyrutda, onların ətraf ərazilərində, şiələr cənubi Livanda və Biqa vadisində, dürzilər — Livanın dağlıq ərazilərində yaşayırlar.
Xristian qanadlarından ən böyüyü marunilərdir (əhalinin 23 %). Maruni dini təriqətinin inancı əvvəllər diofizitlik və monofizitlik arasında orta mövqe tutan monofelistlik idi. İsa Məsihin ikili təbiətini etiraf edən monofelitlər, eyni zamanda qeyd edirdilər ki, ikili təbiət vahid iradə təcəssüm etdirirdi. XVI əsrin sonlarında Maruni Kilsəsi özünün müstəqil təşkilatçılığını və köhnə mərasimlərini saxlamayaraq Roma katoltikliyinin ehkamlarını qəbul etdi və Roma ilə birgə uniyaya daxil oldu. İndi marunilərə bütün Livanda rast gəlmək mümkündür, lakin onlar əsasən məskunlaşıblar.
Sayına görə sonrakı xristian qanadı (əhalinin 7 %-i). Livanın pravoslav əhalisi qonşu Suriyanın pravoslav əhalisi ilə birgə avtotekfal Antioxiya Pravoslav Kilsəsinə malikdirlər. Rumi ortodoksların yarısı Şimali Livanda, dörddə bir hissəsi Cəbəli-Lübnanda məskunlaşıb. Ortodoks kilsəsinin rəhbərliyində daxili çəkişmələr nəticəsində XVIII əsrin əvvəllərində Roma Papasının hakimiyyətini tanıyan bir qrup rumi ortodokslardan ayrıldı. Bu qrup (melkit katoliklər adlanırdı) rumi katolik kilsəsini yaratdı (ölkə əhalisinin 5% aiddir). Marunilərdən və rumi katoliklərdən başqa ölkədə erməni-katoliklər (25 min nəfər), latın ənənəli katoliklər (20 min nəfər, əsasən əcnəbilər), süryani katoliklər (18 min nəfər), xaldo-katoliklər (6 min nəfər) də vardır.
Livanda az sayda süryani ortodokslar (10 min nəfər) və nəsturilər yaşayır.
Livanda yaşayan ermənilərin əksəriyyəti erməni-qriqoryanlardır (əhalinin 5%-i). Bütün erməni-qriqoryan əhalinin yarısı Beyrut və onun ətraf rayonlarında cəmləşib. Bundan başqa, ermənilər arasında erməni-katoliklərə (19 min nəfər) və protestantlara (sonuncular Yaxın Şərqdə erməni yevangelist kilsələri Birliyinə birləşiblər) da rast gəlmək mümkündür.
Livanda protestantların ümumi sayı 16 min nəfərdir. Onların əksəriyyəti xarici vətəndaşlardır. Yaxın Şərqdə erməni üzvlərindən başqa, presviterianlar, anqlikanlar, baptistlər, nazarilər, yeddinci günün adventistləri, və s. vardır. Livanda iudaizm tərəfdarlarına da rast gəlmək olar (0,4 %).
İqtisadiyyatı
Ölkənin iqtisadiyyatının sənaye və kənd təsərrüfatı sektorları inkişaf etməmiş, lakin ticarət, turizm və bank sahələrində Livan yüksək nailiyyətlər əldə etmişdir. İqtisadiyyatın əksər sahələrində xarici kapital geniş yer tutur. Milli gəlirin, təxminən, 15%-i sənayenin payına düşür. İstehsalın böyük bir hissəsini ənənəvi sahələrdən olan tekstil, yeyinti, tikinti materialları və neft emalı sahələri təşkil edir. Ölkənin milli gəlirinin 10%-i kənd təsərrüfatına aiddir. Əsas ərzaq məhsulları xaricdən idxal edilir. Azərbaycan ilə Livan arasında idxal 37.3 min ABŞ dolları, ixrac isə 17589.9 min ABŞ dolları təşkil edir (2009-cu il). Xarici ticarət və turizm iqtisadiyyatın çox mühüm sahələrindən biridir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- 11 // (unspecified title).
- http://chartsbin.com/view/edr.
- Lebanon Central Administration of Statistics :About Lebanon 2021-12-03 at the Wayback Machine
- Livan [ölü keçid] Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin saytı
- Official site of the Central Administration for Statistics — Presidency of the Council of Ministers in Lebanon :Lebanon in Figures 2008 2022-06-20 at the Wayback Machine gathers number of social and economic indicators: About Lebanon, Population, Education, Employment, Tourism, Consumer Price Index, National Accounts. Last Updated (Monday, 12 July 2010 09:32)
- Ermeni Araştırmaları Enstitüsü (ERAREN) :Lübnan'da Ermeni Diasporası 2022-03-18 at the Wayback Machine
- www.worldbulletin.net
Xarici keçidlər
 | Livan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Livan ereb لبنان ve ya resmi adi ile Livan Respublikasi ereb الجمهوري ة اللبناني ة Yaxin Serqde dovlet Simal ve serqden Suriya cenubdan Israille hemserheddir Qerbden ise Araliq denizine cixisi vardir ve bu deniz vasitesile Kiprle su serheddine malikdir Paytaxti ve en boyuk seheri Beyrut umumi sahesi 10 452 kvadrat kilometrdir Livani bezen Yaxin Serqin Isvecresi de adlandirirlar Livanereb الجمهوري ة اللبناني ة Bayraq Gerb d Lebanon Passion for LivingHimn كل نا للوطن Kulluna li l Veten source source track track track track track track Tarixi Elan 26 Noyabr 1941 Taninmasi 22 Noyabr 1943Resmi dilleri ereb diliPaytaxt BeyrutIdareetme formasi parlament respublikasiPrezident Misel OvnBas Nazir Necib MiqatiParlamentin sedri Nebih BerriSahesi Dunyada 166 ci Umumi 10452 km Su sahesi 1 8Ehalisi Ehali 6 184 701 nefer 112 ci Sixliq 560 nef km 21 ci UDM AQP Umumi 81 122 milyard dollar 88 ci Adambasina 17 986 dollar UDM nominal Umumi 2014 texmini 49 919 milyard dollar 86 ci Adambasina 11 068 dollar 71 ci III 2015 0 763Valyuta Livan funtuInternet domeni lbLBBOK kodu LBNTelefon kodu 961Saat qursaqlari UTC 02 00UTC 03 00Serqi Avropa vaxti d Serqi Avropa yay vaxti d Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarLivanCografiyasiLivanin cografiyasi Livan Respublikasinin erazisi 10 452 km dir Erazisinin boyukluyune gore dunyada 161 ci yeri tutur Simal serqdeki Biqa vadisinden basqa butun erazisi dagliq erazilerdir Asiya qitesinin cenub qerbinde yerlesir Simal ve serqden Suriya cenubdan Felestin ve Israil ile hemserheddir Qerb serhedlerini Araliq denizinin sulari yuyur Livan esrarengiz tebiete malikdir onu Yaxin Serqin Isvecresi Araliq denizinin incisi adlandirirlar Tebii seraitine gore olke erazisini 4 tebii cografi rayona bolurler Sahil duzenliyi Livan dag massivi Biqa cokeliyi Cebelus Serqi ve Cebelus Seyx daglari Sahil xettinin uzunlugu 225 km dir Paytaxti Beyrut seheridir Livan su ehtiyatlari ile zengindir quraqliq cenub rayonlari ucun esas su menbeyidir TarixiLivan qedim Sami dillerinde Laban ag demekdir XVI esrin evvellerinden Birinci dunya muharibesinin sonunadek Livan Osmanli Imperiyasinin terkibine daxil olmusdur 1918 ci ilin payizinda ingilis fransiz herbi quvveleri olkeni isgal etmisdir 1920 ci ilden Livan Fransanin mandati altinda olan erazisi olmusdur 26 may 1926 ci ilde Fransanin ali komissari Livani Respublika elan etmis Livan konstitusiyasini beyan etmisdir lakin Fransa Livanin xarici elaqeler ve mudafiesi uzerinde nezaret huququnu ozunde saxlamisdir 22 noyabr 1943 cu ilde olkenin suverenliyini mehdudlasdiran Konstitusiyanin bezi maddelerine deyisiklikler edildikden sonra Livan resmi olaraq Respublika elan edilmisdir 1943 cu ilde Livan musteqil Respublikasi yarandigi vaxtdan muselman ve xristian icmasi liderleri arasinda sazis imzalandi Bu sazise esasen prezident xristian maqonitler arasindan secilir Bas nazir yalniz sunnu muselman parlamentin sedri ise sie muselman olmalidir 31 dekabr 1946 ci ilde Fransa herbi quvvelerinin Livanin erazisinden tamamile cixarilmasi basa catmisdir 1978 ci il martin 19 da Israil qosunlarinin Livana mudaxilesinden sonra 16 iyun 2000 ci ilde BMT Tehlukesizlik Surasi terefinden 425 sayli qerar qebul edilmis ve bu qerar esasinda olkenin cenub rayonlarina BMT nin muveqqeti quvveleri yerlesdirilmisdir 1982 ci ilin yayinda Israil tecavuzu neticesinde Livan erazisinin bir hissesi isgal edilmisdir Hemin eraziler 1985 ci ilin iyun ayina qeder isgal altinda olmusdur BMT Tehlukesizlik Surasinin 425 sayli qetnamesine uygun olaraq Livan ile Israil arasinda BMT kartoqraflari terefinden serhed bolgusu heyata kecirilmis Israil qosunlari Livan erazilerini terk etmis ve Mavi xett tehlukesizlik zonasi yaradilmisdir Livan ve Suriya Israil nezaretinde qalmasi ile bagli qeyd olunan serhed bolgusune etiraz etseler de BMT TS qetnamesini qebul etmisler 2005 ci ilin may ayinda Seed Heriri Misir ve Iordaniyanin Israil ile separatci sulh muqavilesi baglamasina baxmayaraq Livanin Israil ile sulh muqavilesi imzalayan son ereb dovleti olacagini beyan etmisdir Olkede movcud olan xristian quvveler konfessional din uzerinde qurulmus sistemin esaslarinin qorunmasi ucun calisir ve yalniz bezi xirda islahatlara terefdardir Xristian herbi siyasi teskilatlarinin aparicisi Livan quvveleri dir Esasen maruni burjuaziyasinin hemcinin xristian burjuaziyasinin quvvelerini eks etdiren Ketaib Falanqa partiyasi da enenevi nufuza malikdir Livanda muselman qruplasmalar da fealiyyet gosterir Onlardan en nufuzlusu Iran temayullu sie teskilati olan Hizbullahdir Ehalisi2007 ci ilin sonuna olan resmi texmine esasen olke ehalisi 3 759 136 neferdir 2005 ci ile olan melumaata esasen Livanda 116 214 nefer ermeni yasamaqdadir Onlarin 88 601 neferi qreqoryan 20 259 neferi katolik 7 354 neferi ise protestantdir Ermeni toplumu Livan parlamentinde 6 qriqoryan millet vekili ile temsil olunur Livanin simalinda 10 min nefer Turkmen de meskunlasmisdir Dini veziyyetXristianligin hele birinci minilliyin I ve II esrinin evvelerinde yayildigi Livanda ehalinin yaridan coxu muselman az hissesi ise xristiandir Livan muselmanlari Islam VII esrin ortalarinda olkeye daxil olmaga baslayib sunnu 26 sieye 27 ve durziye 7 bolunur Az sayda nuseyriler de movcuddur Sunnuler esasen Simali Livanda ve Beyrutda onlarin etraf erazilerinde sieler cenubi Livanda ve Biqa vadisinde durziler Livanin dagliq erazilerinde yasayirlar Xristian qanadlarindan en boyuyu marunilerdir ehalinin 23 Maruni dini teriqetinin inanci evveller diofizitlik ve monofizitlik arasinda orta movqe tutan monofelistlik idi Isa Mesihin ikili tebietini etiraf eden monofelitler eyni zamanda qeyd edirdiler ki ikili tebiet vahid irade tecessum etdirirdi XVI esrin sonlarinda Maruni Kilsesi ozunun musteqil teskilatciligini ve kohne merasimlerini saxlamayaraq Roma katoltikliyinin ehkamlarini qebul etdi ve Roma ile birge uniyaya daxil oldu Indi marunilere butun Livanda rast gelmek mumkundur lakin onlar esasen meskunlasiblar Sayina gore sonraki xristian qanadi ehalinin 7 i Livanin pravoslav ehalisi qonsu Suriyanin pravoslav ehalisi ile birge avtotekfal Antioxiya Pravoslav Kilsesine malikdirler Rumi ortodokslarin yarisi Simali Livanda dordde bir hissesi Cebeli Lubnanda meskunlasib Ortodoks kilsesinin rehberliyinde daxili cekismeler neticesinde XVIII esrin evvellerinde Roma Papasinin hakimiyyetini taniyan bir qrup rumi ortodokslardan ayrildi Bu qrup melkit katolikler adlanirdi rumi katolik kilsesini yaratdi olke ehalisinin 5 aiddir Marunilerden ve rumi katoliklerden basqa olkede ermeni katolikler 25 min nefer latin eneneli katolikler 20 min nefer esasen ecnebiler suryani katolikler 18 min nefer xaldo katolikler 6 min nefer de vardir Livanda az sayda suryani ortodokslar 10 min nefer ve nesturiler yasayir Livanda yasayan ermenilerin ekseriyyeti ermeni qriqoryanlardir ehalinin 5 i Butun ermeni qriqoryan ehalinin yarisi Beyrut ve onun etraf rayonlarinda cemlesib Bundan basqa ermeniler arasinda ermeni katoliklere 19 min nefer ve protestantlara sonuncular Yaxin Serqde ermeni yevangelist kilseleri Birliyine birlesibler da rast gelmek mumkundur Livanda protestantlarin umumi sayi 16 min neferdir Onlarin ekseriyyeti xarici vetendaslardir Yaxin Serqde ermeni uzvlerinden basqa presviterianlar anqlikanlar baptistler nazariler yeddinci gunun adventistleri ve s vardir Livanda iudaizm terefdarlarina da rast gelmek olar 0 4 IqtisadiyyatiOlkenin iqtisadiyyatinin senaye ve kend teserrufati sektorlari inkisaf etmemis lakin ticaret turizm ve bank sahelerinde Livan yuksek nailiyyetler elde etmisdir Iqtisadiyyatin ekser sahelerinde xarici kapital genis yer tutur Milli gelirin texminen 15 i senayenin payina dusur Istehsalin boyuk bir hissesini enenevi sahelerden olan tekstil yeyinti tikinti materiallari ve neft emali saheleri teskil edir Olkenin milli gelirinin 10 i kend teserrufatina aiddir Esas erzaq mehsullari xaricden idxal edilir Azerbaycan ile Livan arasinda idxal 37 3 min ABS dollari ixrac ise 17589 9 min ABS dollari teskil edir 2009 cu il Xarici ticaret ve turizm iqtisadiyyatin cox muhum sahelerinden biridir Hemcinin baxBeyrut Livan bayragiIstinadlar11 unspecified title http chartsbin com view edr Lebanon Central Administration of Statistics About Lebanon 2021 12 03 at the Wayback Machine Livan olu kecid Azerbaycan Respublikasi Xarici Isler Nazirliyinin sayti Official site of the Central Administration for Statistics Presidency of the Council of Ministers in Lebanon Lebanon in Figures 2008 2022 06 20 at the Wayback Machine gathers number of social and economic indicators About Lebanon Population Education Employment Tourism Consumer Price Index National Accounts Last Updated Monday 12 July 2010 09 32 Ermeni Arastirmalari Enstitusu ERAREN Lubnan da Ermeni Diasporasi 2022 03 18 at the Wayback Machine www worldbulletin netXarici kecidler Livan ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin