Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Materiklərin dreyfi nəzəriyyəsi 1912-ci ildə alman coğrafiyaşünası Alfred Vegener tərəfindən irəli sürülmüşdür.
Bu fikrə ilk gələn Vegener olmamışdır. Afrika və Cənubi Amerika sahillərinin konturlarının üst-üstə düşməsi 1620-ci illərdə Frensis Bekon tərəfindən qeyd edilmişdi. Materiklərin hərəkəti ideyası 1668-ci ildə fransız ilahiyyatçısı Franko Plake tərəfindən irəli sürülmüşdür. Alman ilahiyyatçısı Teodor Liliental 1756-cı ildə Afrika və Cənubi Amerika sahillərinin bir-birinə tam uyğun olduğunu irəli sürərkən Bekondan da irəli getmişdir. Parisdə yaşayan amerikalı Antonio Snayder 1858-ci ildə Yerin soyuduqca qeyri-bərabər sıxıldığını və bu səbəbdən səthdəki materialın parçalandığını irəli sürmüşdür. O, həmçinin iki qitə üçün ümumi olan dağ süxurları və fosilləri təqdim etmişdi .
Vegener nəzəriyyəsi
Tədrici kontinental dreyf ilk elmi nəzəriyyəsi alman meteoroloqu və geoloqu Alfred Vegener tərəfindən tərtib edilmişdir. 1912-ci ildə o, materiklərin geoloji quruluşunda çoxlu oxşarlıqlar, eləcə də geoloji keçmişdəki flora və fauna qalıqlarının ümumiliyinə diqqət çəkdi. Güclü sübut həm də uzaq dövrlərdə iqlimin üst-üstə düşməsi idi.
Vegener iddia edirdi ki, ilk dəfə Yerin səthində nazik qranit süxur təbəqəsi yaranıb. Zamanla qranit blokları böyük bir qitədə — təxminən 570–280 milyon il əvvəl Pangeyada cəmləşmişdir. Eyni zamanda, bu qitəni əhatə edən praokean meydana gəlmişdir. Pangeya daha sonra parçalandı və daha kiçik hissələrə parçalanmağa davam etdi. O illər üçün inqilabi olan bu nəzəriyyə bir çox anlaşılmaz geoloji faktları sadəcə olaraq izah edirdi.
Vegener qitələrin hərəkət mexanizmini Yerin fırlanması və Yerin, Günəşin və Ayın qarşılıqlı cazibəsi nəticəsində mərkəzdənqaçma qüvvələrinin təsiri ilə əsaslandırdı. O, Şimali Amerikanın Avropa və Afrikadan ayrılmasını, Atlantik okeanının meydana gəlməsini, eləcə də Amerika qitəsinin ön hissəsində Sakit okean platformasına irəliləyən Kordilyer və And dağlarının nəhəng qırışmış dağ silsilələrinin intensiv şəkildə formalaşmasını belə izah edirdi. Yerin fırlanma hərəkəti nəticəsində qitələrin qütblərdən ekvatora doğru sürüşməsi Avropa və Afrikanın toqquşmasına səbəb olmuş, nəticədə Afrikada Atlas dağları, Alp, Karpat, Dinar dağları və s. Avropadakı dağ silsilələri yaranmışdır. Himalay dağlarının görünüşü öz növbəsində Dekan yaylasının Asiya ilə toqquşmasının nəticəsi idi. Bu gənc dağ silsilələri Vegenerə görə ümumi qəbul edilmiş sürüşmə istiqamətlərinə demək olar ki, perpendikulyar olan qitələrin yavaş hərəkəti nəticəsində yaranmışdır. Köhnə dağ silsilələri müxtəlif istiqamətlərə yönəldilmişdir ki, Vegener bunu o zaman başqalarına həm qütblərin, həm də sürüşmə istiqamətindən asılı olan Yerin fırlanma oxunun yeri kimi izah edirdi. Alfred Vegenerin fərziyyəsi " mobilizm nəzəriyyələri" adlanırdı, mobildən — "hərəkət", "mobil".
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Materiklerin dreyfi nezeriyyesi 1912 ci ilde alman cografiyasunasi Alfred Vegener terefinden ireli surulmusdur A Vegenerin ideyalarina gore qitelerin hereketi 1929 Bu fikre ilk gelen Vegener olmamisdir Afrika ve Cenubi Amerika sahillerinin konturlarinin ust uste dusmesi 1620 ci illerde Frensis Bekon terefinden qeyd edilmisdi Materiklerin hereketi ideyasi 1668 ci ilde fransiz ilahiyyatcisi Franko Plake terefinden ireli surulmusdur Alman ilahiyyatcisi Teodor Liliental 1756 ci ilde Afrika ve Cenubi Amerika sahillerinin bir birine tam uygun oldugunu ireli surerken Bekondan da ireli getmisdir Parisde yasayan amerikali Antonio Snayder 1858 ci ilde Yerin soyuduqca qeyri beraber sixildigini ve bu sebebden sethdeki materialin parcalandigini ireli surmusdur O hemcinin iki qite ucun umumi olan dag suxurlari ve fosilleri teqdim etmisdi Vegener nezeriyyesiAlfred Vegener 1910 cu ilde Tedrici kontinental dreyf ilk elmi nezeriyyesi alman meteoroloqu ve geoloqu Alfred Vegener terefinden tertib edilmisdir 1912 ci ilde o materiklerin geoloji qurulusunda coxlu oxsarliqlar elece de geoloji kecmisdeki flora ve fauna qaliqlarinin umumiliyine diqqet cekdi Guclu subut hem de uzaq dovrlerde iqlimin ust uste dusmesi idi Vegener iddia edirdi ki ilk defe Yerin sethinde nazik qranit suxur tebeqesi yaranib Zamanla qranit bloklari boyuk bir qitede texminen 570 280 milyon il evvel Pangeyada cemlesmisdir Eyni zamanda bu qiteni ehate eden praokean meydana gelmisdir Pangeya daha sonra parcalandi ve daha kicik hisselere parcalanmaga davam etdi O iller ucun inqilabi olan bu nezeriyye bir cox anlasilmaz geoloji faktlari sadece olaraq izah edirdi Vegener qitelerin hereket mexanizmini Yerin firlanmasi ve Yerin Gunesin ve Ayin qarsiliqli cazibesi neticesinde merkezdenqacma quvvelerinin tesiri ile esaslandirdi O Simali Amerikanin Avropa ve Afrikadan ayrilmasini Atlantik okeaninin meydana gelmesini elece de Amerika qitesinin on hissesinde Sakit okean platformasina irelileyen Kordilyer ve And daglarinin neheng qirismis dag silsilelerinin intensiv sekilde formalasmasini bele izah edirdi Yerin firlanma hereketi neticesinde qitelerin qutblerden ekvatora dogru surusmesi Avropa ve Afrikanin toqqusmasina sebeb olmus neticede Afrikada Atlas daglari Alp Karpat Dinar daglari ve s Avropadaki dag silsileleri yaranmisdir Himalay daglarinin gorunusu oz novbesinde Dekan yaylasinin Asiya ile toqqusmasinin neticesi idi Bu genc dag silsileleri Vegenere gore umumi qebul edilmis surusme istiqametlerine demek olar ki perpendikulyar olan qitelerin yavas hereketi neticesinde yaranmisdir Kohne dag silsileleri muxtelif istiqametlere yoneldilmisdir ki Vegener bunu o zaman basqalarina hem qutblerin hem de surusme istiqametinden asili olan Yerin firlanma oxunun yeri kimi izah edirdi Alfred Vegenerin ferziyyesi mobilizm nezeriyyeleri adlanirdi mobilden hereket mobil