Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
Marina Svetayeva — (rus. Марина Ивановна Цветаева; 8 oktyabr 1892[…], Moskva[…] – 31 avqust 1941[…], Alabuqa, Tatarıstan MSSR[…]) Rus şairəsi, roman yazarı, tərcüməçi
| Marina Svetayeva | |
|---|---|
| Марина Ивановна Цветаева | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Moskva, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | asılma[d] |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası SSRİ |
| Uşaqları | 3 (bilinmir daxil olmaqla) |
| Atası | İvan Svetayev |
| Milliyyəti | Rus |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, gündəlik yazıçısı[d], nasir, tərcüməçi |
| Fəaliyyət illəri | 1908—1941 |
 | |
| tsvetayeva.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Marina Svetayeva 1892-ci ildə Moskvada doğulub. Atası məşhur filoloq, alim Moskva Universitetinin professoru, A.S.Puşkin adına Dövlət təsviri incəsənət muzeyinin yaradıcısı və ilk direktoru İvan Vladimiroviç Svetayev idi. İvan Svetayev xoşxasiyyət insan olsa da, işi ilə həddən çox vaxt keçirər, ailəsinə məsafəli davranardı. Bu soyuqluğun digər səbəbi birinci arvadını hələ də unuda bilməməsi idi.
Anası Polşa-alman əsilli pianist, qızını da özü kimi musiqiçi görmək istəyirdi. Marina isə şair olacaqdı. Artıq 6 yaşında rus, fransız və alman dillərində şeirlər yazırdı. Anası Marinanın poetik duyumunun zəif olduğunu deyirdi. Anası vərəmdən əziyyət çəkir. İtaliya, İsveçrə və Almaniyada müalicə olunduğundan, qızı da özü ilə bərabər bu ölkələrdə bir neçə il yaşamalı olur. Marina ilk təhsilini Moskvada alır. 16 yaşı olanda Fransanın şəhərində qədim fransız ədəbiyyatı üzrə mühazirələrdə iştirak edir. Marina 1910-cu ildə şəxsi hesabına "Axşam albomu" adlı ilk şeirlər kitabını dərc etdirir. Kitab gündəlik üslubunda yazılır. Onun yaradıcılığı məşhur şairlər Valeri Bryusov, və cəlb edir. Bundan bir il sonra yəni 1911-ci ildə elə burda o, 18 yaşlı kadet Sergey Yefronla tanış olur. Tezliklə onlar evlənirlər və qızı Ariadna dünyaya gəlir.
Ailəsinə sədaqətli olmayan şair
Sergeyin Marianya olan sevgisi çox qüvvətli idi, buna baxmayaraq, onun başqa şəxslərlə sevgi münasibəti yaşamasına maneə olmurdu. Bu münasibətlərdən biri şair Osip Mandelştampla baş verir, ikinci münasibət isə Sergey üçün böyük dərd olur. Çünki Marinanın budəfəki sevgilisi bir qadın idi. Şairə Sofiya Parnok. 2 il davam edən münasibət hər iki şairənin yaradıcılığına güclü təsir edir. Svetayeva Parnoka "Rəfiqə" adlı şeirlər toplusunu həsr edir. Ayrıldıqdan sonra Mariya ərinə geri dönür. Sonralar o bu münasibəti "həyatının birinci fəlakəti" adlandıracaq. 21-ci ildə o yazır:
 | Qadın olaraq yalnız qadınları və ya kişi olaraq yalnız kişiləri sevmək və qəsdən əksini inkar etmək - dəhşətdir. Qadın olaraq kişini və ya kişi olaraq qadını sevmək və qəsdən qəribə doğmalığı inkar etmək - darıxdırıcıdır. |  |
Aclığın gətirdiyi faciə
1917-ci ildə Rusiya inqilabı onun ailəsinə bədbəxtlik gətirir. Sergey Ağ ordunun sıralarında döyüşür. Bu dövrdə Rusiyanı bürümüş aclıq Marinadan çox şeyi alır. 1919-cu ildə qızlarını daha yaxşı yedizdiriləcəyini düşünərək kimsəsizlər yurduna aparır. Bir müddət sonra Ariadna xəstələnir. Marina onu geri götürür, ancaq İrina 20-ci ildə aclıqdan elə həmin yurdda ölür. Bu hadisə Marinaya çox pis təsir edir, o, övladının faciəvi ölümündə özünü günahkar bilir.
O, Rusiyadakı inqilaba qarşı idi, adi xalqla ünsiyyətdə olarkən onların qəzəbindən və zorakılıq əhvalından çox sarsılır. Həmin ərəfədə ağ orduya simpatiya hissləri duyulan şerilər və nağıl mövzularında romantik pyeslər yazır.
Rusiyadan qaçış
Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra, Marina ölkəni tərk etmək üçün icazə ala bilir. 1922-ci ildə Berlinə gəlir. Sonra 3 il Praqada yaşayır. Əri bu şəhərdə politologiya və sosiologiya üzrə təhsil alırdı. Bir müddət yataqxanalarda səfalət içərisində yaşayan Marina şəhər kənarında bir ev tapa bilir. Praqadakı acı günləri xatırlayarkən yazır ki, yedikləri yeganə ət at əti olub.
Yoxsulluğa baxmayaraq, Praqada da Marina nikahdankənar eşq yaşayır. Bu dəfə zabit Konstantin Rodzeviç ilə. Bu münasibət mühacirlər arasında böyük səs-küyə səbəb olur. Sergey mənəvi sarsıntı keçirir.
Elə həmin dövrdən başlayaraq o, Boris Pasternak və avstriyalı şair Rainer Mariya Rilke ilə mütəmadi yazışmalar aparır. Rilke bir il sonra ölsə də, Borislə Rusiyaya dönənə kimi yazışmaları davam edir.
1925-ci ildə oğlu Qriqori dünyaya gəlir. Əvvəlcə Marina Pasternakın şərəfinə oğluna Boris adını qoymaq istəyir. Ancaq Sergey "Qriqori" adı üçün təkid edir.
Rusiyaya dönüş
39-cu ildə Rusiyaya gələn Marina sarsıntı keçirir. Çünki bütün qapılar onun üzünə qapalı idi. Kömək umduğu sənət dostları ondan üz çevirir. Ən çox ümid bəslədiyi şair Aseyev də yardım etmir. O həyatı üçün qorxur. Sergey və Ariadna isə Rusiyaya gələn kimi həbs olunurlar. Bu dövrdə şeir yazmır. Pul qazanmaq üçün tərcümə işləri ilə məşğul olur. Federiko Qarsiya Lorkanın əsərləri üzərində işləyir. 1941-ci ildə İkinci Dünya müharibəsi ilə əlaqədar yazıçı və şairləri təxliyə edirlər. Bu səbəbdən onun tərcümə işləri də yarımçıq qalır. Təxliyə zamanı Sovetlər Birliyinin bir çox yazarı Çistopola aparılarkən, Marina Tatarıstanda yerləşən Yelabuqaya göndərilir. Marina Çistopola gələrək "Liftfond"un yeni açılmış yeməkxanasında qabyuyan kimi işə götürülmək üçün ərizə yazır. Şair Valentin Parnakx qapıçı vəzifəsinə götürülsə də, Marina işsiz qalır və ümitsizlik içərisində Yelabuqaya qayıdır.
Tanrı və Allah
Marina Tanrı və Allaha inanmırdı, amma buna baxmayaraq şeirlərində tanrını və allahı tənqid və ittiham edirdi. Yazdıqlarından bəzi sözlər.
| | ...Tanrı və Allah! Ürəkdən möcüzə istəyirəm Bu dəqiqə, indi, günün başlanğıcında! Ver mənə ölüm, hələki Bütün həyatım kitabdı mənimçün. | |
| | ...Tanrı, qınama məni Sən dünyada qadın olmamısan! | |
İntiharı
Marina həmkarı Vladimir Mayakovskin intiharına çox üzülmüşdü. Mühacirətdə olmasına, antisovet həyat tərzi yaşamasına baxmayaraq, onun ölümünə şeirlər həsr etmişdi. 11 il sonra, 1941-ci ildə kəndir ilə özünü Tatarıstan, Yelabuqa şəhərində asaraq intihar etmişdir.
İstinadlar
- Цветаева Марина Ивановна // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Швейцер В. А. Цветаева М. И. (rus.). // Краткая литературная энциклопедия Москва: Советская энциклопедия, 1975. Т. 8. С. 377–378.
- Marina Ivanovna Cvetajeva // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar istirak edesiniz Marina Svetayeva rus Marina Ivanovna Cvetaeva 8 oktyabr 1892 Moskva 31 avqust 1941 Alabuqa Tataristan MSSR Rus sairesi roman yazari tercumeciMarina SvetayevaMarina Ivanovna CvetaevaDogum tarixi 1892Dogum yeri Moskva Rusiya imperiyasiVefat tarixi 31 avqust 1941Vefat yeri Alabuqa Alabuqa rayonu Tataristan MSSR RSFSR SSRI Vefat sebebi asilma d Defn yeri AlabuqaVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIUsaqlari 3 bilinmir daxil olmaqla Atasi Ivan SvetayevMilliyyeti RusTehsili Paris UniversitetiFealiyyeti sair yazici gundelik yazicisi d nasir tercumeciFealiyyet illeri 1908 1941tsvetayeva com Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMarina Svetayeva 1892 ci ilde Moskvada dogulub Atasi meshur filoloq alim Moskva Universitetinin professoru A S Puskin adina Dovlet tesviri incesenet muzeyinin yaradicisi ve ilk direktoru Ivan Vladimirovic Svetayev idi Ivan Svetayev xosxasiyyet insan olsa da isi ile hedden cox vaxt kecirer ailesine mesafeli davranardi Bu soyuqlugun diger sebebi birinci arvadini hele de unuda bilmemesi idi Anasi Polsa alman esilli pianist qizini da ozu kimi musiqici gormek isteyirdi Marina ise sair olacaqdi Artiq 6 yasinda rus fransiz ve alman dillerinde seirler yazirdi Anasi Marinanin poetik duyumunun zeif oldugunu deyirdi Anasi veremden eziyyet cekir Italiya Isvecre ve Almaniyada mualice olundugundan qizi da ozu ile beraber bu olkelerde bir nece il yasamali olur Marina ilk tehsilini Moskvada alir 16 yasi olanda Fransanin seherinde qedim fransiz edebiyyati uzre muhazirelerde istirak edir Marina 1910 cu ilde sexsi hesabina Axsam albomu adli ilk seirler kitabini derc etdirir Kitab gundelik uslubunda yazilir Onun yaradiciligi meshur sairler Valeri Bryusov ve celb edir Bundan bir il sonra yeni 1911 ci ilde ele burda o 18 yasli kadet Sergey Yefronla tanis olur Tezlikle onlar evlenirler ve qizi Ariadna dunyaya gelir Ailesine sedaqetli olmayan sairSergeyin Marianya olan sevgisi cox quvvetli idi buna baxmayaraq onun basqa sexslerle sevgi munasibeti yasamasina manee olmurdu Bu munasibetlerden biri sair Osip Mandelstampla bas verir ikinci munasibet ise Sergey ucun boyuk derd olur Cunki Marinanin budefeki sevgilisi bir qadin idi Saire Sofiya Parnok 2 il davam eden munasibet her iki sairenin yaradiciligina guclu tesir edir Svetayeva Parnoka Refiqe adli seirler toplusunu hesr edir Ayrildiqdan sonra Mariya erine geri donur Sonralar o bu munasibeti heyatinin birinci felaketi adlandiracaq 21 ci ilde o yazir Qadin olaraq yalniz qadinlari ve ya kisi olaraq yalniz kisileri sevmek ve qesden eksini inkar etmek dehsetdir Qadin olaraq kisini ve ya kisi olaraq qadini sevmek ve qesden qeribe dogmaligi inkar etmek darixdiricidir Marinanin heyat yoldasi SergeyAcligin getirdiyi facie1917 ci ilde Rusiya inqilabi onun ailesine bedbextlik getirir Sergey Ag ordunun siralarinda doyusur Bu dovrde Rusiyani burumus acliq Marinadan cox seyi alir 1919 cu ilde qizlarini daha yaxsi yedizdirileceyini dusunerek kimsesizler yurduna aparir Bir muddet sonra Ariadna xestelenir Marina onu geri goturur ancaq Irina 20 ci ilde acliqdan ele hemin yurdda olur Bu hadise Marinaya cox pis tesir edir o ovladinin facievi olumunde ozunu gunahkar bilir O Rusiyadaki inqilaba qarsi idi adi xalqla unsiyyetde olarken onlarin qezebinden ve zorakiliq ehvalindan cox sarsilir Hemin erefede ag orduya simpatiya hissleri duyulan seriler ve nagil movzularinda romantik pyesler yazir Rusiyadan qacisSovet hakimiyyeti qurulandan sonra Marina olkeni terk etmek ucun icaze ala bilir 1922 ci ilde Berline gelir Sonra 3 il Praqada yasayir Eri bu seherde politologiya ve sosiologiya uzre tehsil alirdi Bir muddet yataqxanalarda sefalet icerisinde yasayan Marina seher kenarinda bir ev tapa bilir Praqadaki aci gunleri xatirlayarken yazir ki yedikleri yegane et at eti olub Yoxsulluga baxmayaraq Praqada da Marina nikahdankenar esq yasayir Bu defe zabit Konstantin Rodzevic ile Bu munasibet muhacirler arasinda boyuk ses kuye sebeb olur Sergey menevi sarsinti kecirir Ele hemin dovrden baslayaraq o Boris Pasternak ve avstriyali sair Rainer Mariya Rilke ile mutemadi yazismalar aparir Rilke bir il sonra olse de Borisle Rusiyaya donene kimi yazismalari davam edir 1925 ci ilde oglu Qriqori dunyaya gelir Evvelce Marina Pasternakin serefine ogluna Boris adini qoymaq isteyir Ancaq Sergey Qriqori adi ucun tekid edir Rusiyaya donus39 cu ilde Rusiyaya gelen Marina sarsinti kecirir Cunki butun qapilar onun uzune qapali idi Komek umdugu senet dostlari ondan uz cevirir En cox umid beslediyi sair Aseyev de yardim etmir O heyati ucun qorxur Sergey ve Ariadna ise Rusiyaya gelen kimi hebs olunurlar Bu dovrde seir yazmir Pul qazanmaq ucun tercume isleri ile mesgul olur Federiko Qarsiya Lorkanin eserleri uzerinde isleyir 1941 ci ilde Ikinci Dunya muharibesi ile elaqedar yazici ve sairleri texliye edirler Bu sebebden onun tercume isleri de yarimciq qalir Texliye zamani Sovetler Birliyinin bir cox yazari Cistopola aparilarken Marina Tataristanda yerlesen Yelabuqaya gonderilir Marina Cistopola gelerek Liftfond un yeni acilmis yemekxanasinda qabyuyan kimi ise goturulmek ucun erize yazir Sair Valentin Parnakx qapici vezifesine goturulse de Marina issiz qalir ve umitsizlik icerisinde Yelabuqaya qayidir 1913 cu ilde Marina SvetayevaTanri ve AllahMarina Tanri ve Allaha inanmirdi amma buna baxmayaraq seirlerinde tanrini ve allahi tenqid ve ittiham edirdi Yazdiqlarindan bezi sozler Tanri ve Allah Urekden mocuze isteyirem Bu deqiqe indi gunun baslangicinda Ver mene olum heleki Butun heyatim kitabdi menimcun Tanri qinama meni Sen dunyada qadin olmamisan IntihariMarina hemkari Vladimir Mayakovskin intiharina cox uzulmusdu Muhaciretde olmasina antisovet heyat terzi yasamasina baxmayaraq onun olumune seirler hesr etmisdi 11 il sonra 1941 ci ilde kendir ile ozunu Tataristan Yelabuqa seherinde asaraq intihar etmisdir IstinadlarCvetaeva Marina Ivanovna Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Shvejcer V A Cvetaeva M I rus Kratkaya literaturnaya enciklopediyaMoskva Sovetskaya enciklopediya 1975 T 8 S 377 378 Marina Ivanovna Cvetajeva Proleksis enciklopedija Opca i nacionalna enciklopedija xorv 2009 Archivio Storico Ricordi 1808 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Xarici kecidler