Zaman səyahəti — zaman daxilində müəyyən nöqtələr arasında soxulcan dəliyi kimi vasitələrlə hərəkət etmək düşüncəsi. Zaman səyahəti haqda fəlsəfə və fantastika sahələrində daha çox danışılır.
Nəzəriyyə
Bəzi nəzəriyyələr xüsusilə, "xüsusi və ümumi nisbilik" nəzəriyyələri müvafiq məkan və zaman həndəsələri vasitəsilə zamanda keçmişə və yaxud gələcəyə getməyin mümkün olduğunu irəli sürür. Fiziklər texniki məqalələrdə əsasən zamanda "hərəkət etmək" və ya "səyahət etmək" ifadələrindən istifadə etmirlər.
Nisbilik nəzəriyyələrinə əsasən, əgər bir insan Yerdən uzaqlaşıb nisbi sürətdə geri qayıdarsa, həmin insan üçün Yerdə daha çox vaxt keçmiş olar. Buna əsasən də "gələcəyə səyahət"in mümkün olduğu düşünülür.
""nda isə bu deyilir:
A şəxsinin zamanda keçmişə getdiyini və A-nın nənəsi A-nın atasına hamilə qalmadan əvvəl babasını öldürdüyünü fərz etsək, hadisələrin sonrakı hissəsi necə olar? |
Zaman turizmi
Stiven Hokinq gələcəkdə turistlərin olmamasının zamanda səyahətin varlığına qarşı bir ziddiyət olduğunu irəli sürmüşdür. Bu paradoks "Fermi paradoksu"nun başqa növ formasıdır. Amma bu paradoks zaman səyahətinin fiziki cəhətdən mümkün olduğunu sübut etmir. Çünki zaman səyahəti fiziki cəhətdən mümkün ola bilər, amma indiyə kimi istifadə edilə biləcək formada olmayıb. Zaman səyahəti inkişaf etmiş olsa belə, Hokinq başqa bir yerdə zaman səyahətinin ancaq düzgün istiqamətə yönləndirilmiş kosmos zamanınında baş verə biləcəyini və əgər gələcəyə qədər belə bir kosmos zamanı yaratmasaq zaman sərnişinlərinin o tarixdən keçmişə səyahət edə bilməyəcəklərini bildirmişdir. Bu halda biz zaman maşını ixtira edildiyi vaxta çatana qədər zaman sərnişinlərini görə bilməyəcəyik.
Karl Saqan isə zaman sərnişinlərinin indiki vaxtda olduğunu amma özlərinin zaman sərnişinləri olduqlarını demədikləri ehtimalını və yaxud zaman sərnişinləri olduqlarının fərqinə varmadığımızı iddia etmişdir. Bu halda zaman sərnişinləri bilməyərəkdən bəzi hadisələri dəyişə bilər və beləcə mövcud olan keçmiş hadisələr də dəyişilər.
Ümumi nisbilik
Ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə əsasən bəzi qeyri-adi vəziyyətlərdə keçmişə səyahətin mümkün olduğu deyilir. Fiziklər kvant mexanikasını ümumi nisbilik ilə tam birləşdirən kvant cazibə nəzəriyyəsi olmadan mövzu ilə bağlı qəti qərara gələ bilməyiblər.
Fizikada keçmişə səyahət
Zaman daxilində keçmişə səyahət nəzəri olaraq aşağıdakı üsullarla edilə bilər:
- İşıq sürətindən daha sürətli səyahət
- Kosmik şüalar və qara dəlik
- Soxulcan dəliyi və Alcubierre sürücüsü (ingilis.)
İşıqdan daha sürətli səyahət (FTL)
Əgər bir insan hansısa bir məlumatı və ya əşyanı bir nöqtədən digər nöqtəyə apara bilsə, nisbilik nəzəriyyəsinə əsasən işarənin və ya əşyanın zamanda geriyə hərəkət etdiyi çərçivə yaranar.
Soxulcan dəliyi
Albert Eynşteyn tərəfindən irəli sürülmüş kosmos zamanın nöqtə dizaynı və zamanda bir qısa yol olan nəzəri topolojik bir xüsusiyyətdir.
Təcrübələr
Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır. (13 mart 2022) |
Fizikada gələcəyə səyahət
İnsanın "gələcəyə səhayət" edə bilməsi üçün müəyyən məhdud üsullar mövcuddur:
- Beləki bir insan Yerdən uzağa getsə və nisbi sürətdə geriyə qayıtsa, həmin insana görə bir neçə il, Yerdə isə minlərlə il keçmiş olacaq.
- İşıq sürəti ilə uzqdakı ulduza getmək daha sonra işıq sürətində geri - Yerə qayıtmaq ()
- Zaman genişləməsi vasitəsi ilə
Bunlardan başqa vasitəsi ilə də gələcəyi görməyin mümkün ola biləcəyi düşünülür.
Zamanın genişləməsi
Zaman genişləməsi Eynşteynin ümumi və xüsusi nisbilik nəzəriyyələri tərəfindən qəbul edilir. Bu nəzəriyyəyə əsasən izləyiciyə görə sürətlə hərəkət edən cisimlərin onlar üçün vaxtın daha yavaş keçdiyi düşünülür.
Qış yuxusu
Yaşayan orqanizmlər üçün zaman qavrayışı canlının bədən istiliyinin və maddələr mübadiləsi sürətinin azaldığı qış yuxusu ilə sürətləndirilə bilər. Beləki canlı müəyyən müddət yaşamırmış kimi olacaq. Amma zaman öz axışında olacaq. Beləcə canlı müəyyən müddət sonra oyandıqda gələcəyə səyahət etmiş olacaq.
Araşdırmalar
Güman edilir ki, superkütləli cisimlər əvəzinə sirkulasiyalı lazerlər vasitəsilə zamanda səyahət etmək mümkündür. Bu fərziyyənin təcrübələr əsasında həyata keçildiyi iddia edilir.
Paradokslar
Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır. (13 mart 2022) |
Fəlsəfədə zaman səyahəti
Zaman səyahəti haqda çox sayda müxtəlif sahələrdə nəzəriyyələr irəli sürülmüşdür. Həmçinin Qədim Yunanıstanda və digər qədim dövrlərdə müxtəlif nəzəriyyələr irəli sürülmüşdür.
Fəlsəfədə zaman səyahəti haqda nəzəriyyələr irəli sürənlərə misal olaraq Kurt Hödel, , , və digər filosoflar göstərilə bilər.
Ziddiyətlərin uyğunlaşması nəzəriyyəsi
David Levis ziddiyətlərin uyğunlaşması nəzəriyyəsində belə deyir:
Timin babasına nifrət etdiyini və onu öldürmək istədiyini düşünək. Timin problemi odurki, babası illər əvvəl ölüb. Tim babasını öldürməyi o qədər çox istəyir ki, babasının gənc olduğu 1995-ci ilə getmək və onu orada öldürmək üçün zaman maşını hazırlayır. Timin babasının yaşadığı bir vaxta gedə biləcəyini fərz edək. Əsas sual budur ki, "Tim babasını öldürə bilər?". Timin tüfəngi və illərlə aldığı silah təhsili olduğunu, açıq havada düzgün atəş edə bildiyini və Timin tətikdəki barmağına mane olacaq xarici bir təsirin olmadığını fərz edək. Bu amilləri nəzərə alsaq Tim babasını öldürə bilər. |
"İndi isə Timin dünyasında babasının 1955-ci ildə yox 1993-cü ildə öldüyünü düşünün. Bu vəziyyətdə uyğunlaşma mövcud ola bilməz. Beləki Tim babasını öldürə bilməz. Çünkü babası gənc olanda yox 1993-cü ildə ölmüşdür." Buna əsasən Levis iki fərqli nəticəyə gəlir:
- Tim babasını öldürmədi amma öldürə bilər. Çünkü lazım olan hər şeyə sahibdir.
- Tim babasını öldürmədi və öldürə də bilməz. Çünkü keçmişi dəyişdirmək mümkün deyil.
Bəs Tim babasını öldürmək istəyəndə, ona nə mane olacaq? Levisə görə, güllənin qarşısına kiminsə çıxacağı və yaxud ən sadəsi, Timin banan qabığının üstünə basıb yerə yıxılacağını düşünür. Beləcə Timin babasını öldürməyinin qarşısını alacaq bir növ bəzi məntiqi kainat gecləri olacaqdır.
Xəyali fikirlər
Zaman səyahəti haqda müxtəlif insanlar tərəfindən irəli sürülmüş "xəyali fikirlər" də mövcuddur. Misal olaraq, daha çox rast gəldiyimiz elmi fantastika filmləri göstərilə bilər.
Bu janrda olan filmlərdə əsasən elmi cəhətdən sübut olunmamış müxtəlif növ zaman səyahətlərinin mümkün olduğu göstərilir.
Populyar mədəniyyətdə
- “Life Is Strange” videooyunun bəş qəhrəmanı olan Maks Kolfild zamanı geriyə doğru çəkə bilir.
- “Futurama” cizgi serialının başlanğıcında pizza sifarişi çatdıran Filip C. Fray mənzillərin birində ehtiyatsızlıqdan büdrəyərək dondurucu cihazın içərisinə yıxılıb min il donulu vəziyyətdə qalır. Fray gözünü 1999-cu ildə yumur və 3000-ci ilə saniyələr qalmış açır.
- 1998-ci ildə Tobi Maquayr və Riz Uizerspunun baş rol aldığı “Plezantvil” filmində qardaş-bacı televiziyada yayımlanan 1950-ci illərin ağ-qara sitkom serialına teleportasiya olunur.
- 2020-ci ildə ekranlara çıxan “Palm-Sprinqs” filminin baş qəhrəmanları toy məclisi üçün ziyarət etdikləri şəhərcikdə eyni günü təkrar-təkrar yaşayırlar.
- 2016-cı ildə istehsal edilmiş “11.22.63” teleserialında Ceyk Eppinq (Ceyms Franko) mərhum ABŞ prezidenti Con F. Kennedinin sui-qəsdini dayandırmaq məqsədilə zamanda səyahət edir.
- 2012-ci ildə çəkilmiş “Güvənliyə zəmanət verilmir” filmində dəli olduğu düşünülən bir şəxs zaman səyahəti edəcəyini iddia edir.
- 2015-ci ildə istehsal edilmiş “Project Almanac” filmində gənc oğlan atasının otağında gizli saxladığı həyata keçirməsi mümkün olan zaman maşını layihəsini aşkara çıxarır.
- 2021-ci ildə ekranla çıxan “Keçən gecə Sohoda” filmindəki gənc tələbə qız 1960-cı illərə səyahət edə bilir.
- 2013-cü ildə ekranlara çıxan “Free Birds” adlı cizgi filmində iki hind quşu Şükran günü ərəfəsində bütün hind quşlarını ənənəvi bayram yeməyinə çevrilməkdən xilas etmək üçün zamanda səyahətə baş vurur.
Zaman səyahəti iddiaları
İstinadlar
- "Zamanda dolaşmaq mümkündür?". news.milli.az (az.). 5 avqust 2015. İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- "Zamanda səyahət yolları – ELMİ BAXIŞ". azvision.az (az.). 11 fevral 2013. İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- ""Zaman maşını" ilə səyahət mümkündürmü?". azpost.info (az.). 2 yanvar 2020. 2021-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- "Black holes, Wormholes and Time Travel". vega.org.uk (ingilis). 2014-04-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- . demon.co.uk (ingilis). 2020-11-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- . asimovs.com (ingilis). Archived from the original on 2005-03-08. İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- . caltech.edu (ingilis). Archived from the original on 2005-03-19. İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "NOVA Online: Time Travel". pbs.org (ingilis). 2014-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "Professor Predicts Human Time Travel This Century". physorg.com (ingilis). 2012-02-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "Time Traveler Convention". mit.edu (ingilis). 28 oktyabr 2007 tarixində .
- "Time Travel". utm.edu (ingilis). 2009-04-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "Aparta Krystian: Conventional Models of Time and Their Extensions in Science Fiction" (PDF). net46.net (ingilis). 3 iyun 2013 tarixində (PDF).
- "Time travellers from the future 'could be here in weeks'". telegraph.co.uk (ingilis). 2014-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "Time machine". ac.ru (rus). 2015-09-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "Time Travel impossible, Scientists say". foxnews.com (ingilis). 25 iyul 2011. 2014-05-06 tarixində . İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- "TIME TRAVEL IN THE GÖDEL UNIVERSE" (PDF). pitt.edu (ingilis). 2022-06-13 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-03-13.
- "Time Travel and Modern Physics". cambridge.org (ingilis). 5 may 2010. İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- "THE PARADOXES OF TIME TRAVEL" (PDF). csus.edu (ingilis). 2022-07-11 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- "The 50 All-Time Best Time-Travel Films". imdb.com (ingilis). 21 sentyabr 2017. 2022-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
- "20 Movies About Time Travel Ranked Worst To Best". slashfilm.com (ingilis). 2022-10-02 tarixində . İstifadə tarixi: 13 mart 2022.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zaman seyaheti zaman daxilinde mueyyen noqteler arasinda soxulcan deliyi kimi vasitelerle hereket etmek dusuncesi Zaman seyaheti haqda felsefe ve fantastika sahelerinde daha cox danisilir NezeriyyeEsas meqaleler Xususi nisbilik nezeriyyesi ve Umumi nisbilik nezeriyyesiHerbert Uellsin kitabinin ilk sehifesi Bezi nezeriyyeler xususile xususi ve umumi nisbilik nezeriyyeleri muvafiq mekan ve zaman hendeseleri vasitesile zamanda kecmise ve yaxud geleceye getmeyin mumkun oldugunu ireli surur Fizikler texniki meqalelerde esasen zamanda hereket etmek ve ya seyahet etmek ifadelerinden istifade etmirler Nisbilik nezeriyyelerine esasen eger bir insan Yerden uzaqlasib nisbi suretde geri qayidarsa hemin insan ucun Yerde daha cox vaxt kecmis olar Buna esasen de geleceye seyahet in mumkun oldugu dusunulur nda ise bu deyilir A sexsinin zamanda kecmise getdiyini ve A nin nenesi A nin atasina hamile qalmadan evvel babasini oldurduyunu ferz etsek hadiselerin sonraki hissesi nece olar Zaman turizmi Stiven Hokinq gelecekde turistlerin olmamasinin zamanda seyahetin varligina qarsi bir ziddiyet oldugunu ireli surmusdur Bu paradoks Fermi paradoksu nun basqa nov formasidir Amma bu paradoks zaman seyahetinin fiziki cehetden mumkun oldugunu subut etmir Cunki zaman seyaheti fiziki cehetden mumkun ola biler amma indiye kimi istifade edile bilecek formada olmayib Zaman seyaheti inkisaf etmis olsa bele Hokinq basqa bir yerde zaman seyahetinin ancaq duzgun istiqamete yonlendirilmis kosmos zamanininda bas vere bileceyini ve eger geleceye qeder bele bir kosmos zamani yaratmasaq zaman sernisinlerinin o tarixden kecmise seyahet ede bilmeyeceklerini bildirmisdir Bu halda biz zaman masini ixtira edildiyi vaxta catana qeder zaman sernisinlerini gore bilmeyeceyik Karl Saqan ise zaman sernisinlerinin indiki vaxtda oldugunu amma ozlerinin zaman sernisinleri olduqlarini demedikleri ehtimalini ve yaxud zaman sernisinleri olduqlarinin ferqine varmadigimizi iddia etmisdir Bu halda zaman sernisinleri bilmeyerekden bezi hadiseleri deyise biler ve belece movcud olan kecmis hadiseler de deyisiler Umumi nisbilik Umumi nisbilik nezeriyyesine esasen bezi qeyri adi veziyyetlerde kecmise seyahetin mumkun oldugu deyilir Fizikler kvant mexanikasini umumi nisbilik ile tam birlesdiren kvant cazibe nezeriyyesi olmadan movzu ile bagli qeti qerara gele bilmeyibler Fizikada kecmise seyahetZaman daxilinde kecmise seyahet nezeri olaraq asagidaki usullarla edile biler Isiq suretinden daha suretli seyahet Kosmik sualar ve qara delik Soxulcan deliyi ve Alcubierre surucusu ingilis Isiqdan daha suretli seyahet FTL Eger bir insan hansisa bir melumati ve ya esyani bir noqteden diger noqteye apara bilse nisbilik nezeriyyesine esasen isarenin ve ya esyanin zamanda geriye hereket etdiyi cercive yaranar Soxulcan deliyi Esas meqale Soxulcan deliyi Albert Eynsteyn terefinden ireli surulmus kosmos zamanin noqte dizayni ve zamanda bir qisa yol olan nezeri topolojik bir xususiyyetdir Tecrubeler Bu altbasligi genislendirmek lazimdir 13 mart 2022 Fizikada geleceye seyahetInsanin geleceye sehayet ede bilmesi ucun mueyyen mehdud usullar movcuddur Beleki bir insan Yerden uzaga getse ve nisbi suretde geriye qayitsa hemin insana gore bir nece il Yerde ise minlerle il kecmis olacaq Isiq sureti ile uzqdaki ulduza getmek daha sonra isiq suretinde geri Yere qayitmaq Zaman genislemesi vasitesi ile Bunlardan basqa vasitesi ile de geleceyi gormeyin mumkun ola bileceyi dusunulur Zamanin genislemesiZamanin genislemesi Esas meqale Zaman genislemesi Eynsteynin umumi ve xususi nisbilik nezeriyyeleri terefinden qebul edilir Bu nezeriyyeye esasen izleyiciye gore suretle hereket eden cisimlerin onlar ucun vaxtin daha yavas kecdiyi dusunulur Qis yuxusu Esas meqale Yasayan orqanizmler ucun zaman qavrayisi canlinin beden istiliyinin ve maddeler mubadilesi suretinin azaldigi qis yuxusu ile suretlendirile biler Beleki canli mueyyen muddet yasamirmis kimi olacaq Amma zaman oz axisinda olacaq Belece canli mueyyen muddet sonra oyandiqda geleceye seyahet etmis olacaq Arasdirmalar Guman edilir ki superkutleli cisimler evezine sirkulasiyali lazerler vasitesile zamanda seyahet etmek mumkundur Bu ferziyyenin tecrubeler esasinda heyata kecildiyi iddia edilir ParadokslarBu altbasligi genislendirmek lazimdir 13 mart 2022 Felsefede zaman seyahetiZaman seyaheti haqda cox sayda muxtelif sahelerde nezeriyyeler ireli surulmusdur Hemcinin Qedim Yunanistanda ve diger qedim dovrlerde muxtelif nezeriyyeler ireli surulmusdur Felsefede zaman seyaheti haqda nezeriyyeler ireli surenlere misal olaraq Kurt Hodel ve diger filosoflar gosterile biler Ziddiyetlerin uygunlasmasi nezeriyyesi David Levis ziddiyetlerin uygunlasmasi nezeriyyesinde bele deyir Timin babasina nifret etdiyini ve onu oldurmek istediyini dusunek Timin problemi odurki babasi iller evvel olub Tim babasini oldurmeyi o qeder cox isteyir ki babasinin genc oldugu 1995 ci ile getmek ve onu orada oldurmek ucun zaman masini hazirlayir Timin babasinin yasadigi bir vaxta gede bileceyini ferz edek Esas sual budur ki Tim babasini oldure biler Timin tufengi ve illerle aldigi silah tehsili oldugunu aciq havada duzgun ates ede bildiyini ve Timin tetikdeki barmagina mane olacaq xarici bir tesirin olmadigini ferz edek Bu amilleri nezere alsaq Tim babasini oldure biler Indi ise Timin dunyasinda babasinin 1955 ci ilde yox 1993 cu ilde olduyunu dusunun Bu veziyyetde uygunlasma movcud ola bilmez Beleki Tim babasini oldure bilmez Cunku babasi genc olanda yox 1993 cu ilde olmusdur Buna esasen Levis iki ferqli neticeye gelir Tim babasini oldurmedi amma oldure biler Cunku lazim olan her seye sahibdir Tim babasini oldurmedi ve oldure de bilmez Cunku kecmisi deyisdirmek mumkun deyil Bes Tim babasini oldurmek isteyende ona ne mane olacaq Levise gore gullenin qarsisina kiminse cixacagi ve yaxud en sadesi Timin banan qabiginin ustune basib yere yixilacagini dusunur Belece Timin babasini oldurmeyinin qarsisini alacaq bir nov bezi mentiqi kainat gecleri olacaqdir Xeyali fikirlerZaman seyaheti haqda muxtelif insanlar terefinden ireli surulmus xeyali fikirler de movcuddur Misal olaraq daha cox rast geldiyimiz elmi fantastika filmleri gosterile biler Bu janrda olan filmlerde esasen elmi cehetden subut olunmamis muxtelif nov zaman seyahetlerinin mumkun oldugu gosterilir Populyar medeniyyetde Life Is Strange videooyunun bes qehremani olan Maks Kolfild zamani geriye dogru ceke bilir Futurama cizgi serialinin baslangicinda pizza sifarisi catdiran Filip C Fray menzillerin birinde ehtiyatsizliqdan budreyerek dondurucu cihazin icerisine yixilib min il donulu veziyyetde qalir Fray gozunu 1999 cu ilde yumur ve 3000 ci ile saniyeler qalmis acir 1998 ci ilde Tobi Maquayr ve Riz Uizerspunun bas rol aldigi Plezantvil filminde qardas baci televiziyada yayimlanan 1950 ci illerin ag qara sitkom serialina teleportasiya olunur 2020 ci ilde ekranlara cixan Palm Sprinqs filminin bas qehremanlari toy meclisi ucun ziyaret etdikleri sehercikde eyni gunu tekrar tekrar yasayirlar 2016 ci ilde istehsal edilmis 11 22 63 teleserialinda Ceyk Eppinq Ceyms Franko merhum ABS prezidenti Con F Kennedinin sui qesdini dayandirmaq meqsedile zamanda seyahet edir 2012 ci ilde cekilmis Guvenliye zemanet verilmir filminde deli oldugu dusunulen bir sexs zaman seyaheti edeceyini iddia edir 2015 ci ilde istehsal edilmis Project Almanac filminde genc oglan atasinin otaginda gizli saxladigi heyata kecirmesi mumkun olan zaman masini layihesini askara cixarir 2021 ci ilde ekranla cixan Kecen gece Sohoda filmindeki genc telebe qiz 1960 ci illere seyahet ede bilir 2013 cu ilde ekranlara cixan Free Birds adli cizgi filminde iki hind qusu Sukran gunu erefesinde butun hind quslarini enenevi bayram yemeyine cevrilmekden xilas etmek ucun zamanda seyahete bas vurur Zaman seyaheti iddialariMontauk layihesi Con Taytor Filadelfiya tecrubesiIstinadlar Zamanda dolasmaq mumkundur news milli az az 5 avqust 2015 Istifade tarixi 13 mart 2022 Zamanda seyahet yollari ELMI BAXIS azvision az az 11 fevral 2013 Istifade tarixi 13 mart 2022 Zaman masini ile seyahet mumkundurmu azpost info az 2 yanvar 2020 2021 02 26 tarixinde Istifade tarixi 13 mart 2022 Black holes Wormholes and Time Travel vega org uk ingilis 2014 04 02 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 13 demon co uk ingilis 2020 11 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 03 13 asimovs com ingilis Archived from the original on 2005 03 08 Istifade tarixi 2022 03 13 caltech edu ingilis Archived from the original on 2005 03 19 Istifade tarixi 2022 03 13 NOVA Online Time Travel pbs org ingilis 2014 05 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 13 Professor Predicts Human Time Travel This Century physorg com ingilis 2012 02 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 13 Time Traveler Convention mit edu ingilis 28 oktyabr 2007 tarixinde Time Travel utm edu ingilis 2009 04 10 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 13 Aparta Krystian Conventional Models of Time and Their Extensions in Science Fiction PDF net46 net ingilis 3 iyun 2013 tarixinde PDF Time travellers from the future could be here in weeks telegraph co uk ingilis 2014 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 13 Time machine ac ru rus 2015 09 04 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 13 Time Travel impossible Scientists say foxnews com ingilis 25 iyul 2011 2014 05 06 tarixinde Istifade tarixi 13 mart 2022 TIME TRAVEL IN THE GODEL UNIVERSE PDF pitt edu ingilis 2022 06 13 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 03 13 Time Travel and Modern Physics cambridge org ingilis 5 may 2010 Istifade tarixi 13 mart 2022 THE PARADOXES OF TIME TRAVEL PDF csus edu ingilis 2022 07 11 tarixinde PDF Istifade tarixi 13 mart 2022 The 50 All Time Best Time Travel Films imdb com ingilis 21 sentyabr 2017 2022 09 23 tarixinde Istifade tarixi 13 mart 2022 20 Movies About Time Travel Ranked Worst To Best slashfilm com ingilis 2022 10 02 tarixinde Istifade tarixi 13 mart 2022 Xarici kecidler