Zəyəm Cırdaxan — Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd yaşayış məntəqəsi. Rayon mərkəzindən 24 km qərbdə, sahilində, dağ ətəyində yerləşir. Əhalisi əsasən kənd təsərrüfatı, heyvandarlıq və bağçılıqla məşğuldur. Orta məktəblər, mədəniyyət evi, kitabxana, 2 tibb məntəqəsi, mexanikləşdirilmiş daş karxanası var.
Zəyəm Cırdaxan | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Şəmkir rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 7.546 nəfər |
Tarixi
Kəndin adının mənası "Cird" tayfasının adından götürülmüşdür. Bundan əlavə kənddə bir neçə tayfa adları indi də qalmaqdadir, bunlardan ən qədimi Tomaxlı (Dümağlı) tayfasıdır. Tayfa haqqında məlumatlara XIII əsrə aid mənbələrdə də rast gəlinir. Kənddə yaşayış XII-XIII əsrdən mövcuddur. Bunu kənddə mövcud olan qədim atşəkilli və buğaşəkilli qəbir fiqurları, kənddə tapılmış qədim maddi-mədəniyyət nümunələri təsdiq edir. Kənndə yaşı XIII əsrə aid olan 3 qəbiristanlıq mövcuddur.
Əhalisi
Əhalisi 10300 nəfərdir. Zəyəm Cırdaxan Azərbaycanda 97-ci yaşayış məntəqəsidir.Zəyəm-cırdaxan kəndinin ərazisi 70 km-dir. Şəmkir rayonunda isə rayon mərkəzi olan Şəmkir şəhərindən sonra ən böyük yaşayış məntəqəsidir. Zəyəm Cırdaxanın əhalisinin əsasən kənd təsərrüfatı, heyvandarlıq və ticarət ilə məşğuldur.Əhalinin bir hissəsi öz mal-qarasını dağətəyi zonada otarır, kənddə bir neçə ferma mövcuddur, sahələrdə isə pomidor, kartof, qarğıdalı, taxıl kimi bitkilər becərilir Əhalinin bir hissəsi Rusiyada işləyir. Zəyəm Cırdaxanda 10000-11000 nəfər əhali yaşayır.
Təhsil
Kənddə iki məktəb mövcuddur. Sərdar Məmmədov adına tam orta məktəbin yeni binasi 2011-ci ildə istifadəyə verilmişdir. Həmin məktəb 1936 ci ildən fəaliyyət göstərir, məktəbdə 1200 şagird təhsil alır. 50 sinif otağı və fənn kabinetləri mövcuddur
Su təsərrüfatı
Kənddə suvarma üçün Zəyəmçaydan çəkilmiş kanaldan istifadə olunur. Sahələrin suvarılması məqsədilə artezian quyularından da istifadə olunur. Əhalinin içməli suya ehtiyacını ödəmək üçün Zəyəmçayın suyu təmizlənərək əhalinin istifadəsinə verilir.
Landşaft örtüyü
Kəndin dağətəyi zonası çəmənliklərdən ibarətdir. Meşə zonası dəmirağac, görüş, palıd, çinar kimi ağaclardan və alçaqboylu kolluqlardan ibarətdir. Meşə zonasında yaşı 300 ilə çatan iki çinar ağacı mövcuddur.
Yerləşdiyi mövqe
Zəyəm Cırdaxan çox əlverişli mövqedə - Zəyəmçayının sol sahilində, meşə kənarında, Şəmkir rayonunun orta dağlıq və dağətəyi bölgəsində yerləşmişdir. Ərazidəki tünd və adi boz-qəhvəyi və açıq şabalıdı torpaq əkinçilik üçün yararlı və əlverişli torpaqdır. Dağlıq ərazidə bir neçə bulaq mövcuddur. Ən yüksək yeri Kiçik Qafqaz dağlarının şimal şərq yamacına düşür. Maksimal hündürlük 890 metr təşkil edir. Ən alçaq yeri Gəncə-Qazax düzənliyinin cənub tərəfləridir 410 metr təşkil edir.
İqlimi
Zəyəm Cırdaxan subtropik iqlim qurşağında yerləşir. Ərazidə daha çox mülayim hava kütlələri üstünlük təşkil edir. Qışı çox sərt deyil, yayı isə istidir. Qışda orta tempratur 2 ⁰C, yayda isə 23,6 ⁰C-yə yaxındır. Iqlimlə əlaqədar yazda Zəyəmçayda və arxlarda daşqınlar baş verir. Yayda isə quraqlıq hökm sürür.
Orta tempratur və Orta yağıntı miqdarı
Ay | Yanvar | Fevral | Mart | Aprel | May | İyun | İyul | Avqust | Sentyabr | Oktyabr | Noyabr | Dekabr | İl | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Orta temperatur (°C) | 1 | 2 | 6 | 12 | 18 | 22 | 25 | 24 | 20 | 14 | 8 | 3 | 12 | |
Orta yağıntı (sm) | 1,1 | 1,7 | 2,0 | 2,9 | 4,2 | 4,9 | 2,3 | 1,9 | 1,9 | 2,8 | 1,5 | 1,3 | 28,5 | |
Mənbə: www.weatherbase.com |
Şəkilləri
- Zəyəm-Cırdaxan günəş batır
Mənbə
- Şəmkir rayon icra hakimiyyəti
- World Gazetteer-də əhali məlumatları 2009-02-15 at the Wayback Machine
- [1][ölü keçid] cirdaxan.ru
- Azərbaycanın toponimlər lüğəti
İstinadlar
Şəmkir rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zeyem Cirdaxan Azerbaycan Respublikasinin Semkir rayonunun inzibati erazi vahidinde kend yasayis menteqesi Rayon merkezinden 24 km qerbde sahilinde dag eteyinde yerlesir Ehalisi esasen kend teserrufati heyvandarliq ve bagciliqla mesguldur Orta mektebler medeniyyet evi kitabxana 2 tibb menteqesi mexaniklesdirilmis das karxanasi var Zeyem Cirdaxan40 53 12 sm e 45 49 35 s u Olke AzerbaycanRayon Semkir rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 7 546 neferXeriteni goster gizle Zeyem CirdaxanTarixiKendin adinin menasi Cird tayfasinin adindan goturulmusdur Bundan elave kendde bir nece tayfa adlari indi de qalmaqdadir bunlardan en qedimi Tomaxli Dumagli tayfasidir Tayfa haqqinda melumatlara XIII esre aid menbelerde de rast gelinir Kendde yasayis XII XIII esrden movcuddur Bunu kendde movcud olan qedim atsekilli ve bugasekilli qebir fiqurlari kendde tapilmis qedim maddi medeniyyet numuneleri tesdiq edir Kennde yasi XIII esre aid olan 3 qebiristanliq movcuddur EhalisiEhalisi 10300 neferdir Zeyem Cirdaxan Azerbaycanda 97 ci yasayis menteqesidir Zeyem cirdaxan kendinin erazisi 70 km dir Semkir rayonunda ise rayon merkezi olan Semkir seherinden sonra en boyuk yasayis menteqesidir Zeyem Cirdaxanin ehalisinin esasen kend teserrufati heyvandarliq ve ticaret ile mesguldur Ehalinin bir hissesi oz mal qarasini dageteyi zonada otarir kendde bir nece ferma movcuddur sahelerde ise pomidor kartof qargidali taxil kimi bitkiler becerilir Ehalinin bir hissesi Rusiyada isleyir Zeyem Cirdaxanda 10000 11000 nefer ehali yasayir TehsilKendde iki mekteb movcuddur Serdar Memmedov adina tam orta mektebin yeni binasi 2011 ci ilde istifadeye verilmisdir Hemin mekteb 1936 ci ilden fealiyyet gosterir mektebde 1200 sagird tehsil alir 50 sinif otagi ve fenn kabinetleri movcuddurSu teserrufatiKendde suvarma ucun Zeyemcaydan cekilmis kanaldan istifade olunur Sahelerin suvarilmasi meqsedile artezian quyularindan da istifade olunur Ehalinin icmeli suya ehtiyacini odemek ucun Zeyemcayin suyu temizlenerek ehalinin istifadesine verilir Landsaft ortuyuKendin dageteyi zonasi cemenliklerden ibaretdir Mese zonasi demiragac gorus palid cinar kimi agaclardan ve alcaqboylu kolluqlardan ibaretdir Mese zonasinda yasi 300 ile catan iki cinar agaci movcuddur Yerlesdiyi movqeZeyem Cirdaxan cox elverisli movqede Zeyemcayinin sol sahilinde mese kenarinda Semkir rayonunun orta dagliq ve dageteyi bolgesinde yerlesmisdir Erazideki tund ve adi boz qehveyi ve aciq sabalidi torpaq ekincilik ucun yararli ve elverisli torpaqdir Dagliq erazide bir nece bulaq movcuddur En yuksek yeri Kicik Qafqaz daglarinin simal serq yamacina dusur Maksimal hundurluk 890 metr teskil edir En alcaq yeri Gence Qazax duzenliyinin cenub terefleridir 410 metr teskil edir IqlimiZeyem Cirdaxan subtropik iqlim qursaginda yerlesir Erazide daha cox mulayim hava kutleleri ustunluk teskil edir Qisi cox sert deyil yayi ise istidir Qisda orta tempratur 2 C yayda ise 23 6 C ye yaxindir Iqlimle elaqedar yazda Zeyemcayda ve arxlarda dasqinlar bas verir Yayda ise quraqliq hokm surur Orta tempratur ve Orta yaginti miqdari Ay Yanvar Fevral Mart Aprel May Iyun Iyul Avqust Sentyabr Oktyabr Noyabr Dekabr IlOrta temperatur C 1 2 6 12 18 22 25 24 20 14 8 3 12Orta yaginti sm 1 1 1 7 2 0 2 9 4 2 4 9 2 3 1 9 1 9 2 8 1 5 1 3 28 5Menbe www weatherbase comSekilleriZeyem Cirdaxan gunes batirMenbeSemkir rayon icra hakimiyyeti World Gazetteer de ehali melumatlari 2009 02 15 at the Wayback Machine 1 olu kecid cirdaxan ru Azerbaycanin toponimler lugetiIstinadlar Semkir rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin