Pavle İeseviç İnqorokva (gürc. პავლე იესეს ძე ინგოროყვა;1 noyabr 1893, Poti, Kutaisi quberniyası – 20 noyabr 1983, Tbilisi) — Gürcü tarixçisi, filoloqu və xeyriyyəçisi.
Pavle İeseviç İnqorokva | |
---|---|
gürc. პავლე იესეს ძე ინგოროყვა | |
Doğum tarixi | 1 noyabr 1893 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 20 noyabr 1983 (90 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Milliyyəti | gürcü |
Elm sahəsi | tarix |
Elmi dərəcəsi | tarix elmləri doktoru |
Təhsili | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Pavle İnqorokva ibtidai təhsilini evdə Novorossiysk Universitetinin tələbəsi E.Q. Bokeriyanın rəhbərliyi altında tarix, ədəbiyyat, cəbr və digər fənləri oxuyaraq (gələcək akademik Georgi Çitaya ilə birlikdə) almışdır. O, təhsilini Vladiqafqaz klassik kişi gimnaziyasında davam etdirib. İnqorovka 1912-ci ildə Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin tarix-filologiya fakültəsinə daxil olur, lakin 1915-ci ildə vərəm xəstəliyinə görə təhsilini yarımçıq qoyub Gürcüstana qayıdır.
Gürcü Pravoslav Kilsəsinin avtokefaliyasını (1917) elan edən şuranın üzvü olmuşdur. Ardınca Patriarxal Şuraya daxil oldu. 1917-ci ilin oktyabrında Gürcüstan Yazıçılar İttifaqının yaradılmasının təşəbbüskarlarından biri idi. Pavle İnqorokva 1918-ci il mayın 26-da Gürcüstanın İstiqlal Bəyannaməsini imzalayanlar arasında o da olmuşdur.
Gürcüstanın Sovet Rusiyasına birləşdirilməsinin əleyhdarı, 1921-ci ilin fevralında ilhaqına etiraz olaraq yazıçı Konstantin Qamsaxurdiya, sənətşünas V.Kotetişvili və şair Aleksandr Abaşeli ilə birlikdə bir neçə ay matəm geyimini (matəm çuxası) geyinmişdi.
"Kavkasioni" (Qafqaz) və "Axali Kavkasioni" (Yeni Qafqaz) jurnallarının (1924-1925), "Sakartvelos tsigni" nəşriyyatının (gürcücə kitab) təsisçisi və redaktoru olub. 1929-1939-cu illərdə Gürcüstan Dövlət Muzeyində əlyazmalar şöbəsinə rəhbərlik etmişdir.
Pavle İnqorokva antisovet mövqelərində olan Akademik Yazıçılar Birliyinə (1925) üzv olmuş, 1930-cu illərin əvvəllərində Gürcüstan Yazıçılar İttifaqından xaric edilmiş, lakin gələcəkdə repressiyalara məruz qalmamışdır. Sovet Yazıçılarının 1-ci Ümumittifaq Qurultayında Gürcüstandan nümayəndə olmuş M.Q.Toroşelidzenin gürcü ədəbiyyatı haqqında məruzəsinin hazırlanmasında iştirak etmişdir (1934). "Pələng dərisi geymiş pəhləvan" əsərinin yaradılmasının 750 illiyinə həsr olunmuş tədbirlər üzrə təşkilat komitəsinin üzvü idi (1937).
Yazıçılar və ictimai xadimlərin Didube panteonunda dəfn edilmişdir.
Elmi maraqları
1912-ci ildə Gürcüstan Tarix-Etnoqrafiya Cəmiyyətinin köməyi ilə o, bir sıra monastırların (Martvili, Djruçi, Gelati, Ubisi, Udabno) skriptoriya və kitabxanalarını öyrənmiş, 1913-cü il fevralın 8-də cəmiyyətin yığıncağında məruzə etmişdir.
1918-ci ildə Zaqafqaziya və Şimali Qafqaz dövlətlərinin nümayəndələrinin iştirakı ilə Qafqaz problemlərinə həsr olunmuş İstanbul konfransında o, “Qafqaz dövlətlərinin ərazi bölgüsü haqqında” Gürcüstanın ərazi mülkiyyətinin tarixinə dair icmal məruzəsi ilə çıxış etmişdir.
O, gürcü himnoqrafiyası ilə məşğul olub. Qədim gürcü stanzasının 1217 növünü kəşf edib.
O, çariça Tamaranın poetik irsini müasir ədəbiyyata qaytarmış, gürcü yazıçı və şairləri - Şota Rustaveli, Nikoloz Barataşvili, Akaki Sereteli, İlya Çavçavadze, Vaxtanq Orbeliani, Vaja Pşavelanın yaradıcılığına həsr olunmuş çoxsaylı əsərlər çap etdirib. Yeni əsərlər tapıb üzə çıxarmış və yeni adlar - Qriqori Xandzteli və Georgi Merçuleni kəşf etmişdir.
İnqorokvanın Gürcüstan tarixi ilə bağlı fikirləri tənqidə məruza qalmışdır.
Xatirəsi
2009-cu ildə Şota Rustaveli adına Gürcüstan Ədəbiyyatı İnstitutu ildə iki dəfə “Elmi məqalə”, “Elmi monoqrafiya” və “Elmi kitabın tərcüməsi (gürcü dilinə)” nominasiyaları üzrə verilən İnqorokva mükafatını təsis edib.
Tbilisidə bir küçə P.İnqorokvanın adını daşıyır.
Tbilisidə yaşadığı binanın qarşısında xatirə lövhəsi vurulmuşdur (İnqorokva küç., 14).
İstinadlar
- "Remix of «საქართველოს დამოუკიდებლობის დეკლარაცია» by Liza Buskhrikidze". 2019-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-29.
- . 2019-05-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-29.
- "Тбилиси, район Мтацминда, улица Павла Ингороква". 2018-05-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-29.
- "Тбилиси, район Мтацминда, мемориальная доска памяти Павла Ингороква". 2018-05-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-29.
Xarici keçidlər
- Православная энциклопедия
- ru:Ираклий Андроников. Монумент грузинской учености // Я хочу рассказать вам... (100000 nüs.). Ru:Советский писатель. 1971.
- Pavle İnqorokva // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pavle Iesevic Inqorokva gurc პავლე იესეს ძე ინგოროყვა 1 noyabr 1893 Poti Kutaisi quberniyasi 20 noyabr 1983 Tbilisi Gurcu tarixcisi filoloqu ve xeyriyyecisi Pavle Iesevic Inqorokvagurc პავლე იესეს ძე ინგოროყვაDogum tarixi 1 noyabr 1893 1893 11 01 Dogum yeri Poti Kutaisi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 20 noyabr 1983 1983 11 20 90 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIDefn yeri Didube panteonuMilliyyeti gurcuElm sahesi tarixElmi derecesi tarix elmleri doktoruTehsili Sankt Peterburq Dovlet Universiteti Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiPavle Inqorokva ibtidai tehsilini evde Novorossiysk Universitetinin telebesi E Q Bokeriyanin rehberliyi altinda tarix edebiyyat cebr ve diger fenleri oxuyaraq gelecek akademik Georgi Citaya ile birlikde almisdir O tehsilini Vladiqafqaz klassik kisi gimnaziyasinda davam etdirib Inqorovka 1912 ci ilde Sankt Peterburq Dovlet Universitetinin tarix filologiya fakultesine daxil olur lakin 1915 ci ilde verem xesteliyine gore tehsilini yarimciq qoyub Gurcustana qayidir Gurcu Pravoslav Kilsesinin avtokefaliyasini 1917 elan eden suranin uzvu olmusdur Ardinca Patriarxal Suraya daxil oldu 1917 ci ilin oktyabrinda Gurcustan Yazicilar Ittifaqinin yaradilmasinin tesebbuskarlarindan biri idi Pavle Inqorokva 1918 ci il mayin 26 da Gurcustanin Istiqlal Beyannamesini imzalayanlar arasinda o da olmusdur Gurcustanin Sovet Rusiyasina birlesdirilmesinin eleyhdari 1921 ci ilin fevralinda ilhaqina etiraz olaraq yazici Konstantin Qamsaxurdiya senetsunas V Kotetisvili ve sair Aleksandr Abaseli ile birlikde bir nece ay matem geyimini matem cuxasi geyinmisdi Kavkasioni Qafqaz ve Axali Kavkasioni Yeni Qafqaz jurnallarinin 1924 1925 Sakartvelos tsigni nesriyyatinin gurcuce kitab tesiscisi ve redaktoru olub 1929 1939 cu illerde Gurcustan Dovlet Muzeyinde elyazmalar sobesine rehberlik etmisdir Qara cuxa geyinenler Konstantin Qamsaxurdiya V Kotetisvili sair Aleksandr Abaseli ve soldan birinci Pavle Inqorokva Pavle Inqorokva antisovet movqelerinde olan Akademik Yazicilar Birliyine 1925 uzv olmus 1930 cu illerin evvellerinde Gurcustan Yazicilar Ittifaqindan xaric edilmis lakin gelecekde repressiyalara meruz qalmamisdir Sovet Yazicilarinin 1 ci Umumittifaq Qurultayinda Gurcustandan numayende olmus M Q Toroselidzenin gurcu edebiyyati haqqinda meruzesinin hazirlanmasinda istirak etmisdir 1934 Peleng derisi geymis pehlevan eserinin yaradilmasinin 750 illiyine hesr olunmus tedbirler uzre teskilat komitesinin uzvu idi 1937 Yazicilar ve ictimai xadimlerin Didube panteonunda defn edilmisdir Elmi maraqlari1912 ci ilde Gurcustan Tarix Etnoqrafiya Cemiyyetinin komeyi ile o bir sira monastirlarin Martvili Djruci Gelati Ubisi Udabno skriptoriya ve kitabxanalarini oyrenmis 1913 cu il fevralin 8 de cemiyyetin yigincaginda meruze etmisdir 1918 ci ilde Zaqafqaziya ve Simali Qafqaz dovletlerinin numayendelerinin istiraki ile Qafqaz problemlerine hesr olunmus Istanbul konfransinda o Qafqaz dovletlerinin erazi bolgusu haqqinda Gurcustanin erazi mulkiyyetinin tarixine dair icmal meruzesi ile cixis etmisdir O gurcu himnoqrafiyasi ile mesgul olub Qedim gurcu stanzasinin 1217 novunu kesf edib O carica Tamaranin poetik irsini muasir edebiyyata qaytarmis gurcu yazici ve sairleri Sota Rustaveli Nikoloz Baratasvili Akaki Sereteli Ilya Cavcavadze Vaxtanq Orbeliani Vaja Psavelanin yaradiciligina hesr olunmus coxsayli eserler cap etdirib Yeni eserler tapib uze cixarmis ve yeni adlar Qriqori Xandzteli ve Georgi Merculeni kesf etmisdir Inqorokvanin Gurcustan tarixi ile bagli fikirleri tenqide meruza qalmisdir Xatiresi2009 cu ilde Sota Rustaveli adina Gurcustan Edebiyyati Institutu ilde iki defe Elmi meqale Elmi monoqrafiya ve Elmi kitabin tercumesi gurcu diline nominasiyalari uzre verilen Inqorokva mukafatini tesis edib Tbiliside bir kuce P Inqorokvanin adini dasiyir Tbiliside yasadigi binanin qarsisinda xatire lovhesi vurulmusdur Inqorokva kuc 14 Istinadlar Remix of საქართველოს დამოუკიდებლობის დეკლარაცია by Liza Buskhrikidze 2019 08 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 29 2019 05 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 29 Tbilisi rajon Mtacminda ulica Pavla Ingorokva 2018 05 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 29 Tbilisi rajon Mtacminda memorialnaya doska pamyati Pavla Ingorokva 2018 05 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 29 Xarici kecidlerPravoslavnaya enciklopediya ru Iraklij Andronikov Monument gruzinskoj uchenosti Ya hochu rasskazat vam 100000 nus Ru Sovetskij pisatel 1971 Pavle Inqorokva Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978