Selikli Sporlular sinfi (lat. Myxosporıdıa ) — Heyvan qamçılıları yarımsinfinə aid olan sinif.
Selikli Sporlular sinfi | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Selikli Sporlular sinfi | ||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
Myxosporıdıa | ||||
|
Haqqında
Miksosporidilər, əsasən balıqlarda, qisməndə də suda-quruda yaşayanlarda və sürünənlərdə parazitlik edir. Bu parazitlərin 700-ə qədər növü məlumdur. Parazitlər balıqların əzələlərini, qəlsəmələrini, beynini, böyrəklərini, sidik kisəsini və digər orqanlarını zədələyərək, balıqçılıq təsərrüfatına böyük ziyan vururlar. Miksosporidilər inkişaflarının ilk mərhələsindən birnüvəli formada olurlar, sonradan isə protoplazma kütləsinə malik olan çoxnüvəli formaya keçir. Bədən boşluğunda yaşayan miksosporidilər çılpaq olub, amöbvarı hərəkət edir. Toxumalarda yaşadıqda isə onlar örtüklə əhatə olunurlar və bir neçə mm-dən bir sm-ə qədər ölçüyə malik olurlar . Balıqlar sporu udmaqla parazitə yoluxurlar . Balığıın bağırsağında həzm fermentlərinin təsirindən spor açılır və dalayıcı kapsula xaricə atılaraq bağırsağın divarına yapışır. Rüşeymin iki nüvəsi spordan xaricə çıxana qədər birləşir. Daha sonra amöbvari rüşeym bağırsağın divarından qana keçir və qan vasitəsilə müxtəlif toxuma və orqanlara, əsasən də əzələlərə aparılır. Burada parazit böyüyür və onun nüvəsi dəfələrlə bölünərək, çoxnüvəli plazmodiya çevrilir. Plazmodinin böyüməsi nəticəsində balıqlarda diametri 5–6 sm olan şişlər əmələ gəlir. Plazmodinin böyüməsi nəticəsində balıqlarda diametri 5–6 sm olan şişlər əmələ gəlir. Plazmodinin daxilində tezliklə çoxhüceyrəli sporlar formalaşmağa başlayır. Sporun əmələ gəlməsi çox mürəkkəb prosesdir və tam öyrənilmişdir. Sporlar sahib öldükdən sonra və ya şişlər partladıqda xaricə tökülür. Miksosporidilər balıqlarda müxtəlif xəstəliklər törədirlər. Myxobolus və Lentospora cinsinin növləri daha təhlükəlidir. Myxobolus pfeifferi növü şirbit balıqlarından şiş xəstəliyi törədir. Balığın əzələlərində parazitlik edən bu növ bədən səthində şişlər əmələ gətirir. Şişin partlaması nəticəsində sporlar xaricə çıxaraq digər balıqların yoluxmasına səbəb olur. Bu infeksiya balıqların əksəriyyətinin ölümünə səbəb olur. Lentospora cerebralis — forel balıqların "fırlanma " xəstəliyini törədir. Lentospora balıqların qığırdaq toxumalarında parazitlik edərək, onu zədələyirlər. Sporlar balıq öləndən sonra xaricə çıxırlar.
Mənbə
B. İ. Ağayev, Z. A. Zeynalova. Onurğasızlar zoologiyası. Bakı , "Təhsil" 2008 , 568 səh
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Отряд Миксоспоридии (Myxosporidia)
- myxosporidia fish
İstinadlar
- B. İ. Ağayev, Z. A. Zeynalova. Onurğasızlar zoologiyası. Bakı , "Təhsil" 2008 , 568 səh
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Selikli Sporlular sinfi lat Myxosporidia Heyvan qamcililari yarimsinfine aid olan sinif Selikli Sporlular sinfiElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Selikli Sporlular sinfiBeynelxalq elmi adiMyxosporidiaVikinovlerde sistematikaSekil axtarisiHaqqindaMiksosporidiler esasen baliqlarda qismende de suda quruda yasayanlarda ve surunenlerde parazitlik edir Bu parazitlerin 700 e qeder novu melumdur Parazitler baliqlarin ezelelerini qelsemelerini beynini boyreklerini sidik kisesini ve diger orqanlarini zedeleyerek baliqciliq teserrufatina boyuk ziyan vururlar Miksosporidiler inkisaflarinin ilk merhelesinden birnuveli formada olurlar sonradan ise protoplazma kutlesine malik olan coxnuveli formaya kecir Beden boslugunda yasayan miksosporidiler cilpaq olub amobvari hereket edir Toxumalarda yasadiqda ise onlar ortukle ehate olunurlar ve bir nece mm den bir sm e qeder olcuye malik olurlar Baliqlar sporu udmaqla parazite yoluxurlar Baligiin bagirsaginda hezm fermentlerinin tesirinden spor acilir ve dalayici kapsula xarice atilaraq bagirsagin divarina yapisir Ruseymin iki nuvesi spordan xarice cixana qeder birlesir Daha sonra amobvari ruseym bagirsagin divarindan qana kecir ve qan vasitesile muxtelif toxuma ve orqanlara esasen de ezelelere aparilir Burada parazit boyuyur ve onun nuvesi defelerle bolunerek coxnuveli plazmodiya cevrilir Plazmodinin boyumesi neticesinde baliqlarda diametri 5 6 sm olan sisler emele gelir Plazmodinin boyumesi neticesinde baliqlarda diametri 5 6 sm olan sisler emele gelir Plazmodinin daxilinde tezlikle coxhuceyreli sporlar formalasmaga baslayir Sporun emele gelmesi cox murekkeb prosesdir ve tam oyrenilmisdir Sporlar sahib oldukden sonra ve ya sisler partladiqda xarice tokulur Miksosporidiler baliqlarda muxtelif xestelikler toredirler Myxobolus ve Lentospora cinsinin novleri daha tehlukelidir Myxobolus pfeifferi novu sirbit baliqlarindan sis xesteliyi toredir Baligin ezelelerinde parazitlik eden bu nov beden sethinde sisler emele getirir Sisin partlamasi neticesinde sporlar xarice cixaraq diger baliqlarin yoluxmasina sebeb olur Bu infeksiya baliqlarin ekseriyyetinin olumune sebeb olur Lentospora cerebralis forel baliqlarin firlanma xesteliyini toredir Lentospora baliqlarin qigirdaq toxumalarinda parazitlik ederek onu zedeleyirler Sporlar baliq olenden sonra xarice cixirlar MenbeB I Agayev Z A Zeynalova Onurgasizlar zoologiyasi Baki Tehsil 2008 568 sehHemcinin baxKoksidiler Qansporlular destesiXarici kecidlerOtryad Miksosporidii Myxosporidia myxosporidia fishIstinadlarB I Agayev Z A Zeynalova Onurgasizlar zoologiyasi Baki Tehsil 2008 568 seh