Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mirzə Cəlal Yusifzadə (1862, Şuşa – 1931, Şuşa, Dağlıq Qarabağ) — azərbaycanlı şair, yazıçı, redaktor. "Fərhad və Şirin" operasının müəlliflərindən biri, tacik dilində nəşr edilmiş ilk qəzetin naşiri və redaktoru, Azərbaycan Cümhuriyyəti Milli Şurasının və Difai Partiyasının üzvü.
| Mirzə Cəlal Yusifzadə | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1862 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1931 |
| Vəfat yeri |
|
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, redaktor[d] |
Həyatı
Mirzə Cəlal Yusifzadə 1862-ci ildə ildə Şuşada anadan olub. İlk təhsilini burada alıb, ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənib. Sonradan təhsilini Təbriz şəhərində mədrəsədə davam etdirib.
Fəaliyyəti
Ölkəyə qayıtdıqdan sonra bir müddət pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olur. Həmçinin bədii yaradıcılığa maraq göstərir, qəzəl və mənzum hekayələr qələmə alır."Həyat", "İrşad", "Tazə həyat", "İttifaq", "Hilal", "Asari-həqiqət", "Sədayi-həqq" və digər qəzetlərdə "C. C. Y", "Cəlal Qarabaği", "Cəlal Yusifi", "Mirzə Cəlal Yusifzadə" və digər imzalarla çıxış edib.
6 mart 1911-ci ildə Mirzə Cəlalın librettosunu yazdığı, müsiqisini tarçalan Mirzə Zeynal hazırladığı "Fərhad və Şirin" operası Bakıda Nikitin qardaşlarının sirkində tamaşaya qoyulub. Bakıda ana dilində "Həqiqəti-əfkar" (Fikirlərin həqiqəti) qəzetini nəşr etməyə başlayıb. Operanın librettosu Mirzə Cəlal Yusifzadə tərəfindən "Mərhum Şeyx Nizaminin asari-nəzmiyyəsindən intixab və təlxis olunmuş bir hekayəyi aşiqanə əsəri" adı ilə yazılmış və 31 səhifəlik kitabça şəklində nəşr edilmişdir.
Daha sonra onu Yeni Buxara şəhərində nəşr ediləcək ilk tacik qəzeti "Buxarayi-şərif"ə (Şərəfli Buxara) redaktor kimi dəvət edirlər. O, 1912-ci ilin martından 1913-cü ilin yanvarınadək 153 sayı işıq üzü görən "Buxarayi-şərif" qəzetinə redaktorluq edir və qəzetin özbək türkcəsində "Turan" adlı, dörd səhifəlik, həftədə 3 dəfə çıxan əlavəsini çap etdirir. O, bununla tacik milli mətbuatının əsasını qoyub. "Buxarayi-şərif"in ilk sayının işıq üzü gördüyü gün — 11 mart tarixi Tacikistanda "Milli mətbuat günü" kimi qeyd edilir.
1913-cü ildə Bakıya dönən Mirzə Cəlal Yusifzadə "Sədayi-həqq" (1912–1915) və "İqbal" (1914–1915) qəzetlərində işləyib "Fərhad və Şirin" operasının "Səfa" dram cəmiyyəti tərəfindən yenidən tamaşaya qoyulmasına nail olub. 1918-ci ilin əvvəllərində Zaqafqaziya Seyminə üzv seçilib. Azərbaycan Milli Şurasının tərkibində "Müsavat" və demokratik bitərəflər qrupunda təmsil olunub.Azərbaycan Cümhuriyyəti dövründə "Azərbaycan" qəzeti ilə fəal əməkdaşlıq edib. Cümhuriyyətin süqutundan sonra Cəbrayıl qəzasında və Bakıda müəllim kimi fəaliyyət göstərib. 1926-cı ildə Bakıda keçirilən Birinci Türkoloji Qurultayda oğlu Əli Yusif katib kimi özü isə tərcüməçi kimi iştirak edib.
Mirzə Camal Yusifzadə Difai Partiyasının Qaryagin şöbəsinin üzvü idi. Erməni silahlılarına qarşı camaatın müdafiəsini təşkil etmişdi.
Mirzə Cəlal Yusifzadə 1931-ci ildə Bakıda vəfat edib.
Haqqında
Mirzə Cəlal Yusifzadə haqqında ilk dəfə yığcam və səhih məlumata Azərbaycan ədəbiyyatında Mir Möhsün Nəvvabın 1892-ci ildə hazırladığı "Təzkireyi-Nəvvab" kitabında rast gəlirik. Onun doğum tarixi, məşğuliyyəti və xarakteri haqqında M. M. Nəvvab yazırdı:
 | Cənab Axund Mirzə Cəlal Axund Hacı Mirzə Ələkbər oğlu Qarabağ vilayətinin əhalisindəndir. 1277-ci ildə anadan olmuş, hal-hazırda 33 yaşı var. Xoşqamət, xoşxasiyyət və xoştəbiət bir cavandır. Özünəməxsus gözəl xasiyyəti var. Qarabağ üləmalarındandır. Kirmanda cənab Hacı Məhəmməd xan bin Hacı Kərim xan bin Zəhir əd-dövlət İbrahim xan Qacarın hüzurunda on il elmləri təhsil etmişdir. Bəzən türkcə və farsca şeirlər yazır. Şeirləri, pərakəndədir, divanı yoxdur. Aşağıda yazılmış şeirlər o cənabın təbindəndir. 1310-cu ilin rəbbi-ül-əvvəl ayında öz dəsti-xətti ilə yazmışdır. |  |
M. Ə. Rəsulzadə 20 yanvar 1914-cü ildə "Fərhad və Şirin" operası haqqında "İqbal" qəzetində dərc etdirdiyi resenziyasında M. C. Yusifzadəni "münəvvər bir alim və vazeh məlumata sahib bir şərqşünas" adlandırıb.
Ailəsi
Mirzə Cəlal Yusifzadənin ilk həyat yoldaşı Leyla dünyasını dəyişdikdən sonra ikinci dəfə Ziba xanımla ailə qurub. Onun ilk evlilikdən Əli Yusif adlı bir oğlu, Səhba və Şəhla adlı iki qızı olub. İkinci evlilikdən isə Alim Yusifzadə adlı oğlu dünyaya gəlib.
Oğlu Əli Yusif Cümhuriyyət tələbələrindəndir, 1919-cu ildə Parisdə hüquq təhsili almağa göndərilib. 1937-ci ildə repressiya olunub.
İstinadlar
- "Издана первая таджикская газета «Священная Бухара»" (rus). eurasia.expert. 2022-03-11. 2022-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-09.
- "Azərbaycan Milli Şurası" (az.). axc.preslib.az. 2022-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-09.
- Savalan Fərəcov. "Bir maarifçinin ömür yolu və yaradıcılığı" (az.). Mədəniyyət . 2016-11-11. 2022-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-08.
- Asif Rüstəmli. "Milli mətbuatda Mirzə Cəlal Yusifzadənin rolu və "Həqiqəti-əfkar" qəzetinin yeri" (az.). 525-ci qəzet. 2015-09-30. 2022-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-08.
- Sarabski, Hüseynqulu. Köhnə Bakı (az.). Bakı: Qanun nəşriyyatı. 2019. 126.
- İlk tacik qəzetinin baş redaktoru olmuş şuşalı Mirzə Cəlal Yusifzadə - MƏQALƏ
- Ənvər Çingizoğlu. "Mirzə Cəlal Yusifzadə: mövhumatdan maarifə" (az.). xudaferin.eu. 27 may 2020. 9 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyun 2022.
- М.Зейналова. "Алиага Юсифзаде: репрессии за образование и последнее пристанище в Узбекистане" (rus). azerhistory.com. 2022-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyun 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Celal Yusifzade 1862 Susa 1931 Susa Dagliq Qarabag azerbaycanli sair yazici redaktor Ferhad ve Sirin operasinin muelliflerinden biri tacik dilinde nesr edilmis ilk qezetin nasiri ve redaktoru Azerbaycan Cumhuriyyeti Milli Surasinin ve Difai Partiyasinin uzvu Mirze Celal YusifzadeSexsi melumatlarDogum tarixi 1862Dogum yeri Susa Susa qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1931Vefat yeri Susa Susa rayonu d Dagliq Qarabag SSRIFealiyyeti sair yazici redaktor d HeyatiMirze Celal Yusifzade 1862 ci ilde ilde Susada anadan olub Ilk tehsilini burada alib ereb ve fars dillerini mukemmel oyrenib Sonradan tehsilini Tebriz seherinde medresede davam etdirib FealiyyetiOlkeye qayitdiqdan sonra bir muddet pedaqoji fealiyyetle mesgul olur Hemcinin bedii yaradiciliga maraq gosterir qezel ve menzum hekayeler qeleme alir Heyat Irsad Taze heyat Ittifaq Hilal Asari heqiqet Sedayi heqq ve diger qezetlerde C C Y Celal Qarabagi Celal Yusifi Mirze Celal Yusifzade ve diger imzalarla cixis edib 6 mart 1911 ci ilde Mirze Celalin librettosunu yazdigi musiqisini tarcalan Mirze Zeynal hazirladigi Ferhad ve Sirin operasi Bakida Nikitin qardaslarinin sirkinde tamasaya qoyulub Bakida ana dilinde Heqiqeti efkar Fikirlerin heqiqeti qezetini nesr etmeye baslayib Operanin librettosu Mirze Celal Yusifzade terefinden Merhum Seyx Nizaminin asari nezmiyyesinden intixab ve telxis olunmus bir hekayeyi asiqane eseri adi ile yazilmis ve 31 sehifelik kitabca seklinde nesr edilmisdir Daha sonra onu Yeni Buxara seherinde nesr edilecek ilk tacik qezeti Buxarayi serif e Serefli Buxara redaktor kimi devet edirler O 1912 ci ilin martindan 1913 cu ilin yanvarinadek 153 sayi isiq uzu goren Buxarayi serif qezetine redaktorluq edir ve qezetin ozbek turkcesinde Turan adli dord sehifelik heftede 3 defe cixan elavesini cap etdirir O bununla tacik milli metbuatinin esasini qoyub Buxarayi serif in ilk sayinin isiq uzu gorduyu gun 11 mart tarixi Tacikistanda Milli metbuat gunu kimi qeyd edilir 1913 cu ilde Bakiya donen Mirze Celal Yusifzade Sedayi heqq 1912 1915 ve Iqbal 1914 1915 qezetlerinde isleyib Ferhad ve Sirin operasinin Sefa dram cemiyyeti terefinden yeniden tamasaya qoyulmasina nail olub 1918 ci ilin evvellerinde Zaqafqaziya Seymine uzv secilib Azerbaycan Milli Surasinin terkibinde Musavat ve demokratik biterefler qrupunda temsil olunub Azerbaycan Cumhuriyyeti dovrunde Azerbaycan qezeti ile feal emekdasliq edib Cumhuriyyetin suqutundan sonra Cebrayil qezasinda ve Bakida muellim kimi fealiyyet gosterib 1926 ci ilde Bakida kecirilen Birinci Turkoloji Qurultayda oglu Eli Yusif katib kimi ozu ise tercumeci kimi istirak edib Mirze Camal Yusifzade Difai Partiyasinin Qaryagin sobesinin uzvu idi Ermeni silahlilarina qarsi camaatin mudafiesini teskil etmisdi Mirze Celal Yusifzade 1931 ci ilde Bakida vefat edib HaqqindaMirze Celal Yusifzade haqqinda ilk defe yigcam ve sehih melumata Azerbaycan edebiyyatinda Mir Mohsun Nevvabin 1892 ci ilde hazirladigi Tezkireyi Nevvab kitabinda rast gelirik Onun dogum tarixi mesguliyyeti ve xarakteri haqqinda M M Nevvab yazirdi Cenab Axund Mirze Celal Axund Haci Mirze Elekber oglu Qarabag vilayetinin ehalisindendir 1277 ci ilde anadan olmus hal hazirda 33 yasi var Xosqamet xosxasiyyet ve xostebiet bir cavandir Ozunemexsus gozel xasiyyeti var Qarabag ulemalarindandir Kirmanda cenab Haci Mehemmed xan bin Haci Kerim xan bin Zehir ed dovlet Ibrahim xan Qacarin huzurunda on il elmleri tehsil etmisdir Bezen turkce ve farsca seirler yazir Seirleri perakendedir divani yoxdur Asagida yazilmis seirler o cenabin tebindendir 1310 cu ilin rebbi ul evvel ayinda oz desti xetti ile yazmisdir M E Resulzade 20 yanvar 1914 cu ilde Ferhad ve Sirin operasi haqqinda Iqbal qezetinde derc etdirdiyi resenziyasinda M C Yusifzadeni munevver bir alim ve vazeh melumata sahib bir serqsunas adlandirib AilesiMirze Celal Yusifzadenin ilk heyat yoldasi Leyla dunyasini deyisdikden sonra ikinci defe Ziba xanimla aile qurub Onun ilk evlilikden Eli Yusif adli bir oglu Sehba ve Sehla adli iki qizi olub Ikinci evlilikden ise Alim Yusifzade adli oglu dunyaya gelib Oglu Eli Yusif Cumhuriyyet telebelerindendir 1919 cu ilde Parisde huquq tehsili almaga gonderilib 1937 ci ilde repressiya olunub Istinadlar Izdana pervaya tadzhikskaya gazeta Svyashennaya Buhara rus eurasia expert 2022 03 11 2022 06 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 09 Azerbaycan Milli Surasi az axc preslib az 2022 06 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 09 Savalan Ferecov Bir maarifcinin omur yolu ve yaradiciligi az Medeniyyet 2016 11 11 2022 06 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 08 Asif Rustemli Milli metbuatda Mirze Celal Yusifzadenin rolu ve Heqiqeti efkar qezetinin yeri az 525 ci qezet 2015 09 30 2022 06 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 08 Sarabski Huseynqulu Kohne Baki az Baki Qanun nesriyyati 2019 126 Ilk tacik qezetinin bas redaktoru olmus susali Mirze Celal Yusifzade MEQALE Enver Cingizoglu Mirze Celal Yusifzade movhumatdan maarife az xudaferin eu 27 may 2020 9 June 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 iyun 2022 M Zejnalova Aliaga Yusifzade repressii za obrazovanie i poslednee pristanishe v Uzbekistane rus azerhistory com 2022 06 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2022