Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sergey Aleksandroviç Yesenin (21 sentyabr (3 oktyabr) 1895[…] – 28 dekabr 1925[…], Leninqrad, SSRİ) — XX əsrin əvvəllərində yazıb-yaratmış rus şairi. Adı həmin dövrün ən böyük şairləri – Aleksandr Blok, Vladimir Mayakovski, Bryusovla bir sırada çəkilən Yesenin ən lirik Rus şairlərindən hesab olunur. O, 1924–1925-ci illərdə bir müddət Bakıda olmuş, yaradıcılığının ən məhsuldar dövrünü də demək olar ki, Bakıda yaşamışdır.
| Sergey Yesenin | |
|---|---|
| rus. Сергей Александрович Есенин | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , Ryazan,  Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (30 yaşında) |
| Vəfat yeri | Leninqrad  SSRİ |
| Vəfat səbəbi | asılma[d] |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ SSRİ |
| Milliyyəti | Rus |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları | |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
| Fəaliyyət illəri | 1910–1925 |
| Əsərlərinin dili | Rus |
| Janrlar | lirika |
 | |
| esenin.ru | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Sergey Yesenin 20 iyun 1924-ci il tarixdə qələmə aldığı tərcümeyi-halında yazır: "Mən 1895-ci il sentyabrın 21-də (yeni tarixlə oktyabrın 3-də) Ryazan qəzası və Ryazan quberniyasının Kuzmino vilayətinin Konstantinovo kəndində anadan olmuşam. Atam – kəndli Aleksandr Nikitiç Yesenin, anam isə Tatyana Fyodorovnadır.
Uşaqlığım kəndin Matovo adlanan başqa hissəsində, ana tərəfdən nənə-babamın yanında keçib. İlk xatirələrim üç-dörd yaşım olan vaxtlara aiddir.
Meşə, böyük arxlı yol xatirimdədir. Nənəm bizdən təxminən 40 verst aralıda yerləşən Radovetski monastırına gedir. Onun əlindəki əsadan yapışıb, yorğunluqdan ayaqlarımı zorla sürüyürəm, nənəm isə hey deyir: "Gedək, gedək, quzum, Allah xoşbəxtlik verər".
Bizim evdə tez-tez kəndləri dolaşan korlar yığışar, gözəl cənnət barəsində, Lazar, Mikola və naməlum şəhərdən gəlmiş nurlu qonaq – adaxlı haqqında dini şeirlər söyləyərdilər. Dayəm – evimizdə yaşayan və mənə qulluq edən qarı mənə nağıl danışardı, o nağılları ki, bütün kəndli uşaqları dinləyir və bilir.
Babam mənim üçün mahnı oxuyardı – köhnə, cansıxıcı, qəmgin mahnılar. Şənbə və bazar günləri o, mənə Bibliya və müqəddəs rəvayətdən danışardı.
Mənim küçə həyatım isə evdəki həyatıma bənzəmirdi. Yaşıdlarım dəcəl uşaqlar idi. Onlarla bir yerdə camaatın bostanına girərdik. İki-üç günlüyə qaçıb otlağa gedər, çobanlarla bir yerdə əvvəl suyunu əlimizlə və ya ördək balalarının vasitəsilə bulandırdığımız kiçik göllərdən tutduğumuz balıq yeyərdik.
Evə qayıdanda isə çox vaxt cəzalandırılardım.
Nənəmdən, babamdan və dayəmdən başqa, bizim ailədə bir ürəkkeçməsi olan dayım da var idi. O, məni çox istəyirdi və biz onunla tez-tez Okaya, atları sulamağa gedərdik. Sakit gecədə ay suyun üzərində tərpənmədən dayanır. Atlar su içəndə mənə elə gəlirdi ki, onlar indicə ayı da içəcəklər və ay onların ağzından suyun halqaları ilə birlikdə uzaqlaşdıqca çox sevinirdim. On iki yaşım tamam olanda məni yerli kənd məktəbindən çıxarıb müəllimlər məktəbinə verdilər. Doğmalarım istəyirdilər ki, mən kənd müəllimi olum. Onların ümidləri, xoşbəxtliikdən, daxil ola bilmədiyim instituta qədər uzanırdı.
Şeir yazmağa doqquz yaşımdan başladım, oxumağı isə beş yaşımda öyrətmişdilər.
Yaradıcılığımın başlanğıcında kənd çastuşkalarının təsiri olmuşdur. Təhsil müddətinin kilsə – slavyan dilini mükəmməl öyrənməkdən başqa, məndə heç bir izi qalmadı. Dözə bildiyim ancaq bu oldu. Qalan şeylərlə Klemenov adlı birinin rəhbərliyi altında özüm məşğul olurdum. O, məni yeni ədəbiyyatla tanış etdi və klassiklərdən bəzi hallarda niyə qorxmaq lazım gəldiyini aydınlaşdırdı. Şairlərdən daha çox Lermontov və Koltsovu bəyənirdim. Sonralar Puşkinə meyil saldım. 1913-cü ildə azad dinləyici kimi Şanyavski Universitetinə daxil oldum. Orada il yarım vaxt keçirdikdən sonra maddi vəziyyətlə əlaqədar kəndə qayıtmalı oldum.
Bu zaman mən "Радуница" ("Radunitsa") şeirlər kitabını yazmışdım. Şeirlərdən bir neçəsini Peterburq jurnallarına göndərdim və cavab almadığım üçün özüm oraya getdim. Gəldikdə Qorodetskini axtarıb tapdım. O, məni olduqca səmimi qarşıladı. O vaxtlar onun mənzilində, demək olar ki, bütün şairlər toplaşırdı. Mənim haqqımda danışmağa və şeirlərimi, demək olar ki, dərhal çap etməyə başladılar. Şeirlərim "Русская мысль" ("Russkaya mısl"), "Жизнь для всех" ("Jizn dlya vsex"), "Ежемесячный журнал" ("Yejemesyaçnıy jurnal"), "Северние записки" ("Severniye zapiski") və s. jurnallarda çap olunurdu. Bu, 1915-ci ilin baharında baş verdi. Həmin ilin payızında isə Klyuyev mənə kəndə teleqram vuraraq onun yanına gəlməyimi xahiş etdi.
O, mənim üçün naşir M.V. Averyanovu axtarıb tapdı və bir neçə aydan sonra ilk kitabım – "Радуница" nəşr olundu. Kitab 1915-ci ilin noyabr ayında 1916-cı il qeydi ilə çap edildi. Peterburqda olduğum ilk vaxtlarda tez-tez Blok, İvanov-Razumnik ilə görüşmək mənə nəsib olurdu – sonralar Andrey Belıy ilə də.
İnqilabın ilk dövrünü həmrəyliklə, lakin daha çox şüurlu şəkildə deyil, kortəbii surətdə qarşıladım.
1917-ci ildə Z.N. Rayx ilə ilk evliliyim baş tutdu.
1918-ci ildə onunla ayrıldım, bundan sonra isə, 1918–21-ci illərdə bir çox ruslar kimi, mənim də sərgərdan həyatım başladı. Bu illər ərzində mən Türküstanda, Qafqazda, İranda, Krımda, Bessarabiyada, Orenburq çöllərində, Murmansk sahillərində, Arxangelskdə və Solovkidə oldum. 1921-ci ildə mən A. Dunkan ilə evləndim və İspaniyadan başqa, bütün Avropanı gəzdikdən sonra Amerikaya getdim.
Xaricdən qayıtdıqdan sonra mən öz ölkəmə və baş verən hadisələrə artıq başqa gözlə baxırdım. Bizim bir qədər soyumuş düşərgəmiz xoşuma gəlmir. Mən sivilizasiyanı xoşlayıram. Lakin Amerikanı heç sevmirəm. Amerika elə bir üfunətdir ki, orada təkcə incəsənət deyil, bəşəriyyətin ən yaxşı arzuları da itib-batır. Əgər bu gün istiqamət Amerikaya doğrudursa, onda mən bizim boz səmanı və bizim öz peyzajımızı üstün tutmağa hazıram: bir qədər torpağa gömülmüş daxma, çəpər, çəpərdən görünən hündür bir ağac, uzaqda isə küləkdə quyruğunu yelləyən arıq bir dayça. Bu, hələlik təkcə Rokfelleri və Makkor-miki vermiş göydələnlər deyil, bu, bizim üçün Tolstoyu, Dostoyevskini, Puşkini, Lermontovu və başqalarını yetişdirmiş torpaqdır.
Hər şeydən əvvəl, mən təbii olanı sevirəm. Sənətkarlıq mənim üçün naxışların təmtəraqlılığı deyil, fikrimi ifadə etmək istədiyim dilin ən zəruri kəlamıdır.
Buna görə də, Şerşeneviçlə birlikdə 1919-cu ildə təməlini qoyduğumuz imajinizm rus poeziyasını, formal olaraq, başqa qavrama məcrasına yönəltsə də, hələ heç kəsə istedada iddia etmək hüququ verməmişdir. Hazırda mən bütün məktəbləri inkar edirəm. Hesab edirəm ki, şair hansısa müəyyən bir məktəbin arxasınca gedə də bilməz. Bu, onun əl-qolunu bağlayar. Yalnız azad sənətkar azad söz deyə bilər.
Budur mənim tərcümeyi-halıma aid olan qısa, sxematik məlumatlar. Burada hər şey deyilməyib. Lakin düşünürəm ki, özümə hansısa yekun vurmağa hələ tezdir. Mənim həyatım və yaradıcılığım hələ qabaqdadır.
Yaradıcılığı
Yeseninin sağlığında təkrar nəşrlər də nəzərə alınmaqla, 30-a yaxın kitabı nəşr olunmuşdur. İlk kitab – "Радуница" (1915-ci ilin noyabr ayında 1916-cı il qeydi ilə çap olunmuşdur), son kitab – "Персидские мотивы" (may -iyun 1925). Bunlardan əlavə, şairin sağlığında müxtəlif mənbələrdə 25-ə yaxın kitabın çapa hazırlanması haqqında məlumatlara (bəzən kitabın adı, bəzən əlyazması, bəzən çapa hazır variantı, bəzən də maketi) rast gəlinsə də, naməlum səbəblərdən onlar çap olunmamış qalmışdır.
Yaradıcılığında və şəxsi həyatındakı qadınlar
Aşağıda göstərilən qadınlar Yeseninin yaradıcılığında və şəxsi həyatında müəyyən mənada rol oynamışlar:
- Anna Sardanovskaya (1895–1922)
- Mariya Balzamova (1896–1950)
- Lidiya Kaşina (1886–1937)
- Anna İzryadnova (1891–1946)
- Zinaida Rayx (1894–1939)
- Nadejda Volpin (1900–1998)
- Aysedora Dunkan (1878–1927)
- Qalina Benislavskaya (1897–1926)
- Avqusta Miklaşevskaya (1891–1977)
- Şaqane Talyan (1900–1976)
- Sofya Tolstaya (1900–1957)
Bakı dövrü
Yeseninin Bakıda keçirdiyi təxminən 4 aylıq dövrü onun yaradıcılığının ən məhsuldar dövrü hesab etmək olar. Təsadüfi deyil ki, yeseninşünaslar bu dövrü onun yaradıcılığının "qızıl dövrü" adlandırır və həmin dövrü Puşkin yaradıcılığının "Boldino payızı" ilə müqayisə edirlər. Onu qeyd etmək kifayətdir ki, 1924–1925-ci illərdə Yesenin Bakıda olduğu dövrdə Bakı mətbuatında onun 39 əsəri (37 şeir və 2 poema) dərc edilmiş, o cümlədən sevgi poeziyasında xüsusi yeri olan, Yeseninin sevgi himni sayıla biləcək "İran nəğmələri" silsiləsindən bir sıra şeirlər burada – Bakıda yazılmışdır. Ümumilikdə, 1924–1926-cı illərdə Yeseninin Bakı mətbuatında 51 əsəri (48 seir və 3 poema) dərc edilmişdir. Onlardan 50-si (47 şeir və 3 poema) "Bakinski raboçi" qəzetində işıq üzü görmüşdür. Bu əsərlərin 45-i (43 şeirvə 2 poema) Yeseninin sağlığında, 5-i isə (4 şeir və 1 poema) ölümündən sonra çap olunmuşdur. Ümumiyyətlə, "Bakinski raboçi" qəzeti Yeseninin öz əsərlərini ən çox dərc etdirdiyi mənbədir. Bu baxımdan ikinci sırada 1921-ci ildən etibarən Moskvada A.K. Voronskinin baş redaktorluğu ilə çıxan "Красная новь" jurnalı durur. 1922–1925-ci illərdə həmin jurnalda Yeseninin 30-a yaxın əsəri çap olunmuşdur. Yesenin, Bakıya sevgisini məşhur "Əlvida, Bakı" "Прощай, Баку" şeirində ifadə etmişdir.
Прощай, Баку! Тебя я не увижу.
Теперь в душе печаль, теперь в душе испуг.
И сердце под рукой теперь, больней и ближе,
И чувствую сильней простое слово: друг.
Прощай, Баку! Синь тюркская, прощай!
Хладеет кровь, ослабевают силы.
Но донесу, как счастье, до могилы
И волны Каспия, и балаханский май.
Прощай, Баку! Прощай, как песнь простая!
В последний раз я друга обниму…
Чтоб голова его, как роза золотая,
Кивала нежно мне в сиреневом дыму.
- İsaxanlı İ.A. Şeir gülüstanının təkrarolunmaz çiçəyi - Serqey Yesenin. Bakı: Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, 2010, 372 səh.
- Исаханлы И.А. Незадаром ему мигнули очи - Есенин в Баку. Баку: Издательство "Хазар Университети", 2012, 373 стр.
- İsaxanlı İ.A. Serqey Yesenin. İran nəğmələri. Bakı, Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, sentyabr, 2015, 159 səh.
- İsaxanlı İ.A. Azərbaycan-rus ədəbi əlaqələri (Serqey Yesenin və Azərbaycan). Monoqrafiya. Bakı, Xəzər universitəsi nəşriyyatı, 2023, 304 səh.
İstinadlar
- Есенин, Сергей Александрович (rus.). // Писатели современной эпохи: Био-библиографический словарь русских писателей XX века / под ред. Б. П. Козьмин Москва: 1928. Т. 1. С. 124–127. 287 с.
- Марченко А. М. Есенин Сергей Александрович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 9 : Евклид — Ибсен. С. 99–100.
- Гайсарьян С. З., Гайсарьян С. З. Есенин // Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 2.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118638947 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- . 2018-02-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-18.
- Sergey Yeseninin anadan olmasının 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1 sentyabr 1995-ci il tarixli Qərarı 2020-01-16 at the Wayback Machine — anl.az saytı
Xarici keçidlər
- İsaxan İsaxanlı, Şeir gülüstanının təkrarolunmaz çiçəyi – Serqey Yesenin. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, sentyabr, 2010, 372 səh.
- «Знакомый ваш, Сергей Есенин»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sergey Aleksandrovic Yesenin 21 sentyabr 3 oktyabr 1895 28 dekabr 1925 Leninqrad SSRI XX esrin evvellerinde yazib yaratmis rus sairi Adi hemin dovrun en boyuk sairleri Aleksandr Blok Vladimir Mayakovski Bryusovla bir sirada cekilen Yesenin en lirik Rus sairlerinden hesab olunur O 1924 1925 ci illerde bir muddet Bakida olmus yaradiciliginin en mehsuldar dovrunu de demek olar ki Bakida yasamisdir Sergey Yeseninrus Sergej Aleksandrovich EseninDogum tarixi 3 oktyabr 1895Dogum yeri Ryazan Rusiya imperiyasiVefat tarixi 28 dekabr 1925 30 yasinda Vefat yeri Leninqrad SSRIVefat sebebi asilma d Defn yeri Vaqankovo qebiristanligiVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIMilliyyeti RusHeyat yoldaslari Zinaida Rayx 30 iyul 12 avqust 1917 1921 Aysedora Dunkan 1922 1924 Usaqlari Tatyana YeseninaFealiyyeti sair yaziciFealiyyet illeri 1910 1925Eserlerinin dili RusJanrlar lirikaesenin ru Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSergey Yesenin 20 iyun 1924 ci il tarixde qeleme aldigi tercumeyi halinda yazir Men 1895 ci il sentyabrin 21 de yeni tarixle oktyabrin 3 de Ryazan qezasi ve Ryazan quberniyasinin Kuzmino vilayetinin Konstantinovo kendinde anadan olmusam Atam kendli Aleksandr Nikitic Yesenin anam ise Tatyana Fyodorovnadir Usaqligim kendin Matovo adlanan basqa hissesinde ana terefden nene babamin yaninda kecib Ilk xatirelerim uc dord yasim olan vaxtlara aiddir Mese boyuk arxli yol xatirimdedir Nenem bizden texminen 40 verst aralida yerlesen Radovetski monastirina gedir Onun elindeki esadan yapisib yorgunluqdan ayaqlarimi zorla suruyurem nenem ise hey deyir Gedek gedek quzum Allah xosbextlik verer Bizim evde tez tez kendleri dolasan korlar yigisar gozel cennet baresinde Lazar Mikola ve namelum seherden gelmis nurlu qonaq adaxli haqqinda dini seirler soyleyerdiler Dayem evimizde yasayan ve mene qulluq eden qari mene nagil danisardi o nagillari ki butun kendli usaqlari dinleyir ve bilir Babam menim ucun mahni oxuyardi kohne cansixici qemgin mahnilar Senbe ve bazar gunleri o mene Bibliya ve muqeddes revayetden danisardi Menim kuce heyatim ise evdeki heyatima benzemirdi Yasidlarim decel usaqlar idi Onlarla bir yerde camaatin bostanina girerdik Iki uc gunluye qacib otlaga geder cobanlarla bir yerde evvel suyunu elimizle ve ya ordek balalarinin vasitesile bulandirdigimiz kicik gollerden tutdugumuz baliq yeyerdik Eve qayidanda ise cox vaxt cezalandirilardim Nenemden babamdan ve dayemden basqa bizim ailede bir urekkecmesi olan dayim da var idi O meni cox isteyirdi ve biz onunla tez tez Okaya atlari sulamaga gederdik Sakit gecede ay suyun uzerinde terpenmeden dayanir Atlar su icende mene ele gelirdi ki onlar indice ayi da icecekler ve ay onlarin agzindan suyun halqalari ile birlikde uzaqlasdiqca cox sevinirdim On iki yasim tamam olanda meni yerli kend mektebinden cixarib muellimler mektebine verdiler Dogmalarim isteyirdiler ki men kend muellimi olum Onlarin umidleri xosbextliikden daxil ola bilmediyim instituta qeder uzanirdi Seir yazmaga doqquz yasimdan basladim oxumagi ise bes yasimda oyretmisdiler Yaradiciligimin baslangicinda kend castuskalarinin tesiri olmusdur Tehsil muddetinin kilse slavyan dilini mukemmel oyrenmekden basqa mende hec bir izi qalmadi Doze bildiyim ancaq bu oldu Qalan seylerle Klemenov adli birinin rehberliyi altinda ozum mesgul olurdum O meni yeni edebiyyatla tanis etdi ve klassiklerden bezi hallarda niye qorxmaq lazim geldiyini aydinlasdirdi Sairlerden daha cox Lermontov ve Koltsovu beyenirdim Sonralar Puskine meyil saldim 1913 cu ilde azad dinleyici kimi Sanyavski Universitetine daxil oldum Orada il yarim vaxt kecirdikden sonra maddi veziyyetle elaqedar kende qayitmali oldum Bu zaman men Radunica Radunitsa seirler kitabini yazmisdim Seirlerden bir necesini Peterburq jurnallarina gonderdim ve cavab almadigim ucun ozum oraya getdim Geldikde Qorodetskini axtarib tapdim O meni olduqca semimi qarsiladi O vaxtlar onun menzilinde demek olar ki butun sairler toplasirdi Menim haqqimda danismaga ve seirlerimi demek olar ki derhal cap etmeye basladilar Seirlerim Russkaya mysl Russkaya misl Zhizn dlya vseh Jizn dlya vsex Ezhemesyachnyj zhurnal Yejemesyacniy jurnal Severnie zapiski Severniye zapiski ve s jurnallarda cap olunurdu Bu 1915 ci ilin baharinda bas verdi Hemin ilin payizinda ise Klyuyev mene kende teleqram vuraraq onun yanina gelmeyimi xahis etdi O menim ucun nasir M V Averyanovu axtarib tapdi ve bir nece aydan sonra ilk kitabim Radunica nesr olundu Kitab 1915 ci ilin noyabr ayinda 1916 ci il qeydi ile cap edildi Peterburqda oldugum ilk vaxtlarda tez tez Blok Ivanov Razumnik ile gorusmek mene nesib olurdu sonralar Andrey Beliy ile de Inqilabin ilk dovrunu hemreylikle lakin daha cox suurlu sekilde deyil kortebii suretde qarsiladim 1917 ci ilde Z N Rayx ile ilk evliliyim bas tutdu 1918 ci ilde onunla ayrildim bundan sonra ise 1918 21 ci illerde bir cox ruslar kimi menim de sergerdan heyatim basladi Bu iller erzinde men Turkustanda Qafqazda Iranda Krimda Bessarabiyada Orenburq collerinde Murmansk sahillerinde Arxangelskde ve Solovkide oldum 1921 ci ilde men A Dunkan ile evlendim ve Ispaniyadan basqa butun Avropani gezdikden sonra Amerikaya getdim Yesenin ve Aysedora Dunkan Xaricden qayitdiqdan sonra men oz olkeme ve bas veren hadiselere artiq basqa gozle baxirdim Bizim bir qeder soyumus dusergemiz xosuma gelmir Men sivilizasiyani xoslayiram Lakin Amerikani hec sevmirem Amerika ele bir ufunetdir ki orada tekce incesenet deyil beseriyyetin en yaxsi arzulari da itib batir Eger bu gun istiqamet Amerikaya dogrudursa onda men bizim boz semani ve bizim oz peyzajimizi ustun tutmaga haziram bir qeder torpaga gomulmus daxma ceper ceperden gorunen hundur bir agac uzaqda ise kulekde quyrugunu yelleyen ariq bir dayca Bu helelik tekce Rokfelleri ve Makkor miki vermis goydelenler deyil bu bizim ucun Tolstoyu Dostoyevskini Puskini Lermontovu ve basqalarini yetisdirmis torpaqdir Her seyden evvel men tebii olani sevirem Senetkarliq menim ucun naxislarin temteraqliligi deyil fikrimi ifade etmek istediyim dilin en zeruri kelamidir Buna gore de Sersenevicle birlikde 1919 cu ilde temelini qoydugumuz imajinizm rus poeziyasini formal olaraq basqa qavrama mecrasina yoneltse de hele hec kese istedada iddia etmek huququ vermemisdir Hazirda men butun mektebleri inkar edirem Hesab edirem ki sair hansisa mueyyen bir mektebin arxasinca gede de bilmez Bu onun el qolunu baglayar Yalniz azad senetkar azad soz deye biler Budur menim tercumeyi halima aid olan qisa sxematik melumatlar Burada her sey deyilmeyib Lakin dusunurem ki ozume hansisa yekun vurmaga hele tezdir Menim heyatim ve yaradiciligim hele qabaqdadir YaradiciligiYeseninin sagliginda tekrar nesrler de nezere alinmaqla 30 a yaxin kitabi nesr olunmusdur Ilk kitab Radunica 1915 ci ilin noyabr ayinda 1916 ci il qeydi ile cap olunmusdur son kitab Persidskie motivy may iyun 1925 Bunlardan elave sairin sagliginda muxtelif menbelerde 25 e yaxin kitabin capa hazirlanmasi haqqinda melumatlara bezen kitabin adi bezen elyazmasi bezen capa hazir varianti bezen de maketi rast gelinse de namelum sebeblerden onlar cap olunmamis qalmisdir Yaradiciliginda ve sexsi heyatindaki qadinlarAsagida gosterilen qadinlar Yeseninin yaradiciliginda ve sexsi heyatinda mueyyen menada rol oynamislar Anna Sardanovskaya 1895 1922 Mariya Balzamova 1896 1950 Lidiya Kasina 1886 1937 Anna Izryadnova 1891 1946 Zinaida Rayx 1894 1939 Nadejda Volpin 1900 1998 Aysedora Dunkan 1878 1927 Qalina Benislavskaya 1897 1926 Avqusta Miklasevskaya 1891 1977 Saqane Talyan 1900 1976 Sofya Tolstaya 1900 1957 Baki dovruYeseninin Bakida qaldigi Yeni Avropa mehmanxanasi Yeseninin Bakida kecirdiyi texminen 4 ayliq dovru onun yaradiciliginin en mehsuldar dovru hesab etmek olar Tesadufi deyil ki yeseninsunaslar bu dovru onun yaradiciliginin qizil dovru adlandirir ve hemin dovru Puskin yaradiciliginin Boldino payizi ile muqayise edirler Onu qeyd etmek kifayetdir ki 1924 1925 ci illerde Yesenin Bakida oldugu dovrde Baki metbuatinda onun 39 eseri 37 seir ve 2 poema derc edilmis o cumleden sevgi poeziyasinda xususi yeri olan Yeseninin sevgi himni sayila bilecek Iran negmeleri silsilesinden bir sira seirler burada Bakida yazilmisdir Umumilikde 1924 1926 ci illerde Yeseninin Baki metbuatinda 51 eseri 48 seir ve 3 poema derc edilmisdir Onlardan 50 si 47 seir ve 3 poema Bakinski raboci qezetinde isiq uzu gormusdur Bu eserlerin 45 i 43 seirve 2 poema Yeseninin sagliginda 5 i ise 4 seir ve 1 poema olumunden sonra cap olunmusdur Umumiyyetle Bakinski raboci qezeti Yeseninin oz eserlerini en cox derc etdirdiyi menbedir Bu baximdan ikinci sirada 1921 ci ilden etibaren Moskvada A K Voronskinin bas redaktorlugu ile cixan Krasnaya nov jurnali durur 1922 1925 ci illerde hemin jurnalda Yeseninin 30 a yaxin eseri cap olunmusdur Yesenin Bakiya sevgisini meshur Elvida Baki Proshaj Baku seirinde ifade etmisdir Proshaj Baku Tebya ya ne uvizhu Teper v dushe pechal teper v dushe ispug I serdce pod rukoj teper bolnej i blizhe I chuvstvuyu silnej prostoe slovo drug Proshaj Baku Sin tyurkskaya proshaj Hladeet krov oslabevayut sily No donesu kak schaste do mogily I volny Kaspiya i balahanskij maj Proshaj Baku Proshaj kak pesn prostaya V poslednij raz ya druga obnimu Chtob golova ego kak roza zolotaya Kivala nezhno mne v sirenevom dymu Isaxanli I A Seir gulustaninin tekrarolunmaz ciceyi Serqey Yesenin Baki Xezer Universitesi Nesriyyati 2010 372 seh Isahanly I A Nezadarom emu mignuli ochi Esenin v Baku Baku Izdatelstvo Hazar Universiteti 2012 373 str Isaxanli I A Serqey Yesenin Iran negmeleri Baki Xezer Universitesi Nesriyyati sentyabr 2015 159 seh Isaxanli I A Azerbaycan rus edebi elaqeleri Serqey Yesenin ve Azerbaycan Monoqrafiya Baki Xezer universitesi nesriyyati 2023 304 seh IstinadlarEsenin Sergej Aleksandrovich rus Pisateli sovremennoj epohi Bio bibliograficheskij slovar russkih pisatelej XX veka pod red B P Kozmin Moskva 1928 T 1 S 124 127 287 s Marchenko A M Esenin Sergej Aleksandrovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1972 T 9 Evklid Ibsen S 99 100 Gajsaryan S Z Gajsaryan S Z Esenin Kratkaya literaturnaya enciklopediya rus Moskva Sovetskaya enciklopediya 1962 T 2 Deutsche Nationalbibliothek Record 118638947 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 2018 02 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 02 18 Sergey Yeseninin anadan olmasinin 100 illik yubileyinin kecirilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 1 sentyabr 1995 ci il tarixli Qerari 2020 01 16 at the Wayback Machine anl az saytiXarici kecidlerIsaxan Isaxanli Seir gulustaninin tekrarolunmaz ciceyi Serqey Yesenin Xezer Universitesi Nesriyyati Baki sentyabr 2010 372 seh Znakomyj vash Sergej Esenin