Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qazax xalçaçılıq məktəbi — Azərbaycan xalçaçılıq məktəblərindən biri.
Qazax xalçaçılıq məktəbinə Qazax, Gürcüstan ərazisindəki azərbaycanlılar yaşayan Borçalı və 1988-ci ilə qədər azərbaycanlıların tarixi yaşayış məskəni olan Ermənistan ərazisində Göyçə xalçaçılıq mərkəzləri aiddir.
Qazax xalça məntəqəsinə Azərbaycanın qədim şəhərlərindən olan Qazax və onun ətraf kəndləri, Ağstafa və Tovuz rayonları daxildir.
Göyçə xalçaçılıq mərkəzini Bəmbak, Ləmbalı, İcevan, Qara-qoyunlu və Göyçə gölü (indiki Sevan) ətrafındakı ərazi əhatə edir.
Borçalı xalça mərkəzini – Borçalı, Qarayazı, Qaraçöp, Qaçağan xalça məntəqələri əhatə edir.
Qazax qrupuna, "Şıxlı xalçası", "Borçalı xalçası", "Qaymaqlı xalçası", "Qaraqoyunlu xalçası", "Qarayazı xalçası", "Qaraçöp xalçası", "", "", "", "Kəmərli xalçaları", "Göyçəli xalçaları", "Salahlı xalçaları" və s. çeşnili xalçalar daxildir.
Bu məktəblərin xalçalarında az rənglərlə ahəngdar kolorit yaradılır. Gəncə – Qazax xalçalarının naxışları hələ orta əsrlərdə Avropa rəssamlarının marağını cəlb etmiş, XV əsr italyan rəssamı Karlo Krivelonun "Müjdə", Alman rəssamı Hans Holbeynin (XV əsr) "Elçilər" tablolarında bu xalçaların təsviri verilmişdir.
Tarixi
Qazax şəhəri və onu əhatə edən kəndlər qədim dövrlərdən Azərbaycanın əsas xalçaçılıq mərkəzlərindən biri olmuşdur. XX əsrin I yarısına kimi burada yaşayan hər bir azərbaycanlı ailəsi il ərzində 5 m2-dən az olmamaqla ən azı 4–5 xovlu və ya xovsuz xalça toxuyurdu. Gənc qızlar isə cehizlikləri üçün xalı, gəbə, xurcun, məfrəş və digər əşyaları özləri toxuyurdular.
Qazax yaxınlığındakı Yuxarı Salahlı kəndində doğulmuş XVIII əsr Azərbaycan dövlət xadimi və şairi Molla Pənah Vaqif (1717–1797) müasiri və yaxın dostu olan Molla Vəli Vidadiyə (1709–1809) həsr etdiyi qoşmada doğma yurdunun xalça və xalçaçılıq məhsullarından bəhs edir. Vaqif həmçinin xalça toxunması zamanı istifadə olunan əmək alətləri, toxuculuq dəzgahı və sair haqqında da danışır ki, bu da orta əsrlərdə Qazaxda xalçaçılığın yüksək inkişaf səviyyəsini sübut edir.
Qazax xalçaları əsasən Gəncə bazarlarında, həmçinin, Bərdə, Bakı və Tbilisidə satılmışdır.Quba-Şirvan tipli xalçalardan iki dəfə ucuz olan, lakin, möhkəmliyi və keyfiyyəti ilə seçilən Qazax xalçaları həm də xarici kolleksionerlərin diqqətini cəlb edirdi. Buna görə də demək olar ki, bütün məşhur Avropa və ABŞ muzeylərinin xalçaçılıq fondlarında Qazax xalçalarına rast gəlmək mümkündür.
Salahlı, Şıxlı, Kəmərli, Dəmirçilər, Qaymaqlı, Dağkəsəmən, Qıraqkəsəmən, Qarapapaq, Çaylı, Poylu, Tatlı, Öysüzlü, Qarahəsənli, Göyçəli, Fərəhli, Qızılhacılı, Ağköynək, Kosalar, Ağstafa, Xatınlı, Aşağı Quşçu, Muğanlı və sair yaşayış məntəqələri Qazax xalçaçılıq məktəbinin əsas toxuculuq mərkəzləri olmuşlar. 1759-cu ildə yerli hakimlərin qərarı ilə Qazaxın bir neçə toxuculuq məntəqəsinin sakinləri Qarabağa, xüsusilə Bərdə və Ağdama köçməyə məcbur edilmişdir. Əhalisi köçürülən kəndlər Qaracalı, Cinli, Salahlı, Dəmirçilər, Həsənli, Qızılhacılı, Qaraqoyunlu, Alpaut, Boyəhmədli, Kəngərli, Xələfli və Səfikürd olmuşdur. Baş verən bu köçürmə hadisəsi "El döndü" adlandırılmış və XVIII əsrin sonlarından Qarabağda da Qazax xalçalarının toxunmasına başlanmışdır.
Qazax rayonundan şimalda, Gürcüstan ərazisində yerləşən Borçalı və Qarayazı ərazilərindəki Qaraçöp, Ləmbəli, Qaçağan kimi toxuculuq məntəqələri, həmçinin Qazaxdan qərbdə və cənub-qərbdə yerləşən, Ermənistan ərazisində yerləşən Şəmsəddin, Pəmbək, İcevan, Qaraqoyunlu və Göyçə xalçaçılıq məntəqələrində də bu sənət Qazax xalçaçılıq məktəbinin təsiri ilə inkişaf etmişdir.
Şıxlı
Şıxlı kəndi Qazaxın yaxınlığında yerləşir. Onun təməli hələ qədim zamanlarda Qazaxdan bu kəndə köçmüş Şıxlı ailəsi tərəfindən qoyulub.
"Şıxlı xalçası"nın üç əsas variantı mövcuddur:
- 1. Xalçanın orta sahənin kompozisiyası "Bendirumi" şəklinin əsasında yaranıb. Simmetriyanın iki üçbucağına malik olan raportların 4 kəsişmə nöqtəsində səkkizguşəli ulduzlar yerləşdirilib. Bu ulduzlar biləşərək, kvadratlardan şəbəkə əmələ gətirir. Bu birləşmələri toxujular "mafraş" adlandırırlar. Kvadratlardan ibarət olan şəbəkənin mərkəzində səkkizguşəli medalyon yerləşir. qocaman ustadlar hesab edirlər ki, bu, "yurd"dur – ev, ailə. Medalyonların ətrafındakf sahəni "vəl" təsviri, yəni taxıldöyən lövhə doldurur. Orta sahədə yerləşən "mafraş", "yurd", "vəl" elə bil ki, o ərazidə yaşayan camaatın köçəri həyatdan oturaq həyata keçməsini təsvir edir.
- 2. Növbəti kompozisiyanı qocaman xalçatoxuyan ustalar "Bağça", həmçinin uzadılmış gəbə adlandırırlar. Orta sahənin qırmızı fonuda üfiqi və şaquli xətt boyunca dartılmış mədaxil, yəni ensiz haşiyə kətəbə və kvadrat naxışlarını yaradır.
- 3. "Şıxlı" adı altında ümumiləşən xalçanın digər növünü yerli xalça toxuyanlar tərəfindən "Ağaclı" (ağacla) və ya "Çinar" (çinar) adlandırılan xalçalar təşkil edir. Orta sahənin kompozisiyası, ümumiyyətlə bağın mənzərəsini təsvir edir. Orta sahədə yerləşdirilən uzunsov formalı böyük element sərvi xatırladır. Qeyd etmək lazımdar ki, Yaxın Şərqdə, həmçinin Azərbaycanda hələ qədim zamanlardan sərv müqəddəs ağac hesab olunurdu. Xalçanın dörd küncündə uzunsov formalı böyük elementlər yerləşir. Bu "doqqaz" yəni, bağça qapısının təsviridir. Doqqazsız "Şıxlı" xalçalarına da rast gəlmək olar. Dədə-bablarımızın xatirələrinə istinad edərək, bu xalçanını orta sahəsinin kompozisiyası cənnəti, doqqaz isə cənnət qapılarını təsvir edir. Bu xalçanın orijinallığı onun qeyri-adi kompozisiyaya malik olması ilə əlaqədardır. "Şıxlı" xalçaları Azərbaycan xalq yaradıcılığının klassik nümumələrindən sayılır.
Borçalı
Bu xalçanın adı Gürcüstan ərazisində yerləşən rayon mərkəzi Borçalının adı ilə bağlıdır. Bu rayonun böyük kəndləri: Qurdlar, Axurlu, Kaçaqan, Sadaxlı, Daştəpə, Ləmbəli məşhur xalça toxuma məntəqələri kimi tanınır. "Borçalı" adı ilə tanınan xalçalari bədii quruluşundan asılı olaraq, bir neçə variantda toxunur.
- - yerli xalçatoxuyanların "Çobankərə" adlandırdıqları "Borçalı" xalçası ara sahədə iki medalyonun mərkəzi simmetrik üçbucağın şaquli xətt boyunca yerləşdiyi, həmçinin mərkəzi medalyonun dörd tərəfində ağaclar təsvir olunub.
- - Qazax rayonunda "Fərəhli", Borçalıda isə "Qurbağaoğlu" və ya "Qurbağalı" – qurbağalı adı alan xalçalar kimi tanınır. Xalçanın ara hissəsinin kompozisiyası medalyonabənzər elementlərdən ibarətdir, bu medalyonların birləşməsi isə uzunsov formalı fiqur əmələ gətirir.
- - Xalçaçılar arasında "Zinətnişan" və ya "Zeyvanişan" kimi xalçalar tanınır. Onlar əsasən Qızılca kəndində istehsal olunurlar. Ara sahənin mərkəzində xaçşəkilli medalyon yerləşir. Bu xalçanın əsas əlamətlərindən biri olan medalyon əslində keçə yapınjılı və qoyun dərisindən tüklü papaqda olan qəhrəmanı təsvir edir. Şəkil yaxşı üslüblaşdırılıb.
Qaraçöp
Bu xalçanın adı bir neçə kəndin Muğanlı, Ləmbəli, Tüllər kəndinin adı ilə bağlıdır. "Qaraçöp" xalçasının orta sahə kompozisiyası cəftələrlə haşiyələnmiş və yalnız bu xalça üçün xas olan bir sıra böyük elementlərdən ibarətdir. XIX–XX əsrdə hazırlanan xalçalar "Qaraçöp" incəsənət nöqteyi-nəzərindən sadə və orijinaldır, orta sahənin mərkəzindəki böyük medalyon isə onu tamamlayır. "Qaraçöp" xalçaları adətən çox da böyük ölçüdə olmur. Bu xalçaların ornamenti həndəsidir və şəklin kompozisiyası öz mürəkkəbliyi ilə seçilmir. Bu xalçalarda əsasən sxemləşdirilmiş həndəsi, bitki və hevan təsviri motivlərinə böyük yer verilir.
Salahlı
Bu xalçalar öz adını Kür çayının yaxınlığında yerləşən Qazaxın şimalına doğru yerləşən Daş Salahlı, Qıraq Salahlı kəndindən götürmüşdür.
Bu kəndlər hələ qədim zamanlardan xovsuz xalça, zili və kilimlər, həmçinin popon, mafraş və əla növ yun corabları istehsal edən mərkəz kimi tanınmışdır.
Xalçanın əsas elementlərinə ara sahənin qırmızı fonunda tünd yaşıl medalyonlar və ara sahənin şaquli kətəbəsində yerləşən sol və sağ xalça toxuyanlar tərəfindən "qabırğa" adlanan elementlər aiddir. Orta sahənin özünəməxsus incəsənət bəzəkləri bu xalçaları digər xalça tiplərindən fərqləndirir. orijinallığı və fərqliyi ondadır ki, orta sahəni əhatə edən dörd nöqtədən mərkəzə yönlənən geniş haşiyə üçbucaqlı yaradır. Orta sahəyə çıxan üçbucaqlıların üstündən asılan qotazlar toy mərasimlərindən istifadə olunan "gərdəyi" xatırladır.
Göyçəli
Qazax qrupunun Qazax tipinə daxil olan bu xalçalar Qazaxın cənub-şərqində yerləşən "Göyçəli" kəndinin adı ilə bağlıdır. Onlar həm də Tatlı, Qarapapaq, Ağköynək, Poylu, Çaylı xalçaçılıq məntəqələrində istehsal olunurlar, amma hər yerdə onu "Göyçəli" adlandırırlar. Orta sahənin mərkəzində uzunsov formalı medalyon var. Belə kompozisiyalı xalçalar Qazax məktəbi üçün xarakterikdir və bir neçə medalyondan ibarətdir. Yerli xalçatoxuyanlar ardıcıl yerləşən bu medalyonları adlandırırlar. Sırada buruqlarla – "quyrumlu medalyon". "Göyçəli" xalçanın orta sahə kompozisiyası xalça üçün nəzərdə tutalan cəftə ilə haşiyələnmiş bir sıra böyük elementlərdən ibarətdir. XIX–XX əsrdə hazırlanan xalçalar "" incəsənət nöqteyi-nəzərindən sadə və orijinaldır, orta sahənin mərkəzindəki böyük medalyon isə onu tamamlayır. "Qaraçöp" xalçaları adətən çox da böyük ölçüdə olmur.
 |  |  |  |
| "Şıxlı" xalçası. Qazax xalçaçılıq məktəbi. XIX əsr. | "Faxralı" xalçası. Qazax xalçaçılıq məktəbi. XIX əsr. | Qazax xalçaçılıq məktəbi. Şəxsi kolleksiya (Georqi Kimbl). 1900-cü il. | "Ulduzlu" xalça. Qazax xalçaçılıq məktəbi. Şəxsi kolleksiya. XIX əsr. |
Mənbə
- Kilim. The Complete Guide. Alastair Hull and Jose Luczyc-Wyhowska. – London: Thames & Hudson Ltd, 1993. – Page 240.</ref>
İstinadlar
- Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. II. Б.: "Гянджлик", 1983. səh. 121
- Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. II. Б.: "Гянджлик", 1983. səh. 122
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- "Azər-İlmə"nin Qazax-Borçalı xalçaları haqqda broşuru [ölü keçid]
- Qazax xalçaları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazax xalcaciliq mektebi Azerbaycan xalcaciliq mekteblerinden biri Qazax xalcasi Qazax xalcaciliq mektebine Qazax Gurcustan erazisindeki azerbaycanlilar yasayan Borcali ve 1988 ci ile qeder azerbaycanlilarin tarixi yasayis meskeni olan Ermenistan erazisinde Goyce xalcaciliq merkezleri aiddir Qazax xalca menteqesine Azerbaycanin qedim seherlerinden olan Qazax ve onun etraf kendleri Agstafa ve Tovuz rayonlari daxildir Goyce xalcaciliq merkezini Bembak Lembali Icevan Qara qoyunlu ve Goyce golu indiki Sevan etrafindaki erazi ehate edir Borcali xalca merkezini Borcali Qarayazi Qaracop Qacagan xalca menteqeleri ehate edir Qazax qrupuna Sixli xalcasi Borcali xalcasi Qaymaqli xalcasi Qaraqoyunlu xalcasi Qarayazi xalcasi Qaracop xalcasi Kemerli xalcalari Goyceli xalcalari Salahli xalcalari ve s cesnili xalcalar daxildir Bu mekteblerin xalcalarinda az renglerle ahengdar kolorit yaradilir Gence Qazax xalcalarinin naxislari hele orta esrlerde Avropa ressamlarinin maragini celb etmis XV esr italyan ressami Karlo Krivelonun Mujde Alman ressami Hans Holbeynin XV esr Elciler tablolarinda bu xalcalarin tesviri verilmisdir TarixiQazax seheri ve onu ehate eden kendler qedim dovrlerden Azerbaycanin esas xalcaciliq merkezlerinden biri olmusdur XX esrin I yarisina kimi burada yasayan her bir azerbaycanli ailesi il erzinde 5 m2 den az olmamaqla en azi 4 5 xovlu ve ya xovsuz xalca toxuyurdu Genc qizlar ise cehizlikleri ucun xali gebe xurcun mefres ve diger esyalari ozleri toxuyurdular Qazax yaxinligindaki Yuxari Salahli kendinde dogulmus XVIII esr Azerbaycan dovlet xadimi ve sairi Molla Penah Vaqif 1717 1797 muasiri ve yaxin dostu olan Molla Veli Vidadiye 1709 1809 hesr etdiyi qosmada dogma yurdunun xalca ve xalcaciliq mehsullarindan behs edir Vaqif hemcinin xalca toxunmasi zamani istifade olunan emek aletleri toxuculuq dezgahi ve sair haqqinda da danisir ki bu da orta esrlerde Qazaxda xalcaciligin yuksek inkisaf seviyyesini subut edir Qazax xalcalari esasen Gence bazarlarinda hemcinin Berde Baki ve Tbiliside satilmisdir Quba Sirvan tipli xalcalardan iki defe ucuz olan lakin mohkemliyi ve keyfiyyeti ile secilen Qazax xalcalari hem de xarici kolleksionerlerin diqqetini celb edirdi Buna gore de demek olar ki butun meshur Avropa ve ABS muzeylerinin xalcaciliq fondlarinda Qazax xalcalarina rast gelmek mumkundur Salahli Sixli Kemerli Demirciler Qaymaqli Dagkesemen Qiraqkesemen Qarapapaq Cayli Poylu Tatli Oysuzlu Qarahesenli Goyceli Ferehli Qizilhacili Agkoynek Kosalar Agstafa Xatinli Asagi Quscu Muganli ve sair yasayis menteqeleri Qazax xalcaciliq mektebinin esas toxuculuq merkezleri olmuslar 1759 cu ilde yerli hakimlerin qerari ile Qazaxin bir nece toxuculuq menteqesinin sakinleri Qarabaga xususile Berde ve Agdama kocmeye mecbur edilmisdir Ehalisi kocurulen kendler Qaracali Cinli Salahli Demirciler Hesenli Qizilhacili Qaraqoyunlu Alpaut Boyehmedli Kengerli Xelefli ve Sefikurd olmusdur Bas veren bu kocurme hadisesi El dondu adlandirilmis ve XVIII esrin sonlarindan Qarabagda da Qazax xalcalarinin toxunmasina baslanmisdir Qazax rayonundan simalda Gurcustan erazisinde yerlesen Borcali ve Qarayazi erazilerindeki Qaracop Lembeli Qacagan kimi toxuculuq menteqeleri hemcinin Qazaxdan qerbde ve cenub qerbde yerlesen Ermenistan erazisinde yerlesen Semseddin Pembek Icevan Qaraqoyunlu ve Goyce xalcaciliq menteqelerinde de bu senet Qazax xalcaciliq mektebinin tesiri ile inkisaf etmisdir SixliSixli kendi Qazaxin yaxinliginda yerlesir Onun temeli hele qedim zamanlarda Qazaxdan bu kende kocmus Sixli ailesi terefinden qoyulub Sixli xalcasi nin uc esas varianti movcuddur 1 Xalcanin orta sahenin kompozisiyasi Bendirumi seklinin esasinda yaranib Simmetriyanin iki ucbucagina malik olan raportlarin 4 kesisme noqtesinde sekkizguseli ulduzlar yerlesdirilib Bu ulduzlar bileserek kvadratlardan sebeke emele getirir Bu birlesmeleri toxujular mafras adlandirirlar Kvadratlardan ibaret olan sebekenin merkezinde sekkizguseli medalyon yerlesir qocaman ustadlar hesab edirler ki bu yurd dur ev aile Medalyonlarin etrafindakf saheni vel tesviri yeni taxildoyen lovhe doldurur Orta sahede yerlesen mafras yurd vel ele bil ki o erazide yasayan camaatin koceri heyatdan oturaq heyata kecmesini tesvir edir 2 Novbeti kompozisiyani qocaman xalcatoxuyan ustalar Bagca hemcinin uzadilmis gebe adlandirirlar Orta sahenin qirmizi fonuda ufiqi ve saquli xett boyunca dartilmis medaxil yeni ensiz hasiye ketebe ve kvadrat naxislarini yaradir 3 Sixli adi altinda umumilesen xalcanin diger novunu yerli xalca toxuyanlar terefinden Agacli agacla ve ya Cinar cinar adlandirilan xalcalar teskil edir Orta sahenin kompozisiyasi umumiyyetle bagin menzeresini tesvir edir Orta sahede yerlesdirilen uzunsov formali boyuk element servi xatirladir Qeyd etmek lazimdar ki Yaxin Serqde hemcinin Azerbaycanda hele qedim zamanlardan serv muqeddes agac hesab olunurdu Xalcanin dord kuncunde uzunsov formali boyuk elementler yerlesir Bu doqqaz yeni bagca qapisinin tesviridir Doqqazsiz Sixli xalcalarina da rast gelmek olar Dede bablarimizin xatirelerine istinad ederek bu xalcanini orta sahesinin kompozisiyasi cenneti doqqaz ise cennet qapilarini tesvir edir Bu xalcanin orijinalligi onun qeyri adi kompozisiyaya malik olmasi ile elaqedardir Sixli xalcalari Azerbaycan xalq yaradiciliginin klassik numumelerinden sayilir BorcaliBu xalcanin adi Gurcustan erazisinde yerlesen rayon merkezi Borcalinin adi ile baglidir Bu rayonun boyuk kendleri Qurdlar Axurlu Kacaqan Sadaxli Dastepe Lembeli meshur xalca toxuma menteqeleri kimi taninir Borcali adi ile taninan xalcalari bedii qurulusundan asili olaraq bir nece variantda toxunur yerli xalcatoxuyanlarin Cobankere adlandirdiqlari Borcali xalcasi ara sahede iki medalyonun merkezi simmetrik ucbucagin saquli xett boyunca yerlesdiyi hemcinin merkezi medalyonun dord terefinde agaclar tesvir olunub Qazax rayonunda Ferehli Borcalida ise Qurbagaoglu ve ya Qurbagali qurbagali adi alan xalcalar kimi taninir Xalcanin ara hissesinin kompozisiyasi medalyonabenzer elementlerden ibaretdir bu medalyonlarin birlesmesi ise uzunsov formali fiqur emele getirir Xalcacilar arasinda Zinetnisan ve ya Zeyvanisan kimi xalcalar taninir Onlar esasen Qizilca kendinde istehsal olunurlar Ara sahenin merkezinde xacsekilli medalyon yerlesir Bu xalcanin esas elametlerinden biri olan medalyon eslinde kece yapinjili ve qoyun derisinden tuklu papaqda olan qehremani tesvir edir Sekil yaxsi uslublasdirilib QaracopBu xalcanin adi bir nece kendin Muganli Lembeli Tuller kendinin adi ile baglidir Qaracop xalcasinin orta sahe kompozisiyasi ceftelerle hasiyelenmis ve yalniz bu xalca ucun xas olan bir sira boyuk elementlerden ibaretdir XIX XX esrde hazirlanan xalcalar Qaracop incesenet noqteyi nezerinden sade ve orijinaldir orta sahenin merkezindeki boyuk medalyon ise onu tamamlayir Qaracop xalcalari adeten cox da boyuk olcude olmur Bu xalcalarin ornamenti hendesidir ve seklin kompozisiyasi oz murekkebliyi ile secilmir Bu xalcalarda esasen sxemlesdirilmis hendesi bitki ve hevan tesviri motivlerine boyuk yer verilir SalahliBu xalcalar oz adini Kur cayinin yaxinliginda yerlesen Qazaxin simalina dogru yerlesen Das Salahli Qiraq Salahli kendinden goturmusdur Bu kendler hele qedim zamanlardan xovsuz xalca zili ve kilimler hemcinin popon mafras ve ela nov yun corablari istehsal eden merkez kimi taninmisdir Xalcanin esas elementlerine ara sahenin qirmizi fonunda tund yasil medalyonlar ve ara sahenin saquli ketebesinde yerlesen sol ve sag xalca toxuyanlar terefinden qabirga adlanan elementler aiddir Orta sahenin ozunemexsus incesenet bezekleri bu xalcalari diger xalca tiplerinden ferqlendirir orijinalligi ve ferqliyi ondadir ki orta saheni ehate eden dord noqteden merkeze yonlenen genis hasiye ucbucaqli yaradir Orta saheye cixan ucbucaqlilarin ustunden asilan qotazlar toy merasimlerinden istifade olunan gerdeyi xatirladir GoyceliQazax qrupunun Qazax tipine daxil olan bu xalcalar Qazaxin cenub serqinde yerlesen Goyceli kendinin adi ile baglidir Onlar hem de Tatli Qarapapaq Agkoynek Poylu Cayli xalcaciliq menteqelerinde istehsal olunurlar amma her yerde onu Goyceli adlandirirlar Orta sahenin merkezinde uzunsov formali medalyon var Bele kompozisiyali xalcalar Qazax mektebi ucun xarakterikdir ve bir nece medalyondan ibaretdir Yerli xalcatoxuyanlar ardicil yerlesen bu medalyonlari adlandirirlar Sirada buruqlarla quyrumlu medalyon Goyceli xalcanin orta sahe kompozisiyasi xalca ucun nezerde tutalan cefte ile hasiyelenmis bir sira boyuk elementlerden ibaretdir XIX XX esrde hazirlanan xalcalar incesenet noqteyi nezerinden sade ve orijinaldir orta sahenin merkezindeki boyuk medalyon ise onu tamamlayir Qaracop xalcalari adeten cox da boyuk olcude olmur Qazax xalcaciliq mektebi Sixli xalcasi Qazax xalcaciliq mektebi XIX esr Faxrali xalcasi Qazax xalcaciliq mektebi XIX esr Qazax xalcaciliq mektebi Sexsi kolleksiya Georqi Kimbl 1900 cu il Ulduzlu xalca Qazax xalcaciliq mektebi Sexsi kolleksiya XIX esr MenbeKilim The Complete Guide Alastair Hull and Jose Luczyc Wyhowska London Thames amp Hudson Ltd 1993 Page 240 lt ref gt IstinadlarLyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kovyor Tom III II B Gyandzhlik 1983 seh 121 Lyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kovyor Tom III II B Gyandzhlik 1983 seh 122Hemcinin baxVikianbarda Qazax xalcaciliq mektebi ile elaqeli mediafayllar var Azerbaycan medeniyyeti XalcaXarici kecidler Azer Ilme nin Qazax Borcali xalcalari haqqda brosuru olu kecid Qazax xalcalari