Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksandr Vissarionoviç Abaşeli (gürc. ალექსანდრე (ისააკ) ბესარიონის ძე აბაშელი;27 avqust 1884 – 27 sentyabr 1954[…], Tbilisi) — gürcü şairi və fantastika yazıçısı. İlk gürcü elmi fantastika romanının (1932) müəllifi.
| Aleksandr Vissarionoviç Abaşeli | |
|---|---|
| gürc. ალექსანდრე (ისააკ) ბესარიონის ძე აბაშელი | |
| Doğum adı | ალექსანდრე ჩოჩია |
| Təxəllüsü | Александр Виссарионович Абашели |
| Doğum tarixi | 27 avqust 1884 |
| Vəfat tarixi | 27 sentyabr 1954[…](70 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Milliyyəti | gürcü |
| Fəaliyyəti | şair, fantastika yazıçısı[d] |
| Fəaliyyət illəri | 1917-ci ildən |
| Əsərlərinin dili | gürcü |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Aleksandr Abaşeli gənc yaşlarından inqilabi ideyalara valeh olmuş, Rusiyada 1905-1907-ci illər inqilabında bilavasitə iştirak etmişdir. Bunun nəticəsində həbs edilərək Solvıçeqodska (Voloqda vilayəti) sürgün edilmiş, sürgündə olmuşdur. 1908-ci ildə sürgündən qayıtdıqdan sonra o, ilk şeirlərinin (rus dilində) dərc olunduğu “Kavkazisa” və “Novaya reçis” qəzetlərinin redaksiyasında çalışıb. İrtica dövründə Abaşelinin poeziyasına rus simvolistlərinin böyük təsiri olmuşdur. Onun yaradıcılığının ən xarakterik bəndi - "Günəşin gülüşü" (1913) bu dövrə aiddir.
Şair 1917-ci il bolşevik inqilabını qəbul etmədi. Gürcüstanın sovetləşməsi illərində Abaşelinin poeziyası bədbinlik, tutqun əhvali-ruhiyyə, inqilaba inamsızlıq və sovet reallığına ikrah hissi ilə doludur. 1921-ci ilin fevralında Gürcüstanın Sovet Rusiyasına birləşdirilməsinə etiraz olaraq yazıçı Konstantin Qamsaxurdiya, tarixçi Pavle İnqorokva və sənətşünas V.Kotetişvili ilə birlikdə bir neçə ay matəm geyimi (matəm çuxası) geyindi.
Buna baxmayaraq, Abaşeli Sovet Gürcüstanının ədəbi həyatına sığmağı bacardı. “Tiflis gecəsi” (1926), “Şairlər” (1929), “Lirik və bağban”, “Oktyabrın gurultusu” (1937), “Şeytin doğulması”, “Vətən” (1938) və s. artıq sovet şairi, "yeni dövrün ədibi" kimi görünür. Böyük Vətən müharibəsi illərində “Anaya məktub”, “Stalinqrad”, “Tankçı Xevsur” və s. kimi potreatik şerlər də yazmışdır.
SSRİ xalqlarının dostluğu, sosialist münasibətlərinin qurulması mövzuları (“Leninin ürəyi”, “Yeni Gürcüstan”, “Oktyabr ulduzu parlayır”, “Ukrayna”, “Kreml qüllələri” və s.) Abaşelinin poeziyasında öz əksini tapmışdır.
O, Taras Şevçenkonun “Paylaş” və “Böyük gündə, saman üstündə” şeirlərini gürcü dilinə tərcümə edib, sonralar T.Şevçenkonun “Şeirlər və poemalar” (Tbilisi, 1939 və 1952), "Seçilmiş şeirləri" (Tbilisi , 1961) gürcü nəşrlərinə daxil edilib. O, Gürcüstanda keçirilən müxtəlif yaradıcılıq gecələrində T.Şevçenkonun həyat və yaradıcılıq yolu ilə bağlı məruzələrlə çıxış edib.
1944-cü ildə Qriqol Abaşidze ilə birlikdə Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikasının himninin mətnini yazmışdır.
Abaşeli gürcü ədəbiyyatında ilk elmi-fantastik əsərin - "Güzgüdəki qadın" romanının (gürc. ქალი სარკეში, 1932) müəllifi olmuşdu. du və Müəllif bu əsərin nümunəsi ilə gələcəyin nailiyyətlərini mümkün qədər təsvir etməyə çalışdı.
Aleksandr Abaşeli 19 sentyabr 1954-cü ildə Tbilisidə vəfat etmişdir. O,Didube panteonunda dəfn edilmişdir.
"Şaftalı çiçəyi" (gürc. ატმის ყვავილი) romanı 1959-cu ildə ölümündən sonra nəşr edilmişdir. “İrma” romanı isə yarımçıq qalmışdır.
A.Abaşeli Vaja Pşavelanın bütün əsərlərinin redaktoru olmuşdur.
Mükafatları
- Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni (25.8.1944) - 60 illik yubileyi ilə əlaqədar
- Müxtəlif medallar
Əsərləri
- Seçilmiş əsərləri, Tb., 1957.
- Güzgüdəki qadın: Elmi fantastika romanı / Per. yük ilə. B. Qassa, M. Zaverin, K. Korinteli; Başlıq. A. Bandzeladze. - Tbilisi: Şərqin şəfəqi, 1961.
- Abaşelinin bir sıra şeirlərini rus dilinə Boris Pasternak tərcümə etmişdir.
İstinadlar
- საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი (gürc.). 2001.
- різні автори Енциклопедія сучасної України (ukr.). Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001.
- . 2019-05-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-29.
Ədəbiyyat
- Жгенти В., Александр Абашели, Тб., 1958.
Xarici keçidlər
- Aleksandr Abaşeli // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- - Александр Абашели — Женщина в зеркале
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Vissarionovic Abaseli gurc ალექსანდრე ისააკ ბესარიონის ძე აბაშელი 27 avqust 1884 27 sentyabr 1954 Tbilisi gurcu sairi ve fantastika yazicisi Ilk gurcu elmi fantastika romaninin 1932 muellifi Aleksandr Vissarionovic Abaseligurc ალექსანდრე ისააკ ბესარიონის ძე აბაშელიDogum adi ალექსანდრე ჩოჩიაTexellusu Aleksandr Vissarionovich AbasheliDogum tarixi 27 avqust 1884 1884 08 27 Vefat tarixi 27 sentyabr 1954 1954 09 27 70 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIDefn yeri Didube panteonuMilliyyeti gurcuFealiyyeti sair fantastika yazicisi d Fealiyyet illeri 1917 ci ildenEserlerinin dili gurcuMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAleksandr Abaseli genc yaslarindan inqilabi ideyalara valeh olmus Rusiyada 1905 1907 ci iller inqilabinda bilavasite istirak etmisdir Bunun neticesinde hebs edilerek Solviceqodska Voloqda vilayeti surgun edilmis surgunde olmusdur 1908 ci ilde surgunden qayitdiqdan sonra o ilk seirlerinin rus dilinde derc olundugu Kavkazisa ve Novaya recis qezetlerinin redaksiyasinda calisib Irtica dovrunde Abaselinin poeziyasina rus simvolistlerinin boyuk tesiri olmusdur Onun yaradiciliginin en xarakterik bendi Gunesin gulusu 1913 bu dovre aiddir Sair 1917 ci il bolsevik inqilabini qebul etmedi Gurcustanin sovetlesmesi illerinde Abaselinin poeziyasi bedbinlik tutqun ehvali ruhiyye inqilaba inamsizliq ve sovet realligina ikrah hissi ile doludur 1921 ci ilin fevralinda Gurcustanin Sovet Rusiyasina birlesdirilmesine etiraz olaraq yazici Konstantin Qamsaxurdiya tarixci Pavle Inqorokva ve senetsunas V Kotetisvili ile birlikde bir nece ay matem geyimi matem cuxasi geyindi Qara cuxa geyinenler Konstantin Qamsaxurdiya V Kotetisvili Aleksandr Abaseli ve Pavle Inqorokva Buna baxmayaraq Abaseli Sovet Gurcustaninin edebi heyatina sigmagi bacardi Tiflis gecesi 1926 Sairler 1929 Lirik ve bagban Oktyabrin gurultusu 1937 Seytin dogulmasi Veten 1938 ve s artiq sovet sairi yeni dovrun edibi kimi gorunur Boyuk Veten muharibesi illerinde Anaya mektub Stalinqrad Tankci Xevsur ve s kimi potreatik serler de yazmisdir SSRI xalqlarinin dostlugu sosialist munasibetlerinin qurulmasi movzulari Leninin ureyi Yeni Gurcustan Oktyabr ulduzu parlayir Ukrayna Kreml qulleleri ve s Abaselinin poeziyasinda oz eksini tapmisdir O Taras Sevcenkonun Paylas ve Boyuk gunde saman ustunde seirlerini gurcu diline tercume edib sonralar T Sevcenkonun Seirler ve poemalar Tbilisi 1939 ve 1952 Secilmis seirleri Tbilisi 1961 gurcu nesrlerine daxil edilib O Gurcustanda kecirilen muxtelif yaradiciliq gecelerinde T Sevcenkonun heyat ve yaradiciliq yolu ile bagli meruzelerle cixis edib 1944 cu ilde Qriqol Abasidze ile birlikde Gurcustan Sovet Sosialist Respublikasinin himninin metnini yazmisdir Abaseli gurcu edebiyyatinda ilk elmi fantastik eserin Guzgudeki qadin romaninin gurc ქალი სარკეში 1932 muellifi olmusdu du ve Muellif bu eserin numunesi ile geleceyin nailiyyetlerini mumkun qeder tesvir etmeye calisdi Aleksandr Abaseli 19 sentyabr 1954 cu ilde Tbiliside vefat etmisdir O Didube panteonunda defn edilmisdir Saftali ciceyi gurc ატმის ყვავილი romani 1959 cu ilde olumunden sonra nesr edilmisdir Irma romani ise yarimciq qalmisdir A Abaseli Vaja Psavelanin butun eserlerinin redaktoru olmusdur MukafatlariQirmizi Emek Bayragi ordeni 25 8 1944 60 illik yubileyi ile elaqedar Muxtelif medallarEserleriSecilmis eserleri Tb 1957 Guzgudeki qadin Elmi fantastika romani Per yuk ile B Qassa M Zaverin K Korinteli Basliq A Bandzeladze Tbilisi Serqin sefeqi 1961 Abaselinin bir sira seirlerini rus diline Boris Pasternak tercume etmisdir Istinadlarსაქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი gurc 2001 rizni avtori Enciklopediya suchasnoyi Ukrayini ukr Institut enciklopedichnih doslidzhen NAN Ukrayini 2001 ISBN 966 02 2075 8 2019 05 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 29 EdebiyyatZhgenti V Aleksandr Abasheli Tb 1958 Xarici kecidlerAleksandr Abaseli Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Aleksandr Abasheli Zhenshina v zerkale