Çaylı — Azərbaycan Respublikasının Qazax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Kənd | |
Çaylı | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Qazax rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 508 m |
Saat qurşağı | , yayda |
Əhalisi | |
Əhalisi | 7731 (2009) nəfər (2009) |
Milli tərkibi | azərbaycanlılar |
Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
Çaylı Qazax rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Coğaz çayının sahilində, Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Kəndin ərazisi əvvəllər Qıraq Kəsəmən kəndinin qışlaq yeri olmuşdur. Sonralar bu kənddən çıxmış qızyetərli nəslinə mənsub ailələr Çaylı kəndinin bünövrəsini qoymuşlar.
Tarixi
Çaylı kəndi Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Yaşayış məntəqəsi Coğaz çayının sahilində salındığına görə belə adlanmışdır. Qıraq Kəsəmən (Ağstafa rayonu) kəndindən çıxmış qızyetərli nəslindən olan ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Kəndin ərazisi əvvəllər qızyetərli nəslinin qışlaq yeri olmuşdur.Kənd Qazax rayonuda Daş Salahlıdan sonra ikinci böyük kənddir. Kənddə 4 mindən çox ev, 14 mindən çox əhali var. Kəndin 2 ümumtəhsil orta məktəbi, 1 tibb məntəqəsi, 1 kənd klubu, 1 mədəniyyət evi, 2 kənd qəbristanlığı, 1 kənd EATS xidməti və s. var. Çaylı Qazax rayonunun 38 yaşayış məntəqəsindən biridir. Kəndin tarixi təxminən XVII-XVIII əsrlərdən başlayır. Kəndin yeri çaylaq, meşəlik, bataqlıq olmuşdur. Kənd adını da burdan almışdır. Kəndə köç XVII əsrin əvvəllərindən başlamışdır. Köç edənlərin əksəriyyəti indiki Ağstafa rayonunun Kəsəmən kəndindən olmuşlar. Səbəb isə Çar Rusiyasının öz xidmətlərinə görə bu torpaqları hərbçilərindən birinə verməsi idi. Kəndə əvvəlcə 4 nəsil —Göşşüllülər (Göşşüyevlər), Bənnalar (Bənnayevlər), Qocalar (Qocayevlər), Çarçılılar (Carçıyevlər) gəlmişdir. Hazırda Göşşüllülər (Göşşüyevlər), Bənnalar (Bənnayevlər)və Qocalar (Qocayevlər) nəsli kənddə ən böyük nəsillərdən biridir.
Toponimikası
Çaylı Qazax r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Coğaz çayının sahilində, Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Kəndin ərazisi əvvəllər Qıraq Kəsəmən kəndinin qışlaq yeri olmuşdur. Sonralar bu kənddən çıxmış qızyetərli nəslinə mənsub ailələr Çaylı kəndinin bünövrəsini qoymuşlar; Çaylı adlı bütün yaşayış məntəqələri çay kənarında yerləşdikləri üçün belə adlandırılmışdır.
Əhalisi
- Çaylı kəndinin əhalisini əsasən Qıraq Kəsəmən kəndindən köçüb gələn ailələr təşkil edir.
- 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 7731 nəfər əhali yaşayır. Əhalinin 3785 nəfəri kişilər, 3946 nəfəri qadınlardan ibarətdir.
- Ustad aşıq Aşıq Məhəmməd Rzayev 1920-1928-ci illərdə bu kənddə yaşamışdır.
Görkəmli şəxsləri
- Hacı Kərim Sanılı (1878-1938) - şair-pedaqoq, Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Parlamentinin üzvü, şair, maarifçi, ictimai xadim, Bakı xalq maarifi şöbəsində inspektor.
- Rauf Babaxanov (1929-1992) - Kimya elmləri doktoru (1966), professor (1967), Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü (1980), Azərbaycan Tibb İnstitunun kafedra müdiri (1969-1992), Əczaçılıq fakültəsinin dekanı (1969-1973). İlk dəfə "aromatik və tsikloparafin karbohidrogenlərin və onların müxtəlif törəmələrinin turşu tipli katalizator iştirakında müxtəlif doymamış halogenidlə alkilləşmə reaksiyası, reaksiyaya təsir edən amillər və onun mexanizminin öyrənilməsinə və sintez edilmiş maddələrin çevrilmə məhsullarına" aid orijinal tədqiqatlar aparmışdır.
- Nəcəf Murquzov (1930-1995) — Alim, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru Elmlər doktoru, Professor, Həsən bəy Zərdabi adına GDPİ-nin Riyaziyyatın tədrisi metodikası kafedrasının müdiri (1978-1995). "Riyaziyyatın tədrisi metodikası" ixtisası üzrə respublikanın qərb bölgəsində ilk professor olmuşdur. "Qabaqcıl maarif xadimi", "Əmək igidliyinə görə", "X beşilliyin qalibi" və s. medal və döş nişanlarına, dəfələrlə Respublika Maarif Nazirliyinin Fəxri fərmanlarına layiq görülmüşdür.
- Mirzəli Murquzov (1937) — fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, əməkdar müəllim, "Şöhrət" ordenli, ADPU-nun fizika fakültəsinin dekanı, Respublika Təhsil Şurası sədrinin müavini, respublika Təhsil Nazirliyinin Elmi-Metodiki Şurasının "Fizika" bölməsinin sədri. İlk dəfə olaraq öz elmi rəhbərinin konfiqurasiya modelinə əsaslanaraq mürəkkəb yarımkeçirici maddələrdə fiziki və fiziki-kimyəvi xassələrin formalaşmasında lokallaşma effektinin rolunu müəyyənləşdirdi.
- (1938) — Şair, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, AYB Qazax bölməsində ədəbi məsləhətçi.
- Faiq Musayev (1952) - Alim, kimya elmləri doktoru, ABŞ-nin Virciniya Universitetinin professoru.
- (1929-2007) - Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Hüquqşunası, Hüquq Elmləri doktoru, Azərbaycan Vəkillər Kollegiyasının təftiş komissiyasının sədri.
- (1888-1974) - Respublikanın Baş Zootexniki.
- Cavanşir Carçıyev (1952-1994) - Qazax Rayon İcra başçısı.
- Alı Qocayev (d.1947) - Samux Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı.
- Oktay Carçıyev - "Bakı Avtomobil Zavod"nun Direktor müavini, "Azər Aqrar Tikinti ASC"nin İstehsalat İdarəsinin Rəisi.
- Aşıq Camoy (Aşıq Camoy Qurbanov) - Məşhur Azərbaycan aşıqı, Qazax Aşıqlar Birliyinin sədri.
- Aşıq Cəfər Eyvazov (1927-1999) — Azərbaycan aşığı.
- (1928-2008) — Azərbaycan aşığı.
- Carçıyev Almaz Vəzir oğlu - İqtisadçı
- Murtuz Carçıyev – (1910-1985) Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.1952-ci ildə yağ-pendir zavodunun direktoru, 1958-ci ildə kənd təsərrüfatı idarəsinin rəisi vəzifələrində çalışmışdır. “Lenin Ordeni” , “ Kənd təsərrüfatı əlaçısı” kimi fəxri mükafatlalarla mükafatlandırılmışdır.
- Nəcməddin Hüseynov - Azərbaycan və Rusiya Peşəkar Rəssamlar ittifaqının üzvü. Beynəlxalq müasir incəsənət Akademiyasının fəxri üzvü və qızıl medalçısı. Avropa Təbiət Elmləri Akademiyasının Həqiqi üzvü.
- Vahid Göyüşov (1936-1988) Fizika Elmləri namizədi- Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının müəllimi
- Elşən Qapaqov (1975-) ASQ -nin zabiti, polkovnik
- Aşıq Yaşar Gülümcanov (1975) --Azərbaycan aşığı
- Məhərrəm Göyüşoğlu (1973) Hüquq müdafiəçisi, ictimai xadim, Qazax Regional İnkişaf Resursları İctimai Birliyinin təsisçisi, sədri."Qərbxəbər.com" xəbər portalının və Qərb xəbər TV yootube kanalının təsisçisi və baş redaktoru
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikasi Qazax Rayon İcra Hakimiyyəti. Bələdiyyələr
İstinadlar
- "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-09-05.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
Qazax rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Cayli Cayli Azerbaycan Respublikasinin Qazax rayonunun inzibati erazi vahidinde kend KendCayli41 07 33 sm e 45 18 39 s u Olke AzerbaycanRayon Qazax rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 508 mSaat qursagi UTC 4 yayda UTC 5EhalisiEhalisi 7731 2009 nefer 2009 Milli terkibi azerbaycanlilarResmi dili Azerbaycan diliCayli Cayli Qazax rayonunun eyniadli inzibati erazi vahidinde kend Cogaz cayinin sahilinde Gence Qazax duzenliyindedir Kendin erazisi evveller Qiraq Kesemen kendinin qislaq yeri olmusdur Sonralar bu kendden cixmis qizyeterli nesline mensub aileler Cayli kendinin bunovresini qoymuslar TarixiCayli kendi Gence Qazax duzenliyindedir Yasayis menteqesi Cogaz cayinin sahilinde salindigina gore bele adlanmisdir Qiraq Kesemen Agstafa rayonu kendinden cixmis qizyeterli neslinden olan ailelerin meskunlasmasi neticesinde yaranmisdir Kendin erazisi evveller qizyeterli neslinin qislaq yeri olmusdur Kend Qazax rayonuda Das Salahlidan sonra ikinci boyuk kenddir Kendde 4 minden cox ev 14 minden cox ehali var Kendin 2 umumtehsil orta mektebi 1 tibb menteqesi 1 kend klubu 1 medeniyyet evi 2 kend qebristanligi 1 kend EATS xidmeti ve s var Cayli Qazax rayonunun 38 yasayis menteqesinden biridir Kendin tarixi texminen XVII XVIII esrlerden baslayir Kendin yeri caylaq meselik bataqliq olmusdur Kend adini da burdan almisdir Kende koc XVII esrin evvellerinden baslamisdir Koc edenlerin ekseriyyeti indiki Agstafa rayonunun Kesemen kendinden olmuslar Sebeb ise Car Rusiyasinin oz xidmetlerine gore bu torpaqlari herbcilerinden birine vermesi idi Kende evvelce 4 nesil Gossulluler Gossuyevler Bennalar Bennayevler Qocalar Qocayevler Carcililar Carciyevler gelmisdir Hazirda Gossulluler Gossuyevler Bennalar Bennayevler ve Qocalar Qocayevler nesli kendde en boyuk nesillerden biridir ToponimikasiCayli Qazax r nunun eyniadli i e v de kend Cogaz cayinin sahilinde Gence Qazax duzenliyindedir Kendin erazisi evveller Qiraq Kesemen kendinin qislaq yeri olmusdur Sonralar bu kendden cixmis qizyeterli nesline mensub aileler Cayli kendinin bunovresini qoymuslar Cayli adli butun yasayis menteqeleri cay kenarinda yerlesdikleri ucun bele adlandirilmisdir EhalisiCayli kendinin ehalisini esasen Qiraq Kesemen kendinden kocub gelen aileler teskil edir 2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 7731 nefer ehali yasayir Ehalinin 3785 neferi kisiler 3946 neferi qadinlardan ibaretdir Ustad asiq Asiq Mehemmed Rzayev 1920 1928 ci illerde bu kendde yasamisdir Gorkemli sexsleriHaci Kerim Sanili 1878 1938 sair pedaqoq Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu sair maarifci ictimai xadim Baki xalq maarifi sobesinde inspektor Rauf Babaxanov 1929 1992 Kimya elmleri doktoru 1966 professor 1967 Azerbaycan EA nin muxbir uzvu 1980 Azerbaycan Tibb Institunun kafedra mudiri 1969 1992 Eczaciliq fakultesinin dekani 1969 1973 Ilk defe aromatik ve tsikloparafin kar bo hid rogenlerin ve onlarin muxtelif toremelerinin tursu tipli katalizator isti ra kinda muxtelif doymamis halogenidle alkillesme reaksiyasi reaksiyaya tesir eden amiller ve onun mexanizminin oyrenilmesine ve sintez edilmis mad delerin cev rilme mehsullarina aid orijinal tedqi qat lar aparmisdir Necef Murquzov 1930 1995 Alim fizika riyaziyyat elmleri doktoru Elmler doktoru Professor Hesen bey Zerdabi adina GDPI nin Riyaziyyatin tedrisi metodikasi kafedrasinin mudiri 1978 1995 Riyaziyyatin tedrisi metodikasi ixtisasi uzre respublikanin qerb bolgesinde ilk professor olmusdur Qabaqcil maarif xadimi Emek igidliyine gore X besilliyin qalibi ve s medal ve dos nisanlarina defelerle Respublika Maarif Nazirliyinin Fexri fermanlarina layiq gorulmusdur Mirzeli Murquzov 1937 fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor emekdar muellim Sohret ordenli ADPU nun fizika fakultesinin dekani Respublika Tehsil Surasi sedrinin muavini respublika Tehsil Nazirliyinin Elmi Metodiki Surasinin Fizika bolmesinin sedri Ilk defe olaraq oz elmi rehberinin konfiqurasiya modeline esaslanaraq murekkeb yarimkecirici maddelerde fiziki ve fiziki kimyevi xasselerin formalasmasinda lokallasma effektinin rolunu mueyyenlesdirdi 1938 Sair Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu AYB Qazax bolmesinde edebi meslehetci Faiq Musayev 1952 Alim kimya elmleri doktoru ABS nin Virciniya Universitetinin professoru 1929 2007 Azerbaycan Respublikasinin Emekdar Huquqsunasi Huquq Elmleri doktoru Azerbaycan Vekiller Kollegiyasinin teftis komissiyasinin sedri 1888 1974 Respublikanin Bas Zootexniki Cavansir Carciyev 1952 1994 Qazax Rayon Icra bascisi Ali Qocayev d 1947 Samux Rayon Icra Hakimiyyetinin bascisi Oktay Carciyev Baki Avtomobil Zavod nun Direktor muavini Azer Aqrar Tikinti ASC nin Istehsalat Idaresinin Reisi Asiq Camoy Asiq Camoy Qurbanov Meshur Azerbaycan asiqi Qazax Asiqlar Birliyinin sedri Asiq Cefer Eyvazov 1927 1999 Azerbaycan asigi 1928 2008 Azerbaycan asigi Carciyev Almaz Vezir oglu Iqtisadci Murtuz Carciyev 1910 1985 Sosialist Emeyi Qehremani 1952 ci ilde yag pendir zavodunun direktoru 1958 ci ilde kend teserrufati idaresinin reisi vezifelerinde calismisdir Lenin Ordeni Kend teserrufati elacisi kimi fexri mukafatlalarla mukafatlandirilmisdir Necmeddin Huseynov Azerbaycan ve Rusiya Pesekar Ressamlar ittifaqinin uzvu Beynelxalq muasir incesenet Akademiyasinin fexri uzvu ve qizil medalcisi Avropa Tebiet Elmleri Akademiyasinin Heqiqi uzvu Vahid Goyusov 1936 1988 Fizika Elmleri namizedi Azerbaycan Kend Teserrufati Akademiyasinin muellimi Elsen Qapaqov 1975 ASQ nin zabiti polkovnik Asiq Yasar Gulumcanov 1975 Azerbaycan asigi Meherrem Goyusoglu 1973 Huquq mudafiecisi ictimai xadim Qazax Regional Inkisaf Resurslari Ictimai Birliyinin tesiscisi sedri Qerbxeber com xeber portalinin ve Qerb xeber TV yootube kanalinin tesiscisi ve bas redaktoruHemcinin baxQazax rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Qazax Rayon Icra Hakimiyyeti BelediyyelerIstinadlar Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 Arxivlenmis suret 2015 10 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 09 05 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629 Qazax rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin