Boris Leonidoviç Pasternak (rus. Борис Леонидович Пастернак, təxminən 1920-ci ilə qədər Boris İsaakoviç Pasternak; 29 yanvar (10 fevral) 1890, Moskva – 30 may 1960[…], Peredelkino[d], Moskva vilayəti) — rus şair, yazıçı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1958).
Boris Pasternak | |
---|---|
rus. Борис Леонидович Пастернак | |
Doğum adı | Борис Исаакович Постернак |
Doğum tarixi | 29 yanvar (10 fevral) 1890 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 30 may 1960[…](70 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | ağciyər xərçəngi |
Dəfn yeri |
|
Uşağı | 2 |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | yazıçı, şair, tərcüməçi, roman yazıçısı, dramaturq, pianoçu, nasir |
Fəaliyyət illəri | 1911–1959 |
Əsərlərinin dili | rus dili |
İstiqamət | futurizm |
Tanınmış əsəri | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Boris Leonidoviç Pasternak yəhudi əsilli rus sovet şairi və yazıçı, sovet ədəbiyyatının Nobel mükafatı alan ilk nümayəndəsidir. Moskvada, ziyalı ailəsində doğulmuşdu. Atası Leonid Pasternak Rəssamlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq məktəbinin professoru və tanınmış portretçi-rəssam, anası Poza Kaufman isə uşaqlarının tərbiyəsi üçün musiqi karyerasından imtina etmiş məşhur pianoçu idi. Ailənin mütəvazi güzəranına baxmayaraq, Pasternakların evi Moskva bomondunun toplaşdığı əsas yerlərdən biri idi. Bu evdə Lev Tolstoy, Raxmaninov, Skryabin, Erix Mariya Rilke və s. məşhur adamlar olmuşdular.
Rəssamlıq və musiqi mühitində böyüyən Boris Pasternak əvvəlcə Moskva Konservatoriyasında kompozisiya nəzəriyyəsini öyrənməyə başlamışdı. Lakin musiqi duyumunun yetərincə olmadığını başa düşdükdən sonra bu işdən əl çəkmişdi. Dinlə maraqlanmış, bir müddət Moskva Universitetinin tarix-fəlsəfə fakültəsində oxumuşdur. 1912-ci ildə təhsilini Maqdeburq Universitetində, neokantçılar məktəbinin başçısı professor German Koqenin yanında davam etdirmişdir. Sonda bədii yaradıcılığa marağı daha güclü olduğundan Pasternak musiqi kimi teologiya sahəsindən də uzaqlaşmağı qərara almışdı.
Moskvaya qayıtdıqdan sonra simvolist və futurist ədəbiyyatın tanınmış nümayəndələri, eləcə də Vladimir Mayakovski ilə yaxınlaşmışdı. "Əkiz buludlarda" (1914) və "Maneələri aşaraq" (1917) adlı ilk şeir kitabları onu ədəbi cameəyə orijinal təfəkkür tərzi və özünüifadə forması olan şair kimi tanıtmışdı.
Uşaq vaxtı ayağı zədələndiyindən Boris Pasternakı Rusiyanın da qatıldığı Birinci Dünya müharibəsində səfərbərliyə almamışdılar. Lakin o həqiqi rus vətənpərvəri kimi həlledici anda kənarda qalmağı düşünməmişdi. Ural hərbi zavodlarında dəftərxana işçisi kimi vətəninə kiçik töhfəsini verməyə çalışmışdı.
İnqilabi Rusiyada çap etdirdiyi "Qardaşım həyat" (1918) və "Bir mövzunun variasiyaları" (1923) kitabları Pasternakın adını yeni yaranmaqda olan sovet ədəbiyyatının aparıcı simaları sırasına çıxarmışdı. Yaradıcılığının böyük pərəstişkarı Marina Svetayeva onun poeziyasını "işıq leysanı" adlandırırdı.
1921-ci ildə Pasternakın atası, anası və bacısı Almaniyaya mühacirət etmiş, Hitler hakimiyyətə gələndə isə Londona köçmüşdülər. Boris və qardaşı Aleksandr isə SSRİ-də qalmağa qərar vermişdilər. Beləcə, bir zamanlar hamıya monolit görünən Pasternak ailəsinin yolları və baxışları haçalanmışdı.
Boris Pasternak yeni rejimi qəbul etməkdən daha çox Rusiyanı atıb getmək istəməmişdi. Və Sovet Rusiyasının şairinə çevrilmişdi. İnqilabi-tarixi mövzuda yazdığı "Doqquz yüz beşinci il" (1925–1926) və "Leytenant Şmidt" (1926–1927) poemaları sovet ədəbi tənqidi tərəfindən məmnunluqla qarşılanmışdı. 1934-cü ildə keçirilən sovet yazıçılarının I qurultayında Pasternak artıq proletar ədəbiyyatının alovlu nümayəndələrindən biri kimi təqdim olunmuşdu.
Lakin şair inqilab mövzusunu davam etdirmədiyindən onun yaradıcılığına bəslənən ümidlər, rəğbət və heyranlıq tezliklə öz yerini kəskin tənqidə vermişdi. Xüsusən, "Böyük terror" dövründə sovet hərb xadimlərinə üzərində qurulan məhkəmə proseslərinə, onlara qarşı irəli sürülən ittihamlara şübhəli münasibət bəsləməsi şairə baha başa gəlmişdi. Özü Stalinin iradəsi sayəsində repressiyaya məruz qalmasa da, əsərlərinin nəşrinə qadağa qoyulmuş, 1936–1943-cü illər arasında orijinal yaradıcılığından bir sətir də çap edilməmişdi.
Boris Pasternak bir neçə Avropa dilini mükəmməl bilirdi. Əsərlərinin nəşri qadağan edildiyi illərdə o, daha çox bədii tərcümə ilə məşğul olmuş, klassik alman, ingilis və fransız ədəbiyyatının bir sıra diqqətəlayiq örnəklərini böyük ustalıqla rus dilinə çevirmişdir. Onun Şekspir dramaturgiyasından tərcümələri indiyə qədər də bu sahədə ən uğurlu nümunələr sayılmaqdadır.
Alman qoşunlarının Moskvaya yaxınlaşdıqları ərəfədə Boris Pasternak da sovet ədəbiyyatı və mədəniyyətinin tanınmış simaları ilə birlikdə ölkənin içərilərinə — Çistopol şəhərinə köçürülmüşdü. Bu dövrdə o, vətənpərvər ruhlu şeirlər yazır və təkidlə sovet rəhbərliyindən hərbi müxbir kimi ön cəbhəyə göndərilməsini xahiş edirdi. Pasternakın xahişinə yalnız 1943-cü ildə əməl olundu. Bu icazə şairin həm də siyasi bəraət qazanması demək idi. Səkkiz illik fasilədən sonra, nəhayət, "Erkən səfərlərdə" (1943) adlı yeni şeirlər kitabı da işıq üzü görmüşdü.
Hələ 40-cı illərdə, şeir yaradıcılığı və bədii tərcümələrlə məşğul olduğu dövrdə Boris Pasternak "gördüyü və üzərində düşündüyü" heyrətamiz hadisələri iri həcmli, epik planlı nəsr əsərində reallaşdırmaq arzusu ilə yaşayırdı. Müəllif bu niyyətini "Doktor Jivaqo" romanı ilə gerçəkləşdirdi.
Həkim və şair Jivaqo ümumiləşdirilmiş obraz idi. XX əsrin birinci yarısında Rusiyada baş verən bütün mühüm hadisələr onun tərcümeyi-halında əks olunmuşdu. Uşaqlığı əsrin əvvəllərinə təsadüf edən Jivaqo Birinci Dünya savaşının, rus inqilabının, vətəndaş müharibəsinin, Stalin epoxası dəyişikliklərinin şahidi və iştirakçısı idi. Cəmiyyətin mütləq çoxluğu kimi şüarlar və partiya direktivləri ilə deyil, analitik, soyuq ağılla düşünən, hərəkət edən doktor Jivaqo sovet ədəbiyyatının ortodoks qəhrəmanlarından sayıla bilməzdi. Marksist-leninçi ideyalar inqilaba qədərki və sonrakı Rusiyanın geniş panoramının yaradıldığı romana yad idi.
"Qalın" jurnallardan biri "Doktor Jivaqo"nu çap üçün qəbul etmişdi. Sonradan isə, təbii ki, müvafiq orqanların təlimatı nəticəsində "müəllifin inqilaba mənfi münasibətinə və sosial dəyişikliklərə inamsızlığına" görə verilən vəd yerinə yetirilməmişdi. Əsər ilk dəfə 1957-ci ildə Milanda, italyan dilində nəşr olunmuşdu. Növbəti ilin sonunda "Doktor Jivaqo" artıq 18 Avropa dilinə çevrilmişdi. İngilis rejissoru Devid Lin əsərin motivləri əsasında bədii film çəkməyə başlamışdı.
1958-ci ildə İsveç Akademiyası "müasir lirik poeziyada mühüm nailiyyətlərinə, habelə böyük rus epik romanı ənənələrini davam etdirdiyinə görə" Boris Pasternakı ilin Nobel laureatı elan etdi. Bu xəbər Sovet İttifaqında qəfil partlayan bomba effekti doğurdu və son dərəcə sərt reaksiya ilə qarşılandı. "Pravda", "Literaturnaya qazeta" kimi mərkəzi mətbuat orqanları Boris Pasternakı "xain", "bədxah", "obıvatel", "İuda", "böhtançı", "düşmən əlaltısı" adlandırdılar. Onu SSRİ Yazıçılar İttifaqı üzvlüyündən çıxardılar və mükafatdan imtina etməyə zorladılar.
İsveç Akademiyasına göndərdiyi: "Son dərəcə minnətdaram, sarsılmışam, qürur duymuşam, heyrətlənmişəm, özümü itirmişəm" sözlərindən ibarət ilk həyəcanlı və emosional teleqramın ardınca müəllif: "Mənsib olduğum cəmiyyətin mənə verilən mükafata münasibətini nəzərə alaraq ondan imtina etməliyəm. Könüllü imtinamı təhqir kimi qarşılamamağınızı xahiş edirəm", — kimi sırf dəftərxana üslubunda yazılmış ikinci teleqram göndərməli olmuşdu. İsveç Akademiyasının üzvü Anders Esterlinq laureatın bu "könüllü-məcburi" qərarı ilə bağlı demişdi: "Təbii ki, bu imtina heç vəhclə mükafatın əhəmiyyətini azaltmır. Bizə yalnız təqdimat mərasiminin baş tutmamasına təəssüflənmək qalır".
Nobel mükafatından imtinaya məcbur edilən Boris Pasternak özünə qarşı daha ciddi ölçülərə əl atılacağından ehtiyatlanırdı. Sov. İKP MK-nın birinci katibi N. S. Xruşşova ünvanladığı məktubda yazıçı doğuluşu, bütün şüurlu həyatı və yaradıcılığı ilə bağlı olduğu Rusiyanı tərk etməyin özü üçün ölümə bərabər olacağını bildirirdi. Taleyinin tükdən asılı olduğu bu dövrdə Pasternak heç bir ədəbi tədbirə qarışmır, keç kimlə görüşmür, heç kəsi qıcıqlandırmamağa çalışaraq əsasən Moskva ətrafında, Peredelkinodakı bağ evində yaşayırdı.
Tənqidçi Mark Slonimin mübahisə doğurmayan fikrinə görə Boris Pasternakın kommunist ideallarına müxalifliyi siyasi deyil, daha çox əxlaqi-fəlsəfi mahiyyət daşıyırdı. Təbii ki, aristokratik cəmiyyətdə, din və humanizm prinsipləri əsasında, fikir azadlığı şəraitində tərbiyə alan müəllifin sovet prinsiplərini, kollektivizm və ateizmi sona qədər qəbul edəcəyini düşünmək sadəlövhlük olardı.
Keçmiş SSRİ-də yenidənqurma və aşkarlıq dövrünün başlanması ilə Boris Pasternaka olan münasibət də dəyişildi. Yazıçının külliyyatı, ilk nöbvədə isə uzun müddət "samizdat" şəklində yayılan "Doktor Jivaqo" romanı çap olundu. SSRİ Yazıçılar İttifaqı onun üzvlükdən çıxarılması haqqındakı qərarını ləğv etdi. Nobel mükafatının diplomu və medalı isə aradan 30 il keçdikdən sonra 1989-cu ildə Stokholmda yazıçının oğlu Yevgeni Pasternaka təqdim olundu.
Əsərləri
- Doktor Jivaqo (roman, 1957)
Şeirlər
- Buludlarda ekiz (1914)
- Əngəllərin üstündən (1917)
- Bacım Həyat (1922)
- Hava yolları (1924)
- 1905-ci il (1927)
- Leytenant Şmit (1927)
- İkinci doğuş (1932)
- Erkən qatarlar (1943)
- Yer üzü ənginliyi (1945)
İstinadlar
- ПАСТЕРНАК // Большая российская энциклопедия (rus.). Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
- Пастернак Борис Леонидович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ЦГА Москвы, ОХД до 1917, ф. 2372, оп. 1, д. 37, л. 15 (запись № 47). 1917.
- . 2009-04-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-02.
- Наталия Иванова. Пастернак и другие. Глава I. М.: Эксмо, 2003.
Mənbə
- Vilayət Quliyev. Ədəbiyyat sahəsində Nobel mükafatı laureatları. Bakı: "Kitab aləmi" Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2009, səh.
Xarici keçidlər
- Boris Pasternak poetry at Stihipoeta
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boris Leonidovic Pasternak rus Boris Leonidovich Pasternak texminen 1920 ci ile qeder Boris Isaakovic Pasternak 29 yanvar 10 fevral 1890 Moskva 30 may 1960 Peredelkino d Moskva vilayeti rus sair yazici Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati 1958 Boris Pasternakrus Boris Leonidovich PasternakDogum adi Boris Isaakovich PosternakDogum tarixi 29 yanvar 10 fevral 1890Dogum yeri Moskva Moskva quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 30 may 1960 1960 05 30 70 yasinda Vefat yeri Peredelkino d Kuncevo rayonu d Moskva vilayeti RSFSR SSRIVefat sebebi agciyer xercengiDefn yeri Peredelkino qebiristanligi d Usagi 2Tehsili Moskva Dovlet Universitetinin Huquq fakultesi d 1908 Marburq Universiteti 1912 1912 Moskva Dovlet Universiteti 1913 Moskva Imperator Universiteti d 1912 Fealiyyeti yazici sair tercumeci roman yazicisi dramaturq pianocu nasirFealiyyet illeri 1911 1959Eserlerinin dili rus diliIstiqamet futurizmTaninmis eseri Doktor JivaqoMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBoris Leonidovic Pasternak yehudi esilli rus sovet sairi ve yazici sovet edebiyyatinin Nobel mukafati alan ilk numayendesidir Moskvada ziyali ailesinde dogulmusdu Atasi Leonid Pasternak Ressamliq Heykelterasliq ve Memarliq mektebinin professoru ve taninmis portretci ressam anasi Poza Kaufman ise usaqlarinin terbiyesi ucun musiqi karyerasindan imtina etmis meshur pianocu idi Ailenin mutevazi guzeranina baxmayaraq Pasternaklarin evi Moskva bomondunun toplasdigi esas yerlerden biri idi Bu evde Lev Tolstoy Raxmaninov Skryabin Erix Mariya Rilke ve s meshur adamlar olmusdular Ressamliq ve musiqi muhitinde boyuyen Boris Pasternak evvelce Moskva Konservatoriyasinda kompozisiya nezeriyyesini oyrenmeye baslamisdi Lakin musiqi duyumunun yeterince olmadigini basa dusdukden sonra bu isden el cekmisdi Dinle maraqlanmis bir muddet Moskva Universitetinin tarix felsefe fakultesinde oxumusdur 1912 ci ilde tehsilini Maqdeburq Universitetinde neokantcilar mektebinin bascisi professor German Koqenin yaninda davam etdirmisdir Sonda bedii yaradiciliga maragi daha guclu oldugundan Pasternak musiqi kimi teologiya sahesinden de uzaqlasmagi qerara almisdi Moskvaya qayitdiqdan sonra simvolist ve futurist edebiyyatin taninmis numayendeleri elece de Vladimir Mayakovski ile yaxinlasmisdi Ekiz buludlarda 1914 ve Maneeleri asaraq 1917 adli ilk seir kitablari onu edebi cameeye orijinal tefekkur terzi ve ozunuifade formasi olan sair kimi tanitmisdi Usaq vaxti ayagi zedelendiyinden Boris Pasternaki Rusiyanin da qatildigi Birinci Dunya muharibesinde seferberliye almamisdilar Lakin o heqiqi rus vetenperveri kimi helledici anda kenarda qalmagi dusunmemisdi Ural herbi zavodlarinda defterxana iscisi kimi vetenine kicik tohfesini vermeye calismisdi Inqilabi Rusiyada cap etdirdiyi Qardasim heyat 1918 ve Bir movzunun variasiyalari 1923 kitablari Pasternakin adini yeni yaranmaqda olan sovet edebiyyatinin aparici simalari sirasina cixarmisdi Yaradiciliginin boyuk perestiskari Marina Svetayeva onun poeziyasini isiq leysani adlandirirdi 1921 ci ilde Pasternakin atasi anasi ve bacisi Almaniyaya muhaciret etmis Hitler hakimiyyete gelende ise Londona kocmusduler Boris ve qardasi Aleksandr ise SSRI de qalmaga qerar vermisdiler Belece bir zamanlar hamiya monolit gorunen Pasternak ailesinin yollari ve baxislari hacalanmisdi Boris Pasternak yeni rejimi qebul etmekden daha cox Rusiyani atib getmek istememisdi Ve Sovet Rusiyasinin sairine cevrilmisdi Inqilabi tarixi movzuda yazdigi Doqquz yuz besinci il 1925 1926 ve Leytenant Smidt 1926 1927 poemalari sovet edebi tenqidi terefinden memnunluqla qarsilanmisdi 1934 cu ilde kecirilen sovet yazicilarinin I qurultayinda Pasternak artiq proletar edebiyyatinin alovlu numayendelerinden biri kimi teqdim olunmusdu Lakin sair inqilab movzusunu davam etdirmediyinden onun yaradiciligina beslenen umidler regbet ve heyranliq tezlikle oz yerini keskin tenqide vermisdi Xususen Boyuk terror dovrunde sovet herb xadimlerine uzerinde qurulan mehkeme proseslerine onlara qarsi ireli surulen ittihamlara subheli munasibet beslemesi saire baha basa gelmisdi Ozu Stalinin iradesi sayesinde repressiyaya meruz qalmasa da eserlerinin nesrine qadaga qoyulmus 1936 1943 cu iller arasinda orijinal yaradiciligindan bir setir de cap edilmemisdi Boris Pasternak bir nece Avropa dilini mukemmel bilirdi Eserlerinin nesri qadagan edildiyi illerde o daha cox bedii tercume ile mesgul olmus klassik alman ingilis ve fransiz edebiyyatinin bir sira diqqetelayiq orneklerini boyuk ustaliqla rus diline cevirmisdir Onun Sekspir dramaturgiyasindan tercumeleri indiye qeder de bu sahede en ugurlu numuneler sayilmaqdadir Alman qosunlarinin Moskvaya yaxinlasdiqlari erefede Boris Pasternak da sovet edebiyyati ve medeniyyetinin taninmis simalari ile birlikde olkenin icerilerine Cistopol seherine kocurulmusdu Bu dovrde o vetenperver ruhlu seirler yazir ve tekidle sovet rehberliyinden herbi muxbir kimi on cebheye gonderilmesini xahis edirdi Pasternakin xahisine yalniz 1943 cu ilde emel olundu Bu icaze sairin hem de siyasi beraet qazanmasi demek idi Sekkiz illik fasileden sonra nehayet Erken seferlerde 1943 adli yeni seirler kitabi da isiq uzu gormusdu Hele 40 ci illerde seir yaradiciligi ve bedii tercumelerle mesgul oldugu dovrde Boris Pasternak gorduyu ve uzerinde dusunduyu heyretamiz hadiseleri iri hecmli epik planli nesr eserinde reallasdirmaq arzusu ile yasayirdi Muellif bu niyyetini Doktor Jivaqo romani ile gerceklesdirdi Hekim ve sair Jivaqo umumilesdirilmis obraz idi XX esrin birinci yarisinda Rusiyada bas veren butun muhum hadiseler onun tercumeyi halinda eks olunmusdu Usaqligi esrin evvellerine tesaduf eden Jivaqo Birinci Dunya savasinin rus inqilabinin vetendas muharibesinin Stalin epoxasi deyisikliklerinin sahidi ve istirakcisi idi Cemiyyetin mutleq coxlugu kimi suarlar ve partiya direktivleri ile deyil analitik soyuq agilla dusunen hereket eden doktor Jivaqo sovet edebiyyatinin ortodoks qehremanlarindan sayila bilmezdi Marksist leninci ideyalar inqilaba qederki ve sonraki Rusiyanin genis panoraminin yaradildigi romana yad idi Qalin jurnallardan biri Doktor Jivaqo nu cap ucun qebul etmisdi Sonradan ise tebii ki muvafiq orqanlarin telimati neticesinde muellifin inqilaba menfi munasibetine ve sosial deyisikliklere inamsizligina gore verilen ved yerine yetirilmemisdi Eser ilk defe 1957 ci ilde Milanda italyan dilinde nesr olunmusdu Novbeti ilin sonunda Doktor Jivaqo artiq 18 Avropa diline cevrilmisdi Ingilis rejissoru Devid Lin eserin motivleri esasinda bedii film cekmeye baslamisdi 1958 ci ilde Isvec Akademiyasi muasir lirik poeziyada muhum nailiyyetlerine habele boyuk rus epik romani enenelerini davam etdirdiyine gore Boris Pasternaki ilin Nobel laureati elan etdi Bu xeber Sovet Ittifaqinda qefil partlayan bomba effekti dogurdu ve son derece sert reaksiya ile qarsilandi Pravda Literaturnaya qazeta kimi merkezi metbuat orqanlari Boris Pasternaki xain bedxah obivatel Iuda bohtanci dusmen elaltisi adlandirdilar Onu SSRI Yazicilar Ittifaqi uzvluyunden cixardilar ve mukafatdan imtina etmeye zorladilar Isvec Akademiyasina gonderdiyi Son derece minnetdaram sarsilmisam qurur duymusam heyretlenmisem ozumu itirmisem sozlerinden ibaret ilk heyecanli ve emosional teleqramin ardinca muellif Mensib oldugum cemiyyetin mene verilen mukafata munasibetini nezere alaraq ondan imtina etmeliyem Konullu imtinami tehqir kimi qarsilamamaginizi xahis edirem kimi sirf defterxana uslubunda yazilmis ikinci teleqram gondermeli olmusdu Isvec Akademiyasinin uzvu Anders Esterlinq laureatin bu konullu mecburi qerari ile bagli demisdi Tebii ki bu imtina hec vehcle mukafatin ehemiyyetini azaltmir Bize yalniz teqdimat merasiminin bas tutmamasina teessuflenmek qalir Nobel mukafatindan imtinaya mecbur edilen Boris Pasternak ozune qarsi daha ciddi olculere el atilacagindan ehtiyatlanirdi Sov IKP MK nin birinci katibi N S Xrussova unvanladigi mektubda yazici dogulusu butun suurlu heyati ve yaradiciligi ile bagli oldugu Rusiyani terk etmeyin ozu ucun olume beraber olacagini bildirirdi Taleyinin tukden asili oldugu bu dovrde Pasternak hec bir edebi tedbire qarismir kec kimle gorusmur hec kesi qiciqlandirmamaga calisaraq esasen Moskva etrafinda Peredelkinodaki bag evinde yasayirdi Tenqidci Mark Slonimin mubahise dogurmayan fikrine gore Boris Pasternakin kommunist ideallarina muxalifliyi siyasi deyil daha cox exlaqi felsefi mahiyyet dasiyirdi Tebii ki aristokratik cemiyyetde din ve humanizm prinsipleri esasinda fikir azadligi seraitinde terbiye alan muellifin sovet prinsiplerini kollektivizm ve ateizmi sona qeder qebul edeceyini dusunmek sadelovhluk olardi Kecmis SSRI de yenidenqurma ve askarliq dovrunun baslanmasi ile Boris Pasternaka olan munasibet de deyisildi Yazicinin kulliyyati ilk nobvede ise uzun muddet samizdat seklinde yayilan Doktor Jivaqo romani cap olundu SSRI Yazicilar Ittifaqi onun uzvlukden cixarilmasi haqqindaki qerarini legv etdi Nobel mukafatinin diplomu ve medali ise aradan 30 il kecdikden sonra 1989 cu ilde Stokholmda yazicinin oglu Yevgeni Pasternaka teqdim olundu EserleriDoktor Jivaqo roman 1957 Seirler Buludlarda ekiz 1914 Engellerin ustunden 1917 Bacim Heyat 1922 Hava yollari 1924 1905 ci il 1927 Leytenant Smit 1927 Ikinci dogus 1932 Erken qatarlar 1943 Yer uzu enginliyi 1945 IstinadlarPASTERNAK Bolshaya rossijskaya enciklopediya rus Moskva Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 Pasternak Boris Leonidovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 CGA Moskvy OHD do 1917 f 2372 op 1 d 37 l 15 zapis 47 1917 2009 04 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 01 02 Nataliya Ivanova Pasternak i drugie Glava I M Eksmo 2003 MenbeVilayet Quliyev Edebiyyat sahesinde Nobel mukafati laureatlari Baki Kitab alemi Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2009 seh Xarici kecidlerBoris Pasternak poetry at StihipoetaHemcinin bax