Vyetnamın dövlət quruluşu - 1992-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sistemi.
Vyetnam | |||||
---|---|---|---|---|---|
Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam | |||||
| |||||
Ðộc lập, tự do, hạnh phúc (vyet. Müstəqillik, Azadlıq, Xoşbəxtlik) | |||||
Himn: Tiến Quân Ca | |||||
Tarixi | |||||
• Fransadan müstəqillik | 1945 | ||||
Paytaxt | Hanoy | ||||
İdarəetmə forması | unitar sosialist respublika | ||||
Prezident | Çıonq Tan Şanq | ||||
Sahəsi | Dünyada 66-cı | ||||
• Ümumi | 331210 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 1,3 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 90 549 390 nəfər (13-cü) | ||||
• Sıxlıq | 273 nəf./km² |
Dövlət quruluşu
Vyetnam məhdudiyyəti olmayan prezident idarəetmə üsuluna malik, bir partiyalı sosialist respublikasıdır. Milli bayram günü olan müstəqillik günü (1945) 2 sentyabr tarixində qeyd edilir. Ölkə Konstitusiyası 15 aprel 1992-ci ildə qəbul edilmişdir.
İnzibati bölgüsü
Vyetnam 58 əyalətə (Anzyanq, Bakkan, Bençe, Daklak, Donqnay, Zyalay, Lonqan, Nqean, Namdin, Kontum, Futxo, Fuyen, Xatin, Xoabin, Çavin, Xanam, Şonla və s.) və mərkəz tabeçiliyində olan 5 iri şəhərə (Hanoy, Xoşimin, Dananq, Kantxo və Xayfon) bölünür.
Dövlət başçısı
Ölkədə milli birliyin rəmzi, müstəqilliyin və ərazi bütövlüyünün, Hökumətin sabit fəaliyyətinin və dövlət təhlükəsizliyinin təminatçısı, daxili və xarici münasibətlərdə Vyetnam Sosialist Respublikasının ali təmsilçisi olan Prezident, eyni zamanda Silahlı Qüvvələrin ali baş komandanı və Müdafiə və Təhlükəsizlik Şurasının sədridir.
Mövcud Konstitusiyaya görə, Vyetnamda birpartiyalı siyasi sistem bərqərar olduğundan, bir qayda olaraq dövlət başçıları Kommunist partiyasının üzvləri arasından seçilirlər.
Dövlət başçısı Nazirlər Kabinetinin strukturunu formalaşdırır, Milli Assambleyanın razılığı əsasında Baş naziri, nazirləri və digər ali vəzifəli şəxsləri təyin edir. Prezidentin birbaşa rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən nazirlər onun qarşısında fərdi məsuliyyət daşıyırlar.
Qanunverici hakimiyyət
Vyetnamın ali qanunverici orqanı 500 yerlik, bir palatalı Milli Assambleyadır. Parlamentin deputat yerləri bir qayda olaraq ölkədə yeganə leqal Kommunist Partiyasının təmsilçilərinə məxsusdur ,22 may 2011-ci il tarixində keçirilmiş son Parlament seçkiləri zamanı Kommunist Partiyası 458 yerə, müstəqil deputatlar isə qalan 48 mandata sahib olmuşlar.
Milli Assambleya qanunların hazırlanmasında və qəbulunda, dövlət büdcəsinin müzakirəsində və təsdiqində, beynəlxalq müqavilələrin və sazişlərin ratifikasiyasında, habelə mövcud Konstitusiya ilə müəyyən edilmiş digər qanunvericilik funksiyalarının həyata keçirilməsində müstəsna hüquqlara malik olmaqla yanaşı, Prezidenti, Baş naziri, 21 nazirdən ibarət Hökumət üzvlərini, Baş prokuroru və Ali Məhkəmənin sədrini təyin etməkdə də səlahiyyətlidir.
İcraedici hakimiyyət
Nazirlər Kabineti və ona rəhbərlik edən Baş nazir ölkədə icra hakimiyyətini həyata keçirməkdə səlahiyyətlidir. Mövcud Konstitusiyaya görə, Hökumət üzvləri arasından yalnız Baş nazir, qarşısında fərdi məsuliyyət daşıdığı Milli Assambleyanın üzvü olur.
Ölkənin daxili və xarici siyasət kursunun həyata keçirilməsində səlahiyyətli olan Hökumətin fəaliyyətinə Parlamentin Daimi Komitəsi nəzarət edir və Kabinet üzvləri Parlamentdə təsdiq olunur.
Məhkəmə hakimiyyəti
Vyetnamın ən yüksək məhkəmə instansiyası sayılan və sədri Milli Assambleya tərəfindən təyin edilən Ali Məhkəmə, habelə yerli xalq məhkəmələri, hərbi və qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər birinci instansiya məhkəmələri ölkədə məhkəmə hakimiyyətini həyata keçirirlər.
Mənbə
- Вьетнам. Справочник. М.: Наука, 1993
- История Востока: в 6 т. Т.6. Восток в новейший период (1945—2000 гг.) / отв. ред.: В. Я. Белокреницкий, В. В. Наумкин. — М.: Восточная литература РАН, 2008. — P. 1095. — .
- История Вьетнама / пер. с вьет. И. Д. Бакшт и В. И. Мещерякова, авт. предисл. Г. М. Маслов. — М.: Наука. Главная редакция восточной лите.атуры, 1991. — 363 с. — .
- Мосяков Д. В., Тюрин В. А. История Юго-Восточной Азии. — М.: Восточный университет, 2004. — 497 с. — .
- Национальные парламенты мира : энцикл. справ. / А. Х. Саидов; Рос. акад. наук, Ин-т государства и права. — М.: Волтерс Клувер, 2005. — 720 с. — .
- Правовые системы стран мира. Энциклопедический справочник / Отв. ред. — д. ю. н., проф. А. Я. Сухарев. — 2-е изд., изм. и доп. — Издательство НОРМА, 2001. — 840 с. — .
- Советская историческая энциклопедия: в 16 т. / гл. ред. Е. М. Жуков. — М.: Сов. Энциклопедия, 1963. — Т. 3: Вашингтон — Вячко.
- Советская историческая энциклопедия: в 16 т. / гл. ред. Е. М. Жуков. — М.: Сов. Энциклопедия, 1967. — Т. 10: Нахимсон — Пергам.
İstinadlar
- Правовые системы стран мира, 2001,
- Национальные парламенты мира, 2005,
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vyetnamin dovlet qurulusu 1992 ci ilde qebul edilmis Konstitusiyaya esasen huquqi siyasi inzibati iqtisadi ve ictimai munasibetler sistemi VyetnamCộng Hoa Xa Hội Chủ Nghĩa Việt NamBayraq GerbDộc lập tự do hạnh phuc vyet Musteqillik Azadliq Xosbextlik Himn Tiến Quan CaTarixi Fransadan musteqillik 1945Paytaxt HanoyIdareetme formasi unitar sosialist respublikaPrezident Cionq Tan SanqSahesi Dunyada 66 ci Umumi 331210 km Su sahesi 1 3Ehalisi Ehali 90 549 390 nefer 13 cu Sixliq 273 nef km Dovlet qurulusuVyetnam mehdudiyyeti olmayan prezident idareetme usuluna malik bir partiyali sosialist respublikasidir Milli bayram gunu olan musteqillik gunu 1945 2 sentyabr tarixinde qeyd edilir Olke Konstitusiyasi 15 aprel 1992 ci ilde qebul edilmisdir Inzibati bolgusuVyetnam 58 eyalete Anzyanq Bakkan Bence Daklak Donqnay Zyalay Lonqan Nqean Namdin Kontum Futxo Fuyen Xatin Xoabin Cavin Xanam Sonla ve s ve merkez tabeciliyinde olan 5 iri sehere Hanoy Xosimin Dananq Kantxo ve Xayfon bolunur Dovlet bascisiOlkede milli birliyin remzi musteqilliyin ve erazi butovluyunun Hokumetin sabit fealiyyetinin ve dovlet tehlukesizliyinin teminatcisi daxili ve xarici munasibetlerde Vyetnam Sosialist Respublikasinin ali temsilcisi olan Prezident eyni zamanda Silahli Quvvelerin ali bas komandani ve Mudafie ve Tehlukesizlik Surasinin sedridir Movcud Konstitusiyaya gore Vyetnamda birpartiyali siyasi sistem berqerar oldugundan bir qayda olaraq dovlet bascilari Kommunist partiyasinin uzvleri arasindan secilirler Dovlet bascisi Nazirler Kabinetinin strukturunu formalasdirir Milli Assambleyanin raziligi esasinda Bas naziri nazirleri ve diger ali vezifeli sexsleri teyin edir Prezidentin birbasa rehberliyi altinda fealiyyet gosteren nazirler onun qarsisinda ferdi mesuliyyet dasiyirlar Qanunverici hakimiyyetVyetnamin ali qanunverici orqani 500 yerlik bir palatali Milli Assambleyadir Parlamentin deputat yerleri bir qayda olaraq olkede yegane leqal Kommunist Partiyasinin temsilcilerine mexsusdur 22 may 2011 ci il tarixinde kecirilmis son Parlament seckileri zamani Kommunist Partiyasi 458 yere musteqil deputatlar ise qalan 48 mandata sahib olmuslar Milli Assambleya qanunlarin hazirlanmasinda ve qebulunda dovlet budcesinin muzakiresinde ve tesdiqinde beynelxalq muqavilelerin ve sazislerin ratifikasiyasinda habele movcud Konstitusiya ile mueyyen edilmis diger qanunvericilik funksiyalarinin heyata kecirilmesinde mustesna huquqlara malik olmaqla yanasi Prezidenti Bas naziri 21 nazirden ibaret Hokumet uzvlerini Bas prokuroru ve Ali Mehkemenin sedrini teyin etmekde de selahiyyetlidir Icraedici hakimiyyetNazirler Kabineti ve ona rehberlik eden Bas nazir olkede icra hakimiyyetini heyata kecirmekde selahiyyetlidir Movcud Konstitusiyaya gore Hokumet uzvleri arasindan yalniz Bas nazir qarsisinda ferdi mesuliyyet dasidigi Milli Assambleyanin uzvu olur Olkenin daxili ve xarici siyaset kursunun heyata kecirilmesinde selahiyyetli olan Hokumetin fealiyyetine Parlamentin Daimi Komitesi nezaret edir ve Kabinet uzvleri Parlamentde tesdiq olunur Mehkeme hakimiyyetiVyetnamin en yuksek mehkeme instansiyasi sayilan ve sedri Milli Assambleya terefinden teyin edilen Ali Mehkeme habele yerli xalq mehkemeleri herbi ve qanunvericilikde nezerde tutulmus diger birinci instansiya mehkemeleri olkede mehkeme hakimiyyetini heyata kecirirler MenbeVetnam Spravochnik M Nauka 1993 Istoriya Vostoka v 6 t T 6 Vostok v novejshij period 1945 2000 gg otv red V Ya Belokrenickij V V Naumkin M Vostochnaya literatura RAN 2008 P 1095 ISBN 978 5 02 036371 7 Istoriya Vetnama per s vet I D Baksht i V I Mesheryakova avt predisl G M Maslov M Nauka Glavnaya redakciya vostochnoj lite atury 1991 363 s ISBN 5 02 017089 5 Mosyakov D V Tyurin V A Istoriya Yugo Vostochnoj Azii M Vostochnyj universitet 2004 497 s ISBN 5 98196 021 3 Nacionalnye parlamenty mira encikl sprav A H Saidov Ros akad nauk In t gosudarstva i prava M Volters Kluver 2005 720 s ISBN 9785466000429 Pravovye sistemy stran mira Enciklopedicheskij spravochnik Otv red d yu n prof A Ya Suharev 2 e izd izm i dop Izdatelstvo NORMA 2001 840 s ISBN 5 89123 527 7 Sovetskaya istoricheskaya enciklopediya v 16 t gl red E M Zhukov M Sov Enciklopediya 1963 T 3 Vashington Vyachko Sovetskaya istoricheskaya enciklopediya v 16 t gl red E M Zhukov M Sov Enciklopediya 1967 T 10 Nahimson Pergam IstinadlarPravovye sistemy stran mira 2001 Nacionalnye parlamenty mira 2005