Hitabxana — növündən asılı olmayaraq kitab şəklində çap edilmiş bütün informasiya daşıyıcılarının toplandığı və istifadə edildiyi yer.
Tarixi
"Kitabxana" sözü fars və ərəb mənşəli iki sözün birləşməsindəndir.
İlk kitabxanalar eramızdan əvvəl yaradılıb. Ən qədim kitabxanalardan birinin Aşşur hökmdarı tərəfindən qurulduğu məlumdur. Hökmdar kitabxanasındakı kitablar üzəri şiş uclu alətlə yazılmış gil lövhələr olub.
Misirdə eradan öncə yaradılmış İsgəndəriyyə kitabxanası isə dövrünün ən böyük kitabxanası idi. Bir çox tarixçilər hesab edir ki, İsgəndəriyyə kitabxanasının yaranması bir çox tarixi faktların izini itirib. Orta əsr kitabxanaları isə təxminən 1000 kitabı olan kiçik monastır kitabxanaları idi.
Növləri
Kitabxanalar 2 cür olur:
- Kütləvi kitabxanalar — hər kəsin istifadə edə bildiyi kitabxanalardır.
- Xüsusi kitabxanalar — elmi, tədris və ya müəyyən ixtisaslı mütəxəssislər üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Əhəmiyyəti
Təhsil prosesinin iştirakçısı kimi mütaliə pedaqogikasının və onun daşıyıcısı olan kitabxanaların kəsb etdiyi əhəmiyyət öz əksini mühüm dövlət sənədlərində də tapmışdır.
Kitabxanalar tarixən, eləcə də bu gün kütləvi mütaliənin təşkilatçısı olaraq qalır. Kitabxanalar:
- Əhalinin mütaliəsini təşkil etmək üçün sistemli qaydada seçilmiş, oxucuları maraqlandıran problemləri öyrənmək əsasında yaradılmış kitab fondlarına malikdirlər.
- Kitabxanalar mütaliənin təşkilatçısı kimi ölkə ərazisində planlı qaydada yerləşdirilmiş, əhaliyə daha çox yaxınlaşdırılmış, həmçinin müxtəlif oxucu qruplarını müntəzəm mütaliəyə cəlb etmək üçün böyük imkanlara malikdirlər.
- Burada hər bir oxucunun mütaliəsi üçün lazım olan kitabların məqsədyönlü şəkildə seçilməsinə kömək göstərmək, oxuculara kitabxananın məlumat aparatından istifadə etmək vərdişi aşılamaq imkanına malik mütəxəssis işçilər üçün səmərəli fəaliyyət göstərir. Bütün bunlar əhalinin intellektual tələbatının ödənilməsi üçün mütaliənin sosial zərurətə çevrilməsini
şərtləndirən amillərdir.
Azərbaycanda kitabxana
Azərbaycanda da ənənəvi kitabxanalar mövcud olmuşdur.
Azərbaycanın ən böyük kitabxanası olan Mirzə Fətəli Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası nəinki Qafqazda, eləcə də Avropa qitəsində, o cümlədən bütün dünyada şöhrəti olan ən böyük milli kitabxanalardan biri hesab edilir. 1923-cü ildə Milli Kitabxana 5 min nüsxə kitabla kiçik bir mənzildə işə başlayıb. İndi kitabxananın fondunda 5 milyona yaxın kitab var. Bir ildən çoxdur ki, kitabxanada elektron kataloq mövcuddur.
Hazırda Azərbaycanda 9000-ə yaxın kitabxana mövcuddur.
Mənbə
- . 2011-03-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-01.
- Əliquliyev R. M., Şükürlü S. F., Kazımova S. İ., Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər // Bakı. İnformasiya Texnologiyaları nəşriyyatı. 2009. 201 s.
- . 2011-03-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-01.
Ədəbiyyat
- Xələfov A. A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixi (dərslik), 3 hissədə: II hissə (XX əsrin I yarısında) , III hissə (XX əsrin II yarısında və XXI əsrin əvvələrində). Bakı Universiteti, 2010.
- Xələfov A. A. Ən qədim dövrdən XX əsrə qədər, 2 hissədə dərslik: I hissə, II hissə. BDU, 2004.-328 s.
- Xələfov A. A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixi (qısa icmal)/ Bakı Universiteti, 2001.-52 s.
- Xələfov A. A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixindən /Bakı: [s.n.], 1986.
- Xələfov A. A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixi (1933–1958) /Bakı: Azərnəşr, 1974.-244 s.
- Xələfov A. A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixindən (1870–1920) — B.: "ADU" nəşriyyatı.-1960.-83 s.
- Xələfov A. A. Sovet Azərbaycanında kitabxana işinin tarixi -Bakı, 1960 .-188 s.
- Xələfov A. A., Bədəlov E. M., Abbasova A. N. və b. Kitabxanaşünaslıq: Kitabxana kataloqları (ali məktəblər üçün dərslik). Bakı Universiteti, 1996.-212 s.
- Xələfov A. A. Kitabxanaşünaslığa giriş (dərslik) -Bakı, 1996.-58 s.
- Xələfov A. A. Kitabxanaşünaslığa giriş, 3 hissədə dərslik: I hissə (nəzəri əsaslar), II hissə, III hissə (kitabxana işi haqqında təlim). Bakı: BDU, 2001.-400 s.
- Xələfov A. A., Qurbanov A. Kitabxanaların kompüterləşdirilməsinin əsasları (dərslik) — Bakı Universiteti, 2007. −200 s.
- Xələfov A. A. Azərbaycanda kitabxanaçılıq təhsilin inkişafı.- B.: "Maarif" nəşriyyatı.-1987.-130 s.
- Xələfov A. A. Bakı Dövlət Universitetinin Elmi Kitabxanası 90 il elm və təhsilin xidmətində. Bakı Universiteti, 2009.-208, [1] s.
- Xələfov A. A. XXI əsrin əvvələrində Azərbaycanda kitabxana işinin əsas inkişaf istiqamətləri: mülahizələr, təkliflər və proqnozlar. AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxana.-Bakı, 2006.-106 s.
- Xələfov A. A. Kitabxana fondu təşkilinin bəzi məsələləri- B.: "ADU" nəşriyyatı.-1958.-64 s.
- Xələfov A. A., Kazımov R. Ə., Bədəlov E. M. Kitabxana işçisinin məlumat kitabı. -Bakı : Azərnəşr, 1986.-286 s.
- Xələfov A. A. Kitabxana işinin tarixi kursuna giriş. Bakı Universiteti,1996 36 s., 20 sm.
- Xələfov A. A. Kitabxana işinin tarixi kursuna giriş — Bakı Universiteti, 2002 .-38 s.
- Xələfov A. A. Kitabxana və cəmiyyət — B: "Azərnəşr", 2011.- 348 s.
- Xələfov A. A. Lenin və kitabxana işi — B.: Azərnəşr, 1974.- 102 s.
- Xələfov A. A. Respublika Elmi-Texniki kitabxanası (1930–2000): Kitabxananın 70 illiyinə həsr edilmiş qısa tarixi oçerk / Bakı Universiteti, 2001.-38 s.
Həmçinin bax
- Azərbaycan Milli Kitabxanası
- AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxana
- Kitabxana (informatika)
- Normativ yoxlama
- Şəxsi kitabxana
- Tibbi kitabxana
- Kitabxana marketinqi
- Elektron kitabxana
- Kitabxana pişiyi
Xarici keçidlər
- AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxana
- Prezident Kitabxanası
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hitabxana novunden asili olmayaraq kitab seklinde cap edilmis butun informasiya dasiyicilarinin toplandigi ve istifade edildiyi yer Orta esrler Avropa kitabxanalariTarixiPornainen kitabxanasi Finlandiya Kirveskoski Kitabxana sozu fars ve ereb menseli iki sozun birlesmesindendir Ilk kitabxanalar eramizdan evvel yaradilib En qedim kitabxanalardan birinin Assur hokmdari terefinden quruldugu melumdur Hokmdar kitabxanasindaki kitablar uzeri sis uclu aletle yazilmis gil lovheler olub Misirde eradan once yaradilmis Isgenderiyye kitabxanasi ise dovrunun en boyuk kitabxanasi idi Bir cox tarixciler hesab edir ki Isgenderiyye kitabxanasinin yaranmasi bir cox tarixi faktlarin izini itirib Orta esr kitabxanalari ise texminen 1000 kitabi olan kicik monastir kitabxanalari idi Novleri Kitabxanalar 2 cur olur Kutlevi kitabxanalar her kesin istifade ede bildiyi kitabxanalardir Xususi kitabxanalar elmi tedris ve ya mueyyen ixtisasli mutexessisler ucun nezerde tutulmusdur Ehemiyyeti Tehsil prosesinin istirakcisi kimi mutalie pedaqogikasinin ve onun dasiyicisi olan kitabxanalarin kesb etdiyi ehemiyyet oz eksini muhum dovlet senedlerinde de tapmisdir Kitabxanalar tarixen elece de bu gun kutlevi mutalienin teskilatcisi olaraq qalir Kitabxanalar Ehalinin mutaliesini teskil etmek ucun sistemli qaydada secilmis oxuculari maraqlandiran problemleri oyrenmek esasinda yaradilmis kitab fondlarina malikdirler Kitabxanalar mutalienin teskilatcisi kimi olke erazisinde planli qaydada yerlesdirilmis ehaliye daha cox yaxinlasdirilmis hemcinin muxtelif oxucu qruplarini muntezem mutalieye celb etmek ucun boyuk imkanlara malikdirler Burada her bir oxucunun mutaliesi ucun lazim olan kitablarin meqsedyonlu sekilde secilmesine komek gostermek oxuculara kitabxananin melumat aparatindan istifade etmek verdisi asilamaq imkanina malik mutexessis isciler ucun semereli fealiyyet gosterir Butun bunlar ehalinin intellektual telebatinin odenilmesi ucun mutalienin sosial zerurete cevrilmesini sertlendiren amillerdir Azerbaycanda kitabxana Azerbaycanda da enenevi kitabxanalar movcud olmusdur Azerbaycanin en boyuk kitabxanasi olan Mirze Feteli Axundov adina Azerbaycan Milli Kitabxanasi neinki Qafqazda elece de Avropa qitesinde o cumleden butun dunyada sohreti olan en boyuk milli kitabxanalardan biri hesab edilir 1923 cu ilde Milli Kitabxana 5 min nusxe kitabla kicik bir menzilde ise baslayib Indi kitabxananin fondunda 5 milyona yaxin kitab var Bir ilden coxdur ki kitabxanada elektron kataloq movcuddur Hazirda Azerbaycanda 9000 e yaxin kitabxana movcuddur Menbe 2011 03 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 01 Eliquliyev R M Sukurlu S F Kazimova S I Elmi fealiyyetde istifade olunan esas terminler Baki Informasiya Texnologiyalari nesriyyati 2009 201 s 2011 03 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 01 Edebiyyat Xelefov A A Azerbaycanda kitabxana isinin tarixi derslik 3 hissede II hisse XX esrin I yarisinda III hisse XX esrin II yarisinda ve XXI esrin evvelerinde Baki Universiteti 2010 Xelefov A A En qedim dovrden XX esre qeder 2 hissede derslik I hisse II hisse BDU 2004 328 s Xelefov A A Azerbaycanda kitabxana isinin tarixi qisa icmal Baki Universiteti 2001 52 s Xelefov A A Azerbaycanda kitabxana isinin tarixinden Baki s n 1986 Xelefov A A Azerbaycanda kitabxana isinin tarixi 1933 1958 Baki Azernesr 1974 244 s Xelefov A A Azerbaycanda kitabxana isinin tarixinden 1870 1920 B ADU nesriyyati 1960 83 s Xelefov A A Sovet Azerbaycaninda kitabxana isinin tarixi Baki 1960 188 s Xelefov A A Bedelov E M Abbasova A N ve b Kitabxanasunasliq Kitabxana kataloqlari ali mektebler ucun derslik Baki Universiteti 1996 212 s Xelefov A A Kitabxanasunasliga giris derslik Baki 1996 58 s Xelefov A A Kitabxanasunasliga giris 3 hissede derslik I hisse nezeri esaslar II hisse III hisse kitabxana isi haqqinda telim Baki BDU 2001 400 s Xelefov A A Qurbanov A Kitabxanalarin komputerlesdirilmesinin esaslari derslik Baki Universiteti 2007 200 s Xelefov A A Azerbaycanda kitabxanaciliq tehsilin inkisafi B Maarif nesriyyati 1987 130 s Xelefov A A Baki Dovlet Universitetinin Elmi Kitabxanasi 90 il elm ve tehsilin xidmetinde Baki Universiteti 2009 208 1 s Xelefov A A XXI esrin evvelerinde Azerbaycanda kitabxana isinin esas inkisaf istiqametleri mulahizeler teklifler ve proqnozlar AMEA Merkezi Elmi Kitabxana Baki 2006 106 s Xelefov A A Kitabxana fondu teskilinin bezi meseleleri B ADU nesriyyati 1958 64 s Xelefov A A Kazimov R E Bedelov E M Kitabxana iscisinin melumat kitabi Baki Azernesr 1986 286 s Xelefov A A Kitabxana isinin tarixi kursuna giris Baki Universiteti 1996 36 s 20 sm Xelefov A A Kitabxana isinin tarixi kursuna giris Baki Universiteti 2002 38 s Xelefov A A Kitabxana ve cemiyyet B Azernesr 2011 348 s Xelefov A A Lenin ve kitabxana isi B Azernesr 1974 102 s Xelefov A A Respublika Elmi Texniki kitabxanasi 1930 2000 Kitabxananin 70 illiyine hesr edilmis qisa tarixi ocerk Baki Universiteti 2001 38 s Hemcinin bax Azerbaycan Milli Kitabxanasi AMEA Merkezi Elmi Kitabxana Kitabxana informatika Normativ yoxlama Sexsi kitabxana Tibbi kitabxana Kitabxana marketinqi Elektron kitabxana Kitabxana pisiyiXarici kecidler AMEA Merkezi Elmi Kitabxana Prezident Kitabxanasi