Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qaymaqlı — Azərbaycan Respublikasının Qazax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. İncə dərəsinə aid üç kənddən biridir.
| Kənd | |
| Qaymaqlı | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Region | Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu |
| Rayon | Qazax rayonu |
| İcra nümayəndəsi | Əfəndiyev Fikrət İmralı oğlu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi | 34.67 |
| Mərkəzin hündürlüyü | 508 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 2,183 nəfər (2010) |
| Milli tərkibi | Azərbaycanlılar |
| Etnoxronim | İncəlilər (Qazax) |
| Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +994 22 29 |
| Poçt indeksi | AZ 3524 |
1982-ci ildə kənd ərazisinin bir hissəsi SSRİ Mərkəzi Komitəsinin qərarı ilə Ermənistana verilmişdir.
Tarixi
Qaymaqlı kəndi İncə dərəsində yerləşən üç kənddən (Qaymaqlı, Kəmərli, Aslanbəyli) biridir.
Qaymaqlının yerləşdiyi əlverişli coğrafi mühit burada hələ qədim zamanlardan insanların məskən salmasına imkan vermişdir. Kəndin yaxınlığında aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilmiş maddi mədəni nümunələr Qaymaqlıda insanların hələ İslamdan əvvəl məskunlaşdığını göstərir. Abidələrin böyük bir qisminin türk mənşəli olması yerli əhalinin türklərlə qədimdən mədəni əlaqələrinin olmasının əyani sübutudur.
İncə dərəsindəki qəbristanlıqda 350-400 illik məzarların olması, bu yerlərin qədimliyindən xəbər verir. Orta əsr mənbələrində və bir sıra arxiv materiallarında Qazaxın, xüsusilə İncə dərəsinin İrandan Tiflisə, oradan da Rusiyaya gedən ticarət yolunun üstündə yerləşməsi ilə bağlı bir sıra maraqlı məlumatlara rast gəlinir. Bu yol Naxçıvan, İrəvan, Avey, İncə dərəsi boyu uzanıb gedirdi. Qazax komendantı Tiflis qubernatoruna göndərdiyi 16 mart 1836-cı il tarixli raportunda göstərirdi ki, İrandan gələn ticarət karvanları daş və meşə yolları ilə bir çox hallarda gömrük rüsumu vermədən Tiflisə doğru yön alırlar. Onlara qarşı tədbirlər görmək cətindir, çünki yerli əhali onları müdafiə edir.
Qazax sultanlığı XVII əsrin sonunda Osmanlı İmperiyasının tabeçiliyinə keçmişdir. Osmanlılar tərəfindən Qazax sultanlığında idarəçiliyi asanlaşdırmaq ücün sultanlığın ərazisi bir neçə obaya bölünmüşdür (İncə, Türkoba, Qazaxlar və s.). İncə obasının ərazisində 30-dan artıq kənd olmuşdur. Bu kəndlərin çoxunun əhalisi türklər idi. İndiki Noyamberyanın bir sıra kəndləri də İncə obasına daxil olmuşdur. Osmanlı İmperiyasının İncə obasında vergi toplamaq ücün olan qeydiyyat dəftəri hazırda Ankarada dövlət arxivində saxlanılır. Həmin dəftərdə İncə obasının üç iri kəndində – Kəmərli, Aslanbəyli və Qaymaqlı qışlağında vergi ödəmək qabiliyyətli imkanlı adamların adları qeyd olunmuşdur. 1700-1723-cü illərdə Qaymaqlı kəndində camaat burada yerləşən türk sancağına (alayına) vergi ödəmişdir. Aslanbəyli kəndindən 20 nəfər, Kəmərli və Qaymaqlı kəndlərindənsə 6 nəfər vergi ödəyəcisi olmuşdur. Həmin qeydiyyat dəftərində Qaymaqlı qışlaq kimi göstərilir. Böyük ehtimal ki, o vaxt qaymaqlılar yay aylarını Dilcan ərazisində, qış mövsümünü isə kəndlərində keçirirmişlər. Buna sübut olaraq 1980-ci ilə qədər mövcud olan Dilican ərazisində (etnik Azərbaycan torpaqları olub, sonradan SSRİ Mərkəzi Komitəsinin qərarı ilə Ermənistana verilmişdir) yerləşən qədim qaymaqlıların qəbirlərini misal göstərmək olar. Qeydiyyat dəftərində o da qeyd olunur ki, kəndin vergi ödəyiciləri hərəsi ilə 2000 axca vergi ödəyirlər.
Toponimikası
Qaymaqlı oyk., sadə. Qazax r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. İncəsu çayının (Kürün qolu) sahilində, Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Yaşayış məntəqəsi özündə qədim türkdilli qaymaq (kımak, kayrnak) tayfasının adını əks etdirir. Qıpçaq tayfa ittifaqına daxil olan qaymaqların əsas hissəsi VIII-IX əsrlərdə Qərbi Sibirdə, İrtış çayının orta axan boyunda yaşamışdır. IX əsrin ortalannda qıpçaqların tərkibində qərbə doğru hərəkət etmiş və Şimali Qafqazda məskunlaşmış, bir hissəsi XI-XII əsrlərdə gürcü çarlannın dəvəti ilə Şərqi Gürcüstana, oradan isə Azərbaycana köçmüşdü.
Coğrafiyası və iqlimi
Qaymaqlı kəndi Qazax rayonunun qərbində, İncə dərəsində, rayon mərkəzindən 32 km şimal-qərbdə, Bakı-Qazax-Tbilisi şose yolundan 8 km aralı, İncəsu çayının (Kürün qolu) sağ sahilində, Gəncə-Qazax düzənliyində yerləşir.
Kəndin ərazisi qərbdən Kəmərli kəndiylə, İncə dərəsinə gedən əsas yoldan şərq istiqamətində Aslanbəyli kəndiylə, çöllük ərazilərdən şimaldan Birinci Şıxlı kəndiylə, cənubdan Qərbi Azərbaycanın Barana rayonunun (Noyemberyan) Qurumsu kəndiylə qonşudur.
İqlimi mülayim qış və isti yayla xarakterizə olunur. Qışı quraq keçir.
Əhalisi
Görkəmli şəxsləri
- İsa Əhmədov - Azərbaycan iqtisadçı alimi, professor BMT yanında BeynəlXalq İnformatizasiya Akademiyasının həqiqi üzvü.
- Eldar İsmayılov (d.1949) - Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısPolkovnikı.
- Vaqif Əhmədov (6 yanvar 1949) - kimyaçı, kimya elmləri doktoru, professor.
- Nəbi Yaqubov (1933-2005) - Neft və Kimya İnstitutunun ( indiki Neft Akademiyası) "Nəzəri mekanika" kafedrasının ( 1970-1990-cı illər ) müdiri olmuşdur, texnika elmləri doktoru, professor
- İbrahim Nəbioğlu (1961) - (İbrahim Nəbi oğlu Yaqubov) - jurnalist, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, texniki elmlər namizədi, Azərbaycan Dövlət Televiziyasının ilk Türkiyə təmsilçisi, Azərbaycanın İstanbuldakı Baş Konsulu (2003-2006), Azərbaycanın Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Daimi Təmsilçisi. Azərbaycan-Türk müştərək TV kanalını qurmuş və onun Baş direktoru vəzifəsində çalışmışdır.
- Aşıq Avdı Qaymaqlı (1909–1988) — aşıq.
- Ağamalı Sadiq (1947–1995) — jurnalist, ictimai siyasi xadim, şair, nasir, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Mədəniyyət Nazirinin müavini.
- Aşıq Yəhya (1931–1994) — aşıq. Ustadı Aşıq avdı olmuşdur.
- (1905–1942) — aşıq
- Qaraxozu (1902–1977) — qoçu
- Bəhruz Abdullayev (1935) —Azərbaycan tarixçisi, əməkdar müəllim, tarix elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin Beynəlxalq münasibətlər kafedrasının müdiri, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Müdafiə Şurasının üzvü.
- Çiçək Mahmudqızı ( Məmmədova Çiçək Mahmud qızı;d. 5mart, 1964 )— Azərbaycan şairi, publisist, televiziya aparıcısı üzvü (1984).
- Məmməd Dəmirçioğlu (1951–2015) — rəssam, şair, heykəltaraş, memar, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
- Asəf Nəsibov — Vətən müharibəsi şəhidi
Xalça mədəniyyəti
Kənd təsərrüfatı
Kənd təsərrüfatının əsasını əkinçilik, heyvandarlıq, taxılçılıq, tərəvəzçilik, bağçılıq, üzümçülük və təşkil edir. Əsas kənd təsərrüfatı bitkiləri taxıl, kartof və başqalarıdır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikasi Qazax Rayon İcra Hakimiyyəti. Bələdiyyələr
İstinadlar
- "Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində Qazax rayonunda hərbi təcavüzün nəticələri barədə MƏLUMAT". Qazax Rayon İcra Hakimiyyəti. 2019-01-15 tarixində . İstifadə tarixi: 29 noyabr 2016.
- (PDF). 2010-07-03 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-06-21.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- "Eldar Nəsibli. Aşıq Avdı Qaymaqlı anılır". 2022-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-10-27.
- Rumiyyə Miraslan. ""Harandan vuruldun deyə sorsaydın, deyərdim Eşqimdən..."" (az.). moderator.az. 18/02/2016. 2016-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-09-28.
 | Qazax rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaymaqli Azerbaycan Respublikasinin Qazax rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Ince deresine aid uc kendden biridir KendQaymaqli41 13 27 sm e 45 08 11 s u Olke AzerbaycanRegion Gence Qazax iqtisadi rayonuRayon Qazax rayonuIcra numayendesi Efendiyev Fikret Imrali ogluTarixi ve cografiyasiSahesi 34 67Merkezin hundurluyu 508 mSaat qursagi UTC 4EhalisiEhalisi 2 183 nefer 2010 Milli terkibi AzerbaycanlilarEtnoxronim Inceliler Qazax Resmi dili Azerbaycan diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 994 22 29Poct indeksi AZ 3524Qaymaqli 1982 ci ilde kend erazisinin bir hissesi SSRI Merkezi Komitesinin qerari ile Ermenistana verilmisdir TarixiQaymaqli kendi Ince deresinde yerlesen uc kendden Qaymaqli Kemerli Aslanbeyli biridir Qaymaqlinin yerlesdiyi elverisli cografi muhit burada hele qedim zamanlardan insanlarin mesken salmasina imkan vermisdir Kendin yaxinliginda aparilan arxeoloji qazintilar zamani askar edilmis maddi medeni numuneler Qaymaqlida insanlarin hele Islamdan evvel meskunlasdigini gosterir Abidelerin boyuk bir qisminin turk menseli olmasi yerli ehalinin turklerle qedimden medeni elaqelerinin olmasinin eyani subutudur Ince deresindeki qebristanliqda 350 400 illik mezarlarin olmasi bu yerlerin qedimliyinden xeber verir Orta esr menbelerinde ve bir sira arxiv materiallarinda Qazaxin xususile Ince deresinin Irandan Tiflise oradan da Rusiyaya geden ticaret yolunun ustunde yerlesmesi ile bagli bir sira maraqli melumatlara rast gelinir Bu yol Naxcivan Irevan Avey Ince deresi boyu uzanib gedirdi Qazax komendanti Tiflis qubernatoruna gonderdiyi 16 mart 1836 ci il tarixli raportunda gosterirdi ki Irandan gelen ticaret karvanlari das ve mese yollari ile bir cox hallarda gomruk rusumu vermeden Tiflise dogru yon alirlar Onlara qarsi tedbirler gormek cetindir cunki yerli ehali onlari mudafie edir Qazax sultanligi XVII esrin sonunda Osmanli Imperiyasinin tabeciliyine kecmisdir Osmanlilar terefinden Qazax sultanliginda idareciliyi asanlasdirmaq ucun sultanligin erazisi bir nece obaya bolunmusdur Ince Turkoba Qazaxlar ve s Ince obasinin erazisinde 30 dan artiq kend olmusdur Bu kendlerin coxunun ehalisi turkler idi Indiki Noyamberyanin bir sira kendleri de Ince obasina daxil olmusdur Osmanli Imperiyasinin Ince obasinda vergi toplamaq ucun olan qeydiyyat defteri hazirda Ankarada dovlet arxivinde saxlanilir Hemin defterde Ince obasinin uc iri kendinde Kemerli Aslanbeyli ve Qaymaqli qislaginda vergi odemek qabiliyyetli imkanli adamlarin adlari qeyd olunmusdur 1700 1723 cu illerde Qaymaqli kendinde camaat burada yerlesen turk sancagina alayina vergi odemisdir Aslanbeyli kendinden 20 nefer Kemerli ve Qaymaqli kendlerindense 6 nefer vergi odeyecisi olmusdur Hemin qeydiyyat defterinde Qaymaqli qislaq kimi gosterilir Boyuk ehtimal ki o vaxt qaymaqlilar yay aylarini Dilcan erazisinde qis movsumunu ise kendlerinde kecirirmisler Buna subut olaraq 1980 ci ile qeder movcud olan Dilican erazisinde etnik Azerbaycan torpaqlari olub sonradan SSRI Merkezi Komitesinin qerari ile Ermenistana verilmisdir yerlesen qedim qaymaqlilarin qebirlerini misal gostermek olar Qeydiyyat defterinde o da qeyd olunur ki kendin vergi odeyicileri heresi ile 2000 axca vergi odeyirler ToponimikasiQaymaqli oyk sade Qazax r nunun eyniadli i e v de kend Incesu cayinin Kurun qolu sahilinde Gence Qazax duzenliyindedir Yasayis menteqesi ozunde qedim turkdilli qaymaq kimak kayrnak tayfasinin adini eks etdirir Qipcaq tayfa ittifaqina daxil olan qaymaqlarin esas hissesi VIII IX esrlerde Qerbi Sibirde Irtis cayinin orta axan boyunda yasamisdir IX esrin ortalannda qipcaqlarin terkibinde qerbe dogru hereket etmis ve Simali Qafqazda meskunlasmis bir hissesi XI XII esrlerde gurcu carlannin deveti ile Serqi Gurcustana oradan ise Azerbaycana kocmusdu Cografiyasi ve iqlimiQaymaqli kendi Qazax rayonunun qerbinde Ince deresinde rayon merkezinden 32 km simal qerbde Baki Qazax Tbilisi sose yolundan 8 km arali Incesu cayinin Kurun qolu sag sahilinde Gence Qazax duzenliyinde yerlesir Kendin erazisi qerbden Kemerli kendiyle Ince deresine geden esas yoldan serq istiqametinde Aslanbeyli kendiyle colluk erazilerden simaldan Birinci Sixli kendiyle cenubdan Qerbi Azerbaycanin Barana rayonunun Noyemberyan Qurumsu kendiyle qonsudur Iqlimi mulayim qis ve isti yayla xarakterize olunur Qisi quraq kecir EhalisiKendde 2183 nefer ehali yasayir Gorkemli sexsleriIsa Ehmedov Azerbaycan iqtisadci alimi professor BMT yaninda BeynelXalq Informatizasiya Akademiyasinin heqiqi uzvu Eldar Ismayilov d 1949 Sumqayit Seher Icra Hakimiyyetinin bascisPolkovniki Vaqif Ehmedov 6 yanvar 1949 kimyaci kimya elmleri doktoru professor Nebi Yaqubov 1933 2005 Neft ve Kimya Institutunun indiki Neft Akademiyasi Nezeri mekanika kafedrasinin 1970 1990 ci iller mudiri olmusdur texnika elmleri doktoru professor Ibrahim Nebioglu 1961 Ibrahim Nebi oglu Yaqubov jurnalist Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin uzvu texniki elmler namizedi Azerbaycan Dovlet Televiziyasinin ilk Turkiye temsilcisi Azerbaycanin Istanbuldaki Bas Konsulu 2003 2006 Azerbaycanin Qara Deniz Iqtisadi Emekdasliq Teskilatinin Daimi Temsilcisi Azerbaycan Turk musterek TV kanalini qurmus ve onun Bas direktoru vezifesinde calismisdir Asiq Avdi Qaymaqli 1909 1988 asiq Agamali Sadiq 1947 1995 jurnalist ictimai siyasi xadim sair nasir Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Medeniyyet Nazirinin muavini Asiq Yehya 1931 1994 asiq Ustadi Asiq avdi olmusdur 1905 1942 asiq Qaraxozu 1902 1977 qocu Behruz Abdullayev 1935 Azerbaycan tarixcisi emekdar muellim tarix elmleri doktoru professor Azerbaycan Dovlet Iqtisad Universitetinin Beynelxalq munasibetler kafedrasinin mudiri Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda Dovlet Idarecilik Akademiyasinin Mudafie Surasinin uzvu Cicek Mahmudqizi Memmedova Cicek Mahmud qizi d 5mart 1964 Azerbaycan sairi publisist televiziya aparicisi Asiq Peri meclisinin uzvu 1984 Memmed Demircioglu 1951 2015 ressam sair heykeltaras memar Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Asef Nesibov Veten muharibesi sehidiXalca medeniyyetiQaymaqli xalcasiKend teserrufatiKend teserrufatinin esasini ekincilik heyvandarliq taxilciliq terevezcilik bagciliq uzumculuk ve teskil edir Esas kend teserrufati bitkileri taxil kartof ve basqalaridir Hemcinin baxQazax rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Qazax Rayon Icra Hakimiyyeti BelediyyelerIstinadlar Ermenistan Azerbaycan Dagliq Qarabag munaqisesi neticesinde Qazax rayonunda herbi tecavuzun neticeleri barede MELUMAT Qazax Rayon Icra Hakimiyyeti 2019 01 15 tarixinde Istifade tarixi 29 noyabr 2016 PDF 2010 07 03 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 06 21 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Eldar Nesibli Asiq Avdi Qaymaqli anilir 2022 04 06 tarixinde Istifade tarixi 2016 10 27 Rumiyye Miraslan Harandan vuruldun deye sorsaydin deyerdim Esqimden az moderator az 18 02 2016 2016 09 28 tarixinde Istifade tarixi 2016 09 28 Qazax rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin