V Filipp (fr. Philippe de Poitiers) və ya Uzun Filipp (fr. Philippe le Long) (1293, Vensen – 3 yanvar 1322) — Fransa və Navarra kralı.
V Filipp | |
---|---|
fr. Philippe V de France | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1293 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 3 yanvar 1322 |
Vəfat səbəbi | infeksiya |
Dəfn yeri | |
Sülalə | Kapetinqlər sülaləsi |
Atası | IV Filip |
Anası | Navarralı I Janna (Fransa kraliçası) |
Həyat yoldaşı |
|
Uşaqları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Fransa kralı IV Filippin ikinci oğlu olaraq doğulduğu gündən etibarən Puatye qrafı elan edilən Filipp, taxt sırasında ikinci yerdə idi. Özündən yaşca böyük qardaşı Lüdovik, atasının vəfatının ardından 1314-cü ildə taxta oturdu. Ancaq cəmi 2 il sonra hamilə xanımı Klementinayla ilk xanımından dünyaya gələn 4 yaşlı qızı Jannanı geridə qoyaraq vəfat etdi. Uşağın dünyaya gəldiyi 1316-cı ilin noyabr ayınadək kral naibi olaraq krallığı idarə edən Filipp, dünyaya gələn və I Con adıyla kral elan edilən uşağın 5 gün sonra vəfatıyla ölkəni tamamilə ələ aldı. Reyms şəhərində özünü kral elan edən V Filippin yeganə rəqibi, mərhum qardaşının azyaşlı qızı Janna idi. Ancaq qızın azyaşlı olması və atasının kim olmasıyla bağlı gəzən saray şayələri V Filippin taxt iddiasını gücləndirdi.
Atasının səltənətində mərkəzi hakimiyyətə qarşı ayaqlanan Flandriya qraflığı ilə münasibətləri yaxşılaşdırsa da, hakimiyyətini tanımayan İngiltərə kralı II Eduardla münasibətləri pisləşdi. Üstəlik bacısı İzabella İngiltərə kralıyla evli idi və taxt varisi Eduard Vindzorun da anası idi. Buna baxmayaraq münasibətləri heç vaxt düzəlmədi.
1320-ci ildə Normandiyada əhali ayaqlanaraq Pireney yarımadasını müsəlman mavrlardan azad etmə bəhanəsiylə yeni bir səlib yürüşünə başladılar. Ancaq bunun yerinə yerli qala və kilsələri hədəf alan əhali, kral birliklərinə, kilsə rahiblərinə və yəhudilərə hücum edərək cənuba yönəldilər. Yaranan daxili münaqişələri yatırmaq məqsədilə V Filipp bir çox islahat və reformlara imza atdı.
1322-ci ildə V Filipp geridə oğul varis buraxmadan dizenteriya səbəbilə vəfat etdi. Taxta kiçik qardaşı IV Çarlz çıxdı.
Mənbə
- Barber, Malcolm. (1981) "The Pastoureaux of 1320." Journal of Ecclesiastical History. 32 (1981): 143–166.
- Duby, George. (1993) France in the Middle Ages 987–1460: from Hugh Capet to Joan of Arc. Oxford: Blackwell.
- Fryde, Natalie. (2003) The Tyranny and Fall of Edward II 1321–1326. Cambridge: Cambridge University Press.
- Holmes, George. (2000) Europe, Hierarchy and Revolt, 1320–1450, 2nd edition. Oxford: Blackwell.
- Housley, Norman. (1992) The later Crusades, 1274–1580: from Lyons to Alcazar. Oxford: Oxford University Press.
- Wagner, John. A. (2006) Encyclopedia of the Hundred Years War. Westport: Greenwood Press.
İstinadlar
- http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Philippe_V_le_Long/137970.
- https://books.google.fr/books?id=zhqM_Zf2b5EC&pg=PT143&lpg=PT143&dq=date+de+naissance+philippe+V+le+long.
- Kindred Britain.
- Nirenberg, David. (1996) Communities of Violence: Persecution of Minorities in the Middle Ages. Princeton: Princeton University Press.
- Jordan, William Chester. (2005) Unceasing Strife, Unending Fear: Jacques de Therines and the Freedom of the Church in the Age of the Last Capetians. Princeton: Princeton University Press.
- Drees, Clayton J. (2001) The Late Medieval Age of Crisis and Renewal, 1300–1500: a Biographical Dictionary. Westport: Greenwood Press.
- Burrow, John Anthony and Ian P. Wei (eds). (2000) Medieval Futures: Attitudes to the Future in the Middle Ages. Woodbridge: The Boydell Press.
- Brown, Elizabeth, A. R. (2000) The King's Conundrum: Endowing Queens and Loyal Servants, Ensuring Salvation, and Protecting the Patrimony in Fourteenth-Century France, in Burrow and Wei (eds) 2000.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
V Filipp fr Philippe de Poitiers ve ya Uzun Filipp fr Philippe le Long 1293 Vensen 3 yanvar 1322 Fransa ve Navarra krali V Filippfr Philippe V de FranceSexsi melumatlarDogum tarixi 1293Dogum yeri VensenVefat tarixi 3 yanvar 1322Vefat sebebi infeksiyaDefn yeri Sen Deni bazilikasiSulale Kapetinqler sulalesiAtasi IV FilipAnasi Navarrali I Janna Fransa kralicasi Heyat yoldasi II Janna Fransa kralicasi 21 yanvar 1307 1307 3 yanvar 1322 Usaqlari III Janna Burqundiya qrafinyasi I Marqarita Burqundiya qrafinyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Fransa krali IV Filippin ikinci oglu olaraq doguldugu gunden etibaren Puatye qrafi elan edilen Filipp taxt sirasinda ikinci yerde idi Ozunden yasca boyuk qardasi Ludovik atasinin vefatinin ardindan 1314 cu ilde taxta oturdu Ancaq cemi 2 il sonra hamile xanimi Klementinayla ilk xanimindan dunyaya gelen 4 yasli qizi Jannani geride qoyaraq vefat etdi Usagin dunyaya geldiyi 1316 ci ilin noyabr ayinadek kral naibi olaraq kralligi idare eden Filipp dunyaya gelen ve I Con adiyla kral elan edilen usagin 5 gun sonra vefatiyla olkeni tamamile ele aldi Reyms seherinde ozunu kral elan eden V Filippin yegane reqibi merhum qardasinin azyasli qizi Janna idi Ancaq qizin azyasli olmasi ve atasinin kim olmasiyla bagli gezen saray sayeleri V Filippin taxt iddiasini guclendirdi Atasinin seltenetinde merkezi hakimiyyete qarsi ayaqlanan Flandriya qrafligi ile munasibetleri yaxsilasdirsa da hakimiyyetini tanimayan Ingiltere krali II Eduardla munasibetleri pislesdi Ustelik bacisi Izabella Ingiltere kraliyla evli idi ve taxt varisi Eduard Vindzorun da anasi idi Buna baxmayaraq munasibetleri hec vaxt duzelmedi 1320 ci ilde Normandiyada ehali ayaqlanaraq Pireney yarimadasini muselman mavrlardan azad etme behanesiyle yeni bir selib yurusune basladilar Ancaq bunun yerine yerli qala ve kilseleri hedef alan ehali kral birliklerine kilse rahiblerine ve yehudilere hucum ederek cenuba yoneldiler Yaranan daxili munaqiseleri yatirmaq meqsedile V Filipp bir cox islahat ve reformlara imza atdi 1322 ci ilde V Filipp geride ogul varis buraxmadan dizenteriya sebebile vefat etdi Taxta kicik qardasi IV Carlz cixdi MenbeBarber Malcolm 1981 The Pastoureaux of 1320 Journal of Ecclesiastical History 32 1981 143 166 Duby George 1993 France in the Middle Ages 987 1460 from Hugh Capet to Joan of Arc Oxford Blackwell Fryde Natalie 2003 The Tyranny and Fall of Edward II 1321 1326 Cambridge Cambridge University Press Holmes George 2000 Europe Hierarchy and Revolt 1320 1450 2nd edition Oxford Blackwell Housley Norman 1992 The later Crusades 1274 1580 from Lyons to Alcazar Oxford Oxford University Press Wagner John A 2006 Encyclopedia of the Hundred Years War Westport Greenwood Press Istinadlarhttp www larousse fr encyclopedie personnage Philippe V le Long 137970 https books google fr books id zhqM Zf2b5EC amp pg PT143 amp lpg PT143 amp dq date de naissance philippe V le long Kindred Britain Nirenberg David 1996 Communities of Violence Persecution of Minorities in the Middle Ages Princeton Princeton University Press Jordan William Chester 2005 Unceasing Strife Unending Fear Jacques de Therines and the Freedom of the Church in the Age of the Last Capetians Princeton Princeton University Press Drees Clayton J 2001 The Late Medieval Age of Crisis and Renewal 1300 1500 a Biographical Dictionary Westport Greenwood Press Burrow John Anthony and Ian P Wei eds 2000 Medieval Futures Attitudes to the Future in the Middle Ages Woodbridge The Boydell Press Brown Elizabeth A R 2000 The King s Conundrum Endowing Queens and Loyal Servants Ensuring Salvation and Protecting the Patrimony in Fourteenth Century France in Burrow and Wei eds 2000